Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4990 przypisów.

gaudeant bene nanti (łac.) — niech radują się bogaci. [przypis edytorski]

gaudeant bene nati (łac.) — niech radują się dobrze urodzeni. [przypis edytorski]

Gaudeat de bona fortuna — Niech się cieszy szczęściem. [przypis tłumacza]

gaudent brevitate moderni (łac.) — Współcześni lubują się w zwięzłości. [przypis tłumacza]

Gaudete in Domino semper (łac.) — Radujcie się zawsze w Panu. [przypis redakcyjny]

gaudium (łac.) — radość, przyjemność; tu: ucztowanie. [przypis redakcyjny]

gaudium (łac.) — radość, wesołość. [przypis edytorski]

gaudium (łac.) — radość, zadowolenie. [przypis edytorski]

gaudo, gaudere (łac.) — cieszyć się; tu 3 os. lp cz.ter. gaudet: cieszy się. [przypis edytorski]

Gauguin, Paul (1848–1903) — francuski malarz, postimpresjonista. [przypis edytorski]

Gauguin, Paul (1848–1903) — francuski malarz, przedstawiciel postimpresjonizmu, w swoim charakterystycznym stylu używał uproszczonych form i malował płaskimi plamami barwnymi. [przypis edytorski]

Gauguin, Paul (1849–1903) — malarz, przedstawiciel postimpresjonizmu. [przypis edytorski]

Gaulana — Γαυλάνη, LXX Γαυλών, גּוֹלָן ([Golan] Pwt 4, 43 etc.), dzisiejsza nazwa Dżolan, ziemia na wschód od jeziora Genezaret. [przypis tłumacza]

gauleiter (niem.) — wysoki polityczny stopień paramilitarny, nadawany przywódcy okręgu partii nazistowskiej w Niemczech hitlerowskich; w praktyce gauleiter miał niekwestionowaną władzę na danym obszarze, podlegając wyłącznie centralnym władzom partii. [przypis edytorski]

Gaule, Justus i Alice — Justus Gaule (1849–1939), profesor fizjologii na uniwersytecie w Zurichu, oraz Alice Gaule (1859–1935), jego studentka i żona. [przypis edytorski]

Gaultier, Jules de (1858–1942) — filozof francuski, znany ze swojej teorii bowaryzmu (stałe poczucie niezadowolenia, stan permanentnego braku satysfakcji). [przypis edytorski]

Gaultier, Jules de (1858–1942) — francuski filozof i eseista, jeden z głównych zwolenników nietzscheanizmu oraz twórca teorii bowaryzmu (nazwa pochodzi od tytułu powieści Flauberta Pani Bovary), przez który rozumiał postawę rozczarowania wywoływanego przez sprzeczność pomiędzy fikcyjno-wyidealizowaną wizją własnej osoby a rzeczywistością i związaną z tym ciągłą potrzebę okłamywania samego siebie. [przypis edytorski]

Gaultier's memorandum for the provincial booksellers, Lyon (1776), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, rozdz. 1 s. 46. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 2. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…. rozdz. 1 s. 2. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 36. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 37. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 40. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 45. [przypis autorski]

Gaultier's memorandum…, rozdz. 1 s. 46. [przypis autorski]

Gaunilo — współczesny Anzelmowi Kantuareńskietnu, zakonnik w klasztorze Mar-Montier pod Tours; miał być hrabią Montigny, który wskutek niepowodzeń życiowych wstąpił do klasztoru. Napisał: Liber pro insipiente adversus Anselmi in Proslogio ratiocinationem. [przypis autorski]

gaur a. giaur — nie-muzułmanin; pogardliwe określenie nadawane innowiercom przez wyznawców islamu. [przypis edytorski]

gaur a. giaur (pogard.) — nazwa, którą muzułmanie określali innowiercę. [przypis edytorski]

Gaur — Gauno, rzeczka w śr. Włoszech, dopływ Metauru. [przypis redakcyjny]

Gaurion — port wyspy Andros, stanowiącej niejako przedłużenie Eubei w kierunku południowym. Pejzander [Pejsandros], twórca oligarchicznego zamachu stanu z r. 411, wprowadził oligarchię i w miastach związkowych, np. w Tazos i Andros. Tazos wnet odpadło od Aten, i dopiero Trazybul wprowadził tam demokrację; później odpadło i Andros. [przypis tłumacza]

Gaurisankar a. Gauri Sankar — szczyt w Himalajach. [przypis edytorski]

Gaurizankar — szczyt w Himalajach (7134 m n.p.m.), do pocz. XX w. mylnie uważany za najwyższy szczyt świata, niekiedy utożsamiany z leżącym o 60 km na zach. od niego Mount Everestem; pierwsze próby jego zdobycia podjęto w latach 50. XX w. [przypis edytorski]

Gaurizankar — szczyt w Himalajach (7134 m n.p.m.), do pocz. XX w. mylnie uważany za najwyższy szczyt świata, niekiedy utożsamiany z leżącym o 60 km na zach. od niego Mount Everestem; pierwsze próby jego zdobycia podjęto w latach 50. XX w. [przypis edytorski]

gausma — gausime. [przypis edytorski]

Gaussa, Pascala i ŁobaczewskiegoCarl Friedrich Gauss (1777–1855) — wybitny niemiecki matematyk i fizyk; uznawany za jednego z kilku największych matematyków w historii, przez sobie współczesnych nazywany księciem matematyków (łac. princeps mathematicorum); Blaise Pascal (1623–1662): francuski matematyk, fizyk, wynalazca: zajmował się geometrią, analizował metodę aksjomatyczną, współtworzył rachunek prawdopodobieństwa, po 1654 porzucił nauki ścisłe na rzecz filozofii i teologii; Nikołaj Łobaczewski (1792–1856): rosyjski matematyk polskiego pochodzenia, twórca (niezależnie od Jánosa Bolyaia) geometrii nieeuklidesowej. [przypis edytorski]

Gauss, Carl Friedrich (1777–1855) — wybitny niemiecki matematyk i fizyk; uznawany za jednego z kilku największych matematyków w historii, przez sobie współczesnych nazywany księciem matematyków. [przypis edytorski]

gausyberta — zniekszt. kauzyperda, tj. nieudolny prawnik. [przypis edytorski]

Gautier, Théophile (1811–1872) — francuski pisarz, poeta, dramaturg, krytyk literacki, teatralny i krytyk sztuki. [przypis edytorski]

Gautier, Théophile (1811–1872) — francuski pisarz, prekursor parnasizmu, wprowadził do literatury sformułowanie Victora Cousina „sztuka dla sztuki”. [przypis edytorski]

Gautier, Théophile (1811–1872) — francuski pisarz, prekursor parnasizmu, wprowadził do literatury sformułowanie Victora Cousina sztuka dla sztuki. [przypis edytorski]

Gautier, Théophile (1811–1872) — przedstawiciel francuskiego romantyzmu, pisarz, poeta, dramaturg i krytyk. [przypis edytorski]

Gau — w Trzeciej Rzeszy jednostka administracji NSDAP, później także państwowa, na jej czele stał gauleiter. [przypis edytorski]

Gavarni, Paul, właśc. Hippolite-Guillaume-Sulpice Chevalier (1804–1866) — fr. malarz i grafik doby romantyzmu. [przypis edytorski]

Gavarni, Paul, właśc. Sulpice Guillaume Chevailier (1804–1866) — francuski rysownik, karykaturzysta i satyryk francuski. [przypis edytorski]

Gavarni, Paul — właśc. Sulpice Guillaume Chevailier (1804–1866), francuski rysownik, karykaturzysta i satyryk francuski. [przypis edytorski]

Gavarni zaręcza, że byle miał powietrze w aparacie do oddychania, będzie się mógł swoim balonem na inne dostać planety (…) — Kto przeczytał z uwagą naszą Maskarada w obłokach, czyli podróż nadpowietrzną nad Morze Północne, wyszła dwa lata temu w „Gazecie Codziennej” i osobno w Wilnie, ten przyzna, żeśmy przewidzieli i przepowiedzieli wynalazek pana Gavarni. [przypis autorski]

gavėnė (brus.) — pasninko laikas. [przypis edytorski]

gavisus sum (łac.) — ucieszyłem się. [przypis edytorski]

Gavroche — postać z powieści Nędznicy Wiktora Hugo: zaradny, pełen optymizmu 12-latek żyjący na ulicy. [przypis edytorski]

Gawalewicz, Marian (1852–1910) — polski dramatopisarz, powieściopisarz, publicysta, autor Królowej niebios, zbioru ludowych legend o Matce Boskiej. [przypis edytorski]

Gawalewicz, Marian (1852–1910) — twórca powieści obyczajowych, dramatopisarz, współwydawca i redaktor popularnych pism: „Tygodnika ilustrowanego”, „Kłosów”, „Kuriera Warszawskiego”. [przypis edytorski]

gawędka — dziś: pogawędka. [przypis edytorski]

gawędzić — tu: przeszkadzać. [przypis edytorski]

gawędzić — tu: w znaczeniu gwarowym (podkrakowskim): przeszkadzać, zawadzać. [przypis redakcyjny]

Gaweńskie książęcie — Kże Andegaweński. [przypis autorski]

gawiedź — bezmyślny i natrętny tłum. [przypis edytorski]

gawiedź (daw.) — pospólstwo, gmin, motłoch, hołota. [przypis edytorski]

gawiedź — pospólstwo, motłoch, gapie. [przypis edytorski]

gawiedź — tłum gapiów. [przypis edytorski]

gawiedź — tłum, pospólstwo. [przypis edytorski]

gawiedź — tu: tłum. [przypis edytorski]

gawota (daw.) — gawot (r.m.), dawny francuski taniec salonowy albo muzyka do tego tańca. [przypis edytorski]

gawot — dawny francuski taniec salonowy albo muzyka do tego tańca. [przypis edytorski]

gawot — dawny francuski taniec salonowy. [przypis edytorski]

gawot — forma muzyczna oparta na starofrancuskim tańcu ludowym. [przypis edytorski]

gawot — starofrancuski taniec ludowy w tempie umiarkowanym, o metrum parzystym, z charakterystycznym półtaktowym przedtaktem; XVII–XVIII w. spopularyzowany na dworze królewskim, a następnie w zabawach salonowych, a także w operze i balecie. [przypis edytorski]

gawot — taniec starofrancuski. [przypis edytorski]

gawron był i wrona — gawron i wrona to dwa różne gatunki ptaków, choć oba należą do rodziny krukowatych. [przypis edytorski]

gawronić — patrzeć jak gawron. [przypis edytorski]

gawron (przen.) — gapa, fujara. [przypis edytorski]

gawrosz — imię Gavroche'a, bohatera powieści Nędznicy Wiktora Hugo, chłopca który zginął w czasie republikańskiego powstania w Paryżu w 1832 roku. [przypis edytorski]

gawrosz (przestarz.) — wesoły urwis, ulicznik paryski, łobuz. [przypis edytorski]

gaya sciensa (fr.: gaie science) — wiedza radosna; nazwa, którą nadała swej poezji szkoła trubadurów (założona w Tuluzie 1324 r.). [przypis edytorski]

gaya scienza — wiedza radosna, nawiązanie do myśli Nietzschego i przekazu, który niesie ludziom Zaratustra. [przypis edytorski]

Gaździna (gw.) — gospodyni. [przypis autorski]

gaża — wynagrodzenie dla pracownika scenicznego, np. aktora. [przypis edytorski]

gaża — wynagrodzenie za pracę, pensja; dziś głównie w odniesieniu do zawodu aktora, artysty scenicznego itp. [przypis edytorski]

gaża — wynagrodzenie za pracę, pensja; dziś głównie w odniesieniu do zawodu aktora, artysty scenicznego. [przypis edytorski]

gaża — wynagrodzenie za pracę, pensja; dziś: głównie w odniesieniu do zawodu aktora, artysty scenicznego. [przypis edytorski]

Gaza — historyczne miasto w biblijnej Palestynie, obecnie będące stolicą Strefy Gazy; znajduje się tutaj siedem zabytkowych bram. [przypis edytorski]

gazale Szirazu — chodzi o gatunek perskiej liryki. [przypis edytorski]

Gaza — miasto w Palestynie na płd. od Askalonu. [przypis redakcyjny]

Gaza — okręg w Afryce płn. nad Morzem Śródziemnym ze stolicą o tej samej nazwie. [przypis edytorski]

Gaza, Rafia i AntedonGaza: Γάζα, עַזָּה (Joz 15, 47 etc.), w klinach: ha-zi-ti, dziś Razze (Boettger pisze „el-Gazzeh”, Kiepert „Ghazze”), około 35 000 mieszkańców; Rafia: Ῥάφεια, dziś Bîr Refâ, w pobliżu morza na południe od Gazy; Antedon: Ἀνθηδών, w odległości 20 stajań od Gazy. [przypis tłumacza]

Gazara, Joppa i JamneaGazara: Γάζαρά, גֶּ֖זֶר (Joz 12, 12 etc.), w klinach gazri albo ga-az-ri (H. Winckler, Keilinschriftliches Textbuch zum Alten Testament, Lipsk, 1903, str. 4 i 10), dzisiejsze ruiny Tell-Dżezer pod wsią Abu-Szûsze, w pobliżu Ramle i linii kolejowej wiodącej do Jerozolimy; Joppa: Ἰόππη, יָפוֹ = Piękna, w klinach: Ja-ap-pu, dzisiejsze miasto nad morskie Jaffa; Jamnea: Ἰάμνεια, יַבְנֵ֔ה (2 Krn 26, 6); dzisiejsza wieś Jebna, w pobliżu morza, na zachód od Jerozolimy. [przypis tłumacza]

Gaza — uczony w XV w., urodzony w Tessalonice. [przypis tłumacza]

gazdoń (gw.) — wyraz obelżywy. [przypis redakcyjny]

gazdostwo — gospodarstwo wiejskie na Podhalu a. gazdowanie, czyli bycie gazdą, właścicielem takiego gospodarstwa. [przypis edytorski]

gazdować — być gazdą (właścicielem gospodarstwa wiejskiego na Podhalu), gospodarzyć. [przypis edytorski]

gazdować (reg.) — być gazdą (właścicielem gospodarstwa), gospodarzyć. [przypis edytorski]

gazdy — dziś popr. forma: gazdowie. [przypis edytorski]

Gazeciarze sprzedają nadzwyczajny dodatek gazet — w I połowie XX w. wiadomości przekazywane były przez gazety, które sprzedawali na ulicach chłopcy, zwani gazeciarzami. Gazeciarze zachęcali kupujących, wykrzykując głośno tytuły najciekawszych artykułów. Jeżeli po wyjściu gazety z drukarni wydarzyło się coś ważnego, redakcja gazety w pośpiechu przygotowywała dodatkowe wydanie, nazywane dodatkiem nadzwyczajnym, z opisami tych wydarzeń. [przypis edytorski]

gazeciarz (tu daw.) — dziennikarz. [przypis edytorski]