Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3337 przypisów.
Hácha, Emil (1872–1945) — prezydent Czechosłowacji, a następnie utworzonego w marcu 1939 r. przez Niemców Protektoratu Czech i Moraw. [przypis edytorski]
Haakon VII (1872–1957) — właściwie Christian Frederik Carl Georg Valdemar Axel, król Norwegii w latach 1905–1957. [przypis edytorski]
Haakvik, norw. Håkvik — norweska wioska, należąca do administracyjnego obszaru Narwiku. [przypis edytorski]
Haarhof — historyczna ulica w centrum Wiednia. [przypis edytorski]
haarnadla (niem. Haarnadel) — szpilka do włosów. [przypis edytorski]
Haas, Charles (1833–1902) — francuski salonowiec. [przypis edytorski]
Habakuk — prorok mniejszy; imię Habakuka występuje w Starym Testamencie w dwóch kontekstach: 1. jest związane z przypowieścią o Danielu, na podstawie której oparty jest niniejszy midrasz (Dn 14,33–39); 2. uważa się go za autora Księgi Habakuka. Tłumacze Biblii Tysiąclecia uważają, że te dwie postacie nie są ze sobą tożsame (Dn 14). [przypis edytorski]
Habakuk — starotestamentowy prorok, który przepowiadał unicestwienie Ziemi, przypuszczalny autor Księgi Habakuka; postać o tym imieniu pojawia się także w Księdze Daniela (14, 33–39) epizodycznie pojawia się postać proroka o tym samym imieniu, którego anioł z rozkazu Boga przenosi za włosy z Judei do Babilonu, aby tam nakarmił wrzuconego do jaskini lwów proroka Daniela; tu: pomieszane historie obu postaci. [przypis edytorski]
habanera — taniec hiszpański. [przypis edytorski]
habdank (daw., z niem.) — podziękowanie. [przypis edytorski]
Habeas Animam (łac.) — dosł. „żebyś miał duszę” a. „powinieneś mieć duszę”; nawiązanie do prawa habeas corpus zapewniającego nietykalność osobistą, niemożność uwięzienia. [przypis edytorski]
habeas corpus a. Habeas Corpus Act — angielska ustawa z 1679 r., zabezpieczająca wolności poddanego i zapobiegająca uwięzieniu na terytoriach zamorskich oraz zakazująca organom państwa aresztowania go bez zezwolenia sądu. [przypis edytorski]
Habeas Corpus (łac.) — dosł. abyś miał ciało; formalny protest przeciw aresztowaniu lub zatrzymaniu, którego zasadność musi zostać potem oceniona przez sąd. [przypis edytorski]
Habeas corpus (łac.) — dosł.: żebyś miał ciało; nazwa angielskiej ustawy z 1679, zakazującej aresztowania obywatela bez prawomocnego nakazu sądu. [przypis edytorski]
habeas corpus (łac.) — dosł. żebyś miał ciało; nazwa ang. ustawy z 1679 r. zakazującej organom państwa aresztowania obywatela bez prawomocnego wyroku (nakazu) sądu. [przypis edytorski]
habeas corpus (łac.) — prawo, na podstawie którego osoba może zaskarżyć przed sądem swoje zatrzymanie jako bezprawne i uzyskać zwolnienie z aresztu (więzienia). [przypis edytorski]
Habeas corpus (łac.) — żebyś miał ciało; praw. ustawa zabraniająca aresztowania obywatela bez nakazu sądu. [przypis edytorski]
habeas corpus — ustawa angielska, na mocy której zabronione było aresztowanie obywatela bez nakazu sędziego, jednocześnie zapewniała postępowanie przed właściwym sędzią. [przypis edytorski]
habeas corpus — ustawa ang. z 1679 r., wydana za rządów króla Karola II i zakazująca organom państwa aresztowania obywatela bez prawomocnego, potwierdzonego pieczęcią zezwolenia sądu. [przypis edytorski]
Habe die Sonne nicht zu lieb [und nicht die Sterne] / Komm, folge mir in das dunkle Reich hinab (niem.) — nie chciej ukochać [gwiazd i] słońca, chodź, pospiesz za mną w ponure królestwo (J. W. Goethe, Ifigenia w Taurydzie, Akt III, sc. 1, tłum. Jan Kasprowicz; dialog ściganego przez Erynie Orestesa z siostrą, Ifigenią). [przypis edytorski]
Habelschwert — Bystrzyca Kłodzka. [przypis edytorski]
Habelswerd — właśc. Habelschwerdt, Bystrzyca Kłodzka. [przypis edytorski]
Habemus Deum (łac.: mamy boga) — nawiązanie do tradycyjnych słów wypowiadanych podczas ogłaszania wyboru nowego papieża: habemus papam. [przypis edytorski]
habenda (daw. żart., z łac.) — mająteczek, niewielka posiadłość. [przypis edytorski]
habenda — posiadłość szlachecka. [przypis autorski]
haben sind gewesen (niem.) — byli. [przypis edytorski]
Habent sua fata epistulae (łac.) — Listy mają swoje losy. [przypis edytorski]
habent sua fata libelli (łac.) — i książki mają swe losy. [przypis edytorski]
habent sua fata libelli (łac.) — książki mają swoje losy. [przypis edytorski]
Habent sua fata libelli (łac.) — Książki mają swoje losy (sentencja będąca fragmentem cytatu z Terencjanusa Maurusa z II w. n.e.). [przypis edytorski]
Habe nun, ach! Philosophie Juristerei und Medicin… — W żądzy wiedzy poznałem wszechnauk dziedzinę, zgłębiłem filozofię, prawo, medycynę, niestety, teologię też! (Goethe, Faust, część pierwsza, scena w pracowni, tłum. E. Zegadłowicz). [przypis edytorski]
Habe nun ach! Philosophie, Juristerei und Medizin, Und, leider! auch… (niem.) — początek monologu Fausta J.W. Goethego: „Zgłębiłem filozofię, arkana prawa, medycynę, a nawet, niestety… [teologię].” Faust mówi dalej o bezcelowości wszelkiej wiedzy i płynącego z niej prestiżu. [przypis edytorski]
Habe nun (…) armer Tor! (niem.) — „Ach, oto wszystkie fakultety/ Przebyłem: filozofię, prawo/ I medycynę — i niestety/ Też teologię, pracą krwawą!/ A tyle przyniósł mi ten trud,/ Żem jest tak mądry jak i wprzód!” (Goethe, Faust; przekład Władysława Kościelskiego). [przypis autorski]
haben voll auf — das Gewehr geladen. [przypis edytorski]
Haberbusch i Schiele — warszawski browar, funkcjonujący przy ulicy Krochmalnej w latach 1846–1948. [przypis edytorski]
haberdzie — gałęzie. [przypis edytorski]
Haber, Fritz (1868–1934) — laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii (1918). [przypis edytorski]
Habet! — Dostał! trafiony! Wykrzyknik ten wydawano na widok zapaśnika, gdy w cyrku otrzymał cios ostateczny. [przypis redakcyjny]
habetis legem et prophetas (łac.) — macie prawo i proroków. Król zmieszał dwa miejsca Pisma św. i utworzył jakiś niby cytat, który mu tu był potrzebny: Habent Moysen et prophetas (Łk. 16, 29) i Nolite putare, quoniam veni solvere legem, aut prophetas (Mt. 5, 17). [przypis redakcyjny]
habet (łac.) — ma; tu: dostał, trafiony. [przypis edytorski]
habet (łac.) — ma; tu: trafił. [przypis edytorski]
habet sua fata — ma swoje losy (łac.). [przypis autorski]
habet — wyraz którego używano na oznaczenie ranionego w cyrku gladyatora. [przypis autorski]
Habita fides plerumque fidem obligat — „Okazane zaufanie zobowiązuje po największej części do wzajemnej ufności” (Livius Titus, Ab Urbe condita, XXII, 22; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Habitum (…) dicunt — Lucretius, De rerum natura, III, 100. [przypis tłumacza]
habitus — ogół cech osobnika składających się na wygląd i zachowanie. [przypis edytorski]
habitus — trwała dyspozycja jednostki do określonego sposobu postępowania, zwł. dyspozycja moralna. [przypis edytorski]
habitus — trwała dyspozycja jednostki do określonego sposobu postępowania, zwł. dyspozycja moralna (termin pochodzący z filozofii Arystotelesa). [przypis edytorski]
habitus — właściwości danej osoby. [przypis edytorski]
habla Español (hiszp.) — mówić po hiszpańsku. [przypis edytorski]
Habsburg, Otton von (1912–2011) — najstarszy syn ostatniego władcy Austro-Węgier, Karola I, który objął tron po cesarzu Franciszku Józefie I w 1916 r., zaś w 1918 r., po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie Austro-Węgier, został zmuszony zrzec się władzy, a następnie udać się wraz z rodziną na uchodźstwo. Otton pielęgnował swoje przekonanie o prawach do tronu austriackiego i pełnienia naczelnych funkcji w państwie. W 1938 r. kandydował na stanowisko kanclerza; po Anschlussie Austrii przez hitlerowskie Niemcy był ścigany listem gończym; okres II wojny światowej spędził w Stanach Zjednoczonych. [przypis edytorski]
Habsburg, Rudolf Johann (1788–1831) — austriacki arcybiskup, najmłodszy syn cesarza Leopolda II, uczeń i mecenas Beethovena. [przypis edytorski]
Habt ach! — wiersz, pisany do p. Adama Chmiela [historyka sztuki, żyjącego w latach 1865–1934 — red. WL.] w lecie 1905 z Bad-Hall [uzdrowiska w Austrii — red. WL.] pod wrażeniem ewakuacji Wawelu; drukowany częściowo w warszawskim piśmie „Świat”. [W 1905 r. wojska Austriackie opuściły Wawel, w którym wcześniej stacjonowały — red. WL.] [przypis redakcyjny]
Habt ach! (z niem.) — baczność; uwaga! [przypis edytorski]
Habu — A-bet, 8. nom Dolnego Egiptu, w południowo-wschodniej części Delty. [przypis edytorski]
hać a. gać (rus.) — tama. [przypis edytorski]
hać — grobla zbudowana z bali drewnianych, gałęzi itp. [przypis edytorski]
hać — grobla z pni i gałęzi drzew. [przypis edytorski]
Hac duce (…) venit — Tibullus, Elegiae II, 1, 75. [przypis tłumacza]
„Hacefira” — „Jutrzenka”, nazwa pierwszej hebrajskiej gazety w Polsce. Jej redaktorem był Chaim Zelig Słonimski, dziadek Antoniego Słonimskiego. [przypis tłumacza]
hacel — hak wkręcany w tylną część podkowy, by zapobiec ślizganiu się konia. [przypis edytorski]
hacel — hak wkręcany w tylną część podkowy, by zapobiec ślizganiu się konia; tu ogólnie: hak. [przypis edytorski]
haciendado — właściciel ziemskiego majątku. [przypis autorski]
hacienda (hiszp.) — dwór. [przypis edytorski]
hacjenda — w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej: wiejska posiadłość a. duże gospodarstwo rolno-hodowlane (plantacja); także: dom, zabudowania należące do posiadłości wiejskiej. [przypis edytorski]
hacjenda — w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej: wiejska posiadłość a. duże gospodarstwo rolno-hodowlane (plantacja); tu: odpowiednik północnoamerykańskiego rancza; także: dom, zabudowania należące do posiadłości wiejskiej. [przypis edytorski]
haczkowany (daw.) — wykonany szydełkiem. [przypis edytorski]
haczyć się kogoś — zaczepiać kogoś. [przypis edytorski]
haczysz — dziś popr.: haszysz. [przypis edytorski]
Hadasa a. Hadassa — chodzi tu o Esterę. Hadasa jest, prawdopodobnie, żydowskim odpowiednikiem perskiego imienia Estera (za przypisem z Biblii Tysiąclecia Est 2). [przypis edytorski]
Hadersleben — Haderslev, miasto w płd.-zach. Danii, na płn. od Apenrade. [przypis redakcyjny]
Hadesa kraj ciemny — zaświaty (Hades był władcą krainy umarłych). [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — bóg podziemnego świata zmarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — bóg rządzący podziemną krainą zmarłych; także: nazwa tej krainy. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — bóg śmierci, władca zaświatów. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — bóg śmierci, władca zaświatów, także: nazwa samych zaświatów. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — bóg świata podziemnego bądź nazwana od jego imienia kraina umarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — kraina umarłych (Grecy nie mieli podziału na niebo i piekło). [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — kraina umarłych (Grecy nie rozdzielali zaświatów na niebo i piekło), rządzona przez boga o tym samym imieniu. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — kraina umarłych (starożytni Grecy nie znali podziału na niebo i piekło). [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — królestwo podziemne i kraina zmarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — królestwo podziemne, kraina zmarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — podziemna kraina umarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — podziemna kraina umarłych, rządzona przez boga o tym samym imieniu. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — podziemna kraina zmarłych. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — podziemna kraina zmarłych, rządzona przez boga o tym samym imieniu. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — podziemny świat umarłych; również imię władcy tego świata. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — władca podziemnego świata zmarłych i bogactw ukrytych w ziemi; budzący strach, ale sprawiedliwy bóg, brat Zeusa i Posejdona. [przypis edytorski]
Hades (mit. gr.) — władca podziemnego świata zmarłych i bogactw ukrytych w ziemi; budzący strach, ale sprawiedliwy bóg, brat Zeusa i Posejdona. [przypis edytorski]
Hades (mit. hr.) — podziemna kraina umarłych, rządzona przez boga o tym samym imieniu. [przypis edytorski]
Hadesowe ściany (mit. gr.) — mowa o krainie umarłych; Grecy nie rozróżniali zaświatów na niebo i piekło. [przypis edytorski]
Hades — w mitologii greckiej kraina umarłych. [przypis edytorski]
had (gw.) — gad. [przypis edytorski]
Had — Hades. [przypis edytorski]
hadiuga (ukr. гадюка) — gadzina. [przypis edytorski]
hadiuka — w polszczyźnie kresowej: wąż, padalec. [przypis edytorski]
hadki (z białorus.) — wstrętny, przykry, obrzydliwy. [przypis edytorski]
hadki (z białorus.) — wstrętny, przykry, obrzydliwy. [przypis redakcyjny]
hadko (z białorus.) — obrzydliwie, przykro. [przypis edytorski]
hadko (z białorus.) — przykro, obrzydliwie. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
