Przypisy

Minerwa (mit. gr.) — bogini mądrości, rzemiosła i sztuki; tu przenośne określenie inteligencji jako grupy społecznej, ludzi kształtujących opinię. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik gr. Ateny; tu: dziewczyna mądra i piękna jak bogini. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, odpowiednik greckiej Ateny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i sztuk, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości i wojny sprawiedliwej, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, nauki i literatury, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości; odpowiedniczka gr. Ateny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, opiekunka rzemiosła, sztuki i literatury; odpowiednik greckiej Ateny, córki Zeusa, zrodzonej z jego głowy. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, opiekunka rzemiosła, sztuki i literatury. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości (oraz wojny i pokoju); odpowiednik greckiej Ateny, córki Zeusa, zrodzonej z jego głowy. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, rzemiosł i sztuki; odpowiednik Ateny z mit. gr. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, wojny sprawiedliwej i sztuk, odpowiednik gr. Ateny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini pochodząca z panteonu Etrusków, patronka rzemiosła, sztuki i mądrości. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini pochodzenia etruskiego, opiekunka sztuki, rzemiosła, nauki i literatury, utożsamiana z gr. boginią mądrości, Ateną; jej atrybutem była sowa. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — bogini sztuki i rzemiosła, jak również mądrości, nauki i literatury; jej gr. odpowiednikiem jest Atena. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — odpowiednik gr. Ateny, bogini mądrości i sprawiedliwej wojny. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym.) — pierwotnie bogini sztuki i rzemiosła, ale także bogini mądrości, nauki, sztuki i literatury. [przypis edytorski]

Minerwa (mit. rzym) — w mitologii rzymskiej bogini sztuki i rzemiosła, a także mądrości, nauki i literatury. [przypis edytorski]

Minerwa nad Marsem przemaga — mądrość góruje nad walecznością; Minerwa (mit. rzym.) — bogini mądrości, odpowiednik gr. Ateny; Mars (mit. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]

„Minerwa” — tu: „Minerwa literacka” („Minerve littéraire”), paryska gazeta liberalna, wydawana w l. 1820–1822. [przypis edytorski]

Minerwa — w mitologii rzymskiej bogini sztuki i rzemiosła, ale też mądrości, nauki i literatury, utożsamiana z grecką Ateną. [przypis edytorski]

Minerwy smutna gwiazda świadczy i Kaferej (…) — gwiazda, która świeciła nad burzą, wznieconą przez Minerwę, gdy Grecy, płynąc spod Troi, byli w pobliżu Eubei, u przylądka Kafereus; wielu Greków tam wtedy zginęło. [przypis edytorski]

Mineyko, Michał — trocki sędzia grodzki. [przypis edytorski]

minezenger — średniowieczny poeta, twórca pieśni miłosnych. [przypis edytorski]

miniasty (gw.) — ktoś z tęgą miną; dorodny, okazały. [przypis edytorski]

miniasty — przybierający różne wyrazy twarzy, najczęściej wyrażające pogardę, niechęć, poczucie wyższości. [przypis edytorski]

miniaturę Malwiny zawieszoną na szyi mojej — popularny w XVIII i XIX w. zwyczaj praktykowany przez zakochanych. [przypis edytorski]

mi nie jest Hanka (daw.) — nie nazywam się Hanka. [przypis edytorski]

minier a. miner (daw.) — górnik. [przypis edytorski]

minifundium (z łac.; hiszp. minifundio) — małe gospodarstwo rolne; w przeciwieństwie do latyfundium, ogromnej posiadłości ziemskiej należącej do jednej osoby lub organizacji i stanowiącej podstawę bogactwa i znaczenia politycznego jej właściciela. [przypis edytorski]

minikas — kas mena, užmina mįsles. [przypis edytorski]

minikas (lenk.) — vienuolis. [przypis edytorski]

Miniona — Minio, rzecz­ka w Etrurii; dziś: Miguone. [przypis edytorski]

minion (z fr. mignon) — faworyt królewski, kochanek. [przypis edytorski]

minister (daw., z łac.) — osoba czyniąca posługę. [przypis edytorski]

minister (daw., z łac.: sługa, wykonawca) — duchowny protestancki, pastor. [przypis edytorski]

minister — duchowny protestancki, pastor. [przypis edytorski]

ministeriał — urzędnik. [przypis edytorski]

ministerialny — związany z ministerstwem, ministrem; tu: (iron.) poważny, urzędowy. [przypis edytorski]

ministerium (daw.) — ministerstwo. [przypis edytorski]

ministerium (daw.) — ministerstwo. [przypis edytorski]

ministerium (daw.) — ministerstwo, urząd rządowy kierowany przez ministra; pełnienie funkcji przez ministra. [przypis edytorski]

ministerium (daw.) — ogół ministrów, doradców królewskich; ministerstwo, urząd rządowy kierowany przez ministra. [przypis edytorski]

ministerium (daw.) — ogół ministrów, doradców królewskich. [przypis edytorski]

minister kalwiński — duchowny kościoła protestanckiego. [przypis edytorski]

Ministerstwo Polskie — urząd ministra do spraw Galicji przy rządzie Cesarstwa Austriackiego, utworzony w 1871. [przypis edytorski]

minister — tu: duchowny protestancki. [przypis edytorski]

minister wojny —- kardynał Richelieu (1585–1642), „główny minister” Ludwika XIII. [przypis edytorski]

ministrable (fr.) — godny mianowania ministrem. [przypis edytorski]

ministrantura — w katolicyzmie przepisy dla ministrantów, czyli osób świeckich pomagających duchownemu przy celebracji obrzędów liturgicznych; ministrantura obejmowała dawniej m.in. pełny łaciński tekst mszy św., który ministrant był zobowiązany znać na pamięć. [przypis edytorski]

ministrantura — zbiór liturgicznych odpowiedzi ministranta w czasie mszy. [przypis edytorski]

ministri idolorum…eas operientes — kapłani bożków szepcąc sobie wzajemnie tajemnicze wyrazy kopią z drżeniem ziemię […] Po zakończeniu tych wróżb przykrywają losy zieloną darnią (fragment Kroniki Thietmara IV, 24) [Red.WL]. [przypis edytorski]

ministry — dziś popr. forma M. lm: ministrowie. [przypis edytorski]

minjan — dziesięciu dorosłych Żydów niezbędnych przy odprawianiu uroczystości lub publicznej modlitwy. [przypis edytorski]

Minna Canth, właśc. Johnsson, Ulrika Wilhelmina (1844–1897) — fińska pisarka dramatyczna i feministka, jedna z pionierek współczesnego teatru fińskiego, działalność twórczą rozpoczęła późno, jako wdowa z siedmiorgiem dzieci; autorka m.in. sztuk Żona robotnika (o losie rodziny alkoholika przepijającego swoje zarobki), Anna Liisa (o piętnastolatce, która usuwa ciążę z pomocą swojego chłopaka oraz jego matki, a po kilku latach jest przez nich szantażowana i w końcu trafia do więzienia) oraz Rodzina pastora. [przypis edytorski]

minnesang — znana od XII w. niem. średniowieczna pieśń miłosna, gatunek liryki uprawianej jako wyraz wykwintu przez arystokrację, a nawet przez cesarza; pieśni w języku średnio-wysoko-niemieckim wykonywano z towarzyszeniem instrumentów, a także zachowywano w formie pisemnej. [przypis edytorski]

minnesinger (niem.) — śpiewak, trubadur. [przypis edytorski]

Minnesinger (z niem.) — niem. odpowiednik trubadura; średniowieczny poeta i śpiewak. [przypis edytorski]

minóg — prymitywne zwierzę wodne podobne do węgorza, uważane za wielki przysmak. [przypis edytorski]

minóg — prymitywne zwierzę wodne zaliczane do bezżuchwowców, będące pasożytem ryb; charakteryzuje go wydłużony kształt. [przypis edytorski]

minoderia — wdzięczenie się, mizdrzenie się. [przypis edytorski]

minoderia — wdzięczenie się. [przypis edytorski]

minois chiffonné — twarz o rysach delikatnych, ale niezbyt regularnych, uroda pełna niewymuszonego wdzięku, oryginalna. [przypis edytorski]

minores (łac.) — mniejsi. [przypis edytorski]

minor (łac.) — młodszy, mniejszy. [przypis edytorski]

minor (łac.) — mniejszy, młodszy. [przypis edytorski]

minor (muz.) — skala minorowa, molowa. [przypis edytorski]

minor (muz.) — skala minorowa, molowa, tonacja smutna. [przypis edytorski]

minorowo — smutno, smętnie; od terminu muz. określającego tonację utworu: tonacja minor, tj. tonacja molowa. [przypis edytorski]

minorowy (muz.) — w tonacji molowej, smutny. [przypis edytorski]

minorowy (muz.) — w tonacji molowej, smutny. [przypis edytorski]

minorowy — smutny, płaczliwy, od terminu muz. określającego tonację utworu: tonacja minor tj. tonacja molowa. [przypis edytorski]

minorowy — tu: smutny. [przypis edytorski]

minorum gentium (łac.) — niższego rodzaju, mniejszego znaczenia. [przypis edytorski]

minorum gentium — niższego rzędu, drugorzędny. [przypis edytorski]

minoryci (z łac.) — Zakon Braci Mniejszych, katolicka wspólnota zakonna założona w 1209 przez św. Franciszka z Asyżu; franciszkanie. [przypis edytorski]

minoryta — franciszkanin. [przypis edytorski]

Minos, kiedy się dowiedział, że córka jego Pazyfae — omyłka autora: wg mitów greckich Pazyfae była nie córką, ale żoną Minosa. [przypis edytorski]

Minos (mit. gr.) — król i prawodawca Krety. [przypis edytorski]

Minos (mit. gr.) — król Krety, władca imperium morskiego, słynny ze swojej sprawiedliwości. [przypis edytorski]

Minos (mit. gr.) — syn Zeusa i Europy, za życia władca Krety, po śmierci wraz z bratem Radamantysem sędzia zmarłych. [przypis edytorski]

Minos (mit. gr.) — wielki władca Krety, mecenas sztuki, wspierał genialnego konstruktora Dedala, ale nie zezwalał mu na opuszczenie wyspy. Dedal skonstruował skrzydła, na których uciekł do Aten, ale podczas lotu stracił syna, Ikara. [przypis edytorski]

Minos (mit. gr.) — władca Krety, później sędzia w krainie zmarłych; wg mitu uwięził Dedala, ale ten odleciał z wyspy na własnoręcznie wykonanych skrzydłach. [przypis edytorski]

Minos, Radamantys, Ajakos (mit. gr.) — trzej królowie zaszczyceni w nagrodę za sprawiedliwe rządy godnością sędziów zmarłych w Hadesie. [przypis edytorski]

Minos — w mitologii greckiej król i prawodawca Krety, sędzia zmarłych w Hadesie, heros. [przypis edytorski]

Minotaur (mit. gr.) — potwór, człowiek z głową byka, mieszkający w Labiryncie na Krecie, zabity przez bohaterskiego Tezeusza. [przypis edytorski]

Minotaur (mit. gr.) — potwór, pół byk, pół człowiek trzymany w Labiryncie na Krecie i żywiony ludzkim mięsem, zabity przez bohaterskiego Tezeusza. [przypis edytorski]

Minotaur — postać z mit. gr.; pół byk, pół człowiek trzymany w labiryncie i żywiony ludzkim mięsem; zrodzony ze związku Pazyfae, żony Minosa, i byka zesłanego przez Posejdona; Minos obiecał złożyć zwierzę w ofierze, ale nie dotrzymał obietnicy; Posejdon zemścił się sprawiając, że Pazyfae zapałała do byka miłością; mit ten symbolizuje oddanie, podporządkowanie poprzez złożenie w ofierze młodej kobiety i młodego mężczyzny. [przypis edytorski]

Minotaur, zła spuścizna po niecnej Wenerze — tj. po niecnej miłości. [przypis edytorski]

minstrel (ang. minstrel, fr. ménestrel) — śpiewak, rybałt; średniowieczny popularyzator pieśni trubadurów (poetów i muzyków tworzących lirykę prowansalską) w XIII–XIV w. w Europie Zachodniej; niektórzy minstrele byli rezydentami na dworach, inni wędrowali od miasta do miasta, niekiedy również pisali własne utwory. [przypis edytorski]

minstrel (daw.) — śpiewak, poeta. [przypis edytorski]

Minstrel (frz.) — ménestrel, fahrende Sänger nichtadligen Standes. [przypis edytorski]

minstrel — śrdw. muzyk, śpiewak i poeta. [przypis edytorski]

minstrel — śrdw. wędrowny śpiewak i poeta. [przypis edytorski]

minstrel — średniowieczny śpiewak; tu: użycie żartobliwe. [przypis edytorski]

minstrel — średniowieczny wędrowny śpiewak i recytator poezji. [przypis edytorski]

minstrel — wędrowny śpiewak. [przypis edytorski]