Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | czeski | dopełniacz | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | islandzki | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | regionalne | rosyjski | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 24263 przypisów.
Dedalus — budowniczy ateński, miał zbudować Minosowi na Krecie labirynt. [przypis redakcyjny]
de domo (łac.) — z domu. [przypis redakcyjny]
dedykacja — tu: poświęcenie kościoła. [przypis redakcyjny]
deesse (łac.) — opuścić. [przypis redakcyjny]
deesse (łac.) — uchybić. [przypis redakcyjny]
deest (łac. desum, deesse) — jest niobecny, brakuje. [przypis redakcyjny]
de facto (łac.) — w istocie, w rzeczywistości. [przypis redakcyjny]
defalka — potrącenie, obniżenie czynszu. [przypis redakcyjny]
defektowi — niedomaganiu, brakowi. [przypis redakcyjny]
defektu — błędu. [przypis redakcyjny]
defendens (łac. broniący) — obrońca tez stanowiących przedmiot dysputy. [przypis redakcyjny]
defensionis patriae (łac.) — obrony ojczyzny. [przypis redakcyjny]
defensive (łac.) — odpornie. [przypis redakcyjny]
defensor patriae (łac.) — obrońca ojczyzny. [przypis redakcyjny]
definitor — pomocnik prowincjała, tj. przełożonego nad klasztorami całej prowincji a. kraju. [przypis redakcyjny]
deformitatem (łac.) — uszczerbek, zrujnowanie. [przypis redakcyjny]
defraudacja — sprzeniewierzenie; także przemyt przez granicę. [przypis redakcyjny]
defraudator regum (łac.) — zdrajcą królów. [przypis redakcyjny]
defuncti periculo (łac.) — przebywszy niebezpieczeństwo. [przypis redakcyjny]
degeneracją (z łac.) — [forma B.lp r.ż.:] przekształcenie. [przypis redakcyjny]
Degen (niem.) — szpada. Sdegena jest prawdopodobnie nieużywaną już formą dialektową. [przypis redakcyjny]
degradacja — zejście na niższy stopień. [przypis redakcyjny]
de grubis (niby po łacinie) — ordynarnie, grubiańsko; tu: na całego. [przypis redakcyjny]
De gustibus disputandum non est (łac.) — O gustach się nie dyskutuje. [przypis redakcyjny]
Deh! quando (…) sua gemma — „Ach, kiedy wrócisz na świat żywych, racz także poświęcić mi wspomnienie. Jestem Pia; Siena dała mi życie; znalazłam śmierć w naszych bagniskach. Ten, który, zaślubiając mnie, dał mi swój pierścień, zna moje dzieje”. [przypis redakcyjny]
dei proprium est protegere, quos dignos iudicat (łac.) — właściwe Bogu jest osłaniać tych, których godnymi [tego] sądzi. [przypis redakcyjny]
de iure debebatur (łac.) — prawnie należało się. [przypis redakcyjny]
dek a. deka (z niem.) — nakrycie, pokrowiec. [przypis redakcyjny]
Dekady — tym tytułem oznaczano historię Liwiusza, której powszechnie przyjęty tytuł jest: Ab urbe condita libri CXXXXII. [przypis redakcyjny]
deklaracja — oświadczenie. [przypis redakcyjny]
deklarują i obiecują (daw.) — znaczenie nieosobowe; dziś: deklarowano i obiecywano. [przypis redakcyjny]
dek — przykrycie, derka. [przypis redakcyjny]
dekreta exsecutionis (łac.) — postanowienia ściągnięcia podatku, wyroki egzekucyjne. [przypis redakcyjny]
dekreta — wyroki. [przypis redakcyjny]
dekret — chodzi o akt nominacji króla. [przypis redakcyjny]
dekret ferować (starop.) — wyrok stanowić. [przypis redakcyjny]
dekret królewski z dnia 21 grudnia 1807 r. — Dziennik Praw Ks. Warsz. I, 10. [przypis redakcyjny]
dekret solutionis (łac.) — wyrok zapłaty, uiszczenia. [przypis redakcyjny]
dekret (starop.) — [tu:] wyrok [daw. forma lm: dekreta; dziś: dekrety; red. WL]. [przypis redakcyjny]
dekret — wyrok. [przypis redakcyjny]
dekret (z łac.) — termin prawny oznaczający wyrok zwierzchności. [przypis redakcyjny]
delacja — oskarżenie; chodziło o skompromitowanie możliwie wielu osób wpływowych, aby uniemożliwić ściganie jednego Ponińskiego. [przypis redakcyjny]
de lana caprina (łac.) — (spór) o kozią wełnę, czyli o rzecz błahą. [przypis redakcyjny]
delara (daw.) — delia, płaszcz. [przypis redakcyjny]
de la Rotonde, du Grand Balcon — popularne kawiarnie paryskie. [przypis redakcyjny]
delatę — doniesienie, wykaz. [przypis redakcyjny]
delatora — donosiciela, oskarżyciela. [przypis redakcyjny]
delator — donosiciel. [przypis redakcyjny]
delatorom — donosicielom, oskarżycielom. [przypis redakcyjny]
de Laveaux, Ludwik (1868–1894) — malarz, uczeń Józefa Mehoffera, zmarły na gruźlicę. [przypis redakcyjny]
Delegacji — limita (odroczenie zebrań) Sejmu i wyłonienie Delegacji do rokowań z dworami ościennymi oraz ułożenia formy rządu 18 maja; nastąpiło jeszcze pięć limit, tak że Sejm rozwiązał się dopiero 11 kwietnia 1775 r. [przypis redakcyjny]
de lege ferenda (łac.) — dotyczą pożądanej zmiany albo uzupełnienia istniejącego prawa; [zwrot używany na określenie ewentualnych przyszłych zmian w obowiązującym ustawodawstwie: przyszłe prawo a. prawo, jakim być powinno; red. WL]. [przypis redakcyjny]
delegowany — z Towarzystwa Dobroczynności do udziału w kweście. [przypis redakcyjny]
Delenda est Carthago (łac.) — trzeba zburzyć Kartaginę. [przypis redakcyjny]
Delfiny i jaja — znaki w cyrku. [przypis redakcyjny]
delia (daw.) — suknia z opończą. [przypis redakcyjny]
delia — należący do starop. stroju szlachty wierzchni ubiór męski, narzucany na żupan, podbity futrem i z futrzanym kołnierzem, przeważnie barwny. [przypis redakcyjny]
delia — w oryginale: la veste oltra il ginochio al piègli cade; [delia: element ubioru męskiego szlachty polskiej w XVI w., strój pochodzenia orientalnego: noszony na żupanie nieprzepasany rodzaj płaszcza narzuconego na ramiona, często podbity i wykańczany futrem, z krótkimi, luźnymi rękawami i kołnierzem; red. WL]. [przypis redakcyjny]
deliberacja — namysł. [przypis redakcyjny]
deliberacji — namysłu, zastanawiania się [potrzebujące]. [przypis redakcyjny]
deliberatissime (łac.) — najrozmyślniej. [przypis redakcyjny]
deliberować się — namyślać się. [przypis redakcyjny]
deliciae generis humani (łac.) — chlubą rodzaju ludzkiego. [przypis redakcyjny]
delicje (daw.) — rozkosze. [przypis redakcyjny]
Delicki władco, o Peanie — Apollo urodzić się miał na wyspie Delos, a zwano go także Peanem (Paian), co oznacza boga niosącego pomoc i zbawienie. [przypis redakcyjny]
delie — płaszcze, opończe. [przypis redakcyjny]
delikatność — Zob. pod 43. [przypis redakcyjny]
delikwent — winowajca, przestępca. [przypis redakcyjny]
Delirant (łac.) — szaleją. [przypis redakcyjny]
delirować (z łac.) — szaleć, cierpieć na obłąkanie. [przypis redakcyjny]
De litteratura res erat (łac.) — chodziło o literaturę. [przypis redakcyjny]
Delos (…) został gniazdem położnym Latony — Latona, unikając zawiści Junony, schroniła się na wyspę Delos, gdzie Jowiszowi w jednym połogu urodziła dwoje bliźniąt, Dianę i Feba, to jest księżyc i słońce. Trzęsienie ziemi poprzedziło ten wypadek. [przypis redakcyjny]
Del Rosso — postać fikcyjna, uosabiająca miłość zmysłową; Stendhal (Lisio) polemizuje z Del Rossem także w rozdz. XI. [przypis redakcyjny]
de mane consilium (łac.) — z rana rada; tu: rano pogadamy. [przypis redakcyjny]
Demarat — król spartański, pozbawiony godności królewskiej, udał się na dwór Dariusza, gdzie pozyskał wielki wpływ i znaczenie. Kiedy następca Dariusza, Kserkses, gotował wyprawę na Grecję, Demarat wyprawił do Sparty posłańca z tajemnym uwiadomieniem o zamiarach królewskich. Sekret polegał na tym, że z tabliczki nawoskowanej zeskrobał wosk, wyrył na deseczce drewnianej treść przestrogi i następnie pokrył ją znowu woskiem, na którym napisał dla zmylenia drugi list. W Sparcie po zeskrobaniu wosku odczytano list Demarata. [przypis redakcyjny]
dementia paralitica progressiva (łac.) — otępienie towarzyszące postępowemu porażeniu. [przypis redakcyjny]
dementia praecox (łac.) — otępienie wczesne, towarzyszące pogłębiającej się schizofrenii. [przypis redakcyjny]
demesza a. demeszka — krzywa szabla damasceńska. [przypis redakcyjny]
demeszka — szabla ze słynnej z twardości stali damasceńskiej, wyrabianej w Syrii, w mieście Damaszku. [przypis redakcyjny]
de methodo (łac.) — o sposobie. [przypis redakcyjny]
demi-sezonik — płaszcz wiosenny. [przypis redakcyjny]
Demiurgos — twórca świata. [przypis redakcyjny]
de modo consultationis (łac.) — o sposobie obrad. [przypis redakcyjny]
demonolatria (z łac.) — kult demonów. [przypis redakcyjny]
Demostenes (384–322 p.n.e.) — słynny mówca ateński, przywódca partii demokratycznej, obrońca niepodległości Grecji przed panowaniem macedońskim. [przypis redakcyjny]
de necessitate (łąc.) — koniecznie. [przypis redakcyjny]
de necessitate (łac.) — koniecznie. [przypis redakcyjny]
de necessitate (łac.) — z konieczności. [przypis redakcyjny]
denegare (łac.) — odmówić. [przypis redakcyjny]
denegować — odmówić. [przypis redakcyjny]
denegować prezencji (łac.) — odmawiać obecności. [przypis redakcyjny]
de nervo (łac.) — o funduszu. [przypis redakcyjny]
Denhoff, Władysław — podskarbi ziem pruskich; brał udział w walkach ze Szwedami, Moskalami, Tatarami. [przypis redakcyjny]
de nihilo (łac.) — o niczym. [przypis redakcyjny]
Denken des Denkens (niem.) — myślenie myślenia. [przypis redakcyjny]
de novo (łac.) — na nowo. [przypis redakcyjny]
de novo (łac.) — od nowa. [przypis redakcyjny]
Dentatorum (łac.) — Dentatusów; Dentatów; Manius Curius Dentatus (zm. ok. 270 r. p.n.e.), Rzymianin, wzór starożytnej cnoty, pogromca Samnitów, Sabinów i Pyrrusa. [przypis redakcyjny]
denuntiando (łac.) — oznajmiając. [przypis redakcyjny]
denuntio (łac.) — zapowiadać. [przypis redakcyjny]
