Przypisy

in quantum (z łac.) — jeśli, o ile. [przypis redakcyjny]

in quantum (z łac.) — o ile, według liczby. [przypis redakcyjny]

in quo gradu (łac.) — na jakim stopniu. [przypis redakcyjny]

in quorum manibus arma sunt, in eorum potestate est conservare et perdere Rempublicam (łac.) — w czyich rękach jest oręż, w tych mocy i ocalić, i zgubić Rzeczpospolitą. [przypis redakcyjny]

in rebus adversis — w trudnych sprawach, mimo przeciwności. [przypis redakcyjny]

in rebus angustis (łac.) — w trudnym położeniu. [przypis redakcyjny]

in recenti (łac.) — na świeżo. [przypis redakcyjny]

in recenti (łac.) — za świeża. [przypis redakcyjny]

in recompensam (łac.) — dla odwdzięczenia. [przypis redakcyjny]

in regno Galliae (łac.) — w królestwie francuskim. [przypis redakcyjny]

in regno (łac.) — w królestwie. [przypis redakcyjny]

in rem (łac.) — na korzyść. [przypis redakcyjny]

in rem (łac.) — na rzecz. [przypis redakcyjny]

in rem (łac.) — w rzeczy; dla sprawy. [przypis redakcyjny]

in reprobum sensum (łac.) — pod naganę. [przypis redakcyjny]

in Republica meretur (łac.) — w Rzeczpospolitej zasługuje. [przypis redakcyjny]

in saecula saeculorum (łac.) — na wieki wieków. [przypis redakcyjny]

inscriptionem (łac.) — napis. [przypis redakcyjny]

in scripto, in quantum by (łac.) — na piśmie, o ile. [przypis redakcyjny]

in secula saeculorum (łac.) — na wieki wieków. [przypis redakcyjny]

in servitio (łac.) — w służbie. [przypis redakcyjny]

insignia (łac.) — klejnoty. [przypis redakcyjny]

in signis zodiac (łac.) — pomiędzy znakami Zodiaku. [przypis redakcyjny]

in singulari — w liczbie pojedynczej. [przypis redakcyjny]

in sinum (łac.) — na łono, pośród. [przypis redakcyjny]

insipnia (łac.) — odznaki. [przypis redakcyjny]

insolescit (łac.) — rozzuchwala się, wykracza. [przypis redakcyjny]

inspekt — grzęda, osłonięta ramami oszklonemi i matami. [przypis redakcyjny]

inspektorat fabryczny — w krajach kapitalistycznych państwowa kontrola warunków pracy w fabrykach. [przypis redakcyjny]

in spe (łac.) — przyszły (tu: wynalazca); dający nadzieję na stanie się kimś. [przypis redakcyjny]

in spe (łac.) — w nadziei. [przypis redakcyjny]

insperacie (z wł.) — niespodzianie. [przypis redakcyjny]

instabunt (łac.) — nastawać będą. [przypis redakcyjny]

instancjami — wstawiennictwami. [przypis redakcyjny]

instancja (z łac.) — tu: wstawiennictwo. [przypis redakcyjny]

instancje — wstawiennictwa. [przypis redakcyjny]

instancje — wstawiennictwo. [przypis redakcyjny]

instantanee (łac.) — nagle, obcesowo. [przypis redakcyjny]

in statera iudicii (łac.) — na szali rozsądku. [przypis redakcyjny]

in statu moderno (łac.) — w obecnym stanie. [przypis redakcyjny]

instauracją — [forma B.lp r.ż.:] naprawą; Kitowicz ma tu na myśli zwłaszcza Stanisława Konarskiego i jego reformy edukacyjne. [przypis redakcyjny]

Institut de France — Instytut Francuski, obejmujący pięć towarzystw naukowych: Akademię Francuską, Akademię Napisów i Literatury Pięknej, Akademię Nauk, Akademię Sztuk Pięknych i Akademię Nauk Moralnych i Politycznych. Siedzibą Instytutu jest pałac naprzeciw Louvre'u. [przypis redakcyjny]

instrumenta — dokumenty, listy urzędowe, pisma urzędowe. [przypis redakcyjny]

instrumenta elekcji — dowody wyboru. [przypis redakcyjny]

instrumenta (łac., forma lm) — narzędzia. [przypis redakcyjny]

instrument narodowy muzyczny (…) został zapożyczony (…) — zasługa wykrycia i ustalenia litufińskich słów należy się znakomitemu lingwiście duńskiemu, p. W. Thomsenowi (w dziele Beröriager mellem de finske og de baltiske Sprog, Kopenhaga 1890); lecz że autor pominął, jak się zdaje, kilka ciekawych paralel, czy że ich nie dostrzegł, czy że im nie dowierzał, zebrany przez niego materiał da się miejscami i powiększyć, i inaczej oświetlić. [przypis redakcyjny]

in stuba judicii (łac.) — w izbie sądowej. [przypis redakcyjny]

instygatora — oskarżyciela. [przypis redakcyjny]

instygatorem — [N.lp.] oskarżycielem publicznym. [przypis redakcyjny]

instygatorowie skrzynkowi — woźni do ściągania grzywien w trybunale. [przypis redakcyjny]

instygator — urzędnik odpowiadający dzisiejszemu prokuratorowi; wiceinstygator również dygnitarz zasiadający w sądach asesorskich z głosem doradczym, a w sądzie referendarskim ze stanowczym. [przypis redakcyjny]

instygująca — oskarżająca. [przypis redakcyjny]

instynkt — popęd nieświadomy. [przypis redakcyjny]

instytucja — nauka. [przypis redakcyjny]

instytucja — pouczający napis. [przypis redakcyjny]

instytucja — tu: nauka. [przypis redakcyjny]

insuavis est poenitendae rei recordatio (łac.) — niemiłym jest przypomnienie rzeczy, której żałować musimy. [przypis redakcyjny]

Insubrowie — nazwa narodu w starożytności, mającego swe siedziby nad górnym Padem; tu rozumie poeta przez ten wyraz mieszkańców księstwa mediolańskiego. [przypis redakcyjny]

in substantivo (łac.) — dosłownie: w rzeczowniku, w rzeczy, w istocie. [przypis redakcyjny]

insula — wyspa, dom odosobniony. Tu w tem ostatniem znaczeniu. [przypis redakcyjny]

insultum populi (łac.) — napaść, niechęć ludu. [przypis redakcyjny]

insultus (łac.) — napaści. [przypis redakcyjny]

insulty — ciosy, napady. [przypis redakcyjny]

insulty — napaści. [przypis redakcyjny]

insulty — nawałnice. [przypis redakcyjny]

insumere (łac.) — użyć, poświęcić. [przypis redakcyjny]

in summa (łac.) — w ogóle. [przypis redakcyjny]

in superlativo publicissime (łac.) — w najwyższym stopniu publicznie. [przypis redakcyjny]

in suum caput (łac.) — na własną głowę. [przypis redakcyjny]

insze nastały — przywileje wystawiane przez kancelarię królewską; zaopatrywano je w pieczęć z orłem, przywieszoną do pergaminu na jedwabnym sznurze. [przypis redakcyjny]

insze oczyma przenosi — gardzi innymi (patrząc wyniośle ponad ich głowami, omijając ich wzrokiem). [przypis redakcyjny]

insze rozumiemy — myślimy co innego. [przypis redakcyjny]

inszy (starop. forma) — [forma] M. lm; podobnie: przednieyszy, Włoszy itp., zamiast: insi, przedniejsi, Włosi. [przypis redakcyjny]

inszy (starop. forma) — insi [tj. dziś: inni], por. Pieśń I, zwr. 33. [przypis redakcyjny]

intactis opulentior — pieśń jest parafrazą ody Horacego (Carmina III 24) noszącej tytuł Ad divites avaros (Do zachłannych bogaczy). Początek tej pieśni (incipit) stanowią słowa podane tu jako motto: „intactis opulentior”. [przypis redakcyjny]

intaminata fides (łac.) — nieskalana wiara. [przypis redakcyjny]

in tanto Reipublicae passu (łac.) — w tak smutnym położeniu Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

intérieur (fr.) — wnętrze. [przypis redakcyjny]

integritas conscientiae (łac.) — czyste sumienie. [przypis redakcyjny]

intencja — zamiar, chęć. [przypis redakcyjny]

intencja — zamysł, zamiar. [przypis redakcyjny]

intendebant (łac.) — zamierzali. [przypis redakcyjny]

intendebat animo (łac.) — zamierzał w duchu. [przypis redakcyjny]

intendis (łac.) — zamyślasz. [przypis redakcyjny]

intendit (łac.) — zamierzył. [przypis redakcyjny]

intendit (łac.) — zamyśla. [przypis redakcyjny]

intendo (łac.) — zamierzam. [przypis redakcyjny]

intendo (łac.) — zamyślam. [przypis redakcyjny]

intentionaliter (łac.) — w myśli. [przypis redakcyjny]

intentio pro facto (łac.) — chęć za uczynek. [przypis redakcyjny]

Inter caetera (łac.) — między innymi. [przypis redakcyjny]

inter confinia (łac.) — w pogranicze. [przypis redakcyjny]

intercyza — dodatkowa umowa przy zawieraniu małżeństwa, dotycząca spraw majątkowych. [przypis redakcyjny]

intercyza — umowa przedślubna ustalająca stosunki majątkowe pomiędzy przyszłymi małżonkami. [przypis redakcyjny]

intercyza (z łac.) — umowa na piśmie zawierana przed ślubem; dotyczyła przede wszystkim spraw majątkowych, również jakichś szczególnych warunków i obowiązków współmałżonków. [przypis redakcyjny]

intercyz — umowy, zapisów. [przypis redakcyjny]

inter domesticos parietes (łac.) — w domowych ścianach. [przypis redakcyjny]

interesa mojego folwarku pruskiego — Kleszczewka pod Gdańskiem. [przypis redakcyjny]

interes status (łac.) — interes państwa, racja stanu. [przypis redakcyjny]

inter gentes (łac.) — między [obu] narodami. [przypis redakcyjny]