Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 162876 przypisów.
krotochwilny — zabawny, dowcipny. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila (daw.) — żart, farsa. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila (daw.) — żart. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila (daw.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila — żart, anegdota. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila — żart, dowcip; farsa. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochfila— żart, farsa. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (daw.) — dowcip. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (daw.) — dowcip, żart, psota. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (daw.) — żart, dowcip. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (daw.) — żart. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (daw.) — żart, zabawa; żartobliwy utwór. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (starop.) — dowcip. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (starop.) — żart. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (starop.) — żart. [przypis edytorski]
krotofila a. krotochwila (starop.) — żart. [przypis redakcyjny]
krotofila a. krotochwila (starop.) — zabawa. [przypis edytorski]
krotofila (daw.) — żart. [przypis edytorski]
krotofila (daw.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]
krotofila (daw.) — zabawa. [przypis redakcyjny]
krotofila (starop.) — dowcip; rozrywka, zabawa. [przypis edytorski]
krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]
krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis redakcyjny]
krotofila (starop.) — zabawa, wesołość. [przypis edytorski]
krotofili — [D.lm:] rozrywek, zabaw. [przypis redakcyjny]
krotofilnie (daw.) — żartobliwie. [przypis edytorski]
krotofilnik (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]
krotofilny a. krotochwilny (starop.) — żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]
krotofilny (daw.) — dowcipny, żartobliwy. [przypis edytorski]
krotofilny (daw.) — skłonny do żartów. [przypis edytorski]
krotofilny (daw.) — ucieszny. [przypis edytorski]
krotofilny (starop.) — zabawny. [przypis edytorski]
krotofilny, właśc. krotochwilny (daw.) — żartobliwy. [przypis edytorski]
krotofilny — żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]
Krotoniata — Mieszkańcy Krotony słynęli z siły i zręczności w zapasach. [przypis autorski]
Kroton — osada grecka w południowej Italii. [przypis redakcyjny]
kroty (gw.) — kraty. [przypis edytorski]
krowa morska (niem. Seekuh) — tu: manat (Trichechus inunguis lub Trichechus manatus). W dzisiejszej polszczyźnie termin krowa morska oznacza wytępiony gatunek Hydrodamalis gigas, żyjący do 1768 r. w Morzu Beringa. [przypis edytorski]
krowę ze złoconymi rogami — w starożytności złocono rogi zwierząt przeznaczonych na ofiarę dla bogów. [przypis edytorski]
krowianka — wirus wywołujący chorobę skóry bydła domowego, używany w XIX w. jako pierwsza szczepionka u ludzi. Przejście tej niegroźnej choroby uodparniało organizm na śmiercionośnego wirusa ospy prawdziwej (czarnej ospy), dziś już niewystępującego. [przypis edytorski]
krowieniec — nawóz krowi. [przypis edytorski]
krowieniec — tzw. drzewo krowie, wydzielające sok podobny w smaku do mleka. [przypis autorski]
krowienta (teatr.) — początkująca, niezgrabna aktorka, rzadziej aktor. [przypis edytorski]
Kroże (lit. Kražiai, żmudz. Kražē) — miasteczko na Żmudzi położona w okręgu szawelskim; w 1893 r. doszło tu do tzw. „rzezi kroskiej” na terenie pobenedyktyńskiego barokowego kościoła, który po kasacji zakonu w 1891 władze planowały przebudować na cerkiew; miejscowa ludność zgromadzona pod kościołem uniemożliwiała wyniesienie wyposażenia kościoła, interweniowała policja i żandarmi, a wreszcie 22 listopada 1893 gubernator miasta Klingenberg wezwał na pomoc kozaków, którzy zabili 9 osób i ranili 50 spośród zgromadzonych, doszło także do aresztowań i procesów (35 skazano na więzienie lub zesłanie); wydarzenia odbiły się szerokim echem w Europie i w efekcie spowodowały złagodzenie polityki carskiej wobec kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
krta — krzta, odrobina. [przypis redakcyjny]
krtań przecięty (starop.) — r.m.; krtaniem zamiast: krtanią; por. Potocki Wojna chocimska, gdzie także „krtań” rodzaju męskiego. [przypis redakcyjny]
krubeczka, krubka a. krobka — skrzynka lub koszyczek z kory. [przypis edytorski]
kruchta — część kościoła, przedsionek usytuowany przed głównym wejściem, niekiedy również przed bocznym – do naw lub zakrystii. [przypis edytorski]
kruchta — przedsionek kościoła. [przypis edytorski]
kruchta (z daw. niem. Kruft) — przedsionek kościoła. [przypis edytorski]
krucjaty — wyprawy krzyżowej. [przypis redakcyjny]
krucy — dziś: kruki. [przypis edytorski]
krucy — dziś popr. forma: kruki. [przypis edytorski]
krucy — dziś popr. forma lm.: kruki. [przypis edytorski]
krucy — dziś popr. forma M. lm: kruki. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
krucy — dziś popr. forma M.lm: kruki. [przypis edytorski]
Krucygerzy — Krzyżacy (z łac. „cruciger”, niosący krzyż). [przypis redakcyjny]
Krucygier (z łac.) — krzyżak. [przypis edytorski]
krucy krakają — dziś popr.: kruki kraczą. [przypis edytorski]
krucy krakali — dziś: kruki krakały. [przypis edytorski]
Krucza — ulica w śródmieściu Warszawy, przed wojną skupiająca kamienice czynszowe i sklepy z konfekcją damską. [przypis edytorski]
krucz — czerń, czarna barwa. [przypis edytorski]
krucz — czerń. [przypis edytorski]
kruczeć — burczeć w brzuchu (z głodu). [przypis edytorski]
kruczek (gw.) — pogrzebacz, zakrzywiony na końcu pręt, służący do przegrzebywania żaru w piecu. [przypis edytorski]
kruczek — sztuczka. [przypis edytorski]
kruczek — tu: haczyk. [przypis redakcyjny]
kruczek — tu: pogrzebacz. [przypis redakcyjny]
kruczem — dziś popr. forma: kruczym. [przypis edytorski]
kruczganek (daw.) — krużganek. [przypis redakcyjny]
kruczgankach — krużganek to galeria okalająca wewnętrzny dziedziniec, często na każdym z pięter budynku. [przypis edytorski]
Kruczkowski, Leon (1900–1962) — pisarz, dramaturg i publicysta, wielokrotny poseł na sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. [przypis edytorski]
kruczyć (gw.) — burczeć. [przypis edytorski]
Krüdener, Barbara von (1764–1824) — rosyjska pisarka i kaznodziejka-mistyczka pochodzenia niemiecko-bałtyckiego, autorka romansu sentymentalnego Valérie (1803); w epoce wojen napoleońskich uznała Napoleona Bonaparte za antychrysta, wieściła nadchodzący koniec świata, ogłosiła się prorokinią; przez kilka lat miała ogromny wpływ na cara Aleksandra I; wędrowała po Europie, obwieszczając swoją misję i przekonując nawróconych, by sprzedali wszystko i podążali za nią. [przypis edytorski]
Krugis z Budrajcami (mit. litew.) — bóstwa kowali, główne i posługacze. [przypis autorski]
kruk (daw.) — hak; tu: dulka, element w kształcie widełek przymocowanych do burty, służący do utrzymywania wiosła w odpowiedniej pozycji. [przypis edytorski]
Krukis suum est deus qui religiose colitur ab Budraicis hoc est fabris ferrariis (łac.) — Kurkus jest bogiem świń, który jest wiernie czczony przez Budraicis, to jest kowali żelaza. [przypis edytorski]
kruk — Maksymilian Sforza, syn Ludwika Moro, zwyciężony przez Franciszka I. [przypis tłumacza]
kruk morski — κορακῖνος, coracinus, prawdopodobnie: Chromis nilotica (Kiehm) [dziś: Tilapia nilowa, Oreochromis niloticus; red. WL]. [przypis tłumacza]
Krukowiecki, Jan (1770–1850) — generał wojska polskiego, gubernator miasta Warszawy, w r. 1831. podpisał akt poddania miasta generałowi ros. Paskiewiczowi. [przypis edytorski]
Krukowiecki, Jan (1770–1850) — polski generał, uczestnik wojen napoleońskich i powstania listopadowego; od marca 1831 gubernator Warszawy, faktyczny wódz w końcowym okresie walk; skrajnie konserwatywny, przeciwny kontynuowaniu powstania, prowadził rokowania z rosyjskim generałem Paskiewiczem o warunki kapitulacji. [przypis edytorski]
Krukowski, Kazimierz (1901–1984) — aktor kabaretowy, rewiowy i filmowy pochodzenia żydowskiego; używał pseudonimu „Lopek”. [przypis edytorski]
Krukowski, Kazimierz (1902–1984) — wybitny polski aktor kabaretowy, znany jako „Lopek”. [przypis edytorski]
Krumani a. Krumanowie (z fr. l. poj. krouman) — pierwotnie Afrykanie z ludu Kru, pochodzący się z Liberii, od XVIII w. zatrudniani na europejskich statkach lub jako tragarze; później nazwą krumanów, wywodzoną z ang. crewman (członek załogi), określano całą kategorię społeczno-zawodową żeglarzy i tragarzy z Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej pracujących w służbie osadników na wybrzeżach zachodniej Afryki. [przypis edytorski]
Krumani, Krumanowie (z fr. l. poj. krouman) — pierwotnie Afrykanie z ludu Kru, pochodzący się z Liberii, od XVIII w. zatrudniani na europejskich statkach lub jako tragarze; później nazwą krumanów, wywodzoną z ang. crewman (członek załogi), określano całą kategorię społeczno-zawodową żeglarzy i tragarzy z Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej pracujących w służbie osadników na wybrzeżach zachodniej Afryki. [przypis edytorski]
krumkają — dziś popr.: chrumkają. [przypis edytorski]
Krumłowski, Konstanty (1872–1938) — dramatopisarz i satyryk, autor wodewilu Królowa przedmieścia. [przypis edytorski]
Kruny — Krunoi, miasto w Elidzie, jego nazwa znaczy „Źródła”. [przypis edytorski]
krup — błonica, dyfteryt, choroba zakaźna atakująca gardło lub krtań, występująca kiedyś często u dzieci (obecnie rzadsza ze względu na obowiązkowe szczepienia). Towarzyszą jej problemy z oddychaniem i „szczekający” kaszel; może wystąpić zablokowanie dróg oddechowych. [przypis edytorski]
krup — błonica krtani, ostra choroba zakaźna występująca w pierwszych latach życia, objawiająca się utrudniającą oddychanie opuchlizną gardła. Przy braku odpowiedniej pomocy prowadzi do uduszenia się. [przypis edytorski]
krup — choroba układu oddechowego. [przypis edytorski]
krupier — pracownik kasyna gier hazardowych kierujący grą przy stole np. ruletki. [przypis edytorski]
krupkarz — kupczący krupami i mąką. [przypis redakcyjny]
Krupka Żydowska — opłata na rzecz miast od Żydów, targujących krupami. [przypis redakcyjny]
krupki — zdrobn. od krupy, ziarnka kaszy. [przypis edytorski]
krupnik — tu: słodka nalewka miodowo-korzenna. [przypis edytorski]
krupowaty — przypominający krupy, tj. ziarna kaszy. [przypis edytorski]
Krupp et Compagnie (fr.) — Krupp i Spółka (firma produkująca działa). [przypis edytorski]
Krupp — niemiecki koncern stalowy założony w 1903 r., produkujący w trakcie I wojny światowej uzbrojenie. [przypis edytorski]
Krupp von Bohlen und Haibach, Gustav (1870–1950) — kierował niemieckim koncernem przemysłu ciężkiego Friedrich Krupp AG, zajmującym się od 1933 głównie produkcją zbrojeniową. [przypis edytorski]
