Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 10888 przypisów.
kir — czarny materiał zakładany jako symbol żałoby. [przypis edytorski]
kir — czarny żałobny materiał, którym okrywana jest trumna podczas pogrzebu. [przypis edytorski]
kir (daw.) — czarna tkanina używana jako oznaka żałoby. [przypis edytorski]
kireja a. kiereja (z tur. za pośredn. ukr.) — opończa sukienna, burka obszerna. [przypis redakcyjny]
kirejka — a. kiereja, kierejka, wierzchnie ubranie męskie podbite futrem, z szerokimi rękawami; pierwotnie ubiór przejęty został od Turków, kiereje brane były jako łupy wojenne. [przypis edytorski]
Kirelejson — tu jako wykrzyknienie, zniekszt. gr. formuła modlitewna Kyrie eleison (Κύριε, ἐλέησον: Panie, zmiłuj się), wielokrotnie występująca w liturgii katolickiej odprawianej po łacinie, przed powszechnym przyjęciem mszy w językach narodowych, a także w litaniach. [przypis edytorski]
Kireńsk — miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie irkuckim (640 km na płn-wsch. od Irkucka); położone u ujścia Kirengi do Leny. [przypis edytorski]
Kirene — znana i głośna wtedy hetera, która, jak widzimy, z owych paryskich quarante manières umiała dwanaście. Postęp przy nas! [quarante manières, fr.: „czterdzieści sposobów”, od tytułu książki Les quarante manières de foutre (1790); red. WL]. [przypis tłumacza]
Kiresun — dziś popr.: Giresun. [przypis edytorski]
Kirgiza albo Buriata — Kirgizowie: naród turecko-mongolski zamieszkujący gł. Kirgistan, w większości wyznający islam; Buriaci: naród mongolski zamieszkujący region jez. Bajkał, w większości wyznający szamanizm i lamaizm (buddyzm tybetański). [przypis edytorski]
Kirgizja — państwo w Azji Środkowej, obecnie Kirgistan (Republika Kirgiska). W czasie II wojny światowej Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka była częścią ZSRR. Na jej terytorium formowała się Armia Andersa. [przypis edytorski]
Kiriat-Arba — por. Hebron. [przypis edytorski]
kirielejson kirie (z gr.) — Panie, zmiłuj się. [przypis edytorski]
Kirkegaard, Sören (1813–1855) — pisarz duński, teolog i filozof, reprezentował idealizm subiektywny; prekursor egzystencjalizmu. Wspomniany Dziennik uwodziciela (Torfererens Dagbog) drukował Przyb. w „Życiu” krak. z r. 1899 nr 8 i n. [przypis edytorski]
Kirkegaten a. Kirkegata — historyczna ulica w centrum Oslo. [przypis edytorski]
Kirke (mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie. [przypis edytorski]
Kirke — Rzymianie zapisywali jej imię jako: Circe. [przypis edytorski]
Kirkeveien — część obwodnicy Ring 2 w Oslo. [przypis edytorski]
Kirke zmieniała ludzi w wieprze, goszcząc ich obficie takimi przysmakami — Kirke według Odysei X podawaniem czarodziejskiego napoju zmieniała ludzi w świnie. Losowi temu ulegli towarzysze Odyseusza, ale on sam dzięki przestrodze Hermesa (Merkury u Rzymian) zachował swą postać ludzką i ocalił towarzyszy, zmusiwszy czarodziejkę do przywrócenia im ich dawnej postaci. [przypis tłumacza]
Kirk-Kilisseh — ob. Kırklareli, miasto w europejskiej części Turcji, blisko granicy z Bułgarią. [przypis edytorski]
kirkut — cmentarz żydowski. [przypis edytorski]
kirkut (popr. D.: kirkutu) — cmentarz żydowski. [przypis edytorski]
Kirnis (mit. litew.) — bożek, stróż drzew wiśniowych. [przypis autorski]
Kirra — miasto w południowej Fokidzie. Za poradą wyroczni, a na wniosek Solona, mieli amfiktionowie niegdyś wytoczyć Kirrajczykom świętą wojnę, a po zburzeniu ich miasta ogłosić grunt świętym i nieuprawialnym ugorem. Tymczasem obecnie rolę użytkowali Amfizejczycy. Rzekomo z zemsty za wytoczenie przez Amfizejczyków skargi Ateńczykom przed amfiktionami poruszył Ajschines teraz tę sprawę i spowodował krucjatę przeciw Amfizie, pod wodzą Filipa. [przypis tłumacza]
kirsz (z niem. Kirschwasser) — bezbarwny, wysokoprocentowy alkohol destylowany z czereśni lub wiśni. [przypis edytorski]
Kiruna — miasto w płn. Szwecji w regionie Norrbotten, znane z bogatych złóż rudy żelaza, oddalone od Narwiku o 170 km. [przypis edytorski]
Kiryjelejzon! (z gr.) — Kyrie eleison: Panie, zmiłuj się! [przypis edytorski]
kiryśnicy — rycerze osłonięci kirysem (tj. lekką zbroją osłaniającą tułów). [przypis edytorski]
kirys — część zbroi płytowej, chroniąca korpus; napierśnik i naplecznik. [przypis edytorski]
kirys — część zbroi płytowej, obejmująca napierśnik i naplecznik. [przypis edytorski]
kirys — krótka, lekka, osłaniająca jedynie korpus zbroja. [przypis edytorski]
kirys — pancerz chroniący tułów. [przypis edytorski]
kirys — pancerz chroniący tułów; tu w pisowni starop. z podwojonym s. [przypis edytorski]
kirys — pancerz okrywający sam korpus rycerza. [przypis edytorski]
kirys — pancerz. [przypis edytorski]
kirys — pancerz; zbroja osłaniająca korpus rycerza do pasa. [przypis edytorski]
kirys — rodzaj pancerza ochraniającego korpus. [przypis edytorski]
kirys — rodzaj pancerza osłaniającego korpus. [przypis edytorski]
kirys — rodzaj zbroi osłaniającej korpus. [przypis edytorski]
kirysy — zbroja na piersi. [przypis redakcyjny]
kirys — zbroja osłaniająca korpus rycerza do pasa; tu: hełm. [przypis edytorski]
kirys — zbroja osłaniająca tors (górną część ciała). [przypis edytorski]
kirys — zbroja płytowa osłaniająca korpus. [przypis edytorski]
kirys (z fr.) — pancerz. [przypis edytorski]
kirys (z niem. ) — pancerz. [przypis redakcyjny]
kir — żałobna, czarna tkanina. [przypis edytorski]
kirzech — dziś popr. Ms. lm: kirach; w kirzech: w żałobie (kir: czarna tkanina, symbol żałoby. [przypis edytorski]
K. Irzykowski, Mgły na Parnasie, w: Cięższy i lżejszy kaliber, Warszawa 1957, s. 531–537. [przypis autorski]
kiścień — broń tatarska: bicz zakończony metalową kulą. [przypis redakcyjny]
kiścień — broń tatarska, bicz z kulą ołowianą. [przypis redakcyjny]
kiścień — broń w postaci drewnianego trzonka z przyczepionym na rzemieniu ołowiem. [przypis edytorski]
kiścień — rodzaj broni obuchowej składającej się z drzewca, łańcucha i umieszczonej na jego końcu kuli; często (jak w tym przypadku) błędne określenie broni podobnej do maczugi z nabijaną czymś twardym główką. [przypis edytorski]
kiścień — rodzaj broni, złożonej z trzonka i kolczastej kuli na łańcuchu. [przypis redakcyjny]
Kisch, Egon Erwin (1885–1948) — wybitny reporter, który uważał się za Czecha, Niemca i Żyda; pisał po niemiecku. Autor m.in. głośnych książek reporterskich z Rosji Radzieckiej, USA, Chin i Meksyku. W roku 1933 wydalony z Niemiec; na emigracji prowadził aktywną działalność antyfaszystowską. [przypis edytorski]
kis (daw.) — zakwas, zaczyn. [przypis edytorski]
Kisiel, Adam (1600–1653) — wojewoda bracławski i kijowski, ostatni prawosławny senator Rzeczypospolitej, negocjował z Kozakami podczas powstań Pawluka i Chmielnickiego. [przypis edytorski]
Kisiel, Adam herbu Kisiel (1600–1653) — wojewoda bracławski i kijowski, ostatni prawosławny senator Rzeczypospolitej, przedstawiciel obozu ugodowego podczas powstań kozackich. [przypis edytorski]
Kisiel, Adam herbu Kisiel (1600–1653) — wojewoda bracławski i kijowski, pan na Brusiłowie i Huszczy, ostatni prawosławny senator Rzeczypospolitej, negocjował z Kozakami podczas powstań Pawluka i Chmielnickiego. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — dramatopisarz, krytyk teatralny, związany z kabaretem Zielony Balonik. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — dramatopisarz polski, znawca teatru, krytyk teatralny, eseista związany z kabaretem Zielonego Balonika; wybitna indywidualność okresu Młodej Polski, autor m.in sztuk W sieci i Karykatury. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — dramaturg i krytyk teatralny, autor m. in. sztuk Karykatury i W sieci. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — dramaturg, znany szczególnie z gorzkich komedii Karykatury i W sieci. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — polski dramatopisarz, krytyk teatralny i eseista. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — polski dramatopisarz, teatrolog i krytyk teatralny, eseista; autor modernistycznych sztuk W sieci i Karykatury, przedstawiających konflikt między artystą, cechującym się indywidualizmem, zwiększoną wrażliwością a moralnością mieszczańską. [przypis edytorski]
Kisielewski, Jan August (1876–1918) — polski dramatopisarz, teatrolog i krytyk teatralny, eseista; autor modernistycznych sztuk W sieci i Karykatury, przedstawiające konflikt między artystą, cechującym się indywidualizmem, zwiększoną wrażliwością a moralnością mieszczańską. [przypis edytorski]
kis — kiszonka. [przypis edytorski]
Kislew — dziewiąty miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i trzeci miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na listopad–grudzień. [przypis edytorski]
kismet (arab.) — przeznaczenie. [przypis redakcyjny]
kismet (…) równie dobrze mógłby mówić o Mezopotamii — kismeth właśc. gismat: fatum, przeznaczenie; jest to wyraz arabski, używany przez mahometan, zatem zgoła obcy teologicznym i językowym wiadomościom lamy. Było to dlań jakby „tureckie kazanie”. [przypis tłumacza]
kismet (tur.) — u muzułmanów tureckich: przeznaczenie, los; słowo używane na terenach, które przez długi czas pozostawały pod panowaniem tureckim. [przypis edytorski]
kissjańskie — Kyssja (gr. Κισσία): bardzo żyzny rejon nad rzeką Choaspes (ob. Karche) w Suzjanie, w Persji; kissjańskie: perskie. [przypis edytorski]
Kis-wą — Kisielową, z domu Potocką. [przypis redakcyjny]
kiszka hegarowa — urządzenie służące do lewatywy. [przypis edytorski]
kiszka — tu: długa rura o niewielkiej średnicy. [przypis edytorski]
Kiszkowie — kresowy ród magnacki. [przypis edytorski]
kiszmet (arab.) — niech tak będzie. [przypis edytorski]
Kiszon — rzeka płynąca przez północną część Izraela; wypływa z gór Gilboa, ujście ma w Morzu Śródziemnym. [przypis edytorski]
kiszuf (hebr.) — czary. [przypis edytorski]
Kiszyniew — być może chodzi o stolicę Mołdawii, Kiszyniów. [przypis edytorski]
Kiszyniów — gł. miasto i stolica Mołdawii; od 1812 zaanektowany przez Rosję, zamieszkiwany w większości przez ludność żydowską, w 1903 miejsce pogromu Żydów; od 1918 przyłączony do Rumunii, od 1940 do ZSRR; w czerwcu 1941, w wyniku agresji Niemiec i Rumunii na ZSRR, ponownie w granicach Rumunii, stał się miejscem kolejnej fali pogromów, która niemal całkowicie wyeliminowała ludność żydowską. [przypis edytorski]
Kitaj — Chiny. [przypis edytorski]
Kitajec — lekceważące określenie Chińczyka. [przypis edytorski]
kitajka — bawełniana lub jedwabna tkanina. [przypis edytorski]
kitajka — chustka jedwabna, pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny). [przypis edytorski]
kitajka — chustka jedwabna, pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny); w tradycji kozackiej istniał zwyczaj przykrywania czerwoną kitajką twarzy zmarłego. [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — jedwabna tkanina a. chusteczka. [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — płótno. [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — tafta, jedwabna, nieco sztywna tkanina, szeleszcząca przy jej poruszaniu; pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny). [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — tafta, jedwabna nieco sztywna tkanina, szeleszcząca przy jej poruszaniu; pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny). [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — tkanina, chustka. [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — tkanina jedwabna. [przypis edytorski]
kitajka (daw.) — tkanina jedwabna. [przypis edytorski]
kitajka — delikatna jedwabna tkanina. [przypis edytorski]
kitajka — gładka, błyszcząca tkanina jedwabna a. bawełniana, sprowadzana ze Wschodu (z Chin: stąd nazwa). [przypis edytorski]
kitajka — gładka, błyszcząca tkanina jedwabna, pierwotnie chińska, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny), tafta. [przypis edytorski]
kitajka — gładka, błyszcząca tkanina jedwabna, sprowadzana ze Wschodu (daw. Kitaj to Chiny). [przypis edytorski]
kitajka — rodzaj jedwabnego materiału, pierwotnie sprowadzanego z Chin, (stąd nazwa z tur. Kitaj: Chiny); także: nankin, tafta. [przypis edytorski]
kitajka — rodzaj materii jedwabnej lub cienkiej tkaniny bawełnianej. [przypis redakcyjny]
kitajka — rodzaj materii jedwabnej, pierwotnie chińskiej, skąd nazwa (daw. Kitaj to Chiny), tafta. [przypis edytorski]
kitajka (starop.) — gładka tkanina. [przypis edytorski]
