Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 13518 przypisów.
powiernica — osoba obdarzana zaufaniem, której powierza się tajemnice. [przypis edytorski]
powiernictwo rodowe a. ordynacja rodowa — majątek ziemski rządzący się własnymi prawami dotyczącymi dziedziczenia, posiadający swój własny statut, zapobiegający rozdrobnieniu dóbr. [przypis edytorski]
powierzon — dziś: powierzony. [przypis edytorski]
powierzone ludzie (starop. forma) — ludzi powierzonych (sobie, swojej opiece). [przypis edytorski]
powierzyć się komu czego (starop.) — powierzyć komuś coś; dać coś komuś w zaufaniu. [przypis edytorski]
powierzyciel — wierzyciel; powierzycielów — dziś D. lm brzmiałby: powierzycieli. [przypis edytorski]
powieść (daw.) — tu: powiedzenie. [przypis edytorski]
powieść o księciu, zwanym Idiotą — powieść Fiodora Dostojewskiego Idiota (1869), której tytułowym bohaterem jest bezgranicznie szczery, naiwny i wrażliwy książę Myszkin. [przypis edytorski]
powieść o Wiesławie — sielanka Kazimierza Brodzińskiego (1791-1835) Wiesław, niezwykle popularna i przerabiana również na użytek sceny. [przypis edytorski]
powieść — tu: opowieść, plotka. [przypis edytorski]
powieść — tu: opowieść. [przypis edytorski]
powieść — tu: powiedzenie. [przypis edytorski]
powieści (starop.) — tu: opowieści; plotki. [przypis edytorski]
powieszą w Sybilli — mowa o Świątyni Sybilli w parku pałacowym w Puławach, budynku, w którym księżna Izabela Czartoryska założyła muzeum pamiątek po sławnych Polakach oraz narodowych „starożytności”; napis nad wejściem głosi: „Przeszłość Przyszłości”. [przypis edytorski]
powieszże (daw.) — konstrukcja z partykułą -że w funkcji wzmacniającej i pytającej; znaczenie: czy powiesz, czyż powiesz. [przypis edytorski]
Powietrze było łagodne, rosa, niby balsam, opadała… (ang. The air was mild, the dew was balm) — nawiązanie do fragmentu utworu Waltera Scotta (1771–1832) The Lady of the Lake: Canto III: The air was mild, the wind was calm, The stream was smooth, the dew was balm. [przypis edytorski]
powietrze morowe — zaraza. [przypis edytorski]
powietrze — tu daw.: morowe powietrze, zaraza, epidemia. [przypis edytorski]
powie-ż (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie powie, czyż nie powie. [przypis edytorski]
powijak (daw.) — pas tkaniny służący do owijania niemowląt. [przypis edytorski]
powijała — tu: powiewała, łopotała. [przypis edytorski]
powikłany — pogmatwany. [przypis edytorski]
powiła syna Kazimierza, innym imieniem Karola, odnowiciela Polski — wspomniany tu syn Mieszka II i Rychezy był Kazimierz Odnowiciel (1016–1058), podobnie jak wielu Piastów (jego ojciec Mieszko Lambert, jego syn Władysław Herman) nosił podwójne imię: słowiańskie Kazimierz i chrześcijańskie Karol. [przypis edytorski]
powinien byłem (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika (inaczej: powinienem był), a przy tym forma czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność, stan itp. uprzedni w stosunku do czynności a. stanu wyrażonego czasem przeszłym prostym; znaczenie: powinienem uprzednio, wcześniej (coś zrobić). [przypis edytorski]
powinienem był — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: powinienem (przedtem, uprzednio). [przypis edytorski]
powinienem był domyślić się — forma czasu zaprzeszłego dla czynności wielokrotnej, ponawianej; inaczej: powinienem domyślić się tego wcześniej. [przypis edytorski]
powinienem (…) był — forma daw. czasu zaprzeszłego; dziś: powinienem (wcześniej, dawniej). [przypis edytorski]
powinien — tu: zobowiązany. [przypis edytorski]
powinna byście starać się — dziś: powinnaś starać się a. (grzecznościowe użycie lm w odniesieniu do pojedynczej osoby) powinniście. [przypis edytorski]
powinna (starop.) — należna. [przypis edytorski]
powinność — obowiązek. [przypis edytorski]
powinny (daw.) — do którego jest się zobowiązanym. [przypis edytorski]
powinny (daw.) — należny. [przypis edytorski]
powinny (daw.) — należny, wynikający z powinności, obowiązkowy. [przypis edytorski]
powinny (daw.) — obowiązkowy, wyznaczony przez powinność, należny. [przypis edytorski]
powinny (daw.) — powinowaty, krewny. [przypis edytorski]
powinny — należny. [przypis edytorski]
powinny (starop.) — konieczny. [przypis edytorski]
powinny (starop.) — należny (tu: dar); wyznaczony powinnością (tj. zwyczajowymi obowiązkami) wobec kogoś. [przypis edytorski]
powinny — tu: należny, stosowny. [przypis edytorski]
powinny — tu: należny; wyznaczony obowiązkiem (powinnością). [przypis edytorski]
powinny — tu: powinowaty, członek rodziny. [przypis edytorski]
powinny — tu: powinowaty. [przypis edytorski]
powinny — tu: zobowiązany. [przypis edytorski]
powinny — tu: zobowiązany, wdzięczny. [przypis edytorski]
powinny zostaną (starop.) — tj. [rymy] zostaną zobowiązane (por. powinność: zobowiązanie). [przypis edytorski]
powinowactwo wybiórcze, ang. elective affinity (hist. chem.) — dawny termin chemiczny używany do wskazania mniejszej lub większej tendencji dwu pierwiastków lub związków do łączenia się ze sobą. [przypis edytorski]
powinszować — pogratulować. [przypis edytorski]
powinszował Meyerbeerowi Żydówki — Giacomo Meyerbeer (1791–1864), niem. kompozytor operowy tworzacy we Francji; operę Żydówka skomponował Jacques Halévy. [przypis edytorski]
powinszowania (daw.; z niem. wünschen: życzyć) — gratulacje, życzenia (szczególnie okolicznościowe). [przypis edytorski]
Powiśle — umiejscowiony nad Wisłą rejon Warszawy, część dzielnicy Śródmieście. [przypis edytorski]
powisemko (rus.) — pasemko, pęk. [przypis edytorski]
powismo (daw.) — wyczesany pęk włókien przędziwa, przygotowany do zrobienia z niego przędzy. [przypis edytorski]
powitanie (…) imieniem (daw.) — powitanie w imieniu. [przypis edytorski]
powity (daw.) — zawinięty. [przypis edytorski]
POW — konspiracyjna Polska Organizacja Wojskowa, utworzona w sierpniu 1914 r. w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego, działająca na terenach przedrozbiorowej Polski, również w Kijowie i Lwowie; poszczególne oddziały były rozwiązywane w różnym czasie, pod koniec 1918 r. [przypis edytorski]
powłóczny — dziś popr.: powłóczysty; tu: forma krótsza użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
powłóczysty — o spojrzeniu: przeciągły, znaczący. [przypis edytorski]
powłokiem (starop.) — powłócząc (krok powłokiem i leniwo niesie). [przypis edytorski]
powłoszczyć się — zwłoszczyć się; nabyć cech właściwych mieszkańcom Włoch. [przypis edytorski]
powód mechaniczny, podkreślony już na s. 299 w. 16 — [autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment:] „(…) zasady taktu towarzyskiego i gościnności nie pozwalały jej na żadną kontrminę, na którą nawet czasu nie miała. (Powód zaniechania, całkiem zewnętrzny wprawdzie, tkwiący w mechanizmie sytuacji, ale tak ważny, że inne „motywy” wobec niego wyglądają tylko na przymusowe poparcia.)” (rozdział XVI). [przypis edytorski]
powód — tu: przywódca (daw. powódzca: powodujący kimś). [przypis edytorski]
powój — rodzaj roślin o wijącej się lub płożącej łodydze, wydłużonych liściach i lejkowatych kwiatach (białych lub różowych). [przypis edytorski]
powój — roślina o wijącej się łodydze i lejkowatych wonnych kwiatach, nasiona trujące; niektóre gatunki to rośliny lecznicze lub ozdobne. [przypis edytorski]
powóz na gumach — powóz na kołach obciągniętych gumą; starsze powozy miały koła z metalu, więc tocząc się, hałasowały i trzęsły. [przypis edytorski]
powóz — pojazd na czterech kołach, ciągnięty przez konie. [przypis edytorski]
powodny koń (daw.) — koń prowadzony luzem, przeznaczony do wymiany; od słowa powód (daw.): rzemień lub sznur do prowadzenia konia. [przypis edytorski]
powodować (daw.) — dać się kierować. [przypis edytorski]
powodować (daw.) — dziś: powozić. [przypis edytorski]
powodować (daw.) — kierować, prowadzić. [przypis edytorski]
powodować (daw.) — kierować. [przypis edytorski]
powodować się (daw.) — dać się kierować. [przypis edytorski]
powodować się (daw.) — kierować się. [przypis edytorski]
powodować — tu: prowadzić, kierować. [przypis edytorski]
powodowany — tu: kierujący się. [przypis edytorski]
powodu — hebr. על דבר (al dwar), midrasz odczytuje to dosłownie jako 'na słowo, na rozkaz'; Saraj rozkazywała aniołowi, aby uderzał Faraona za każdym razem, gdy ten chciał się do niej zbliżyć, zob. Raszi do 12:17. [przypis edytorski]
powody — dziś popr. forma N.lm: powodami. [przypis edytorski]
powodyr (ros.) — przewodnik. [przypis edytorski]
powodzi (starop. forma) — dziś B.lm: powodzie. [przypis edytorski]
powodzi (starop. forma) — dziś popr. B.lm: powodzie (ujrzy). [przypis edytorski]
po wojnie światowej — mowa o pierwszej wojnie światowej; tekst został wydany w roku 1935. [przypis edytorski]
powojować (starop.) — zawojować, zwalczyć, pokonać. [przypis edytorski]
powołać do laski — w domyśle: marszałkowskiej; wybrać na urząd marszałka sejmu, przewodniczącego obradom. [przypis edytorski]
powoływa — dziś popr.: powołuje. [przypis edytorski]
powoływa — dziś: powołuje. [przypis edytorski]
po wolej (starop.) — tu: powoli; z wolna. [przypis edytorski]
powolej (starop.) — według swej woli; dowolnie. [przypis edytorski]
powolej (starop.) — wedle swej woli; swobodnie. [przypis edytorski]
po woli czy po niewoli (daw.) — zgodnie z czyjąś wolą lub wbrew woli. [przypis edytorski]
po woli (daw.) — zgodnie ze swą wolą. [przypis edytorski]
po woliś ji porzucił (starop.) — z własnej woli go porzuciłeś. [przypis edytorski]
po woli (starop.) — dowolnie; wedle swej woli. [przypis edytorski]
po woli (starop.) — według swojej woli; tak, jak chce. [przypis edytorski]
po woli — zgodnie ze swoją wolą, do woli. [przypis edytorski]
powolna — tu: posłuszna, podporządkowana czyjejś woli. [przypis edytorski]
powolnie (daw.) — niespiesznie, powoli. [przypis edytorski]
powolnie (daw.) — posłusznie. [przypis edytorski]
powolnie (daw.) — powoli, łagodnie. [przypis edytorski]
powolnie — dziś popr.: powoli. [przypis edytorski]
powolnie — dziś raczej: powoli, wolno. [przypis edytorski]