Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 166866 przypisów.
Atum-Re (mit.) — egipski bóg słońca, stworzyciel świata. [przypis edytorski]
a tu ta na schodku godzina — szyk przestawny: a tu ta godzina na schodku. [przypis edytorski]
a tut takoj syn (ros.) — a tu taki syn. [przypis edytorski]
A twoja swynia, chazer, łutsze — a twoja świnia, Chazarze, lepsza? [przypis edytorski]
a ty coś myślał — dziś: a ty co myślałeś. [przypis edytorski]
A ty czemu uciskałeś poddanych?… etc. — zarzuty, stawiane przez Pankracego w rozmowie z Henrykiem pod adresem arystokracji, hr. Henryk powtarza, uzupełniając je „przestępstwami” świeższej daty. [przypis redakcyjny]
A ty lądowym — Enobarbus również długo był dowódcą floty i uprawiał korsarstwo. [przypis tłumacza]
Atylla a. Attila (406–453) — władca Hunów w latach 445–453. [przypis edytorski]
Atylla — popr.: Attyla (406–453), wódz Hunów, znany z okrucieństwa, wielokrotnie atakował Cesarstwo Rzymskie. [przypis edytorski]
A tym mniej, aby Bóg, który zna serca, czynił cudy na rzecz takiego człowieka — Wciąż o cudzie w Port-Royal. [przypis tłumacza]
A ty na luptowsku stronu zaczem chodził? (z ros.) — A ty na luptowską stronę po co chodziłeś? [przypis edytorski]
Atyna — miasto Wolsków we wschodniej części Lacjum. [przypis edytorski]
A ty odlitaj, Laszku, od kolaski, koły step baczysz (ukr.) — Odlatuj, Polaczku, od kolaski, kiedy widzisz step. [przypis edytorski]
a ty (starop. forma) — a tych. [przypis redakcyjny]
a Tytus… — δὲ tłumaczę przez: a. [przypis tłumacza]
Auber, Daniel (1782–1871) — francuski kompozytor, twórca licznych oper, m.in. Les diamants de la couronne (Diamenty korony, 1841). [przypis edytorski]
Au bon Marché a. Le Bon Marché (fr. na dobrym targu, dobry targ) — dom towarowy w Paryżu, zał. w 1838 r. (miał wówczas 4 działy obsługiwane przez 12 sprzedawców i umiejscowione na 100 m² powierzchni sprzedażowej; oferował parasole, sznurówki, wstążki, guziki, pościel, materace i inne poklasyfikowane towary); w 1852 r. przearanżowany przez Aristide'a Boucicaut (współwłaściciela), dzięki czemu zaczął się rozwijać i powiększać; w 1869 dom towarowy przeniesiono do znacznie większego budynku przy rue de Sèvres 24 na lewym brzegu Tamizy, powiększonego ponownie w 1872 przy pomocy firmy architektonicznej Gustave'a Eiffela. [przypis edytorski]
Auckland — największe miasto Nowej Zelandii, położone w płn. części North Island. [przypis edytorski]
Auclerc, Hubertine (1848–1914) — feministka i sufrażystka francuska; dopominała się nie tylko o prawo wyborcze dla kobiet, ale również o dopuszczenie ich do stanowisk w administracji państwowej, w 1876 założyła Société de droit des femmes (Stowarzyszenie dla Praw Kobiet, od 1883 działające pod nazwą Société de suffrage des femmes, czyli Stowarzyszenie dla Praw Wyborczych Kobiet), w 1880 r. wezwała Francuzki do bojkotu podatków, ponieważ osoby pozbawione praw publicznych nie powinny płacić podatków; w 1881 r. założyła miesięcznik feministyczny „La Citoyenne” (Obywatelka); w 1900 utworzyła Narodową Radę Kobiet Francuskich, zrzeszającą wszystkie fr. organizacje feministyczne w celu poparcia dla prawa wyborczego dla kobiet, w 1908 r. na znak protestu symbolicznie rozbiła urnę wyborczą; w 1910 wraz Hubertine Auclerc z Marguerite Durand prowokacyjnie zgłosiły się jako kandydatki na posłów do parlamentu. [przypis edytorski]
au commencement (…) était (fr.) — na początku był; w całym zwrocie: au commencement Bythos était słowo Bythos stanowi wtrącenie i jest złożone z pol. wyrazu byt, przydechu przy t oraz gr. końcówki -os (por. gr. ón, óntos: byt). [przypis edytorski]
au courant (fr.) — na bieżąco. [przypis edytorski]
au courant (fr.) — świadoma. [przypis edytorski]
Auctius atque Di melius fecere (łac.) — Bogowie przewyższyli moje życzenia! [następne słowa z zacytowanej satyry Horacego; red. WL]. [przypis tłumacza]
auctores (łac.) — sprawcy. [przypis redakcyjny]
auctor lamentorum, profusionum sanguinis et universae in regno miseriae (łac.) — sprawcą łez, rozlewu krwi i powszechnej w królestwie nędzy. [przypis redakcyjny]
auctor — sprawca, autor, twórca. [przypis edytorski]
auctor unius libri (łac.) — autor jednej książki (jednego dzieła). [przypis edytorski]
auctor unius libri (łac.) — autor jednej książki. [przypis edytorski]
A uczesany już podług Chowanny — aluzja do dzieła B. Trentowskiego pt. Chowanna czyli system pedagogiki narodowej (1842). [przypis edytorski]
audacem fortuna juwat (z łac.) — odważnym los sprzyja. [przypis edytorski]
Audaces fortuna iuvat (łac., przysł.) — śmiałym szczęście sprzyja. [przypis edytorski]
Audaces fortuna iuvat, timidosque repellit (łac.) — Fortuna sprzyja śmiałym, bojaźliwych odtrąca. [przypis edytorski]
audaces fortuna juvat (łac.) — odważnym los sprzyja. [przypis edytorski]
au-delà (fr.) — poza, oprócz; dodatki. [przypis edytorski]
au dessus des trésors (fr.) — ponad skarby. [przypis edytorski]
audianie a. antropomorfici — wyznawcy poglądów Audiusa, występujący w IV w. w Syrii i Scytii, dosłownie odczytujący biblijne zdanie, że Bóg stworzył ludzi na swoje podobieństwo. [przypis edytorski]
audiatur et altera pars (łac.) — należy wysłuchać również drugiej strony. [przypis edytorski]
audiatur et altera pars (łac.) — wysłuchajmy i drugiej strony. [przypis edytorski]
audiatur et altera pars! (łac.) — wysłuchaj też drugiej strony; zasada z prawa rzymskiego. [przypis edytorski]
audiencją — dziś popr. forma B.lp: audiencję. [przypis edytorski]
audiencją (z łac.) — [forma B.lp r.ż.] posłuchanie. [przypis redakcyjny]
audio, audire (łac.) — słyszeć; słuchać (IV koniugacja). [przypis edytorski]
Audit (…) futura — „Pyta o drogę, liczy dni swe i rozmierza/ Żywot tej drogi trwaniem i dręczy się jutrem…” (Claudianus, In Rufinum, II, 137; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
auditor auditorum (łac.) — uczeń wysłuchujący audytorów. [przypis redakcyjny]
Audran, Edmond (1840–1901) — francuski kompozytor. [przypis edytorski]
audycja — tu z fr.: seans muzyczny, przesłuchanie utworu muzycznego. [przypis edytorski]
audytorium — grupa słuchaczy; dziś też: widownia. [przypis edytorski]
audytorów — zastępców biskupich. [przypis redakcyjny]
audytor — sędzia przygotowujący materiał procesowy w sądzie kościelnym. [przypis edytorski]
audytor — słuchacz. [przypis redakcyjny]
audytor — tutaj: uczeń wysłuchujący [od] kolegów [zadanych] lekcji przed przyjściem nauczyciela. [przypis redakcyjny]
audytor — tu zapewne w znaczeniu: członek sądu wojskowego. [przypis edytorski]
Auerbach, Berthold (1812–1882) — pisarz niem., autor poczytnej w XIX w. prozy o tematyce wiejskiej (m.in. Schwarzwälder Dorfgeschichten, tj. „Wiejskie opowieści ze Schwarzwaldu”, zbiór 27 nowel drukowanych w l. 1843–1880). [przypis edytorski]
Auer, Ignaz (1846–1907) — jeden z prawicowych przywódców niemieckiej socjaldemokracji. Kilkakrotny poseł do Reichstagu. [przypis edytorski]
Auf das gewesene gibt der Jude nichts (niem., przysł.) — za to, co było, Żyd nie daje nic. [przypis edytorski]
auf die Knie (niem.) — na kolana. [przypis edytorski]
Auf die Seite. Los (niem.) — Na bok. Dalej (tryb rozk. czas.). [przypis edytorski]
Auf die Seite, weg! Rechts halten, rechts halten (niem.) — Na bok, z drogi! Trzymać się prawej. [przypis edytorski]
Auf die Seite, weg, weg! Rechts halten, rechts halten (niem.) — Na bok, z drogi! Trzymać się prawej. [przypis edytorski]
Auf die Strasse raus! Schnell, Jude, herunter Schwein. Aber los! Los (niem.) — Wynocha na jezdnię! Szybciej, Żydzie, zejdź, świnio. Ale już! Dalej no. [przypis edytorski]
auf Ehre (niem.) — na honor. [przypis edytorski]
Auferimur (…) Amor — Ovidius, Remedia amoris, I, 343. [przypis tłumacza]
Auffenberg, Mortiz (1852–1928) — generał piechoty cesarskiej i królewskiej Armii, jeden z najzdolniejszych oficerów sztabowych Austro-Węgier, minister wojny Austro-Węgier. [przypis edytorski]
Auf Freiheit ist sie gegründet, und wie reich ist sie durch Freiheit! (niem.) — Na wolności oparta jak na swej podstawie. A jak ona jest swoją wolnością bogata! (Fryderyk Schiller, Don Carlos, akt III, scena 10, tłum. K. Goniewski; rozmowa markiza Pozy z królem Filipem). [przypis edytorski]
Aufidus — dawna nazwa rzeki Ofanto w południowej Italii. [przypis edytorski]
Aufidus — rzeka w płd. Włoszech, obecnie nazywana Ofanto. [przypis edytorski]
Aufklärungsdrama (niem.) — dramat oświeceniowy. [przypis edytorski]
auf (niem.) — tu: do góry, wstawaj. [przypis edytorski]
au fond (fr.) — u źródeł, u podstaw. [przypis edytorski]
au fond (fr.) — u źródeł; u podstaw. [przypis edytorski]
au fond (fr.) — w głębi. [przypis edytorski]
au fond (fr.) — w gruncie rzeczy. [przypis edytorski]
au fond (fr.) — właściwie, w gruncie rzeczy. [przypis edytorski]
au fond — w gruncie, w głębi. [przypis edytorski]
Aufschnitt (niem.) — wędlina w plasterkach. [przypis edytorski]
Aufseher (niem.) — dozorca, nadzorca. [przypis edytorski]
Aufseher (niem.) — dozorca. [przypis edytorski]
aufugite vos daemones (łac.) — uciekajcie wy demony. [przypis edytorski]
auf vierzehn, Doktor, verstehen? (niem.) — na czternastkę, doktorze, rozumieć? [przypis edytorski]
auf Wiedersehen (niem.) — do widzenia. [przypis edytorski]
Auf Wiedersehen (niem.) — do zobaczenia. [przypis edytorski]
Augartenbrücke — most w Wiedniu. [przypis edytorski]
Augiasz — w mitologii greckiej król, który posiadał wyjątkowo brudne stajnie; ich oczyszczenie było jedną z dwunastu prac Heraklesa. [przypis edytorski]
Augier, Émile (1820–1889) — francuski dramatopisarz, autor komedii obyczajowych, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]
Augier Émile (1828–1889) — francuski dramatopisarz, członek Akademii Francuskiej, autor komedii obyczajowych i społecznych. [przypis edytorski]
au grand sérieux (fr.) — bardzo poważnie. [przypis edytorski]
Augsburg — miasto w Bawarii, katolickim regionie na południu Niemiec, trzecie co do wielkości po Monachium i Norymberdze. [przypis edytorski]
augur — kapłan i wróżbita w staroż. Rzymie, zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]
Augur — kapłan przepowiadający przyszłość, kapłan wróżbita. [przypis redakcyjny]
augur — kapłan, wróżbita u Rzymian. [przypis redakcyjny]
augur — kapłan w starożytnym Rzymie, który odczytywał wolę bogów i przepowiadał przyszłość z lotu ptaków. [przypis edytorski]
augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]
augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]
augur — rzymski kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków i zjawisk atmosferycznych na niebie (błyskawice, grzmoty). [przypis edytorski]
augur — starożytny kapłan, który wnioskował wolę bogów z lotu dużych ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]
augur — tu: wieszcz, wróżbiarz; w staroż. Rzymie kapłan i wróżbita zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]
augur — wróżbita w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]
augur — w starożytnym Rzymie kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków oraz zjawisk atmosferycznych. [przypis edytorski]
augur — w starożytnym Rzymie kapłan obwieszczający wolę bogów; człowiek uważający się lub uważany za wyrocznię w określonej dziedzinie. [przypis edytorski]
Augury — „u Rzymian zwali się kapłani, którzy z lotu ptaków czynili wieszczbiarstwa. Rozciągały się te wieszczby […] do sposobu jedzenia lub krzyków ptaszych. Zabobonność ta powszechna prawie była u wszystkich narodów. […] Augures u Rzymian z najznamienitszych obywatelów wybierani bywali”. (Zbiór potrzebn. wiad.). Wróżb nadużywali często augurzy do celów osobistych i politycznych. [przypis redakcyjny]
