Przypisy

praktykować (starop.) — rozmawiać, gawędzić; zmawiać się, knować, intrygować; towarzystwo na się praktykuje: przekonuje do swojej racji [kandydatury itp.] członków danej społeczności [tu: rycerstwa]. [przypis edytorski]

praktyk (starop.) — wróżbiarz, astrolog. [przypis edytorski]

prawa (starop.) — tu: procesy, procesowanie się, prawowanie się. [przypis edytorski]

prawdęć mówili (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć; inaczej: prawdę ci mówili. [przypis edytorski]

prawdziwej nie doszła syreny (starop.) — nie dorównywała prawdziwej syrenie. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić, opowiadać. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]

prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]

prawiechmy (…) wydarli (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; dziś inaczej: prawieśmy wydarli, prawie wydarliśmy. [przypis edytorski]

prawieś (…) tu przyszedł pożądany (starop.) — przyszedłeś tu prawdziwie pożądany. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę; rzeczywiście. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — prawdziwie; tu: dokładnie, akurat. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie. [przypis edytorski]

prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie, zgoła. [przypis edytorski]

prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis edytorski]

prawy (starop.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]

próbować się (starop.) — tu: walczyć; pojedynkować się. [przypis edytorski]

próżny (starop.) — pusty, opróżniony. [przypis edytorski]

próżny (starop.) — tu: opróżniony (z czarów i strachu); bez (czarów i strachu). [przypis edytorski]

procz (starop.) — oprócz. [przypis edytorski]

proścież (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

prosić u kogo co (starop.) — prosić kogo o co. [przypis edytorski]

prosić za co (starop.) — prosić o co. [przypis edytorski]

prostynia (starop.) — prosta droga. [przypis edytorski]

prozny (starop.) — pusty, próżny, bez znaczenia. [przypis edytorski]

pry (starop.) — mówi. [przypis edytorski]

pry (starop.) — prawi, mówi. [przypis edytorski]

pry (starop.) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]

przać się (starop.) — zapierać się czego; przeczyć czemu. [przypis edytorski]

prze Bog (starop.) — w imię Boga; w imię boże. [przypis edytorski]

przebrani (starop.) — tu: wybrani. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — tu: wybrany. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — wybrany, wyborny. [przypis edytorski]

przebrany (starop.) — wybrany, wyselekcjonowany. [przypis edytorski]

przebyt (starop.) — przebywanie. [przypis edytorski]

przeć czego (starop.) — przeczyć czemu. [przypis edytorski]

przeć przed kim czego (starop.) — wypierać się czego przed kim. [przypis edytorski]

przechodzić kogo czym (starop.) — przewyższać kogo czym (tu: liczbą ludzi, liczebnością wojska). [przypis edytorski]

przechodzić kogo czym (starop.) — przewyższać kogo w czym (np. w jakiejś umiejętności czy zdolności). [przypis edytorski]

przechodzić kogo (starop.) — przewyższać kogo. [przypis edytorski]

przechodzić (starop.) — tu: przewyższać. [przypis edytorski]

przechować (starop.) — tu: przechować w żołądku, strawić. [przypis edytorski]

przeciągnąć komu (starop.) — przeszkodzić komu. [przypis edytorski]

prze cię (starop.) — za ciebie; dałbych swoj żywot prze cię: swoje życie oddałbym za ciebie. [przypis edytorski]

przeciwić się komu (starop.) — dziś: sprzeciwiać się komu. [przypis edytorski]

przeciwko krwi mej (starop.) — przeciwko moim krewnym. [przypis edytorski]

przeczby (starop.) — dlaczegóżby. [przypis edytorski]

przecz (daw., starop.) — czemu, dlaczego, za co. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — czemu, dlaczego; na co, w jakim celu. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — czemu, dlaczego. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — czemu; przez co; dlaczego; w jakim celu. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — czyż, wszakże. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — dlaczego, czemu. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — dlaczego. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — dlaczego, z jakiej przyczyny. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — dlatego, z tego powodu. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — przez co, dlaczego. [przypis edytorski]

przecz (starop.) — wszakże; tu: czyż. [przypis edytorski]

przeczże (starop.) — czemuż. [przypis edytorski]

przeczże (starop.) — dlaczegóż. [przypis edytorski]

przeczże ty sobie masz mierzić starość swoję (starop.) — czemuż miałaby ci się nie podobać twoja starość. [przypis edytorski]

przededniem (starop.) — przed świtem. [przypis edytorski]

przed niąm uciekać (…) nie śmiała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: przed nią uciekać nie śmiałam. [przypis edytorski]

przedniejszy (starop.) — daw. forma przym. lm; dziś: przedniejsi. [przypis edytorski]

przedsięć (starop.) — przecież ci. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — jednak. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, jednak, a jednak. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, wszak, jednak, nadal. [przypis edytorski]

przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]

przedsie a. przedsię (starop.) — przecież, jednak, a jednak. [przypis edytorski]

przedsie a. przedsię (starop.) — przecież. [przypis edytorski]

przed tem (starop.) — dziś: przedtem. [przypis edytorski]

przedtym (starop.) — dziś: przedtem. [przypis edytorski]

przejrzeć (starop.) — przewidzieć. [przypis edytorski]

przejźrzany (starop.) — przejrzany, tj. przewidziany. [przypis edytorski]

przejźrzeć (starop.) — przejrzeć, tu: przewidzieć. [przypis edytorski]

przejźrzeć (starop.) — tu: przewidzieć. [przypis edytorski]

przejźrzenie (starop.) — przeznaczenie, opatrzność. [przypis edytorski]

przejźrzenie (starop.) — tu: przewidywanie. [przypis edytorski]

przejźrzysty (starop.) — przejrzysty. [przypis edytorski]

przekażać (starop.) — przeszkadzać. [przypis edytorski]

przekazić (starop.) — tu: skazić, zepsuć. [przypis edytorski]

przekęsować (starop.) — pogryzać, przekąszać; jeść. [przypis edytorski]

przekłoć (starop.) — przekłuć. [przypis edytorski]

przełożyć starszem (starop.) — uczynić przełożonym. [przypis edytorski]

prze lutości (starop.) — bez litości. [przypis edytorski]

przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę. [przypis edytorski]

przemagać (starop.) — uzyskiwać przewagę; zwyciężać. [przypis edytorski]

przemierzły (starop.) — obmierzły, obrzydły. [przypis edytorski]

przemorzony (starop.) — wygłodzony. [przypis edytorski]

przeń (starop.) — skrót od: przezeń, tzn. dla niego. [przypis edytorski]

przenamniey (starop.) — przynajmniej. [przypis edytorski]

przeniechać co (starop.) — zostawić co, porzucić co. [przypis edytorski]

przeplatanem, ośmiorakiem (starop.) — dziś: przeplatanym, ośmiorakim; daw. końcówki fleksyjne w jęz. starop. zależne od deklinacji, później, w nowożytnej polszczyźnie uzależnione od rodzaju (stosowane w r. ż. i n. lp). [przypis edytorski]

przerażać (starop.) — przeszywać, przejmować do głębi. [przypis edytorski]

przerażony (starop.) — przejęty. [przypis edytorski]

przerazić (starop.) — przejąć (uczuciem); uderzyć (widokiem). [przypis edytorski]