Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7347 przypisów.
Bych był Jonaszem wołałbych (…) „Czterdzieści dni nie wynidą, a Niniwe abo to królestwo wasze upadnie” — Jon 3–4. [przypis edytorski]
bych był nagorszy (daw.) — choćbym był najgorszy. [przypis edytorski]
bych (daw.) — bym, abym. [przypis edytorski]
bych (daw.) — bym, obym, gdybym; choćbym. [przypis edytorski]
bych — daw. forma liczby podwójnej; znaczenie: byśmy pomówili we dwóch (we dwoje). [przypis edytorski]
bych — dziś popr.: bym. [przypis edytorski]
bych go posiadał (daw.) — gdybym go posiadał. [przypis edytorski]
bych (gw.) — aby, oby. [przypis edytorski]
bych (gw.) — żeby, by, aby. [przypis edytorski]
bych (gw.) — żeby. [przypis edytorski]
bych jeno (gw.) — aby tylko. [przypis edytorski]
bych jeno (gw.) — żeby tylko. [przypis edytorski]
bych miał (starop.) — gdybym miał. [przypis edytorski]
bychmy (daw.) — byśmy, abyśmy. [przypis edytorski]
bychmy (daw.) — byśmy, gdybyśmy. [przypis edytorski]
bychmy (daw.) — byśmy; obyśmy. [przypis edytorski]
bychom (starop.) — byśmy. [przypis edytorski]
bych sie czuł (starop.) — gdybym miał rozum w głowie. [przypis redakcyjny]
bych (starop.) — bym, abym; bych mogł (…) uciec: żebym mógł uciec. [przypis edytorski]
bych (starop.) — bym, abym; bych się ucieszyła: ucieszyłabym się. [przypis edytorski]
bych (starop.) — bym, abym. [przypis edytorski]
bych (starop.) — bym, gdybym; bych cię nisko miała: miałabym cię nisko; gdybym cię miała nisko. [przypis edytorski]
bych (starop.) — bym; rad bych wiedział: rad bym, chętnie bym wiedział. [przypis edytorski]
bych (starop.) — choćbym. [przypis redakcyjny]
bych (starop.) — tu: abym. [przypis edytorski]
By cię rózgi rozbudziły, różując razami (nisi… agitare mavis varius virgis vigilias) — co znaczy właściwie: „chyba że wolisz bezsenne spędzać noce, upstrzony rózgami”. Przekład wprowadza nieco odmienny obraz, dając aliteracje (r-r) w stylu Plautowskim. [przypis tłumacza]
by ci Libii państwa nie szkodziły — nawiązanie do pobytu Eneasza u Dydony. [przypis edytorski]
By, com ich tutaj… żołd wypłacić (ut in tabellis quos consignavi hic heri, latrones, ibus denumerem stipendium) — niedbały styl, właściwy mowie potocznej. [przypis tłumacza]
byczyć się — puszyć się. [przypis autorski]
byczy mąż (daw. pot.) — wspaniały facet. [przypis edytorski]
by czym więcej wydobyć od niego — popr.: by tym więcej (…). [przypis edytorski]
byczy (pot.) — świetny, wspaniały. [przypis edytorski]
by (daw.) — jakby, niby. [przypis edytorski]
by (daw.) — jak. [przypis edytorski]
by (daw.) — niby, jakby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: choćby, chociażby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: choćby, nawet. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: choćby, niby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: choćby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: gdyby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: jak. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: niby, jakby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: niby, jakby, tak jak. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu: niby. [przypis edytorski]
by (daw.) — tu w znaczeniu: choćby. [przypis edytorski]
byde (gw.) — będę. [przypis edytorski]
Bydgoszcz — miasto w województwie kujawsko-pomorskim. [przypis edytorski]
bydłaśmy trochę (…) wprowadzili (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wprowadziliśmy trochę bydła. [przypis edytorski]
bydłobójnia — rzeźnia. [przypis edytorski]
bydło Proteowe — być może chodzi o foki Okeanosa, których pasterzem był Proteus (Odyseja, ks. IV). [przypis redakcyjny]
bydłować (gw.) — o krowach: przejawiać popęd płciowy, wykazywać objawy rui. [przypis edytorski]
bydły — dziś popr. forma N. lm.: bydlętami. [przypis edytorski]
bydlęce (starop.) — jak bydło (bydlęco, po bydlecemu). [przypis redakcyjny]
bydlę, co wciąż szczeka (oblatratricem) — niechęć do małżeństwa i pomawianie żon o wszystkie możliwe i niemożliwe przywary, a zwłaszcza o gadatliwość i kłótliwość, jest rysem charakterystycznym dla komedii Plautowskiej (por. Wstęp do Braci, s. XXIV i nast.). Tyrada Periplektomenusa należy do najokazalszych pod tym względem ustępów. [przypis tłumacza]
bydlęty — dziś popr. forma N.lm: bydlętami. [przypis edytorski]
bydlęty — dziś popr. forma N. lm: bydlętami. [przypis edytorski]
bydlić (daw.) — mieszkać, przebywać. [przypis edytorski]
By dokładnie wyrazić swoją syntezę (…) rymu pełnego ukrytej płynności etc. — P. Martino, Parnasse et symbolisme, Paris 1930, s. 151–152. [przypis autorski]
bydom (gw.) — będą. [przypis edytorski]
bydź — dziś popr.: być; autor stosuje obie formy zamiennie. [przypis edytorski]
bydź (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): być. [przypis edytorski]
bydź (starop. forma ort.) — być. [przypis edytorski]
bydź (starop. forma ort.) — dziś: być. [przypis edytorski]
bydzie (gw.) — będzie. [przypis edytorski]
bydziema (gw.) — będziemy. [przypis edytorski]
Bygmester Solness — Budowniczy Solness, sztuka Henryka Ibsena, opublikowana w grudniu 1892 r. w Kopenhadze, wystawiona w 1893 r. w Berlinie. [przypis edytorski]
by God! by God! (ang.) — Na Boga! Na Boga! [przypis edytorski]
(…) by go wyleczyć z przywar dziwnych — po tym zdaniu opuszczone: Ich mußte ihn anbeten, so tief er auch alle meine Empfindungen kränkte. [przypis edytorski]
By go zachować od nieczystości, nie palono umarłych. Dziób ptaków unosił ich do nieba — wyznawcy zoroastryzmu, by uniknąć skażenia ziemi i ognia, pozostawiają zwłoki zmarłych na żer ptakom w specjalnych budowlach, tzw. wieżach milczenia. [przypis edytorski]
By ich męczeństwem (…) bramy — w wersji ze Śpiewów nabożnych polskich: „Cierniem męczeństwa uwieńczyli skronie,/ A nam wolności otworzyli bramy”. [przypis edytorski]
by i (daw.) — choćby i; choćby nawet. [przypis edytorski]
by — jakby, niby. [przypis edytorski]
By — jakby, niby. [przypis edytorski]
by — jak, jakby. [przypis edytorski]
by — jak. [przypis edytorski]
by jeden — choćby jeden. [przypis edytorski]
by jedno (starop.) — byleby, byleby tylko. [przypis redakcyjny]
By jego poseł, jak Krywejty goniec — u starożytnych Litwinów był rząd po części teokracki. Kapłani wielki wpływ mieli. Najstarszy z nich zwał się Kriwe Kriwejto lub Kirwejto. Kronikarze, którzy Litwę od Rzymian lub Greków wyprowadzać chcieli, upatrywali w tytule kapłana wyraz grecki Κυρίος, Κυρίοτατος. Mieszkanie tego naczelnika religijnego było niedaleko miasta Romowe w Prusach, gdzie potem wieś Heiligenbeil. Tam pod świętym dębem odbierał ofiary i stamtąd ogłaszał swoją wolę, rozsyłając po kraju wajdelotów i sygonotów uzbrojonych laską na znak pełnomocnictwa wielkiego kapłana. Ob.[acz] Guagnini Alexandri: Rerum Polonicarum tomi III, Francofurti 1584, v. II. p. 107 i w zbiorze Elzewirów p. 321; Kotzebue, t. I, p. 81; Cromeri Martini, Polonia sive de originibus et rebus gestis Polonorum libri XXX, Coloniae Agrippinae, a. MDLXXXIX (libro III, p. 42). [przypis autorski]
By jeszcze nam nie wierzyć… — Tartufe dobrze przewidywał: Elmira starała się otworzyć mężowi oczy. [przypis tłumacza]
By Jove (ang.) — na Jowisza. [przypis edytorski]
by kąska niemiło — ani trochę nie jest przyjemnie. [przypis redakcyjny]
byka — porcja suszonego, twardego mięsa. [przypis edytorski]
by każdy obywatel był całkowicie niezależny od wszystkich innych, krańcowo zaś zależny od państwa; co osiąga się zawsze za pomocą tych samych środków; jedynie bowiem siła państwa tworzy wolność jego członków — im bardziej wszyscy obywatele są uzależnieni od państwa, tym bardziej są uniezależnieni wzajemnie od siebie: środki stosowane do osiągnięcia jednego z tych celów będą służyć równocześnie do sprowadzenia drugiego. Według Russa całkowite, krańcowe podleganie jednostek państwu nie niszczy ich wolności, o ile są zachowane podstawowe zasady prawności społeczeństw. [przypis tłumacza]
by każdy z niewolników taką pracę, do której przywykł, pełnił — mowa o ludziach niedawno wziętych do niewoli. [przypis edytorski]
Byk, cap i baran, pies, kogut i gawron — kogut i gawron zaliczone do czwórnogich, ale to nie razi „mistrza”, który zważa tylko na formy gramatyczne. [przypis tłumacza]
byk Falarysa — narzędzie kaźni; wykonany w VI w. p.n.e. na rozkaz tyrana sycylijskiego miasta Akragas Falarisa wydrążony byk z brązu, do którego wnętrza wrzucano skazańców, a następnie podpalano ogień pod figurą; jako pierwszy miał zginąć w ten sposób wykonawca byka, Perilaos; pierwotnie byk miał być rodzajem wymyślnego instrumentu. [przypis edytorski]
byki czarne — zwierzęta o czarnej maści Grecy ofiarowywali bóstwom podziemnym, a także Posejdonowi, bogu morskich głębin. [przypis edytorski]
Byk, Orion, Pies Mały… — nazwy gwiazdozbiorów. [przypis redakcyjny]
bykowiec (daw.) — bicz wykonany z rzemienia. [przypis edytorski]
bykowiec — skórzany bicz. [przypis edytorski]
byk święty — wzmianka o świątkach „Dipolia” — na cześć Zeusa — które w dawnych czasach obchodzono, a w stuleciu oświaty wydawały się czymś dziecinnie śmiesznym. Podprowadzano byczka od pługa do ołtarza Zeusa, aby się pokusił jeść leżące tam jarzyny: za to zabijał go kapłan siekierą — i uciekał — jakby zbrodnię popełnił, gdyż nie wolno było zabijać bydła roboczego; nad siekierą odbywano sąd i rzucano na nią klątwę. [przypis tłumacza]
byk (starop.) — rodzaj tarana. [przypis redakcyjny]
Byk — w oryginale stary stelmach i jego syn noszą imię Bigre. [przypis tłumacza]
byłabym chciała — daw. konstrukcja w czasie zaprzeszłym, wyrażająca pragnienie „chciałabym” odczuwane dawniej. [przypis edytorski]
byłabym się połapała — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: połapałabym się wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
byłabym zbyt szczęśliwą, gdyby kresem mego życia była środa 1-go czerwca — jest to, jak się zdaje, aluzja do usiłowanego samobójstwa po otrzymaniu wieści o śmierci pana de Mora. [przypis tłumacza]
byłaby pośpieszyła — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość; dziś: pospieszyłaby. [przypis edytorski]
byłaby przybrała — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]
byłaby się (…) rozeszła — przykład użycia daw. czasu zaprzeszłego, oznaczającego czynność (zjawisko, zdarzenie itp.) wcześniejszą od opisywanych w czasie przeszłym; znaczenie: rozeszłaby się wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]