Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Dowiedz się więcej

Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

TAK, pomogę! Nie, tym razem nie pomogę
Strona główna
Informacje Ustawienia Spis treści
Szacowany czas do końca: 6 min
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), Ballady, Ballada dziadowska

Bolesław Leśmian

Ballada dziadowska

Dusiołek → ← Róże
  1. Bogini: 1
  2. Ciało: 1
  3. Kaleka: 1 2
  4. Kuszenie: 1 2
  5. Podstęp: 1
  6. Śmierć: 1 2
  7. Woda: 1
  8. Żebrak: 1

Bolesław LeśmianŁąkaBalladyBallada dziadowska

1
Ciało, KalekaPostukiwał dziadyga o ziem[1] kulą drewnianą,
Miał ci nogę obciętą aż po samo kolano.
Szedł skądkolwiek gdziekolwiek — byle zażyć wywczasu[2],
Nad brzegami strumienia stanął tyłem do lasu.
5
Stał i patrzał[3] tym białkiem, co w nim pełno czerwieni,
Oj da-dana, da-dana! — jak się strumień strumieni!
BoginiWychynęła[4] z głębiny rusałczana dziewczyca[5],
Obryzgała mu ślepie, aż przymarszczył pół lica[6].
Kuszenie, PodstępNie wiedziała, jak pieścić — nie wiedziała, jak nęcić?
10
Jakim śmiechem pośmieszyć, jakim smutkiem posmęcić?
Wytrzeszczyła nań[7] oczy — szmaragdowe płoszydła[8] —
I objęła za nogi — pokuśnica[9] obrzydła.
Całowała uczenie, i łechtliwie, i czule,
Oj da-dana, da-dana! — tę drewnianą, tę kulę!
15
Parskał śmiechem dziadyga w kark poklękłej[10] ułudy,
Aż przysiadał na trawie, jakby tańczył przysiudy[11].
Aż mu trzęsła się broda i dwie wargi u gęby,
Aż się kulą obijał o perłowe jej zęby!
«Czemuż jeno[12] całujesz moją kłodę stroskaną?
20
Czemuż dziada pomijasz aż po samo kolano?
Za wysokie snadź[13] progi dla czarciego nasienia[14],
Ty, wymoczku rusalny — ty, chorobo strumienia!
Pieszczotami to drewno chcesz pokusić do grzechu?
Oj da-dana, da-dana! — umrę chyba ze śmiechu!» —
25
KuszenieSpowiła go ramieniem, okręciła, jak frygą[15]!
«Pójdźże ze mną, dziadoku — dziaduleńku — dziadygo!
Będę ciebie niańczyła na zapiecku[16] z korali,
Będę ciebie tuczyła kromką żwiru spod fali.
Będziesz w moim pałacu miał wywczasy niedzielne,
30
Będziesz pijał z mej wargi pocałunki śmiertelne!»
Śmierć, Woda, ŻebrakPociągnęła za brodę i za torbę żebraczą
Do tych nurtów pochłonnych[17], co się w słońcu inaczą[18].
Nim się zdążył obejrzeć — już miał falę na grzbiecie —
Nim się zdołał przeżegnać — już nie było go w świecie!
35
Śmierć, KalekaZakłębiły się nurty — wyrównała się woda,
Znikła torba dziadowska i łysina, i broda!
Jeno kloc ten chodziwy[19] — owa kula drewniana
Wypłynęła zwycięsko — oj da-dana, da-dana!
Wypłynęła — niczyja, nienależna nikomu,
40
Wyzwolona z kalectwa, wypłukana ze sromu[20]!
Brnęła tędy — owędy szukająca swej drogi,
Niby szczątek okrętu, co się wyzbył załogi!
Grzała gnaty na słońcu ku swobodzie, ku życiu,
Zapląsała radośnie na swym własnym odbiciu!
45
I we żwawych poskokach[21] podyrdała przez fale,
Oj da-dana, da-dana! — w te zaświaty — oddale!

Przypisy

[1]

ziem (daw.) — dziś popr.: ziemia. [przypis edytorski]

[2]

wywczas — odpoczynek, urlop. [przypis edytorski]

[3]

patrzał — dziś popr. forma 3 os. lp cz.przesz.: patrzył. [przypis edytorski]

[4]

wychynąć — tu: ukazać się na powierzchni. [przypis edytorski]

[5]

dziewczyca — dziewczyna. [przypis edytorski]

[6]

lico (daw.) — twarz. [przypis edytorski]

[7]

nań — na niego. [przypis edytorski]

[8]

płoszydło (neol.) — coś, co straszy. [przypis edytorski]

[9]

pokuśnica — ta, która kusi. [przypis edytorski]

[10]

poklękły — klęczący. [przypis edytorski]

[11]

przysiud — przysiad, figura taneczna. [przypis edytorski]

[12]

jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

[13]

snadź (przestarz.) — widocznie. [przypis edytorski]

[14]

czarcie nasienie — wyzwisko: zła osoba. [przypis edytorski]

[15]

fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]

[16]

zapiecek — tu: posłanie. [przypis edytorski]

[17]

pochłonny — pochłaniający. [przypis edytorski]

[18]

inaczyć (daw.) — zmieniać. [przypis edytorski]

[19]

chodziwy — wytrzymały w chodzeniu. [przypis edytorski]

[20]

srom (daw.) — wstyd, hańba. [przypis edytorski]

[21]

poskok (daw.) — podskok. [przypis edytorski]

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

x
Skopiuj link Skopiuj cytat
Zakładka Istniejąca zakładka Notka
Słuchaj od tego miejsca

Pora na chwilę przerwy :)

Podoba Ci się nasza biblioteka? Wesprzyj ją drobną wpłatą, a otrzymasz wcześniejszy dostęp do prapremier!

1,5% podatku - to nic nie kosztuje! Wpisz
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Wolne Lektury

Chcemy, aby każde dziecko w Polsce miało wygodny i bezpłatny dostęp do lektur szkolnych - zróbmy to razem! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą!
Kliknij, by dowiedzieć się więcej >>>

Nie umiem błyskotliwie odpowiedzieć na pytanie o to, dlaczego warto wspierać Wolne Lektury. Jedyna rozsądna, jaka się nasuwa, brzmi następująco: Wolne Lektury należy wspierać, bo są.

Filip Springer

Znajdź nasze książki na Legimi! Za każdym razem, kiedy czytasz lub słuchasz Wolnych Lektur w księgarni Legimi, wspierasz naszą bibliotekę - DZIĘKUJEMY!

Co nowego na Wolnych Lekturach? Dowiesz się z naszego newslettera. Kliknij, by się zapisać.

Potrzebujemy Twojej pomocy! Wspieraj Wolne Lektury stałą wpłatą. Kliknij i zadeklaruj comiesięczne wsparcie >>>

Audiobooki Wolnych lektur znajdziesz też na naszym kanale na YouTube.

Regularnie dodajemy nowe książki. By ich nie przegapić, subskrybuj nasz kanał.

Kliknij obrazek, by subskrybować!

Bez wsparcia czytelników Wolne Lektury nie będą się rozwijać. Nie pozwól na to! Kliknij i dorzuć się!

Czy wiesz, że żeby wciąż docierać do miejsc, w których nie wszyscy mają dostęp do biblioteki, potrzebujemy Twojego wsparcia? Kliknij i dorzuć się!

Dlaczego warto pamiętać o Kochanowskim, w jaki sposób zmiana akcentu może symbolizować bunt, jak rymować, aby prawie nikt nie zauważył, że rymujecie - wszystkiego dowiesz się słuchając Mistrzowskiej Szkoły Poezji.
  • NIP: 952-187-70-87
  • KRS: 0000070056
  • REGON: 017423865
  • Numer konta: 75 1090 2851 0000 0001 4324 3317
Wolne Lektury to projekt prowadzony przez fundację Wolne Lektury.
MKiDN
Strona biblioteki Wolne Lektury powstała dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.