Przypisy | WolneLektury.pl

korcy (daw.) — dziś D. lm.: korców; korzec: daw. jednostka objętości produktów sypkich (ziarna, mąki itp.), licząca w XIX w. ok. 128 litrów i podzielna na 32 garnce. [przypis edytorski]

Stefan Żeromski, Zmierzch (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korcy (daw.) — dziś forma D.lm.: korców; korzec: daw. jednostka objętości produktów sypkich (ziarna, mąki itp.), licząca w XIX w. ok. 128 litrów i podzielna na 32 garnce. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Grzechy dzieciństwa (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kord (daw.) — krótki miecz. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kord (daw.) — pierwotnie krótki miecz a. długi nóż, ogólnie: broń sieczna. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Aleksander Fredro, Trzy po trzy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Zygmunt Krasiński, Psalmy przyszłości, Psalm miłości (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Platon, Menon (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający serce a. trunek. [przypis edytorski]

Antonina Domańska, Historia żółtej ciżemki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający serce; mocny, szlachetny trunek. [przypis edytorski]

Konstanty Ildefons Gałczyński, Kolczyki Izoldy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający serce. [przypis edytorski]

Pietro Aretino, Żywoty kurtyzan (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Marian Zdziechowski, W obliczu końca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający (szczególnie serce; łac. cor, cordis: serce, cordialis: serdeczny); szlachetny trunek. [przypis edytorski]

Jean-Jacques Rousseau, Wyznania, Wyznania, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający (szczególnie serce; łac. cor cordis: serce, cordialis: serdeczny); szlachetny trunek. [przypis edytorski]

Miguel de Cervantes Saavedra, Don Kichot z La Manchy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — lek wzmacniający (szczególnie serce; od łac. cordialis: serdeczny); później: wyborny trunek. [przypis edytorski]

Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Dwaj poeci (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Edward Leszczyński, Elegia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Autor nieznany , Dzieje Tristana i Izoldy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — mocny trunek; lek wzmacniający serce. [przypis edytorski]

Maria Rodziewiczówna, Lato leśnych ludzi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — mocny trunek lub lek na serce. [przypis edytorski]

Charlotte Brontë, Dziwne losy Jane Eyre (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.) — wzmacniający trunek lub lekarstwo w płynie. [przypis edytorski]

Stanisław Brzozowski, Legenda Młodej Polski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordiał (daw.; z łac. cor, cordis: serce) — mocny trunek; niegdyś: przyrządzana na ziołach nalewka uważana za lek wzmacniający serce. [przypis edytorski]

Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kordialny (daw.) — serdeczny. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Wigilia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korduan (daw.) — kurdyban, garbowana skóra zdobiona wytłoczeniami, malowana we wzory i złocona a. srebrzona, używana daw. jako obicie mebli. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kornet (daw.) — znaczek, sztandar. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kornie (daw.) — pokornie. [przypis edytorski]

Giovanni Boccaccio, Dekameron, Dekameron, Dzień siódmy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kornie (daw.) — z szacunkiem. [przypis edytorski]

Lucjan Rydel, Betlejem polskie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kornutański (daw.) — zdradzany przez żonę; rogacz. [przypis edytorski]

Daniel Naborowski, Wybór poezji, O Karmanowskim do księcia Radziwiłła (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korny (daw.) — skrócone: pokorny; por. korzyć się przed kim. [przypis edytorski]

Jerzy Żuławski, Eros i Psyche (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korowaj (daw.) — świąteczne pieczywo; ciasto. [przypis edytorski]

Zygmunt Gloger, Dolinami rzek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korowaj (z daw. ukr.) — poczęstunek weselny. [przypis redakcyjny]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korporacyj (daw.) — dziś popr. forma D.lm: korporacji. [przypis edytorski]

Andrzej Kijowski, Dziecko przez ptaka przyniesione (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korpulencja (daw.) — otyłość. [przypis edytorski]

Bruno Schulz, Sanatorium Pod Klepsydrą (zbiór), Edzio (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koryfej (daw.) — koryfeusz, przewodnik chóru w teatrze starogreckim; przen.: lider, przodownik nowych działań w jakimś środowisku, zwłaszcza artystycznym lub naukowym. [przypis edytorski]

Roman Jaworski, Wesele hrabiego Orgaza (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korzec (daw., gw.) — dawna jednostka objętości. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część trzecia - Wiosna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

korzec (daw.) — naczynie służące do pomiaru zboża, tu: przen. w nawiązaniu do wersetu z Ewangelii św. Mateusza: „Nikt nie zapala światła i nie stawia go w ukryciu ani pod korcem, lecz na świeczniku, aby jego blask widzieli ci, którzy wchodzą”. [przypis edytorski]

Adolf Dygasiński, Listy z Brazylii (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kośba (daw.) — koszenie. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kośba (daw.) — żniwa. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kośba (daw.) — żniwo, tu przen.: wojna, walka. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kość pacierzowa (daw.) — kręgosłup. [przypis edytorski]

Cyprian Kamil Norwid, Promethidion (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kościarz (daw.) — człowiek zbierający kości, handlujący kośćmi. [przypis edytorski]

Janusz Korczak, Dziecko salonu (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kościej (daw.) — szkielet. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw.) — długie, splecione włosy; warkocz. [przypis edytorski]

Helena Mniszkówna, Trędowata, Trędowata t. 1 (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Taras Szewczenko, Kobziarz, Urzeczona (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Jerzy Żuławski, Miasta umarłe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw.) — długie, splecione włosy; warkocz. [przypis redakcyjny]

Jan Kochanowski, Pieśń świętojańska o Sobótce (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw., gw.) — warkocz. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Kunigas (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw.; tu forma D. lm: kós) — warkocz. [przypis edytorski]

Juliusz Słowacki, Kordian (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw.) — warkocz. [przypis edytorski]

George Gordon Byron, Don Juan (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Louis Gallet, Kapitan Czart. Przygody Cyrana de Bergerac (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Johann Wolfgang von Goethe, Faust, Faust, część druga (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Paul Heyse, Dziecię wieszczek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Wincenty Korotyński, Czem chata bogata, tem rada, Baśń mojej piastunki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Wincenty Korotyński, Czem chata bogata, tem rada, Sierota (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Stara baśń, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Stara baśń, tom trzeci (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Eliza Orzeszkowa, Dobra pani (źródło na Platformie Redakcyjnej)

William Shakespeare (Szekspir), Stracone zachody miłości (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Juliusz Słowacki, Balladyna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Juliusz Słowacki, Beniowski, Beniowski. Pięć pierwszych pieśni (źródło na Platformie Redakcyjnej)

François Villon, Wielki Testament (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Jerzy Żuławski, Trylogia księżycowa, Zwycięzca (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosa (daw.) — warkocz. [przypis redakcyjny]

Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Stara baśń, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosisty (daw.) — uzbrojony w kosę. [przypis edytorski]

Percy Bysshe Shelley, Prometeusz rozpętany (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koso (daw.) — krzywo. [przypis edytorski]

Arystofanes, Gromiwoja (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Johann Wolfgang von Goethe, Faust, Faust, część druga (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Johann Wolfgang von Goethe, Faust, Faust, część pierwsza (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosołapy (daw.) — o krótkich rękach. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kostera (daw.) — gracz w kości, hazardzista. [przypis edytorski]

Johann Wolfgang von Goethe, Faust, Faust, część druga (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kostera (daw.) — gracz w kości, hazardzista. [przypis edytorski]

Giacomo Casanova, Od kobiety do kobiety (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kostera (daw.) — ryzykant, hazardzista, szuler, awanturnik. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosterski (daw.) — typowy dla graczy w kości, hazardzistów. [przypis edytorski]

Karl Arnold Kortum, Jobsjada (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosterstwo (daw.) — hazard; częste granie w kości lub w karty, rujnujące grającego lub nieuczciwe. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Faraon, Faraon, tom trzeci (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kostyra (daw.) — gracz w kości, hazardzista. [przypis edytorski]

Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosy (daw.) — krzywy, także: zezowaty. [przypis edytorski]

Stefan Grabiński, Na wzgórzu róż, Zez (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosy (daw.) — tu: warkocze. [przypis edytorski]

Krzysztof Kamil Baczyński, Ballada zimowa (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosy (daw.) — warkocze. [przypis edytorski]

Juliusz Słowacki, Balladyna (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koszałka (daw.) — wiklinowy koszyk z przykrywką, służący zwykle do noszenia jedzenia. [przypis edytorski]

Stanisław Brzozowski, Płomienie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosz (daw.) — obóz. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosz (daw.) — odmowa na propozycję zawarcia związku. [przypis edytorski]

Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki Krasińskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koszlon (daw.) — coś niezgrabnego, koślawego; tu o literach. [przypis edytorski]

Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Prokurator Alicja Horn (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koszta położyć (daw.) — ponieść koszty. [przypis edytorski]

Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem, Nad Niemnem, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosztować się z kim (daw.) — próbować się z kim. [przypis redakcyjny]

Ludovico Ariosto, Orland szalony, Orland szalony, tom I (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kosztur (daw.) — narzędzie do sadzenia drzewek, por. kostur. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koszykowe (daw.) — przywłaszczona przez kogoś część pieniędzy, jakie otrzymał na zrobienie zakupów. [przypis edytorski]

Gabriela Zapolska, Pani Dulska przed sądem (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotara (daw.) — namiot. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotarh a. kotarz (daw.) — namiot. [przypis edytorski]

Maciej Stryjkowski, Kronika polska, litewska, żmudzka i wszystkiéj Rusi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotary (daw.) — namioty. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotary (daw.) — [tu:] namiot. [przypis redakcyjny]

Ludovico Ariosto, Orland szalony, Orland szalony, tom III (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotczy (daw.) — powóz, kareta. [przypis edytorski]

Piotr Skarga, Kazania sejmowe (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kot (daw.) — mieszek na pieniądze. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kot (daw.) — tu: zając. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Cudzoziemskie ćwiczenia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotłowina (daw.) — kotlina. [przypis edytorski]

Stefan Szolc-Rogoziński, Pod równikiem (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Stefan Szolc-Rogoziński, Żegluga wzdłuż brzegów zachodniej Afryki na lugrze Łucja-Małgorzata 1882–1883 (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kotuch (daw.) — zagroda na ptaki domowe, kojec. [przypis edytorski]

Roman Jaworski, Wesele hrabiego Orgaza (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kować (daw.) — dziś: kuć, wykuwać. [przypis edytorski]

Ajschylos, Prometeusz skowany (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kować (daw.) — kuć; przykować: przykuć. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kować (daw.) — kuć. [przypis edytorski]

Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem (źródło na Platformie Redakcyjnej)

William Shakespeare (Szekspir), Dwaj panowie z Werony (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kować (daw.) — kuć; tu: zakuć w kajdany, zniewolić. [przypis edytorski]

Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kować (daw.) — podkuwać. [przypis redakcyjny]

Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kowalowę (daw.) — dziś popr. forma D.lp: kowalową. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Przygoda Stasia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kowanie (daw.) — kucie. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kowany (daw.) — kuty, wykuty. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kozactwo a. kozaczyzna (daw.) — oddział wojska złożony z Kozaków. [przypis edytorski]

Maria Rodziewiczówna, Lato leśnych ludzi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw.) — areszt. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw.) — kara polegająca na zatrzymaniu ucznia w szkole po lekcjach. [przypis edytorski]

Janusz Korczak, Mośki, Joski i Srule (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw., pot.) — areszt. [przypis edytorski]

Edmondo de Amicis, Serce (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Jan Kiliński, Pamiętnik (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Ferdynand Kuraś, Przez ciernie żywota (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Władysław Stanisław Reymont, Sprawiedliwie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Józef Siemiradzki, Za morze! (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw., pot.) — młoda i głupia dziewczyna. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Pan Wesołowski i jego kij (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw.) — tu: areszt. [przypis edytorski]

Wacław Berent, Próchno (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Teodor Tripplin, Podróż po Księżycu (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw., żart.) — więzienie, areszt. [przypis edytorski]

William Shakespeare (Szekspir), Wesołe kumoszki z Windsoru (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

koza (daw.) — zarówno pomieszczenie w szkole, w którym zatrzymywano ucznia za karę, jak i kara polegająca na zatrzymaniu ucznia w szkole po lekcjach. [przypis edytorski]

Janusz Korczak, Bobo (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kozera (daw.) — atut, karta atutowa. [przypis redakcyjny]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kozera (daw.) — karta atutowa, bijąca inne. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

kozera (daw.) — karta atutowa. [przypis edytorski]

Gustav Meyrink, Golem (źródło na Platformie Redakcyjnej)