Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2890 przypisów.
filować (z fr.) — o świecy, lampie naftowej: kopcić; o świetle lampy: migotać, drgać. [przypis edytorski]
filować (z fr.) — tu: rozważać. [przypis edytorski]
Filozofia czynu — książka Brzozowskiego, opublikowana w 1903 roku. [przypis edytorski]
filozofia krytyczna a. filozofia transcendentalna — system filozoficzny rozwijany przez Kanta w jego okresie krytycznym, kiedy to powstały: Krytyka czystego rozumu, Krytyka praktycznego rozumu, Krytyka władzy sądzenia, stanowiła rozwinięcie projektu powszechnego rozumowego (krytycznego) rozważenia rzeczywistości, który wg Kanta został zapoczątkowany przez oświecenie. Jednak to dopiero on poddał krytyce sam rozum. [przypis edytorski]
filozoficzną historię o Kandydzie — satyryczna powiastka filozoficzna Kandyd Woltera, wydana jako rzekome tłumaczenie z niemieckiego rękopisu. [przypis edytorski]
filozofi — dziś popr. M.lm: filozofowie. [przypis edytorski]
filozofija — dziś popr. forma: filozofia; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
filozof perypatetyczny a. perypatetyk — uczeń Arystotelesa (określenie pochodzi od tradycji, wedle której Arystoteles zwykł wykładać, przechadzając się). [przypis edytorski]
filozofujący Duńczyk — Hamlet, tytułowy bohater sztuki Shakespeare'a. [przypis edytorski]
filozofy — dziś popr. forma M. lm: filozofowie. [przypis edytorski]
filozof z Efezu — Heraklit z Efezu (ok. 540–480 p.n.e.), filozof gr., zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”). [przypis edytorski]
filozof z Malmsbury — Thomas Hobbes. [przypis edytorski]
filtr Pasteura — wynaleziony przez Ludwika Pasteura (1822–1895), znakomitego biologa i chemika. [przypis edytorski]
filunek a. filung — płyta wypełniająca ramy skrzydła drzwi. [przypis edytorski]
filut — cwaniak, spryciarz, żartowniś. [przypis edytorski]
filuternie (daw.) — figlarnie, w sposób lekko prowokujący. [przypis edytorski]
filuternie — figlarnie, lekko prowokująco. [przypis edytorski]
filuternie — figlarnie, prowokująco. [przypis edytorski]
filuternie — tu: prowokująco. [przypis edytorski]
filuterność — zachowanie prowokujące, zalotne. [przypis edytorski]
filuterny (daw.) — figlarny, lekko prowokujący. [przypis edytorski]
filuterny (daw.) — figlarny, prowokujący. [przypis edytorski]
filuterny — figlarny, lekko prowokujący. [przypis edytorski]
filuterny — figlarny, prowokujący. [przypis edytorski]
filuterny — figlarny. [przypis edytorski]
filutka (daw.) — sprytna, swawolna kobieta. [przypis edytorski]
filutka (daw.) — żartownisia. [przypis edytorski]
filut — ktoś przebiegły, spryciarz. [przypis edytorski]
filutnie (gw.) — sprytnie. [przypis edytorski]
filut — spryciarz; daw.: krętacz. [przypis edytorski]
filut — spryciarz, żartowniś. [przypis edytorski]
filut — żartowniś, spryciarz, wariat. [przypis edytorski]
Filzen — Geizhals. [przypis edytorski]
fimfa a. finfa (daw.) — złośliwy żart. [przypis edytorski]
Fińczyk — dziś popr.: Fin. [przypis edytorski]
Fiński socjolog — chodzi o Edvarda Aleksandra Westermarcka (1862–1939). [przypis edytorski]
finale (wł.) — finał, zwieńczenie. [przypis edytorski]
finale (wł., muz.) — zakończenie wieloczęściowego utworu muzycznego. [przypis edytorski]
finale (wł.) — zakończenie, finał; końcowy, ostateczny. [przypis edytorski]
finalna rezolucja (z łac.) — ostateczne postanowienie. [przypis edytorski]
financ — urzędnik administracyjny. [przypis edytorski]
finanseria (daw.) — spekulacja pieniężna. [przypis edytorski]
Finansista-obywatel — fr. Le financier citoyen, dzieło Jean-Baptisty Naveau wyd. w 1757. [przypis edytorski]
finanszjal (zniekszt. ang. financial) — finansowy. [przypis edytorski]
finca (hiszp.) — posiadłość. [przypis edytorski]
Fin ch'han dal vino (wł. ”póki od wina”) — aria Don Juana z końca I aktu, nazywana arią szampańską. [przypis edytorski]
fin de globe (fr.) — koniec globu. [przypis edytorski]
fin de siècle (fr.) — koniec wieku; koniec epoki. [przypis edytorski]
fin de siécle (fr.) — koniec wieku. [przypis edytorski]
fin de siècle (fr.) — koniec wieku; termin stosowany na określenie ostatniej dekady XIX w. [przypis edytorski]
fin de siècle (fr.: koniec wieku) — tu: schyłkowy, dekadencki. [przypis edytorski]
fin de siecle (fr.) — koniec wieku; w historii sztuki i kultury europejskiej: ostatnie dziesięciolecie XIX w., cechujące się charakterystycznym poczuciem schyłkowości (dekadentyzmem), melancholii i katastrofizmu. [przypis edytorski]
findesieclizm (z fr. fin de siècle: koniec wieku) — wym. fędesjeklizm, prąd kulturalny związany z końcem XIX w., dekanentyzm, schyłkowość. [przypis edytorski]
Fine Champagne — rodzaj francuskiego koniaku z Szampanii. [przypis edytorski]
Finees a. Pinchas — biblijny arcykapłan w czasach Jozuego, syn Eleazara, wnuk Aarona. [przypis edytorski]
Finees kapłan dwoje razem przebił mieczem do ziemie (…) — Lb 25, 7–8 (grecki wariant imienia kapłana wg 1 Mch 2, 26). [przypis edytorski]
Finees kapłan (…) dwoje zastawszy na swowolnym grzechu, oboje mieczem ku ziemi przebił — Lb 25, 7–8 (grecki wariant imienia kapłana wg 1 Mch 2, 26). [przypis edytorski]
fine fleur (fr.) — kwiat (przen.), najlepsi, najznakomitsi. [przypis edytorski]
Finej a. Fineus — ślepy wieszcz tracki, który miał oślepić też swych synów z pierwszego małżeństwa; bogowie zesłali za to na niego skrzydlate potwory, harpie, zabierające lub kalające mu pokarm; od plagi tej uwolnili go Argonauci, Zetes i Kalais, skrzydlaci synowie Boreasza, a Fineus z wdzięczności wskazał im dalszą drogę. [przypis edytorski]
fines (łac.) — granice. [przypis edytorski]
finesse (fr.) — wyrafinowanie, finezja. [przypis edytorski]
Fineus (mit. gr.) — ślepy wieszcz tracki, który miał oślepić też swych synów z pierwszego małżeństwa; bogowie zesłali za to na niego złośliwe i brutalne demony, harpie, mające postać drapieżnych ptaków o kobiecych głowach; uniemożliwiały mu pożywienie się: wyrywały mu pokarm z rąk i zanieczyszczały jedzenie; Fineusa oswobodził Jazon i Argonauci. [przypis edytorski]
finfa a. fimfa (daw.) — dym puszczony komuś w nos; przen.: złośliwy żart. [przypis edytorski]
finfa (daw.) — złośliwy żart, psikus. [przypis edytorski]
finfa — dym puszczony komuś w nos. [przypis edytorski]
Fingal — król Morwenu, ojciec Osjana i bohater jego pieśni. [przypis edytorski]
Fingal lub Ryno — bohaterowie tzw. Pieśni Osjana; miały to być narodowe, pradawne podania irlandzkie przełożone z jęz. gaelickiego na ang. przez Jamesa Macphersona (1736–1796), który ostatecznie okazał się autorem tekstu; Pieśni Osjana zrobiły zawrotną karierę w okresie romatyzmu. [przypis edytorski]
Fingary (mit. rzym.) — przydomek Artemidy, bogini utożsamianej z Księżycem. [przypis edytorski]
fininspektor — (ros. skrót) inspektor finansowy. [przypis edytorski]
Finis Cataloniae? (łac.) — Koniec Katalonii? [przypis edytorski]
finis coronat opus (łac.) — koniec wieńczy dzieło. [przypis edytorski]
finis (fr.) — koniec. [przypis edytorski]
finish (ang.) — koniec; kończyć. [przypis edytorski]
finish (ang.) — koniec. [przypis edytorski]
finishing color (ang.) — kolor wykończenia. [przypis edytorski]
fini — skończona. [przypis edytorski]
finis (łac.) — koniec. [przypis edytorski]
finis (łac.) — koniec; tu: koniec lekcji. [przypis edytorski]
finis, punctum (łac.) — koniec, kropka. [przypis edytorski]
finita la comedia — [przypis edytorski]
finita la commedia (wł.) — komedia skończona. [przypis edytorski]
Finlandczycy — dziś: obywatele Finlandii, w odróżnieniu od Finów, osób narodowości fińskiej; za czasów Orzeszkowej funkcjonowało autonomiczne Wielkie Księstwo Fińskie, wchodzące w skład imperium rosyjskiego. [przypis edytorski]
Finlandczyk — dziś: Fin. [przypis edytorski]
Finne, Gabriel Edward (1806–1899) — naturalistyczny pisarz i dziennikarz norweski, autor noweli Filozof (1891), w której opisuje cierpienia intelektualisty pochodzenia proletariackiego. [przypis edytorski]
Finn, właśc. Fionn mac Cumhaill — mityczny irlandzki wojownik i myśliwy, główny bohater tzw. cyklu feniańskiego. [przypis edytorski]
Finsbury Square — plac w centralnym Londynie. [przypis edytorski]
Finstere — Finsternis. [przypis edytorski]
finta (daw.) — fortel, podstęp. [przypis edytorski]
finta (daw.) — podstęp. [przypis edytorski]
finta — w szermierce: ruch pozorny, służący zmyleniu przeciwnika. [przypis edytorski]
finta — w szermierce: zwód, ruch wykonany dla zmylenia przeciwnika. [przypis edytorski]
fioch — fiok, tj. pretensjonalny lok. [przypis edytorski]
fiołek i lilia — symbole niewinności, cnoty i skromności. [przypis edytorski]
fiołki — dla zachowania rytmu słowo to czyta się trzysylabowi: fi-joł-ki. [przypis edytorski]
fiola — wąskie, wysokie szklane naczynie. [przypis edytorski]
fioletu — z uwagi na rytm czytamy na trzy sylaby (fijoletu). [przypis edytorski]
fioraja (z wł. fioràia) — kwiaciarka. [przypis edytorski]
fioraje (wł.) — kwiaciarki. [przypis edytorski]
fiord — głęboka zatoka morska mocno wrzynająca się w ląd, mająca strome, skaliste zbocza; fiordy tworzą wybrzeża Norwegii oraz Szkocji, Grenlandii, Islandii i in. [przypis edytorski]
fiord stavangerski, Stavanger — fiord (zatoka morska, głęboko wrzynająca się w ląd) w płd.-zach. Norwegii, nad którą już w średniowieczu znajdowało się duże miasto, Stavanger. [przypis edytorski]
