Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18403 przypisów.
Persefona a. Kora (mit. gr.) — córka Zeusa i Demeter, porwana przez Hadesa, boga krainy zmarłych, i uczyniona jego żoną. Z wyroku Zeusa Persefona spędza pół roku z matką, a pół z mężem, i każdej jesieni przyroda zamiera z powodu smutku swojej bogini, rozstającej się z córką. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — bogini podziemnej krainy zmarłych, córka Zeusa i Demeter, małżonka Hadesa. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — córka bogini urodzaju Demeter, żona Hadesa, boga podziemnej krainy umarłych. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — córka Zeusa i Demeter, porwana przez Hadesa i uczyniona jego żoną; wraz z nim władczyni podziemia. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — małżonka Hadesa, władcy podziemi. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — żona Hadesa, bogini świata podziemnego. [przypis edytorski]
Persefona (mit. gr.) — żona Hadesa, bogini świata zmarłych. [przypis edytorski]
Persefona — tu: uosobienie śmierci. [przypis redakcyjny]
Persefona — w mit. gr. bogini Podziemia, córka Zeusa i Demeter, małżonka Hadesa. [przypis edytorski]
Persejdowie wywodzą swe imię od Perseusza — do królewny argiwskiej Danae, zamkniętej w żelaznej wieży, zstąpił Zeus w postaci złotego deszczu. Danae powiła wnet syna, Perseusza, sławnego później zabójcę Meduzy. Perseusz ożenił się z Andromedą, królewną etiopską (Etiopia to Nubia, na południe od Egiptu), zabiwszy morskiego potwora, któremu ją rodzice za karę swych grzechów mieli oddać na pożarcie. Synem Perseusza i Andromedy był Perses, praojciec Persów. [greckie wyjaśnienie mityczne; w rzeczywistości Kambyzes należał do rodu wywodzącego się od jego dziadka, władcy Anszanu, Teispesa, który wg legendy dynastycznej miał być synem Achemenesa (Achajmenesa); z kolei etymologia staroperskiego słowa Pārsa (Persja, Pers) pozostaje niepewna; red. WL]. [przypis tłumacza]
persekucja (z łac.) — prześladowanie. [przypis redakcyjny]
persekutywny (z łac., z ang.) — służący szykanowaniu, nękaniu. [przypis edytorski]
persekwować (daw., z łac.) — nękać, prześladować. [przypis edytorski]
per se (łac.: przez siebie) — sama w sobie, jako taka. [przypis edytorski]
Persepolis (dziś ndm) — staroż. miasto w Persji, w ob. zach. Iranie; zał. przez Dariusza I Wielkiego w 518 p.n.e.; jedna z królewskich rezydencji perskiego imperium Achemenidów, ceremonialna stolica państwa; W Persepolisu skałach grób wyrąbie: w górskiej dolinie ok. 12 km od Persepolis wykuto w ścianie skalnej komory grobowe, w których pochowano perskich królów z dynastii Achemenidów, w tym Dariusza I Wielkiego. [przypis edytorski]
Persepolis — miasto w staroż. Persji, założone przez Dariusza I w 518 r. p.n.e., zamieszkiwane wiosną i jesienią, stanowiło jedną z czterech stolic imperium perskiego (obok Suzy, stolicy zimowej, Ekbatany, stolicy letniej i Pasargadów); tu w dniu równonocy wiosennej świętowano początek nowego roku, Noruz. Persepolis zostało zdobyte, ograbione i spalone przez Aleksandra Wielkiego w 330 r. p.n.e. Wśród ruin można oglądać do dziś szczątki prywatnych rezydencji oraz budowli reprezentacyjnych, pałaców Dariusza I oraz jego syna Kserksesa I, monumentalnych kolumnad, reliefów, inskrypcji pismem klinowym. [przypis redakcyjny]
Persepolis — stolica staroż. imperium perskiego, po zdobyciu przez Aleksandra Wielkiego zniszczona w pożarze. [przypis edytorski]
Persepolis — [stolica staroż. imperium perskiego, po zdobyciu przez Aleksandra Wielkiego zniszczona w pożarze; red. WL] w przenośni tej, Persepolis oznacza oczywiście Paryż. [przypis tłumacza]
Perseus — ostatni król macedoński, umarł w niewoli rzymskiej w 166 r. p.n.e. [przypis redakcyjny]
Perseusz, król Macedonii, Paweł Emilian — Cicero Tuscul. V. 40. cyt. u Montaigne, Próby I, 19. [przypis tłumacza]
Perseusz (mit. gr.) — heros, syn Zeusa i Danae, pogromca Meduzy. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — heros, syn Zeusa i Danae. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, córki króla Argos, heros, zabójca straszliwej Meduzy, która spojrzeniem obracała ludzi w kamienie; uratował księżniczkę Andromedę, przykutą do skały jako ofiara dla nasłanego przez boga mórz, Posejdona, morskiego potwora, pustoszącego kraj, którego zabił po ciężkiej walce. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, heros, zabójca Meduzy; Perseusza uskrzydlony rumak: z krwi Meduzy zrodził się skrzydlaty koń, Pegaz, jednak według tradycji antycznej podróżował na nim inny bohater: Bellerofont. Szekspir skorzystał tutaj, podobnie jak w innych miejscach sztuki, z dzieła Raoula Lefèvre'a, przetłumaczonego przez Williama Caxtona pt. Recuyell of the Historyes of Troye (1473), pierwszej książki po angielsku wydanej drukiem, kilkakrotnie wznawianej w XVI w. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, heros, zabójca Meduzy. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, wnuk króla Argos Akrizjosa, heros, zabójca straszliwej Meduzy, która spojrzeniem obracała ludzi w kamienie. [przypis edytorski]
Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, założyciel Myken, po śmierci przeniesiony na niebo jako gwiazdozbiór; obciął głowę Meduzie. [przypis edytorski]
persewerować — trwać. [przypis redakcyjny]
persewerować (z łac.) — trwać uporczywie w czymś. [przypis edytorski]
Pershing, John (1860–1948) — amerykański dowódca wojskowy, uczestnik I wojny światowej. [przypis edytorski]
persico — nalewka na pestkach brzoskwiń. [przypis redakcyjny]
persistit (łac.) — trwa przy swoim. [przypis redakcyjny]
Persja — dawna nazwa Iranu. [przypis edytorski]
Persja — obecnie Iran, państwo na Bliskim Wschodzie. [przypis edytorski]
Persjusz — Aulus Persius Flaccus (34–62 n. e.), satyryk rzymski z okresu cesarstwa. Piętnował zepsucie moralne i obyczajowe współczesnego Rzymu i przeciwstawiał mu starorzymską cnotę. „Satyry jego wiadomości wieków naszych doszły i między wyborniejszymi rzymskimi autorami dały mu miejsce” (Zbiór potrzebn. wiad.). Wiersze satyry dotyczące Persjusza nie są zgodne z rzeczywistością. (S. Skimina, Persjusz w Polsce, Toruń 1952, s. 55). [przypis redakcyjny]
perskie łuki są duże — tak samo jak greckie. [przypis tłumacza]
perskie prawa już z góry troszczą się o to, aby obywatele zgoła nie byli takimi, żeby pożądali jakiegoś nikczemnego lub hańbiącego czynu — tak samo wyraża się Ksenofont o prawach Sparty (Konstytucja Lacedemończyków, rozdz. 2). [przypis tłumacza]
Perskie (starop. forma ort.) — dziś popr.: perskie. [przypis edytorski]
perskie szczęty — La guerre de Darius fils d'Hystaspes [fr.: wojna Dariusza, syna Hystaspesa; red. WL]. [przypis autorski]
perski proszek — organiczny związek chemiczny z grupy steroidów. [przypis edytorski]
perski proszek — środek owadobójczy. [przypis edytorski]
perski proszek — substancja służąca dawniej do zwalczania owadów, zwłaszcza pcheł, uzyskiwana ze sproszkowanych koszyczków kwiatowych niektórych gatunków złocieni, pochodzących z Dalmacji i Persji. [przypis edytorski]
perski proszek — substancja służąca dawniej do zwalczania owadów, zwłaszcza pcheł, uzyskiwana z wysuszonej i sproszkowanej rośliny, zwanej wcześniej złocieniem dalmatyńskim, a dziś raczej wrotyczem dalmatyńskim (łac. Pyrethrum cinerariaefolium a. Tanacetum cinerariifolium). [przypis edytorski]
perski proszek — substancja służąca dawniej do zwalczania owadów, zwłaszcza pcheł, uzyskiwana z wysuszonej i sproszkowanej rośliny, zwanej wcześniej złocieniem dalmatyńskim, a dziś raczej wrotyczem dalmatyńskim. [przypis edytorski]
Pers, który obdarzył nas barwnikiem z marzanny — Jean Althen, właśc. Hovhannes Althounian (1709–1774), Ormianin urodzony pod panowaniem perskim, osiadł we Francji, gdzie w Awinionie od 1763 z wielkim powodzeniem rozwinął uprawę marzanny, z której wytwarzano czerwony barwnik. [przypis edytorski]
Pers — mieszkaniec Persji, dzisiejszego Iranu. [przypis edytorski]
Persów ma być ogółem blisko sto dwadzieścia tysięcy — w oryg.: δώδεκα μυριάδας; liczba ta jest zdecydowanie zbyt niska. [przypis edytorski]
Persów zabierca — Aleksander Macedoński, który w latach 334–330 p.n.e. podbił Imperium Perskie (obejmujące wówczas m.in. Anatolię, Fenicję i Egipt). [przypis edytorski]
persona grata (łac.) — osoba mile widziana w danym towarzystwie. [przypis edytorski]
persona grata — osoba pożądana, mile widziana, por. persona non grata. [przypis edytorski]
persona (łac.) — osoba. [przypis edytorski]
personaliter (łac.) — osobiście. [przypis edytorski]
personaliter (łac.) — osobiście. [przypis redakcyjny]
persona maschia (wł.) — osoba męska; maschio po włosku oznacza mężczyznę. [przypis edytorski]
persona non grata (łac.) — osoba niepożądana. [przypis edytorski]
persona piacularis — osoba pokutująca, pokutnik. [przypis tłumacza]
persona promota (łac.) — osoba odznaczona. [przypis redakcyjny]
personat (daw.) — osobistość. [przypis redakcyjny]
personat (daw.) — ważna osobistość. [przypis edytorski]
personat (daw., z łac.) — osobistość, ważna osoba. [przypis edytorski]
personat (daw., z łac.) — osobistość, ważna osoba. [przypis edytorski]
personat (daw., z łac. persona: osoba) — osobistość, ważna osoba. [przypis edytorski]
personat — osoba okazała. [przypis redakcyjny]
personat — osoba postawna. [przypis redakcyjny]
personat — osobistość, ważna i wpływowa osoba. [przypis edytorski]
personat (z łac.) — osobistość. [przypis edytorski]
personat (z łac.) — osobistość, ważna osoba. [przypis edytorski]
personat (z łac.) — ważna osoba. [przypis edytorski]
personat (z łac.) — ważna osobistość. [przypis edytorski]
persona (z łac.) — osoba. [przypis edytorski]
personifikować (z łac.) — uosabiać. [przypis edytorski]
personka — osobowy. [przypis edytorski]
Personne, Antoine, n'a jamais vu mes yeux ou ceux qui les ont vus sont morts. Si je relevais mes paupières roses et gonflées, tout de suite tu mourrais (fr.) — Nikt, Antoine, nigdy nie widział moich oczu, a ci, którzy je widzieli, nie żyją. Gdybym podniósł swoje różowe i obrzmiałe powieki, umarłbyś natychmiast (tłum. Paweł Kozioł). [przypis edytorski]
Persoon, Christiaan Hendrik (1761–1836) — mykolog (badacz grzybów) i botanik, pierwszy z korektorów klasyfikacji systematycznej Linneusza. [przypis edytorski]
Persowie — lud pochodzenia indoeuropejskiego, który stworzył w I tysiącleciu p.n.e. imperium na Bliskim Wschodzie. Przodkowie dzisiejszych mieszkańców Iranu. [przypis edytorski]
Persowie nie byli żeglarzami, i sama ich religia tłumiła w nich wszelką myśl o handlu morskim. — Aby nie kalać żywiołów, nie żeglowali po rzekach. Dziś jeszcze nie mają handlu morskiego i uważają za bezbożników tych, co puszczają się na morze. [przypis autorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący obszar Iranu (dawnej Persji). [przypis edytorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący teren obecnego Iranu. [przypis edytorski]
Persowie — tragedia Ajschylosa z 472 r. p.n.e. [przypis edytorski]
Persowie zaślubiali swoje matki (…) ponieważ religia Zoroastra dawała prym tym związkom — Uważane były za zaszczytniejsze. [przypis redakcyjny]
perspektywa — dalszy widok, — tutaj: nadzieję. [przypis autorski]
perspektywa (daw.) — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa (daw.) — tu: luneta, lornetka. [przypis edytorski]
perspektywa — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa — tu: oś widokowa. [przypis edytorski]
perspicuitas (…) elevatur — Cicero, De natura deorum, III, 4. [przypis tłumacza]
perspikacja (z łac.) — jasnowidztwo, tu raczej: widzenie siebie. [przypis edytorski]
Pers Sophara, Jan, arcykapłan Świętej Ewagii, Synesios, biskup Ptolemaidy, Olimpiodor i Stephanos — wg jednego z manuskryptów na temat alchemii: jedni z najdawniejszych z alchemików. [przypis edytorski]
per Stygia, per manes vehor (łac.) — przez manowce Stygii mnie prowadzą; przen.: jestem w piekle. [przypis edytorski]
persuasiones continuae (łac.) — ciągłe namowy. [przypis redakcyjny]
persuasiones (łac.) — namowy. [przypis redakcyjny]
persuasiones (łac.) — poduszczenia. [przypis redakcyjny]
perswadować coś komuś — przekonać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować coś komuś — przekonywać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć. [przypis edytorski]
perswadować (z łac.) — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac. persuasio) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac.) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja — namawianie lub odradzanie poparte argumentacją. [przypis edytorski]
