Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5577 przypisów.
Nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia; tu: niebyt. [przypis edytorski]
nirwana — w religiach indyjskich: stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), dzięki któremu osiąga się wolność od cierpienia, pragnień i namiętności. [przypis edytorski]
Nirwana (z sanskrytu: zgaśnięcie, zdmuchnięcie) — stan całkowitego spokoju i poznania prawdy absolutnej uzyskiwany podczas medytacji. Termin występujący w religii i filozofii indyjskiej. [przypis edytorski]
n'išbėgtumei — neišvengtum. [przypis edytorski]
niškakėjęs — neišvertęs. [przypis edytorski]
niš (lenk.) — negu. [przypis edytorski]
niśli (starop.) — niźli; niż; tu: zanim. [przypis edytorski]
nišpasakyta — neišpasakyta [przypis edytorski]
Ni śrebrem (…) mocą zastąpił — sens dwuwiersza: nie odkupił nas ani srebrem, ani złotem, lecz obronił nas swoją mocą. [przypis edytorski]
Nisan — pierwszy miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i siódmy (lub ósmy, jeśli rok jest przestępny) miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na marzec–kwiecień. [przypis edytorski]
nisi fallor (łac.) — jeśli się nie mylę. [przypis edytorski]
nisi quod unius tamen Machiavelli ingenium non contemno… (łac.) — prócz tego jednego, nie lekceważę jednak talentu Machiavellego: bystrego, dokładnego, żarliwego. [przypis edytorski]
niskąd (daw.) — dziś: znikąd. [przypis edytorski]
Niskąd się herezye i odszczepieństwa, i niezgody nie wszczynają, jedno stąd, iż kapłana nawyższego nie słuchają, a nie myślą, iż jeden nad wszytkimi na miejscu Chrystusa być ma. Któremu gdyby wszytko braterstwo powinne posłuszeństwo oddawało, niktby się nad kapłana, jako Boskiego namiestnika, nie podnosił — Thascius Caecilius Cyprianus, Epistola XII. Ad Cornelium Papam 5 (zob. Migne, PL 3, 802–803). [przypis edytorski]
niskąd (starop.) — znikąd. [przypis edytorski]
niskąd — znikąd. [przypis edytorski]
niski (daw.) — zły, podły, niezasługujący na szacunek. [przypis edytorski]
niskim (daw.) — ni z kim; z nikim. [przypis edytorski]
Niski, to agat niegodziwie rżnięty — z rzeźbionych półszlachetnych agatów wykonywano drobne przedmioty: sygnety, wisiory, miniatury. [przypis edytorski]
ni spocząć nie znajdzie — wzrok nie znajdzie niczego, na czym mógłby spocząć. [przypis edytorski]
nisus formativus (łac.) — siła kształtująca; dawny termin oznaczający specyficzną dla organizmów żywych siłę czy też dążność organiczną, która je samodzielnie kształtuje i kieruje ich rozwojem. [przypis edytorski]
niszczono obrazy — skrajnie protestancka frakcja, dominująca w Anglii za panowania Edwarda VI, zorganizowała w 1549 r. konfiskatę dóbr kościelnych, niszczono wtedy katolickie święte obrazy i naczynia liturgiczne. [przypis edytorski]
Niszt-ałejn (jid.) — nie sam. [przypis edytorski]
niszych (daw.) — dziś: niższych. [przypis edytorski]
Nitawa a. Mitawa — ob. Jełgawa, miasto w środkowej części Łotwy; dawna stolica księstwa Kurlandii i Semigalii, w 1795 zajęta przez Rosjan w wyniku III rozbioru Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]
nitka fastrygowa — nitka do szycia ściegiem fastrygowym, tj. rzadkim ściegiem prowizorycznie zszywającym materiał. [przypis edytorski]
nitka Magdaleny — babie lato; zjawisko polegające na występowaniu unoszących się w powietrzu nici przędnych niektórych gatunków pająków. [przypis edytorski]
ni to (daw.) — niby to; tak jak. [przypis edytorski]
ni to mgnienie — niby to mgnienie, niczym to mgnienie. [przypis edytorski]
Nitouche — dosł. fr.: niedotykalska; nawiązanie do komediowej operetki Louis-Auguste-Florimonda Ronger zw. Hervé (1825–1892) Mam'zelle Nitouche. [przypis edytorski]
Nitria — tereny wokół Jezior Sodowych, zwane też pustynią nitryjską, na zach. od Delty Nilu, kilkadziesiąt km na płd. od Aleksandrii (ob. dolina Wadi an-Natrun). Od IV w. centrum egip. życia pustelniczego i monastycznego, w V w. zamieszkiwane przez kilka tysięcy mnichów. [przypis edytorski]
Nitsch, Kazimierz (1874–1958) — językoznawca, historyk języka polskiego i dialektolog. [przypis edytorski]
Nittedal — gmina w obrębie Oslo. [przypis edytorski]
ni — tu: niby, niczym, tak jak. [przypis edytorski]
niuansa — dziś popr.: niuans. [przypis edytorski]
niwa (daw.) — pole. [przypis edytorski]
niwa (daw.) — pole, ziemia uprawna. [przypis edytorski]
niwa — pole. [przypis edytorski]
niwa — pole. [przypis edytorski]
niwa — pole uprawne; dziedzina działalności. [przypis edytorski]
niwa — pole, ziemia uprawna. [przypis edytorski]
niwa — pole, ziemia uprawna; tu przen.: dziedzina. [przypis edytorski]
niwa — ziemia uprawna, pole, rola. [przypis edytorski]
niwa — ziemia uprawna. [przypis edytorski]
niwczym (daw.) — w niczym. [przypis edytorski]
niweczyć — niszczyć. [przypis edytorski]
niweczyć — unicestwiać, likwidować. [przypis edytorski]
niwka — niewielka niwa; niwa: pole, ziemia uprawna. [przypis edytorski]
Ni w niej bojaźni jak w uległym ojcu — w późn. wyd. popr. tłumaczenie na: „Ni w niej bojaźni winnej przecież ojcu”. [przypis edytorski]
niwy (daw.) — pola. [przypis edytorski]
niwy — pole, ziemia uprawna. [przypis edytorski]
niźli a. niżli (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
niźli bogatemu wnijść (daw.) — niż bogatemu wejść. [przypis edytorski]
niźli (daw.) — niż. [przypis edytorski]
niźli (daw.) — niż; tu: zanim. [przypis edytorski]
niźli (daw.) — zanim; jeśli. [przypis edytorski]
niźli — konstrukcja z partykułą „li”, pełniącą funkcję wzmacniającą; znaczenie: niż. [przypis edytorski]
niźlim ja (…) wyszła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zanim wyszłam. [przypis edytorski]
niźlim przypuszczał — niż przypuszczałem. [przypis edytorski]
niźlim (…) rozpuściła (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: niźli rozpuściłam; zanim rozpuściłam. [przypis edytorski]
niźli (starop.) — niż, niżeli. [przypis edytorski]
niźli (starop.) — niż. [przypis edytorski]
niźli (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
niźli (starop.) — zanim. [przypis edytorski]
niźli — tu: zanim. [przypis edytorski]
niźli — zamiast tego. [przypis edytorski]
niźni (gw.) — niżej położony. [przypis edytorski]
niżal — dziś: niż, niżeli. [przypis edytorski]
niż a. niźli — zamiast. [przypis edytorski]
niż (daw.) — tu: nim, zanim. [przypis edytorski]
niż (daw.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
niżeli ci — autorzy wymienieni wcześniej (Homer, Wergiliusz, Seneka, Plutarch), którzy byli poganami. [przypis edytorski]
niżelim się mógł spodziewać — niżeli mogłem się spodziewać (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
niżeli się naleść mężczyzn może — w wydaniu drugim: niżeli się zamężyć może. [przypis edytorski]
niżeli — zanim. [przypis edytorski]
niżem (…) posiadał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niż posiadałem. [przypis edytorski]
niżli a. niźli (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
niżli (daw.) — zanim. [przypis edytorski]
niżli — dziś popr.: niż a. niźli. [przypis edytorski]
niżli (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
niżli (starop.) — zanim. [przypis edytorski]
niżli (starop.) — zanim, zanimże (konstrukcja z partykułą -li). [przypis edytorski]
niżnik dzwonkowy (daw.) — przen.: lekceważąco o mężczyźnie; niżnik: najniższa figura w kartach do gry, walet; dzwonkowy (daw., pot.): karowy. [przypis edytorski]
niżnik — najniższa figura w talii kart; walet. [przypis edytorski]
Niżnogród — popr. Niżny Nowogród: miasto w Rosji, nad Wołgą, u ujścia Oki; ok. 450 km na wsch. od Moskwy; w XIX w. stolica guberni. [przypis edytorski]
niżowa rzeczpospolita — zbiorowość Kozaków z Zaporoża. [przypis edytorski]
Niżowcy — Kozacy z Zaporoża. [przypis edytorski]
niż się z morza nad wodę wydźwignie, najpierwej z siebie powódź precz wyrzygnie — tzn. wypuszcza z siebie wodę, by stać się lżejszym i wypłynąć do góry. [przypis edytorski]
niż (starop.) — tu: nim, zanim. [przypis edytorski]
niż (starop.) — tu: zanim, nim. [przypis edytorski]
niż (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
niż (starop.) — zanim. [przypis edytorski]
niższejszy (gw.) — niższy. [przypis edytorski]
niż trzeba, więcej bojaźliwy (starop.) — bardziej bojaźliwy niż trzeba. [przypis edytorski]
niż — tu: nizina. [przypis edytorski]
niż — tu: zanim. [przypis edytorski]
niżyć — dziś tylko forma dokonana: zniżyć. [przypis edytorski]
Niżyński, Diagilew, Lifar — Wacław Niżyński (1889–1950): wybitny rosyjski tancerz baletowy i choreograf polskiego pochodzenia; Siergiej Pawłowicz Diagilew (1872–1929): rosyjski impresario baletowy, założyciel słynnego zespołu Les Ballets Russes (fr.: Balety rosyjskie), do którego należał był m.in. Niżyński; Serge Lifar, właśc. Siergiej Michajłowicz Lifar (1905–1986): francuski tancerz i choreograf pochodzenia rosyjskiego, członek zespołu Diagilewa. [przypis edytorski]
Niż — Zaporoże, kraina historyczna w środkowej Ukrainie nad dolnym Dnieprem, poniżej tzw. porohów (progów skalnych na rzece). [przypis edytorski]
Niż — Zaporoże; kraina nad dolnym Dnieprem, poniżej porohów, zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis edytorski]
