Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4077 przypisów.
Laśkiewicz, Teofil (1869–1925) — polski inżynier technolog, przemysłowiec i współwłaściciel „Zakładów Mechanicznych E. Plage i T. Laśkiewicz”, pierwszej polskiej wytwórni lotniczej, która produkowała samoloty od 1921 do 1935, kiedy została znacjonalizowana. [przypis edytorski]
la sacra visione di Te imploro, Beatrice mia (wł.) — świętą wizję Ciebie, Beatrycze moja, błagam; świętej wizji Ciebie, Beatrycze moja, żądam. [przypis edytorski]
La Sagesse — „Mądrość”; tytuł cyklu wierszy religijnych Verlaine'a. [przypis edytorski]
La Salle, René-Robert Cavelier de (1643–1687) — fr. badacz Ameryki Płn., płynąc wzdłuż Missisipi na południe, w 1682 odkrył deltę tej rzeki; zginął w 1687 na wybrzeżu Teksasu, zabity przez zbuntowanych towarzyszy nieudanej wyprawy kolonizacyjnej, która próbowała dotrzeć do delty od strony Zat. Meksykańskiej. [przypis edytorski]
lasa (starop. forma) — dziś D.lp: (do) lasu. [przypis edytorski]
Las birnamski — nawiązanie do Makbeta Shakespeare'a; w dramacie tytułowy bohater, który doszedł do władzy drogą skrytobójczych mordów, wskutek wyrzutów sumienia bierze wojsko nacierające na jego twierdzę, złożone z żołnierzy ukrytych za gałęziami — za kroczący ku niemu las, idący spełnić karę na tym, który pogwałcił naturalny porządek. [przypis edytorski]
Las Casas, Bartolomé de (1484–1566) — hiszp. misjonarz i kronikarz, dominikanin. W l. 1502–13 uczestniczył w podboju i kolonizacji Antyli, od 1514 krytykował politykę kolonialną, był rzecznikiem pokojowej chrystianizacji i obrońcą Indian. Jego najbardziej znane dzieło to Brevísima relación de la destrucción de las Indias (Krótka relacja o wyniszczeniu Indian, 1552), w którym opisuje okrucieństwa i zbrodnie zdobywców Ameryki popełniane na Indianach. [przypis edytorski]
Las Cases, Emmanuel de (1766–1842) — francuski arystokrata, towarzysz Napoleona podczas zesłania na Wyspie św. Heleny, autor popularnej książki Le Mémorial de Sainte-Hélène (Pamiętnik ze św. Heleny). [przypis edytorski]
Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate (wł.) —- Porzućcie wszelką nadzieję, którzy tu wchodzicie (napis na bramie piekieł według Boskiej komedii Dantego). [przypis edytorski]
Lasciate ogni speranza voi ch'entrate (wł.) — Porzućcie wszelką nadzieję, którzy tu wchodzicie (napis na bramie piekieł według Boskiej komedii Dantego). [przypis edytorski]
lasciate ogni speranza (wł.) — porzućcie wszelką nadzieję. [przypis edytorski]
la science (fr.) — wiedza. [przypis edytorski]
las dolces, właśc. las dulces — słodycze; deser. [przypis edytorski]
La Seine est grande (fr.) — Sekwana jest duża. [przypis edytorski]
Lasek Buloński (fr. Bois de Boulogne) — rozległy park położony w 16. dzielnicy Paryża. [przypis edytorski]
Lasek Buloński — obszerny park na zachodnim krańcu Paryża, ulubione miejsce spacerów. [przypis edytorski]
Lasek Buloński — park położony w 16. dzielnicy Paryża, dawniej słynny z pojedynków. [przypis edytorski]
Lasek Buloński — park w Paryżu. [przypis edytorski]
Lasek — Lasek Buloński, park w Paryżu. [przypis edytorski]
lasek sękociński — pod Warszawą, miejsce pobicia przez „nieznanych sprawców” antysanacyjnego dziennikarza i pisarza, Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. [przypis edytorski]
las gitanas de Sierra Moréna quieren carne de hombres (hiszp.) — Cyganie z Sierra Morena lubią mięso ludzkie; albo właściwie: Cyganki z Sierra Morena lubią męskie (a. ludzkie) ciało. [przypis edytorski]
Las Hercyński a. Góry Hercyńskie — górzysty i lesisty region nad rzeką Ren. [przypis edytorski]
laskar — indyjski marynarz bądź służący. [przypis edytorski]
laskar — indyjski marynarz. [przypis edytorski]
Lask, Emil (1875–1915) — niemiecki filozof, neokantysta, przedstawiciel szkoły badeńskiej, uczeń Henryka Rickerta. [przypis edytorski]
Lasker-Schüler, Else, właśc. Else Walden (1876–1945) — pisarka niemiecka, w r. 1937 wyemigrowała do Palestyny; tworzyła liryki fantastyczne (Hebraische Balladen, 1913), eseje i dramaty. [przypis edytorski]
Laskowski, Kazimierz, ps. El (1861–1913) — autor wierszy, żartów scenicznych, piosenek. [przypis edytorski]
Laskowski — zapewne sztykjunker Józef Laskowski, awansowany w maju na podporucznika, w czerwcu na kapitana. [przypis edytorski]
las na Hajwie ciągle jeszcze był w rękach rządu — sprawa opisana w poprzedniej części powieści, p.t. Skarby. [przypis edytorski]
Lasocki, Zygmunt (1867–1948) — prawnik, polityk ruchu ludowego, dyplomata; od 1901 urzędnik w Departamencie ds. Galicji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Austro-Węgier, starosta powiatu tarnobrzeskiego (1904–1908), od 1907 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, w 1911 poseł na do parlamentu austriackiego jako kandydat PSL, w 1918 naczelnik administracji Galicji z ramienia Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Krakowie, od 1931 członek Rady Naczelnej SL. [przypis edytorski]
La, sotto giorni nubilosi e brevi… (wł.) — Tam, gdzie dni pochmurne i krótkie, rodzi się plemię, które umiera bez bólu (z kancony A Giacomo Colonna… Petrarki). [przypis edytorski]
lasować się — o wapnie: łączyć się z wodą. [przypis edytorski]
Lasowiacy — grupa etnograficzna zamieszkująca tereny południowo-wschodniej Polski, na południe od Sandomierza, między Wisłą a Sanem, obszar dawnej Puszczy Sandomierskiej. [przypis edytorski]
La Spezia — miasto i gmina we Włoszech, w regionie Liguria. [przypis edytorski]
Las Rzuchowski a. Las Chełmiński — niewielki kompleks leśny na obszarze gmin Dąbie oraz Koło, w powiecie kolskim; podczas okupacji funkcjonował tu tzw. „obóz leśny” (część hitlerowskiego obozu zagłady w Chełmnie), który był początkowo miejscem rozstrzelań i pochówku ofiar obozu w Chełmnie, a następnie naziści zlokalizowali w lesie krematoria. [przypis edytorski]
Lassal — chodzi o Ferdinanda Lassalle'a (1825–1864), niem. myśliciela, działacza socjalistycznego, rewolucjonistę. [przypis edytorski]
Lassalle, Antoine Charles Louis de (1775–1809) — generał wojsk napoleońskich, słynny z brawury kawalerzysta. Uczestnik obu kampanii włoskich (1796, 1800) i wyprawy do Egiptu (1798); zdobywca twierdzy szczecińskiej w wojnie z Prusami (1806) oraz twierdzy Raab w wojnie z Austrią (1809). Zdobycie przez niego więzienia inkwizycji w Toledo jest fikcją. Wysłany do Hiszpanii w 1808 r. Lassalle zdławił m. in. powstanie w Valladolid. Zarówno Toledo, jak i Valladolid służyły za siedzibę trybunałom inkwizycji. Inkwizycja hiszpańska została oficjalnie zniesiona dopiero w 1820 r., przy czym w ciągu ostatniego półwiecza swego istnienia wykonanie wyroków przekazywała świeckim urzędom. Ostatnia egzekucja odbyła się w 1781 r. w Sewilli. [przypis edytorski]
Lassalle, Antoine Charles Louis de (1775–1809) — generał wojsk napoleońskich, uczestnik wojny na Półwyspie Iberyjskim (1808–1814). Zdobycie przez niego więzienia inkwizycji w Toledo jest fikcją literacką; hiszpańska inkwizycja została zniesiona w 1808 po zajęciu Madrytu przez wojska napoleońskie. [przypis edytorski]
Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki myśliciel, działacz socjalistyczny, rewolucjonista. [przypis edytorski]
Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki myśliciel i działacz socjalistyczny, założyciel (w 1863) pierwszej na świecie partii robotniczej, noszącej nazwę Powszechny Niemiecki Związek Robotników (Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein, ADAV). [przypis edytorski]
Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki polityk, myśliciel polityczny, działacz socjalistyczny i pisarz. [przypis edytorski]
l'Assemblée des femmes (fr.) — zgromadzenie kobiet. [przypis edytorski]
Las señoras invitadas (hiszp.) — Panie zaproszone. [przypis edytorski]
lasserować (daw.) — połyskiwać. [przypis edytorski]
Lasserre, Pierre (1867–1930) — francuski krytyk literacki, eseista i dziennikarz. [przypis edytorski]
las słodkich kasztanów — mowa kasztanie jadalnym, występującej na południu Europy roślinie z rodziny bukowatych. [przypis edytorski]
last not least (ang.) — ostatnie [lecz] nie najmniej ważne (o jakimś zagadnieniu wymienionym na końcu). [przypis edytorski]
last not least (ang.) — ostatni [lecz] nie najmniej ważny. [przypis edytorski]
last not least (ang.) — ostatni według kolejności, ale nie najmniej ważny. [przypis edytorski]
last not least — o jakimś zagadnieniu jako wymienionym „na końcu, lecz niepoślednim” (tj. najmniej ważnym). [przypis edytorski]
La Strada — film w reżyserii Federico Felliniego (1954). [przypis edytorski]
lasy — daw. forma N.lm; dziś: lasami. [przypis edytorski]
lasy przedziera — dziś popr.: przedziera się lasami. [przypis edytorski]
lasy (starop. forma) — dziś B.lm: (między) lasami. [przypis edytorski]
lasy (starop. forma) — dziś N.lm: (z) lasami. [przypis edytorski]
Laszek (z ukr. Lach: Polak) — tu w lekceważącym zdrobnieniu o Polaku. [przypis edytorski]
Laszka biłoruczka (z ukr., pogard.) — Polka arystokratka. [przypis edytorski]
Laszka — Polka. [przypis edytorski]
Laszki Murowane — wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim. [przypis edytorski]
Laszok — Polaczek. [przypis edytorski]
laszy (daw.) — tu: polski. [przypis edytorski]
laszy (daw. ukr.) — polski. [przypis edytorski]
laszy — polski. [przypis edytorski]
La tâche du poète est done d'extraire le rire de toutes les parties de la vie qu'il veut présenter, ou de l'y ajouter (fr.) — Zadaniem poety jest zatem wydobycie śmiechu ze wszystkich dziedzin życia, które chce przedstawić, lub dodanie go. [przypis edytorski]
lata 1904–1906 — tzw. rewolucja 1905 roku, seria wystąpień robotniczych w Rosji i w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]
latacz — trójkątny żagiel przedni podnoszony przy słabych wiatrach powyżej foka i kliwra. [przypis edytorski]
lata dyskrecjonalne — pełnoletność (do małżeństwa). [przypis edytorski]
„Latająca Forteca” — Boeing B-17 „Flying Fortress” — amerykański czterosilnikowy samolot bombowy, szeroko wykorzystywany przez amerykańskie lotnictwo do bombardowań strategicznych w latach 1941–1945. [przypis edytorski]
latających — dziś popr. forma B. lm r.nmos.: latające. [przypis edytorski]
Latający Holender — legendarny żaglowiec-widmo, pływający w nieskończoność, który na morzu przynosi nieszczęście, a jego widok zapowiada śmierć. [przypis edytorski]
Latający Holender — opera Richarda Wagnera. [przypis edytorski]
Latający lekarz — pierwsza sztuka Moliera z 1645 roku. [przypis edytorski]
latający lis — gatunek nietoperza o częściowo rudym futrze na grzbiecie. [przypis edytorski]
latają w powietrzu niby ów grób Mahometa — według dawnych legend trumna proroka Mahometa w Medynie unosi się w powietrzu, bez żadnego oparcia. [przypis edytorski]
lata jeno ponoś niedobrane — Michał Korybut Wiśniowiecki miał w 1656 r. 16 lat, byłby zatem młodszy od Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej o ok. 9 lat. [przypis edytorski]
lata kryzysu — tj. lata 1929–1933, tzw. wielki kryzys, który objął wszystkie dziedziny gospodarki, zarówno przemysł, jak rolnictwo, i wszystkie państwa oprócz ZSRR, niepodlegającego mechanizmom gospodarki kapitalistycznej; za początek kryzysu uznaje się tzw. czarny czwartek (24 X 1929 r.), kiedy masowa wyprzedaż spowodowała panikę na giełdzie nowojorskiej na Wall Street i gwałtowny spadek cen akcji, a w konsekwencji szereg bankructw i kolosalny wzrost zadłużenia; bezrobocie osiągnęło 30%, spadek produkcji przemysłowej dochodził do 50% (m.in. w Polsce), trzykrotnie zostały zmniejszone obroty handlowe. [przypis edytorski]
latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]
latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]
latarnia czarnoksięska (łac. laterna magica) — aparat projektujący obrazy ze szklanych przeźroczy skonstruowany w XVII w. [przypis edytorski]
latarnia czarnoksięska — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle; uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]
latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]
latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]
latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]
latarnia, żeby można było pokazywać przeźrocza — latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna, prosty projektor, rzucający na ścianę przeźrocza, czyli obrazy namalowane na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]
latarnię — w oryg. niem. Licht: światło. [przypis edytorski]
latarnik surynamski — nocoświec, gatunek pluskwiaka. Dawniej wierzono, że wyrostek na głowie tego owada zdolny jest do wytwarzania nocą słabego światła, czemu zawdzięcza on swoją nazwę gatunkową. [przypis edytorski]
lata sobie którędy bądź, jak Pindar powiada, i to, co pod ziemią ukryte… — być może odniesienie do Ody Nemejskiej X (w. 87), gdzie Zeus powiada do Polideukesa, że jeśli chce dzielić los swojego brata Kastora, będzie żył przez połowę czasu pod ziemią, a przez drugą połowę w złotych mieszkaniach nieba; albo też odwołanie do jednego z zaginionych utworów Pindara. [przypis edytorski]
latawica (daw.) — czarownica unosząca się w powietrzu. [przypis edytorski]
latawiec — demon; wg wierzeń ludowych spadająca gwiazda to diabeł zstępujący na ziemię, aby uwodzić grzeszne kobiety. [przypis edytorski]
lata życia Iszmaela — lata życia Iszmaela podane są po to, by można było prześledzić lata życia Jakuba. Stąd midrasz wnioskuje, że po opuszczeniu domu swojego ojca Icchaka, zanim Jakub przybył do Labana, przez czternaście lat pobierał nauki w domu Ebera, zob. Raszi do 25:17. [przypis edytorski]
lata zbiegłe męczarnią — lata, których treścią, gdy biegły, była męczarnia, cierpienie. [przypis edytorski]
lat — dosłownie napisane jest tu: sto lat i dwadzieścia lat i siedem lat. «To uczy, że każdy [z tych okresów] powinien być pojmowany jako odrębna całość: w wieku stu lat była jak dwudziestolatka co do grzeszności, i tak jak w wieku dwudziestu lat była bezgrzeszna, gdyż nie osiągnęła jeszcze wieku, gdy podlega się karze, tak też i jako stulatka była bezgrzeszna. A w wieku dwudziestu lat była tak piękna jak w wieku siedmiu lat», zob. Raszi do 23:1. [przypis edytorski]
La tête me fait mal (fr.) — głowa mnie boli. [przypis edytorski]
latentny — utajony, ukryty, bezobjawowy. [przypis edytorski]
laterka (gw.) — latarka. [przypis edytorski]
La Terre Promise (fr.) — ziemia obiecana. [przypis edytorski]
latiklaw (z łac.) — tu: tunica laticlavia, noszona przez senatorów szata zdobiona szerokim purpurowym pasem (laticlavem), biegnącym od ramienia w dół i z powrotem, będącym oznaką ich urzędu. [przypis edytorski]
latmi — skrócone od: latami. [przypis edytorski]
Latmos — w mitologii greckiej góra zapomnienia. [przypis edytorski]
lato indiańskie — wczesna jesień. [przypis edytorski]
