Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Szacowany czas do końca: -
Bolesław Leśmian, Łąka (tom), Ballady, Ballada dziadowska
Dusiołek → ← Róże

Spis treści

    1. Bogini: 1
    2. Ciało: 1
    3. Kaleka: 1 2
    4. Kuszenie: 1 2
    5. Podstęp: 1
    6. Śmierć: 1 2
    7. Woda: 1
    8. Żebrak: 1

    Uwspółcześnienia:

    Błędy leksykalne, w tym ortograficzne: wypłókana > wypłukana.

    Pisownia łączna/rozdzielna: nie należna > nienależna.

    Spółgłoski dźwięczne/bezdźwięczne: z pod > spod.

    Fleksja: tem > tym; niem > nim; swem > swym; własnem > własnym.

    Interpunkcja, np.: jak pieścić, — > jak pieścić —; i łechtliwie i czule > i łechtliwie, i czule

    Inne zmiany: pójdź-że > pójdźże.

    Bolesław LeśmianŁąkaBalladyBallada dziadowska

    1
    Ciało, KalekaPostukiwał dziadyga o ziem[1] kulą drewnianą,
    Miał ci nogę obciętą aż po samo kolano.
    Szedł skądkolwiek gdziekolwiek — byle zażyć wywczasu[2],
    Nad brzegami strumienia stanął tyłem do lasu.
    5
    Stał i patrzał[3] tym białkiem, co w nim pełno czerwieni,
    Oj da-dana, da-dana! — jak się strumień strumieni!
    BoginiWychynęła[4] z głębiny rusałczana dziewczyca[5],
    Obryzgała mu ślepie, aż przymarszczył pół lica[6].
    Kuszenie, PodstępNie wiedziała, jak pieścić — nie wiedziała, jak nęcić?
    10
    Jakim śmiechem pośmieszyć, jakim smutkiem posmęcić?
    Wytrzeszczyła nań[7] oczy — szmaragdowe płoszydła[8]
    I objęła za nogi — pokuśnica[9] obrzydła.
    Całowała uczenie, i łechtliwie, i czule,
    Oj da-dana, da-dana! — tę drewnianą, tę kulę!
    15
    Parskał śmiechem dziadyga w kark poklękłej[10] ułudy,
    Aż przysiadał na trawie, jakby tańczył przysiudy[11].
    Aż mu trzęsła się broda i dwie wargi u gęby,
    Aż się kulą obijał o perłowe jej zęby!
    «Czemuż jeno[12] całujesz moją kłodę stroskaną?
    20
    Czemuż dziada pomijasz aż po samo kolano?
    Za wysokie snadź[13] progi dla czarciego nasienia[14],
    Ty, wymoczku rusalny — ty, chorobo strumienia!
    Pieszczotami to drewno chcesz pokusić do grzechu?
    Oj da-dana, da-dana! — umrę chyba ze śmiechu!» —
    25
    KuszenieSpowiła go ramieniem, okręciła, jak frygą[15]!
    «Pójdźże ze mną, dziadoku — dziaduleńku — dziadygo!
    Będę ciebie niańczyła na zapiecku[16] z korali,
    Będę ciebie tuczyła kromką żwiru spod fali.
    Będziesz w moim pałacu miał wywczasy niedzielne,
    30
    Będziesz pijał z mej wargi pocałunki śmiertelne!»
    Śmierć, Woda, ŻebrakPociągnęła za brodę i za torbę żebraczą
    Do tych nurtów pochłonnych[17], co się w słońcu inaczą[18].
    Nim się zdążył obejrzeć — już miał falę na grzbiecie —
    Nim się zdołał przeżegnać — już nie było go w świecie!
    35
    Śmierć, KalekaZakłębiły się nurty — wyrównała się woda,
    Znikła torba dziadowska i łysina, i broda!
    Jeno kloc ten chodziwy[19] — owa kula drewniana
    Wypłynęła zwycięsko — oj da-dana, da-dana!
    Wypłynęła — niczyja, nienależna nikomu,
    40
    Wyzwolona z kalectwa, wypłukana ze sromu[20]!
    Brnęła tędy — owędy szukająca swej drogi,
    Niby szczątek okrętu, co się wyzbył załogi!
    Grzała gnaty na słońcu ku swobodzie, ku życiu,
    Zapląsała radośnie na swym własnym odbiciu!
    45
    I we żwawych poskokach[21] podyrdała przez fale,
    Oj da-dana, da-dana! — w te zaświaty — oddale!

    Przypisy

    [1]

    ziem (daw.) — dziś popr.: ziemia. [przypis edytorski]

    [2]

    wywczas — odpoczynek, urlop. [przypis edytorski]

    [3]

    patrzał — dziś popr. forma 3 os. lp cz.przesz.: patrzył. [przypis edytorski]

    [4]

    wychynąć — tu: ukazać się na powierzchni. [przypis edytorski]

    [5]

    dziewczyca — dziewczyna. [przypis edytorski]

    [6]

    lico (daw.) — twarz. [przypis edytorski]

    [7]

    nań — na niego. [przypis edytorski]

    [8]

    płoszydło (neol.) — coś, co straszy. [przypis edytorski]

    [9]

    pokuśnica — ta, która kusi. [przypis edytorski]

    [10]

    poklękły — klęczący. [przypis edytorski]

    [11]

    przysiud — przysiad, figura taneczna. [przypis edytorski]

    [12]

    jeno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

    [13]

    snadź (przestarz.) — widocznie. [przypis edytorski]

    [14]

    czarcie nasienie — wyzwisko: zła osoba. [przypis edytorski]

    [15]

    fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]

    [16]

    zapiecek — tu: posłanie. [przypis edytorski]

    [17]

    pochłonny — pochłaniający. [przypis edytorski]

    [18]

    inaczyć (daw.) — zmieniać. [przypis edytorski]

    [19]

    chodziwy — wytrzymały w chodzeniu. [przypis edytorski]

    [20]

    srom (daw.) — wstyd, hańba. [przypis edytorski]

    [21]

    poskok (daw.) — podskok. [przypis edytorski]

    15 zł

    tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

    35 zł

    tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

    55 zł

    tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

    200 zł

    tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

    500 zł

    Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

    20 zł /mies.

    Dziękujemy, że jesteś z nami!

    35 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

    55 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

    100 zł /mies.

    W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

    Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

    Dane do przelewu tradycyjnego:

    nazwa odbiorcy

    Fundacja Wolne Lektury

    adres odbiorcy

    ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

    numer konta

    75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

    tytuł przelewu

    Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

    wpłaty w EUR

    PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

    Wpłaty w USD

    PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

    SWIFT

    WBKPPLPP

    x
    Skopiuj link Skopiuj cytat
    Zakładka Istniejąca zakładka Notka
    Słuchaj od tego miejsca