Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5211 przypisów.

letni (daw.) — mający wiele lat, leciwy. [przypis edytorski]

letnik — altana. [przypis edytorski]

letnik — tu: altana. [przypis edytorski]

Leto a. Latna (mit. gr.) — matkę Apollina i Artemidy. [przypis edytorski]

Leto a. Latona (mit. gr.) — matka Artemidy i Apollina, których ojcem był Zeus. [przypis edytorski]

Leto (gr.) a. Latona (mit. gr.) — matka Apollina i Artemidy. [przypis edytorski]

„L'Etoile” — nowojorski „Brother Jonathan”, redagowany przez Mr. Hastingsa Welda. [przypis autorski]

Letojska dziewica — określenie Artemidy (córka Latony). [przypis edytorski]

Letourneau — prawdopodobnie chodzi o Charlesa Letourneau (1831–1902), francuskiego antropologa. [przypis edytorski]

Letronne, Jean Antoine (1787–1848) — francuski archeologiem i numizmatyk. [przypis edytorski]

Letronne, który świeżo zdetronizował Memnona — archeolog francuski J. A. Letronne opublikował w 1833 r. pracę o kolosach Memnona (La statue vocale de Memnon); Stendhal posłużył się tu cytatem z Chorego z urojenia (akt II, sc. 5). [przypis redakcyjny]

letszy (daw.) — dziś popr. forma: lżejszy. [przypis edytorski]

letszy — dziś: lżejszy. [przypis edytorski]

letszy — formy stopnia wyższ. letszy obok lżejszy używano wówczas i w literackim języku, np. Trembecki w Zofiówce. [przypis redakcyjny]

letters (ang.) — listy. [przypis edytorski]

Lettowie — Łotysze. [przypis redakcyjny]

lettre de cachet (fr.) — list opieczętowany: w XVIII w. list króla Francji, w którym monarcha skazywał adresata bez sądu, np. na karę więzienia lub wygnania. [przypis edytorski]

lettres allemandes (fr.) — korespondencje niemieckie (z Niemiec). [przypis edytorski]

lettres d'un voyageur (fr.) — listy podróżnika; tu: tytuł powieści George Sand (1804–1876) opublikowanej w 1837 r., propagującej idee socjalizmu utopijnego. [przypis edytorski]

Lettres persanesListy perskie Monteskiusza (1689–1755), powieść epistolarna składająca się z 161 listów wymienianych między Persami, Usbekiem i Riką, którzy podróżują po świecie, a ich bliskimi i przyjaciółmi w Persji: w ten interesujący sposób ukazane zostały różnice obyczajowe, kulturowe i społeczne między kulturą chrześcijańską a muzułmańską, cywilizacją Wschodu i Zachodu. [przypis edytorski]

lettura amena (wł.) — przyjemna lektura. [przypis edytorski]

Lety syn — Apollo, syn Leto (Latony) i Zeusa. [przypis edytorski]

Leuchtenberg — książę Maks. Eug. Leuchtenberg, zięć Mikołaja I, miał wedle pogłosek ówczesnych zostać wicekrólem Królestwa Polskiego. [przypis redakcyjny]

Leuchtende Graber (niem.) — płonące groby. [przypis edytorski]

Leuką — tj. Białą. [przypis tłumacza]

Leukada — jedna z Wysp Jońskich. [przypis edytorski]

Leukada — wyspa Morza Jońskiego na płd.-zach. od Ambrakii, skolonizowana przez Korynt, w wojnie peloponeskiej po jego stronie, wówczas w przymierzu z Atenami. [przypis tłumacza]

Leukate (…) Apollin — Leukada, wyspa na Morzu Jońskim u zach. wybrzeży Grecji oraz wzniesiona na niej świątynia Apollina; na wyspie istniała też skała, z której zrzucano do morza zbrodniarzy. [przypis edytorski]

Leukate — skalisty przylądek pod Akcjum. [przypis edytorski]

Leukonoe — imię złożone z greckich wyrazów leukos (biały) i nous (umysł); metaforycznie biel może tu oznaczać naiwność, prostotę bądź brak doświadczenia. [przypis edytorski]

Leukotea (mit. gr.) — ubóstwiona smiertelniczka (Ino), przynosząca po burzy dobrą pogodę. [przypis edytorski]

Leuktry — miejscowość w Beocji, słynna z zwycięstwa wodza tebańskiego Epaminondasa nad Lacedemończykami w r. 371. [przypis tłumacza]

Leuktry – w Beocji, na południowy zachód od Teb. [przypis tłumacza]

Leute auf! Auf, auf! (niem.) — dosł. ludzie, na górę; wszyscy na górę. [przypis edytorski]

Leute zur Arbeit. Los, los (niem.) — Ludzie, do roboty. Dalej, dalej. [przypis edytorski]

Leutici… deos uimet precedentes subsecuti — Lucice… idący za poprzedzającymi ich „bogami”. [przypis edytorski]

Leuwenhoek, Antonie van (1632–1723) — przyrodnik holenderski, który udoskonalił mikroskop, odkrył ciałka krwi, spermatozoidy i infuzoria. [przypis tłumacza]

leva eius (łac.) — tu: uciec, wymknąć się. [przypis redakcyjny]

Levasseur, Teresa (1721–1801) — partnerka Rousseau, urodziła mu pięcioro dzieci, główna spadkobierczyni po jego śmierci. [przypis edytorski]

Levasseur, Thérèse (1721–1801) — partnerka Rousseau, prosta kobieta, poznana przez niego podczas pobytu w Paryżu, urodziła mu pięcioro dzieci, główna spadkobierczyni po jego śmierci. [przypis edytorski]

Levationes (…) ponit — Cicero, Tusculanae disputationes, III, 15. [przypis tłumacza]

lever de rideau (fr.) — krótka sztuka grana przed rozpoczęciem właściwego spektaklu; jednoaktówka. [przypis edytorski]

lever (fr.) — wstawanie (poranne, z łóżka). [przypis edytorski]

Leverrier a. Le Verrier, Urbain Jean Joseph (1811–1877) — fr. matematyk i astronom. [przypis edytorski]

Le Verrier, Urbain (1811–1877) — francuski astronom i matematyk; w 1846 na podstawie matematycznej analizy perturbacji ruchu planety Uran przewidział istnienie nieznanej planety i obliczył parametry jej orbity, dzięki czemu wkrótce odkryto tę planetę, nazwaną potem Neptunem. [przypis edytorski]

Le Verrier, Urbain Jean Joseph (1811–1877) — fr. matematyk i astronom. [przypis edytorski]

le Vielz de la Montagne qui avait à nom Alasdin (fr.) — Starzec z Gór, którego nazywają Alasdin. [przypis edytorski]

le vieux Aldy ne danse plus (fr.) — stary Aldy już nie tańczy. [przypis edytorski]

LeviticusKsięga Kapłańska, Trzecia Księga Mojżeszowa, wchodząca w skład Tory, jak również chrześc. Starego Testamentu jako części Biblii. [przypis edytorski]

lewada (daw., reg.) — nieporośnięta, okolona drzewami przestrzeń: łąka a. polanka. [przypis edytorski]

lewada (daw., reg.) — nieporośnięta, okolona drzewami przestrzeń: łąka a. polanka. [przypis edytorski]

lewada — tu: łąka. [przypis edytorski]

Lewandówka — jedno z przedmieść Lwowa. [przypis redakcyjny]

Lewant — kraje na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; tu przenośnie. [przypis edytorski]

Lewant — ogólne określenie krain na wsch. wybrzeżu Morza Śródziemnego, gł. Syrii i Palestyny, czasem obejmujące także Azję Mniejszą i Egipt. [przypis edytorski]

Lewant — pochodzące z języka wł. określenie państw leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

Lewant — wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

lewantyński — pochodzący z krajów na wsch. wybrzeżu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

lewantyński (z wł.) — wschodni, pochodzący z krajów wschodu śródziemnomorskiego. [przypis redakcyjny]

lewantynowy — z taniego, cienkiego jedwabiu. [przypis edytorski]

Lewant (z wł.) — kraje na wschodnim, azjatyckim brzegu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]

lewar — dźwignia do podnoszenia ciężarów. [przypis redakcyjny]

lewar — dźwignia, przyrząd do podnoszenia ciężarów albo zgięta w kształcie kolana rurka służąca do przelewania płynów (tu w tym drugim znaczeniu). [przypis redakcyjny]

lewarek — dźwignia, zwł. używana do podnoszenia samochodu podczas naprawy. [przypis edytorski]

lewa strona w ogóle jest słabsza — zgoła niesłuszne to mniemanie, jakoby (pod względem siły, z jaką się używa zewnętrznych członków ciała) zależało to tylko od wprawy i poprzedniego przyzwyczajenia, która z obu połów ciała będzie silniejsza czy słabsza: czy, walcząc, w prawej czy w lewej ręce będziemy dzierżyli szablę; czy jeździec, kładąc nogę w strzemię, skoczy na konia z prawej ku lewej, czy odwrotnie. Doświadczenie poucza nas natomiast, że gdy się miarę na buciki bierze według nogi lewej, wówczas bucik, jeśli na lewą nogę jest w sam raz, to na prawą jednak jest za ciasny, przy czym nie można tu winy spychać na rodziców, którzy nie pouczyli należycie swoich dzieci; podobnie dawanie pierwszeństwa prawej połowie ciała przed lewą uwidocznia się także w tym, że każdy, kto chce przejść głęboki rów, odbija się lewą nogą, a przeskakuje prawą, w przeciwnym bowiem razie naraża się na wpadnięcie do rowu. To, że pruskiego piechura się ćwiczy, by występował lewą, nie obala powyższego twierdzenia, a raczej je potwierdza; występuje on nią bowiem jakby na hypomachlium [Hypomachlion (z greckiego) znaczy: punkt podparcia dźwigni, podpora; przyp. tłum.], aby prawą połową dać rozmach atakowi, który uskutecznia prawą przeciw lewej. [przypis autorski]

Lew — dosł. tłumaczenie z łac. i wschodniosłowiański odpowiednik imienia Leon. [przypis edytorski]

lewek — tu: lew salonowy, uwodziciel. [przypis edytorski]

lewem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: lewym. [przypis edytorski]

Lewental, Franciszek Salezy (Salomon) (1841–1902) — wydawca i księgarz warszawski. [przypis edytorski]

lewentarz (gw.) — inwentarz; bydło gospodarcze. [przypis edytorski]

lewentarz (gw.) — inwentarz, zwierzęta hodowlane. [przypis edytorski]

lewentarz — inwentarz; zwierzęta w gospodarstwie wiejskim. [przypis edytorski]

Lewes, George Henry (1817–1878) — angielski filozof i krytyk literacki; jego główne dzieło to pięciotomowa praca The Problems of Life and Mind (Problemy życia i umysłu, 1875–1897); obecnie najbardziej znany ze swojego związku z Mary Ann Evans, która pisała pod pseudonimem George Eliot. [przypis edytorski]

Lewes, George Henry (1817–1878) — angielski filozof, krytyk literacki i teatralny. [przypis edytorski]

Lew Halicki a. Lew Daniłowicz (ok. 1228 – ok. 1301) — książę halicko-włodzimierski, syn Daniela Halickiego. [przypis edytorski]

Lewiatan — biblijny mityczny potwór morski. [przypis edytorski]

lewiatan — biblijny potwór morski. [przypis edytorski]

lewiatan (bibl.) — legendarny potężny potwór morski. [przypis edytorski]

Lewiatan (bibl.) — legendarny potężny potwór morski. [przypis edytorski]

Lewiatan (bibl.) — legendarny potwór morski, symbol zła. [przypis edytorski]

lewiatan (bibl.) — potwór morski. [przypis edytorski]

Lewiatan (bibl.) — potwór morski, symbol zła. [przypis edytorski]

Lewiatan (hebr. liwjatan) — biblijny mityczny potwór morski, rodzaj monstrualnego węża lub smoka o siedmiu głowach (nie wiadomo natomiast nic o jego żądle). W Biblii stanowił uosobienie przeciwstawiającego się Bogu zła. [przypis edytorski]

lewiatan — legendarny potężny potwór morski. [przypis edytorski]

lewiatan — legendarny potężny potwór morski. [przypis edytorski]

Lewiatan — nazwa wspominanego w kilku miejscach w Biblii mitycznego potwora, będącego uosobieniem zła; mówi się o nim jako o wężu, smoku o kilku głowach, wielorybie lub też jednej z kochanek samego Lucyfera; istniały legendy millenijne (żywe ok. roku 1000 n.e.), według których Lewiatan został uwięziony pod Lateranem, siedzibą papieży, a jego wyzwolenie się z tego więzienia miało przynieść koniec światu. [przypis edytorski]

Lewiatan — olbrzymi potwór morski (Ps 104,24–26). Zgodnie z tradycją judaistyczną w dzień Sądu Ostatecznego Bóg będzie częstował sprawiedliwych ludzi mięsem Lewiatana i Behemota (potwora lądowego), a ze skóry Lewiatana powstanie najpiękniejszy namiot, w którym odbędzie się uczta. [przypis edytorski]

lewiatan — potwór morski wspominany w Starym Testamencie. [przypis edytorski]

Lewiatan — wzmiankowany w Biblii mityczny potwór, wąż morski, którego ciało zwinięte w domykającą się figurę, symbolizuje nieskończoność. [przypis edytorski]

Lewiatan (z hebr.) — starotestamentowy potwór morski. [przypis edytorski]