Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7333 przypisów.
aerolit — meteoryt kamienny. [przypis edytorski]
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, Strona Guermantes, Strona Guermantes, część druga
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
aerolit — meteoryt. [przypis edytorski]
aeromancja — wróżenie z powietrza. [przypis tłumacza]
aeronauta (daw.) — pilot samolotu, lotnik. [przypis edytorski]
aeronauta (daw.) — pilot statku powietrznego; tu: baloniarz. [przypis edytorski]
Aeropagita, właśc. Dionizy Areopagita (I w.) — według chrześcijańskiej tradycji pierwszy biskup Aten, postać wymieniona w Dziejach Apostolskich; święty chrześcijański; do czasów renesansu przypisywano mu autorstwo dzieł teologicznych, faktycznie powstałych w V/VI w.; do XVI w. często mylony z patronem Francji, św. Dionizym z Paryża (III w.). [przypis edytorski]
aeropag — w staroż. Atenach rada starszych, tu: grupa osób o dużych wpływach. [przypis edytorski]
aeroplan (daw.) — samolot. [przypis edytorski]
aeroplan (daw.) — samolot. [przypis edytorski]
aeroplan (daw.) — samolot. [przypis edytorski]
aeroplan (przestarz.) — samolot. [przypis edytorski]
aeroplan (przestarz.) — samolot. [przypis redakcyjny]
aeroplan — samolot. [przypis edytorski]
aerumnarum plaena anima (łac.) — dusza trosk pełna. [przypis edytorski]
aerumnarum plena est (łac.) — jest pełna trosk. [przypis redakcyjny]
aerumnarum plenus (łac.) — pełen bólu, pełen cierpienia. [przypis edytorski]
Aerumnarum plenus (łac.) — pełen trosk. [przypis redakcyjny]
aesar — w jęz. etruskim: bóg. [przypis edytorski]
Aestant ingens (…) et conscia virtus — cytat odnosi się do zemsty dokonanej przez Orestesa na matce: Klitajmestra przy pomocy kochanka, Ajgistosa, zabiła swego męża Agamemnona, gdy wrócił spod Troi, za tę zbrodnię i hańbę zdrady małżeńskiej Orestes ukarał ją śmiercią i był ścigany przez Furie za przelanie krwi rodzicielki. W całości fragment ten brzmi: „Aestuat ingens / Uno in corde pudor mixtoque insania luctu, / Et Furiis agitatus amor et conscia virtus” (Wergiliusz, Eneida X, w. 870–872). W tłumaczeniu Tadeusza Karyłowskiego „(…) w sercu mu zbolałym / Wre wstyd, żałość ze ślepym pomieszana szałem, / Zraniona miłość z męstwem nieugiętym zgoła”; w tłumaczeniu Franciszka Wężyka: „Wre wstyd w sercu, z szaleństwem boleść się złączyła / I z miłością ojcowską dufna w siebie siła”; zaś w nowszym przekładzie Wandy Markowskiej: „W sercu jego wrą naraz wstyd piekący, rozpacz z ślepym pomieszana szałem, ojcowska miłość miotana wściekłą żądzą zemsty i męstwo na wszystko gotowe”. W żadnym z tłumaczeń nie pojawiają się obecne w oryginale postaci Furii, mścicielek doprowadzających zbrodniarzy do szaleństwa, działających z nakazu Przeznaczenia (Fatum). [przypis edytorski]
a falsitate rationati ad falsitatem rationis valet consequentia (łac.) — fałszywy wniosek bierze się z błędnej podstawy. [przypis edytorski]
afekcją (forma B.lp r.ż.) — wrażliwość. [przypis redakcyjny]
afekcja (daw.) — skłonność, afekt; podrażnienie, pobudzenie; tu: chorobliwe podrażnienie jakiegoś organu. [przypis edytorski]
afekcjonalny (daw., z łac.) — skłonny do wzruszeń. [przypis edytorski]
afektacja — egzaltacja. [przypis edytorski]
afektacja — przesada, nienaturalność, zwłaszcza w wyrażaniu uczuć. [przypis edytorski]
afektacja — przesada w okazywaniu uczuć, egzaltacja. [przypis edytorski]
afektacja — przesada w zachowaniu, zwł. w wyrażaniu uczuć. [przypis edytorski]
afektacja — tu: chęć, żądanie. [przypis redakcyjny]
afektacja — tu: usłużność. [przypis redakcyjny]
afektacja — życzenie. [przypis redakcyjny]
afekt (daw.) — miłość, uczucie. [przypis edytorski]
afekt (daw.) — skłonność, sympatia, miłość. [przypis edytorski]
afekt (daw.) — uczucie, miłość. [przypis autorski]
afekt (daw.) — uczucie. [przypis edytorski]
afekt (daw.) — uczucie. [przypis edytorski]
afekt (daw.) — uczucie, tu: żądza. [przypis edytorski]
afekt (daw.) — uczucie, życzliwość. [przypis redakcyjny]
afekt (daw.) — uniesienie. [przypis redakcyjny]
afekt — emocja, daw.: skłonność, sympatia, miłość; dziś popr. M. i B. lm: afekty. [przypis edytorski]
afekt — emocja, silne i gwałtowne uczucie; daw.: uczucie, sympatia, miłość. [przypis edytorski]
afektować a. afektować się — rozczulać się, oddawać się czułostkowości. [przypis edytorski]
afektować (daw.) — starać się o coś, pożądać czegoś. [przypis edytorski]
afektować — pragnąć. [przypis redakcyjny]
afektować — prosić. [przypis redakcyjny]
afektować — życzyć sobie. [przypis redakcyjny]
afektowany — tu: wykwintny. [przypis edytorski]
afektowy (z łac. affectus: uczucie) — pełen rozczulenia, uczuciowy, miłosny. [przypis edytorski]
afekt — por. Świat jako wola i przedstawienie, t. II, rozdz. 47, s. 698. [przypis tłumacza]
afekt (starop.) — uczucie. [przypis edytorski]
afekt — tu: skłonność. [przypis redakcyjny]
afekt — tu: uczucie, miłość. [przypis edytorski]
afekt — uczucie. [przypis edytorski]
afekt — uczucie. [przypis redakcyjny]
afekty carnis (z łac.) — namiętności ciała. [przypis redakcyjny]
afekt (z łac. affectus) — emocja, daw.: skłonność, sympatia, miłość. [przypis edytorski]
afekt (z łac.) — emocja, przest. sympatia, miłość. [przypis edytorski]
afekt (z łac.) — emocja, silne uczucie; daw.: przychylność, sympatia, miłość. [przypis edytorski]
afekt (z łac.) — tu: uczucie. [przypis redakcyjny]
afekt (z łac.) — uczucie. [przypis edytorski]
afera — tu z fr.: sprawa. [przypis edytorski]
Affectum dantis pensat censura tenantis (łac.) — Usposobienie tego co daje, bada ten, kto grzmoty dzierży w dłoni. [przypis tłumacza]
affectus populi (łac.) — miłość ludu. [przypis redakcyjny]
affekt — dziś: afekt; uczucie. [przypis edytorski]
affekt — tu: uczucie. [przypis edytorski]
afficiunt (łac.) — dotyczą. [przypis redakcyjny]
affidavit — pisemne oświadczenie lub oświadczenie złożone pod przysięgą, przedstawiane jako dowód w sprawie. [przypis edytorski]
afflictio (łac.) — zmartwienie. [przypis redakcyjny]
afflictio supra afflictiones (łac.) — cios nad ciosy. [przypis redakcyjny]
afflicto afflictionem (łac.) — zadajesz rany rannemu; utrapionemu utrapienia. [przypis redakcyjny]
aficionados — znawcy. [przypis autorski]
a fine — od końca. [przypis redakcyjny]
afirmatywa (daw.) — głos popierający w głosowaniu. [przypis edytorski]
afirmować (z łac.) — potwierdzać. [przypis edytorski]
afiszer — osoba rozlepiająca afisze. [przypis edytorski]
afiszować — tu: ostentacyjnie obnosić się, promować. [przypis edytorski]
aflikcja — utrapienie. [przypis redakcyjny]
aflikcja (z łac.) — utrapienie, męka. [przypis edytorski]
aflikcyja — utrapienie, zmartwienie. [przypis redakcyjny]
a fortes creantur fortibus, nec imbellem feroces progener ant aquilae columbam (łac.) — dzielni rodzą się z dzielnych; bezbronnego gołębia nie płodzą orły drapieżne. [przypis redakcyjny]
aforyzm Maeterlincka — Przybyszewski, a za nim Zbierzchowski uważają refrain Maeterlincka: Et la tristesse de tout cela, o mon âme, et la tristesse de tout cela… za szczyt poezji, a ja za szczyt banalności. [przypis autorski]
Afrani — Afranio, dworzanin ferarski, przyjaciel Ariosta. [przypis redakcyjny]
Afrasiab — postać z eposu Szahname (Księga królewska) perskiego poety Ferdousiego (ok. 940–ok. 1020): główny antagonista perskich władców, mityczny król Turanów, potężny wojownik, obdarzony magiczną mocą. [przypis edytorski]
a friend in need is a friend indeed (ang.) — przyjaciel w potrzebie jest prawdziwym przyjacielem; prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. [przypis edytorski]
Afrodis — Afrodyta, grecka bogini miłości. [przypis edytorski]
afrodisiacum — afrodyzjak, środek wzmagający pożądanie seksualne. [przypis edytorski]
Afrodis i Astoreth — Afrodyta, w mit. gr. bogini miłości oraz Astarte (lub: Asztarte), fenicka, kananejska i asyryjska bogini miłości, płodności, nocy (władczyni księżyca i gwiazd), bogini matka, ale też bogini wojny. [przypis edytorski]
Afrodyfa (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis redakcyjny]
Afrodyta Kallipygos (gr.) — Afrodyta o pięknych pośladkach, rzymska rzeźba marmurowa z I–II w., uważana za kopię wcześniejszego greckiego oryginału, przedstawiająca boginię miłości unoszącą szaty i spoglądającą przez ramię na swoje nagie pośladki. [przypis edytorski]
Afrodyta Knidyjska a. Afrodyta z Knidos — naturalnej wielkości rzeźba bogini Afrodyty, jedno z najsłynniejszych dzieł Praksytelesa (IV w. p.n.e.), wykonane dla sanktuarium w mieście Knidos; stanowiła pierwszą pełnoplastyczną rzeźbę nagiej kobiety w sztuce greckiej; nie przetrwała do naszych czasów, znana jest z opisów oraz rzymskich kopii. [przypis edytorski]
Afrodyta Medycejska — dziś zwykle: Wenus Medycejska, marmurowy posąg nagiej bogini Afrodyty, będący kopią brązowej rzeźby Praksytelesa Afrodyta z Knidos; znaleziony w Rzymie, trafił do kolekcji Medyceuszy. [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości, jej atrybutem był rydwan zaprzężony w gołębie. [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości, kwiatów, pożądania i płodności. Afrodyta nie miała rodziców, narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości; narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru, często była przedstawiana jako wyłaniająca się z wielkiej muszli (konchy). [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis edytorski]
Afrodyta (mit. gr.) — bogini miłości. [przypis tłumacza]
Afrodyta — w mitologii gr. bogini miłości. [przypis edytorski]
Afrodyta Wszeteczna (mit. gr.) — wszeteczny (daw.): rozpustny, nierządny. Jednak Pándēmos (Πάνδημος), oryginalny, grecki przydomek bogini miłości, oznacza dosłownie: „całego ludu”. Rozumiano pod nim Afrodytę jako patronkę i obrończynię wszystkich mieszkańców kraju, całej wspólnoty. Platon natomiast w swojej Uczcie przypisuje Afrodycie Pandemos rolę bogini miłości zmysłowej („pospolitej, gminnej”), przeciwstawiając ją Afrodycie Uranii, którą przedstawia jako patronkę „miłości niebiańskiej”. [przypis edytorski]
Afrodyta z Kyreny a. Wenus z Cyreny — marmurowy posąg greckiej nagiej bogini miłości Afrodyty (rzym. Wenus), uszkodzona, bezgłowa rzymska kopia hellenistycznego oryginału; odkryta w 1913 w Kyrenie (Cyrenie), staroż. greckiej kolonii w Libii; w 1915 przewieziona do Włoch, eksponowana w Rzymskim Muzeum Narodowym na terenie antycznych Term Dioklecjana; w 2008 posąg zwrócono Libii. [przypis edytorski]
