Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7347 przypisów.
bełk — lej wodny. [przypis autorski]
bełk — topiel wodna. [przypis edytorski]
beł niósł a. był niósł (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: niósł wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beło (…) opatrzono (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: opatrzono wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
beło (starop. forma) — dziś popr.: było; beło nie widać: nie było widać. [przypis edytorski]
beło (starop. forma) — dziś popr.: było. [przypis edytorski]
beł poczekał (starop. forma) — był poczekał; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: poczekał wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
beł (…) przyszedł (starop. forma) — był przyszedł; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: przyszedł wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beł (…) rozeznał (starop. forma) — był rozeznał; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: rozeznał wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beł splugawił (starop. forma) — był splugawił; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: splugawił wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beł (starop. forma) — dziś: był; beł zagrzany: był rozochocony, podekscytowany itp. [przypis edytorski]
beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
bełt (daw.) — nasada strzały. [przypis edytorski]
bełt — nasada strzały. [przypis edytorski]
bełt — nasada strzały, w której tkwią pióra (także: strzała do kuszy). [przypis edytorski]
bełt puszczony łukiem — Nowa składnia. „Łukiem” jest tu szósty przypadek narzędzia (ablativus instrumenti). Zwyczajnie mówi się: puszczony z łuka. [przypis redakcyjny]
bełt — strzała, grot. [przypis edytorski]
bełt — strzałę. [przypis edytorski]
bełt — [tu:] pocisk, strzała. [przypis redakcyjny]
bełt — tu: strzała; zazwyczaj: pocisk wystrzeliwany z kuszy, znacznie krótszy, cięższy i grubszy od strzały, zaopatrzony w drewniane lotki. [przypis edytorski]
beł (…) wyprawił (starop. forma) — był wyprawił; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wyprawił wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beł wyrysował (starop. forma) — był wyrysował; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wyrysował wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beły (starop. forma) — dziś popr.: były. [przypis edytorski]
beły (starop. forma) — dziś popr.: były. [przypis edytorski]
Bełżyce — miasteczko pod Lublinem na trakcie krakowskim. [przypis redakcyjny]
beł za więźnia wiedziony (starop.) — był prowadzony jako więzień (w charakterze więźnia). [przypis edytorski]
Bełz — miasto należące do Grodów Czerwieńskich, które w 1366 r. (w 3 lata po opisywanych wydarzeniach) przeszły spod panowania Wielkiego Księstwa Litewskiego pod władzę polską jako lenno. Bełz znajduje się ok. 60 km na płn. od Lwowa, obecnie na terytorium Ukrainy, przy samej granicy z Polską. [przypis edytorski]
Belakwa — też: Belacqua. [przypis edytorski]
Bela — legendarny król norweski (nie mylić z władcami Węgier o tym samym imieniu). [przypis edytorski]
belanda (mal.) — holenderski. [przypis edytorski]
bela — paka. [przypis redakcyjny]
belbas (reg.) — grubas; dryblas, rosły chłopiec. [przypis edytorski]
Belden — obecna nazwa: Bełdany. [przypis edytorski]
bele (gw.) — byle. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
belek — dziś r.ż.: belka. [przypis edytorski]
belemnity (paleont.) — rząd wymarłych morskich głowonogów, żyjących ok. 200–65 mln lat temu, po których zostały charakterystyczne podłużne skamieniałości. [przypis edytorski]
belemnity — rząd wymarłych morskich głowonogów, po których zostały charakterystyczne podłużne skamieniałości. [przypis edytorski]
Beleos — Βήλεος (Niese), Βήλαιος (Dindorf), Belus (Tacyt, Dzieje V, 7), „Rivus Pagida sive Belus” (Pliniusz, Historia naturalna V, 19), dziś Nahr-el-Numân. [przypis tłumacza]
belerbej — namiestnik zarządzający prowincją. [przypis edytorski]
bel et bien (fr.) — rzeczywiście. [przypis edytorski]
Belfast — stolica i największe miasto Irlandii Północnej. [przypis edytorski]
belfer (daw.) — pomocnik nauczyciela w żydowskiej szkole (chederze); dziś pot. iron. a. żart.: nauczyciel. [przypis edytorski]
belferzyna (pogard.) — nauczyciel; od: belfer. [przypis edytorski]
Belgravia — ekskluzywna dzielnica mieszkaniowa w środkowej części Londynu, powstała w poł. XIX w. [przypis edytorski]
Belial — biblijne starotestamentowe określenie bezosobowego zła lub przeciwnika Boga (np. w wyrażeniu „synowie Beliala”: ludzie występni, grzeszni). [przypis edytorski]
Belial — biblijny termin hebrajski używany jako określenie człowieka niegodziwego, dosł.: bez wartości, bezużyteczny; w tradycji rabinicznej objaśniany także grą słów jako „bez jarzma”, tj. odrzucający przykazania Boże; później spersonifikowany jako jeden z upadłych aniołów; w Biblii Hebrajskiej najczęściej w postaci idiomu: „synowie Beliala” (np. 1 Sm 2, 12; 1 Sm 10, 27). [przypis edytorski]
Belial — jeden z biblijnych potężnych złych duchów, upadłych aniołów, obok Szatana, Lucyfera i Lewiatana, symbolizuje płodność ziemi, niezależność oraz północ (jako stronę świata); jego imię tłumaczy się jako „nie mający pana” (uosobienie buntu) lub jako czystą negację. [przypis edytorski]
Belial (mit.) — upadły anioł, szatan. [przypis redakcyjny]
Belial (z hebr.) — jedno z imion diabła. [przypis edytorski]
belica — bylica, ziele, któremu przypisywano moce magiczne. [przypis redakcyjny]
Belina — hebr. „nic”. [przypis tłumacza]
beli oblegli (starop. forma) — byli oblegli; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: oblegli wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beli o sobie zwątpili (starop. forma) — byli o sobie zwątpili; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zwątpili o sobie wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
beli (…) postawili (starop. forma) — byli postawili; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: postawili wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beli rozsypali się (starop. forma) — byli rozsypali się; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: rozsypali się wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beli (starop. forma) — dziś popr.: byli. [przypis edytorski]
beli (starop.) — zamiast „byli”, podobnie „beł”, „beła”, „beło” itd., formy te występują w pierwszym wydaniu od czasu do czasu, na przemian z formami zwykłymi. [przypis redakcyjny]
beli wstali (starop. forma) — byli wstali; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wstali wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
beli założyli (starop. forma) — byli założyli; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: założyli wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
Belizariusz, Flavius Belisarius (ok. 505–565) — wódz bizantyjski z czasów cesarza Justyniana I Wielkiego, dowodził armią bizantyjską, która w 536 r. wyparła Gotów z Italii i samego Rzymu. Według legendy pod koniec życia miał zostać oślepiony i zmuszony do życia żebraczego. [przypis edytorski]
Belizariusz — syn chłopa, wódz cesarza Justyniana, pogromca Wandalów i Gotów. [przypis redakcyjny]
Belizariusz, właśc. Flavius Belisarius (ok. 505–565) — wódz bizantyjski z czasów cesarza Justyniana I Wielkiego, dowodził armią bizantyjską, która w 536 r. wyparła Gotów z Italii i samego Rzymu. Według legendy pod koniec życia miał zostać oślepiony i zmuszony do życia żebraczego. [przypis edytorski]
Belizar — naczelny wódz wojska Justyniana i szczęśliwy wojownik. [przypis redakcyjny]
belladonna (łac. Atropa belladonna) — gatunek wieloletniej rośliny z rodziny psiankowatych, inaczej: pokrzyk wilcza jagoda; z ziela belladonny od starożytności produkowano leki zmniejszające napięcie mięśni, działające hamująco na układ nerwowy, zmniejszające wydzielanie wszystkich gruczołów, stosowane w w okulistyce podczas badania oka (atropina), a także w leczenia kaszlu, kolki nerkowej i żółciowej, astmy i schorzeń żołądkowo-jelitowych. [przypis edytorski]
belladonna (łac. Atropa belladonna) — inaczej: pokrzyk wilcza jagoda; roślina trująca, stosowana w medycynie. [przypis edytorski]
belladonna — pokrzyk wilcza jagoda; roślina trująca, powodująca m.in. omamy wzrokowe i słuchowe. [przypis edytorski]
Bellamaryna — część Algieru, granicząca z Maroko. [przypis redakcyjny]
bella molinara (wł.) — piękna młynarka; odwołanie do powstałej w 1790 r. w Wiedniu opery La Molinara Giovanniego Paisiella (1740–1816), niezwykle popularnego i prominentnego w swoim czasie wł. kompozytora klasycznych oper gł. komicznych, zatrudnionego m. in. na dworze Katarzyny II w Petersburgu oraz na dworze Napoleona I w Paryżu. [przypis edytorski]
bellandi (łac.) — wojowania. [przypis redakcyjny]
Bellarmin, Robert, właśc. Roberto Francesco Bellarmino (1542–1621) — włoski jezuita, kardynał, inkwizytor, święty Kościoła katolickiego i doktor Kościoła. [przypis edytorski]
bella signora (wł.) — piękna dama. [przypis edytorski]
bella veduta (wł.) — piękny widok. [przypis edytorski]
bella (wł.) — piękna. [przypis edytorski]
Bellay — chodzi o Belley we wsch. Francji, ok. 50 km od Annecy, będące siedzibą biskupią od V w.; nazwę Bellay nosi zamek na zachodzie Francji. [przypis edytorski]
belle femme-istaja (fr., ros.) — piękna kobieta, prawda? [przypis edytorski]
belle (fr.) — piękna. [przypis edytorski]
belle inconnue (fr.) — piękna nieznajoma. [przypis edytorski]
belle-mère (fr.) — teściowa. [przypis redakcyjny]
bellerbej właśc. bejlerbej — tytuł namiestnika zarządzającego prowincją w Turcji osmańskiej; także: beglerbeg, beglerbej. [przypis edytorski]
Bellerofon (mit. gr.) — heros, który dosiadłszy skrzydlatego konia, Pegaza, walczył z Chimerą, a także dokonał zemsty na Antei, zrzucając ją z konia do morza; kiedy próbował wzlecieć na Olimp, Zeus strącił go jednak z Pegaza. [przypis redakcyjny]
Bellerofon (mit. gr.) — królewicz koryncki, pogromca Pegaza. [przypis edytorski]
Bellerofon (mit. gr.) — pogromca Pegaza. [przypis edytorski]
Bellerofon — syn króla Koryntu, bratobójca. [przypis tłumacza]
belle soeur (fr.) — bratowa. [przypis edytorski]
belletrysta (z fr. belles lettres: literatura piękna) — autor beletrystyki, utworów literatury pięknej, głównie powieści i nowel. [przypis edytorski]
Belle Vue (fr.) — piękny widok. [przypis edytorski]
Bellevue — ob. część Meudon, ok. 10 km na płd.-zach. od centrum Paryża; pani de Pompadour mieszkała w pałacyku Bellevue zbudowanym dla niej w 1750 przez Ludwika XV. [przypis edytorski]
Belliard, Augustin Daniel (1769–1832) — francuski generał okresu rewolucji i cesarstwa; w latach 1805–1806 oraz od 1812 brał udział w kampaniach wojennych jako szef sztabu Joachima Murata (króla Neapolu od 1808). [przypis edytorski]
belli civilis (łac.) — wojny domowej. [przypis redakcyjny]
Belli (…) Funde — Lucretius, De rerum natura, I, 33. [przypis tłumacza]
belli in consilio generali constituere (łac.) — na walnej radzie postanowić. [przypis redakcyjny]
Bellincioni, Gemma (1864–1950) — włoska sopranistka światowej sławy. [przypis edytorski]
Bellini, Giovanni (ok. 1430–1516) — malarz włoski epoki renesansu, twórca weneckiej szkoły kolorystycznej, najwybitniejszy z malarskiej rodziny Bellinich; autor głównie obrazów religijnych i portretów. [przypis edytorski]
Bellini — rodzina włoskich malarzy epoki renesansu: Jacopo Bellini i dwóch jego synów, Giovanni i Gentile; trudno powiedzieć, którego z nich ma na myśli autor. [przypis edytorski]
belli vicissitudinem (łac.) — zmienną kolej wojny. [przypis redakcyjny]
Bellman, Carl Michael (1740–1795) — szwedz. poeta i kompozytor, narodowy skald Szwecji; autor popularnych pieśni biesiadnych i miłosnych. [przypis edytorski]
bello et pace (łac.) — na wojnie i w czasie pokoju. [przypis edytorski]
Bellona — bogini wojny. [przypis redakcyjny]
Bellona (mit. rzym.) — bogini wojny; małżonek Bellony (przen.): dzielny wojownik. [przypis edytorski]
Bellona (mit. rzym) — bogini wojny. [przypis edytorski]
