Przypisy

uważam (…) sądy Twe sprawiedliwe (daw.) — uważam (…) za sprawiedliwe. [przypis edytorski]

uważany (daw.) — tu: obserwowany, badany. [przypis edytorski]

uważyć (daw.) — zdać sobie z czegoś sprawę. [przypis edytorski]

uwiadomić (daw.) — powiadomić, poinformować. [przypis edytorski]

uwiadomienie (daw.) — powiadomienie, zawiadomienie. [przypis edytorski]

uwidzieć (daw.) — zobaczyć. [przypis edytorski]

uwięzion (daw.) — uwięziony. [przypis edytorski]

uwieńczon (daw.) — skrócona forma przymiotnika r.m.; dziś: uwieńczony. [przypis edytorski]

uwieńczyły kwiaty (daw.) — dziś: uwieńczyły kwiatami; por.: innymi słowy (starop. forma N. lm). [przypis edytorski]

uwiniony (daw.) — dziś popr. forma: owinięty. [przypis edytorski]

uźrzysz (daw.) — ujrzysz. [przypis edytorski]

uźrzysz (…) drugą stroną (daw.) — dziś: ujrzysz drugą stronę. [przypis edytorski]

używać (daw.) — mieć coś, dysponować czymś, cieszyć się czymś. [przypis edytorski]

używiesz (daw.) — dziś: użyjesz. [przypis edytorski]

u zdroja (daw., gw.) — dziś popr. forma D.lp: zdroju. [przypis edytorski]

uzdrowion (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: uzdrowiony. [przypis edytorski]

uznać (daw.) — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]

uznawać jako (daw.) — dziś: uznawać za. [przypis edytorski]

uznojony (daw.) — zmęczony. [przypis edytorski]

uzyszcze (daw.) — uzyska. [przypis edytorski]

wątlić (daw.) — czynić wątłym, osłabiać. [przypis edytorski]

wątor (daw.) — tu: przejście. [przypis edytorski]

wątpia (daw., gw.) — wnętrzności; mieć coś na wątpiach — pot.: mieć coś na wątrobie; martwić się czymś, nie ujawniając. [przypis edytorski]

wątpia (daw., gw.) — wnętrzności. [przypis edytorski]

wątpia (daw.) — wnętrzności. [przypis edytorski]

wątpiciel (daw.) — człowiek wątpiący, sceptyk. [przypis edytorski]

wabność (daw.) — powab, ponętność. [przypis edytorski]

wabny (daw.) — dziś: powabny, pociągający. [przypis edytorski]

waćpan (daw.) — forma skrócona od „waszmość pan”. [przypis edytorski]

waćpan (daw.) — skrót od: wasza miłość pan, waszmość pan. [przypis edytorski]

wacek (daw.) — mieszek, worek. [przypis edytorski]

wachmeister a. wachmajster (daw.) — strażnik, dozorca; sierżant. [przypis edytorski]

wachmistrz (daw.) — komendant posterunku wojskowego; podoficer kawalerii. [przypis edytorski]

wachmistrz (daw.) — komendant posterunku żandarmerii; wachmistrzem miejskiej milicji warszawskiej, stacjonującej w ratuszu Starej Warszawy, był wówczas Grzegorz Kimankiewicz. [przypis edytorski]

wacpan, wacpanna (daw.) — waćpan, waćpanna. [przypis edytorski]

wadzić (daw.) — kłócić. [przypis edytorski]

wadzić (daw.) — tu: poróżnić, skonfliktować. [przypis edytorski]

wagować (daw.) — wahać się. [przypis edytorski]

wagować się (daw.) — wahać się, zastanawiać się. [przypis edytorski]

wakujący (daw., z łac.) — brakujący, pusty, nieobsadzony; por. wakat. [przypis edytorski]

wał (daw.) — fala morska. [przypis edytorski]

wał (daw.) — fala; por. nawałnica itp. [przypis edytorski]

wał (daw.) — fala. [przypis edytorski]

wał (daw.) — tu: fala. [przypis edytorski]

wałówka (daw.) — prowiant, jedzenie. [przypis edytorski]

wały (daw.) — fale; dziś popr. forma N.lm: wałami. [przypis edytorski]

wały (daw.) — fale morskie; dziś popr. forma N.lm: wałami. [przypis edytorski]

wały (daw.) — fale morskie. [przypis edytorski]

wały (daw.) — fale. [przypis edytorski]

walać (daw.) — brudzić, plamić. [przypis edytorski]

walać (daw.) — plamić, brudzić. [przypis edytorski]

walczyliśmy (…), uderzali (daw.) — konstrukcja, w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: walczyliśmy, uderzaliśmy. [przypis edytorski]

walka francuska (daw.) — odmiana zapasów, w której wolno atakować tylko górną połowę ciała. [przypis edytorski]

walnieś się spisał (daw.) — doskonale się spisałeś. [przypis edytorski]

walny (daw.) — decydujący, rozstrzygający. [przypis edytorski]

walny (daw.) — dzielny, chwacki. [przypis edytorski]

walny (daw.) — główny, zasadniczy, rozstrzygający. [przypis edytorski]

walny (daw.) — zasadniczy, decydujący. [przypis edytorski]

walory (daw.) — tu: papiery wartościowe emitowane przez banki. [przypis edytorski]

wam gwoli (daw.) — dla was, ze względu na was. [przypis edytorski]

wapory (daw.) — atak histerii. [przypis edytorski]

wapory (daw.) — ataki histerii, spazmy. [przypis edytorski]

wapory (daw., przestarz.) — wyziewy, opary. [przypis edytorski]

wara (daw.) — precz. [przypis edytorski]

wara (daw.) — strzeż się. [przypis edytorski]

warcaba a. warcab (daw.) — pionek używany w grze w warcaby. [przypis edytorski]

warchoł (daw.) — tu: raban, hałas. [przypis edytorski]

warchoł (daw.) — tu: zamieszanie, spór. [przypis edytorski]

war (daw.) — wrzący płyn, tu: wrażenie gorąca odczuwane z powodu silnych emocji. [przypis edytorski]

war (daw.) — wrzątek; por. warzyć: gotować. [przypis edytorski]

war (daw.) — wrzątek. [przypis edytorski]

war (daw.) — wrzątek, wrzący płyn. [przypis edytorski]

warować coś (daw.) — zapewniać, zabezpieczać. [przypis edytorski]

warować czego (daw.) — strzec się czego. [przypis edytorski]

warować (daw.) — gwarantować. [przypis edytorski]

warować (daw.) — uważać, strzec, wystrzegać się. [przypis edytorski]

warować się (daw.) — pilnować się, wystrzegać się. [przypis edytorski]

warować się (daw.) — strzec się. [przypis edytorski]

warować się (daw.) — tu: pilnować się. [przypis edytorski]

warować się (daw.) — tu: pilnować się, wystrzegać się. [przypis edytorski]

warować się (daw.) — wystrzegać się. [przypis edytorski]

warstat (daw.) — dziś: warsztat. [przypis edytorski]

wartać (daw.) — być wartym. [przypis edytorski]

wartać (daw.) — mieć wartość. [przypis edytorski]

wartają (daw.) — są warte. [przypis edytorski]

wart (daw.) — nurt. [przypis edytorski]

wartki (daw.) — prędki (tu: do bójki). [przypis edytorski]

wartko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]

wartogłów (daw.) — ktoś lekkomyślny i niezrównoważony; postrzeleniec, lekkoduch. [przypis edytorski]

wartogłów (daw.) — narwaniec. [przypis edytorski]

wartogłów (daw.) — osoba lekkomyślna, niezbyt zrównoważona, lekkoduch. [przypis edytorski]

wartogłów (daw.) — osoba lekkomyślna, niezrównoważona. [przypis edytorski]