Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8124 przypisów.
Cyceron, właśc. Marcus Tullius Cicero (106–43 p.n.e.) — wybitny mówca rzymski, filozof i pisarz. [przypis edytorski]
Cycero powiada, iż Chryzyp, próbując poniżyć siłę i zdatność zmysłów (…) — Cyceron, Księgi akademickie (Academica), IV, 27. [przypis tłumacza]
Cycero, właśc. Marcus Tullius Cicero (106–43 p.n.e.) — najwybitniejszy mówca rzymski, filozof, polityk, pisarz. [przypis edytorski]
cyces — frędzle przymocowane do czterech rogów tałesu. [przypis tłumacza]
cyces (jid.) a. cicit (hebr.) — element religijnego stroju żydowskiego; określa się tak zarówno frędzle przywiązywane do czterech rogów talitu/tałesu (chusty modlitewnej) zgodnie z zaleceniami Boga w Księdze Liczb (Lb 15,38–40), jak również prostokątną chustę z otworem na głowę i frędzlami, która jest rodzajem stroju codziennego, tzw. talit katan (hebr.) a. tałes kutn (jid.). [przypis edytorski]
cyces (jid.) a. cicit (hebr.) — element religijnego stroju żydowskiego; określa się tak zarówno frędzle, zgodnie z zaleceniami Boga, przywiązywane do czterech rogów talitu/tałesu (chusty modlitewnej) (Lb 15,38–40), jak również prostokątną chustę z otworem na głowę i frędzlami, która jest rodzajem stroju codziennego, zwaną również talit katan (hebr.) a. tałes kutn (jid.). [przypis edytorski]
cychoreum (łac.) — cykoria. [przypis edytorski]
cycowy — wykonany z cycu (z hol. sits), tj. taniego materiału bawełnianego, perkalu. [przypis edytorski]
cycowy — z tkaniny bawełnianej drukowanej w barwne wzory, używanej w dawnej Europie, w XVII-XVIII w.; cyc (z holenderskiego sits): wzorzysta tkanina bawełniana, perkal. [przypis edytorski]
cyc (z hol. sits) — tani materiał. [przypis edytorski]
Cydkijahu a. Sedecjasz a. Sedekiasz a. Mattaniasz (ok. 618 p.n.e – 586 p.n.e.) — ostatni władca Judy 597 p.n.e. – 586 p.n.e.; mianowany przez Nabuchodonozora II, na króla Judy; wszczął bunt przeciwko zwierzchnictwu babilońskiemu. W czasie tłumienia buntu wojska babilońskie zburzyły Jerozolimę i uprowadziły Żydów do niewoli (tzw. niewola babilońska). [przypis edytorski]
Cydna (z łac. Cydnus), częściej: Kydnos (gr.) — rzeka w Cylicji, w płd. Azji Mniejszej, nad którą leży miasto Tarsus (staroż. Tars); wg Plutarcha (Żywot Antoniusza 26), Antoniusz i Kleopatra po raz pierwszy spotkali się na jej wspaniałej barce na Kydnos. [przypis edytorski]
Cydna (z łac. Cydnus), częściej: Kydnos (gr.) — rzeka w Cylicji, w płd. Azji Mniejszej, nad którą leży miasto Tarsus (staroż. Tars). [przypis edytorski]
cydońskie jabłko — pigwa (Cydonia oblonga), żółty owoc o cierpkim, aromatycznym smaku, przez staroż. Greków kojarzony z Cydonią na Krecie. [przypis edytorski]
Cydon — Kreteńczyk z Cydonii, krainy na Krecie z centralnym miastem Cydon (a. Kydon). [przypis edytorski]
Cydonowi — w innych przekładach jako: Sydon lub Sidon, miasto na południowym wybrzeżu Libanu. [przypis edytorski]
Cyd, Polyeucte — tragedie Pierre'a Corneille'a. [przypis edytorski]
Cyd Ruy Dias — Rodrigo (Ruy) Diaz de Vivar (ok. 1043–1099), zw. Cydem (z arab. El Cid: Pan), rycerz rodem z Kastylii, hiszp. bohater narodowy, brał udział w walkach chrześcijan o wyparcie Maurów z Półwyspu Iberyjskiego (czyli tzw. rekonkwiście). Do literatury i tradycji kultury europejskiej wszedł jako uosobienie cnót rycerskich, stając się bohaterem anonimowych ballad, średniowiecznego eposu rycerskiego Pieśń o Cydzie i dramatu Pierre'a Corneille'a Cyd, będącego najsłynniejszym z wymienionych dzieł. [przypis edytorski]
Cyd, właśc. Rodrigo (Ruy) Díaz de Vivar (ok. 1043–1099) — hiszpański bohater narodowy, rycerz kastylijski, bohater wielu ballad, wzór cnót rycerskich; w 1094 zdobył z rąk muzułmańskich Walencję, którą władał do aż śmierci. [przypis edytorski]
Cyd, właśc. Rodrigo (Ruy) Díaz de Vivar (ok. 1043–1099) — hiszpański bohater narodowy, rycerz kastylijski, bohater wielu ballad, wzór cnót rycerskich; w 1094 zdobył z rąk muzułmańskich Walencję; po jego śmierci Walencją rządziła jego żona Chimena. [przypis edytorski]
Cyd z Bivaru, właśc. Rodrigo (Ruy) Díaz de Vivar (ok. 1043–1099) — hiszpański bohater narodowy, rycerz kastylijski, bohater wielu ballad, wzór cnót rycerskich; w 1094 zdobył Walencję, którą władał do aż śmierci. [przypis edytorski]
cyferblat (daw., z niem.) — tarcza zegara. [przypis edytorski]
cyferblat (gw. środ.) — twarz. [przypis edytorski]
cyferblat — tarcza zegarowa. [przypis edytorski]
cyferblecie — dziś popr. forma Msc.lp: cyferblacie. [przypis edytorski]
cyfer — dziś popr.: cyfr. [przypis edytorski]
cyfer — dziś popr. cyfr. [przypis edytorski]
cyferka (daw.) — parafka, skrócony podpis zatwierdzającego dokument. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — daw.: liczba, ilość; dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — daw.: liczba, ilość; dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — inicjały, monogram. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — liczba, ilość; dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
cyfra — daw.: liczba (tu: kwota); dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — liczba, wielkość liczbowa; dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
Izabela Moszczeńska-Rzepecka, Co każda matka swojej dorastającej córce powiedzieć powinna
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
cyfra (daw.) — litera; znak. [przypis edytorski]
cyfra (daw.) — monogram. [przypis edytorski]
Cyfra ma dwojakie znaczenie (…) — Fragm. 45. [przypis tłumacza]
Cyfra o dwóch znaczeniach — Wedle innych a deux sens, czyli cyfra ma dwa znaczenia. [przypis tłumacza]
cyfra (tu daw.) — inicjały, monogram. [przypis edytorski]
cyfra — tu: inicjały. [przypis edytorski]
cyfra — tu: liczba. [przypis edytorski]
cyfra — tu: liczba, wielkość liczbowa, kwota. [przypis edytorski]
cyfra — tu: monogram lub inicjały imion osób, ku czci których odbywa się uroczystość. [przypis redakcyjny]
cyfra — tu: monogram. [przypis edytorski]
cyfrę (daw.) — liczba, wielkość liczbowa; dziś popr.: pojedynczy znak pisarski służący do zapisywania liczb. [przypis edytorski]
cyfrowany (gw. podhalańska) — wyszywany, haftowany. [przypis edytorski]
cyfrowany — tu: szyfrowany. [przypis edytorski]
cyfry (daw.) — tu: inicjały; pierwsze litery imienia i nazwiska. [przypis edytorski]
cyfry (tu daw.) — inicjały, pierwsze litery imion i nazwiska właściciela przedmiotu, często ozdobnie wykaligrafowane. [przypis edytorski]
cyfry — tu: inicjały. [przypis edytorski]
cyga a. fryga — wirująca zabawka. [przypis edytorski]
cyga — bąk, fryga. [przypis redakcyjny]
cyga (daw.) — bąk. [przypis redakcyjny]
cyga (daw.) — fryga, bąk. [przypis redakcyjny]
cyga — fryga, bąk. [przypis redakcyjny]
cygaństwo (pot.) — oszustwo. [przypis edytorski]
Cygan — człowiek narodowości cygańskiej, Rom. [przypis edytorski]
cygan (daw.) — piec żelazny z kuchenką do gotowania. [przypis edytorski]
cyganek (daw.) — rodzaj piecyka. [przypis edytorski]
cyganek — składany nożyk z drewnianym trzonkiem; kozik. [przypis edytorski]
cyganeria a. bohema — środowisko artystyczne, którego członkowie spędzają czas na wspólnych zabawach i tworzeniu, demonstrując pogardę dla konwenansów, norm społecznych i materializmu; charakterystyczny element życia artystycznego w XIX wieku. [przypis edytorski]
Cyganeria Warszawska — grupa literacka działająca w Warszawie w latach 1839–1843, charakteryzująca się m. in. zamiłowaniem do folklorystyki i krajoznawstwa oraz pogardą dla towarzyskich konwenansów. Jej mecenasem był Edward Dembowski, późniejszy organizator Powstania Krakowskiego. Do grupy należał m.in. Roman Zmorski, a w jej orbicie znajdowali się Cyprian Kamil Norwid i Teofil Lenartowicz. [przypis edytorski]
cygan (gw.) — tu: obraźliwe określenie osoby o ciemnej karnacji. [przypis edytorski]
cyganiaty (gw.) — obraźliwe określenie osoby o ciemnej karnacji. [przypis edytorski]
Cyganić (pot.) — oszukiwać, kręcić. [przypis edytorski]
cyganić (pot.) — oszukiwać. [przypis edytorski]
cyganić — zmyślać, oszukiwać. [przypis edytorski]
Cyganie — częściowo wędrowny lud pochodzący pierwotnie z Indii, zamieszkujący całą Europę; czasem mu się śnią Cyganie i potem się ich przez dzień boi: dawniej straszono dzieci, że Cyganie porywają dzieci, żeby je wychować jako własne lub sprzedać. [przypis edytorski]
Cyganie (pot.) — właśc. Romowie, naród lub grupa etniczna pochodzenia indyjskiego, bez własnego terytorium, tworząca diasporę zamieszkującą większość państw świata; tradycyjnie zajmują się głównie rzemiosłem, handlem i wykonywaniem muzyki. [przypis edytorski]
Cyganie (pot.) — właśc. Romowie, naród lub grupa etniczna pochodzenia indyjskiego, bez własnego terytorium, tworząca diasporę zamieszkującą większość państw świata. [przypis edytorski]
Cyganiewicz, Stanisław, zw. Zbyszko (1881–1967) — polski zapaśnik, uważany za najbogatszego sportowca II Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]
Cyganka — Romka; kobieta należąca do grupy etnicznej Romów. [przypis edytorski]
Cyganko — w znaczeniu stereotypu: oszukanico. [przypis redakcyjny]
cyganów — wyraz ten użyty w znaczeniu cyganerii: nowomodnych literatów. [przypis tłumacza]
cygan — tu: członek bohemy artystycznej. [przypis edytorski]
cygan — tu: członek cyganerii literackiej. [przypis edytorski]
cygan — tu w zn.: oszust; określenie to w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo). [przypis edytorski]
cygan — tu zapewne w znaczeniu: oszust; określenie to, zarówno w języku polskim, jak i rosyjskim, w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo). [przypis edytorski]
Cygany — dziś: Cyganie. [przypis edytorski]
cygany — tu w zn.: oszuści, złodzieje; określenie to w sposób stereotypowy i krzywdzący łączy przynależność do grupy etnicznej (Cyganie, dziś raczej: Romowie) z zachowaniami przestępczymi (oszustwo, kradzież) [przypis edytorski]
cyga (z węg.) — bąk. [przypis edytorski]
cygnusowy (z łac. cygnus: łabędź) — łabędzi. [przypis edytorski]
Cygnus — przyjaciel Faetonta, zamieniony przez Apollina w łabędzia. [przypis redakcyjny]
cy (gw.) — czy. [przypis edytorski]
cyjankali — cyjanek potasu, silna trucizna. [przypis edytorski]
Cyjankali — sztuka Wolfa Friedricha (1888–1953), wystawiona przez Leona Schillera. cyjankali, przest. cyankali a. cjankali — daw. nazwa cyjanku potasu, silnej trucizny. [przypis edytorski]
cykata — smażone w cukrze skórki owoców. [przypis edytorski]
cykatowy — przym. od cykata, smażone w cukrze skórki owoców. [przypis edytorski]
Cyklady — archipelag na Morzu Egejskim. Jego nazwa może być aluzją polityczną: podczas rzymskiej wojny domowej bazą operacyjną sił Marka Antoniusza była Grecja. [przypis edytorski]
cyklady — rozmowne ptaszęta dżungli podzwrotnikowych. [być może chodzi o cykady, czyli piewiki, owady tropikalne, których samce wydają głośne, przerywane dźwięki; red. WL] [przypis autorski]
cyklamen — ozdobna roślina o dużych, sercowatych liściach i białych, różowych a. czerwonych kwiatach. [przypis edytorski]
cyklista (daw.) — rowerzysta. [przypis edytorski]
cyklodrom — owalny tor kolarski, miejsce wyścigów rowerowych. [przypis edytorski]
cykloida (mat.) — krzywa płaska, jaką zatacza punkt okręgu toczącego się po prostej. [przypis edytorski]
cykloida (z gr.) — krzywa płaska, jaką zatacza punkt okręgu toczącego się po prostej. [przypis edytorski]
cykloid — krzywa wyznaczana przez punkt na obwodzie okręgu „toczącego się” po prostej. [przypis edytorski]
cyklopedia (daw.) — encyklopedia. [przypis edytorski]
cyklopiczny (o budowli lub jej części) — dziś popr.: cyklopowy, przypominający prehistoryczne konstrukcje wykonane z wielkich, jedynie powierzchownie obrobionych kamieni, dopasowanych do siebie bez spajania zaprawą. Tego rodzaju konstrukcje kultury mykeńskiej w Grecji przypisywano Cyklopom, mitycznym olbrzymom. [przypis edytorski]
cyklopi (mit. gr.) — olbrzymi z jednym okiem na środku czoła; przypisywano im wzniesienie budowli z wielkich bloków skalnych. [przypis edytorski]
Cyklopi (mit. gr.) — rasa dzikich, jednookich olbrzymów. [przypis edytorski]
