Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4442 przypisów.

odmiał — płytkie miejsce na rzece a. morzu; łacha. [przypis edytorski]

odmiany — dziś popr. forma N. lm: odmianami. [przypis edytorski]

od miasta w ćwierci (…) mili (starop.) — ćwierć mili od miasta. [przypis edytorski]

odmiatanie (daw.) — wzgardzanie, odtrącanie. [przypis edytorski]

odmięcz (daw.) — odwilż (tu użyte metaforycznie). [przypis edytorski]

odmieniec jaskiniowy, Proteus anguinus (biol.) — gatunek ślepego płaza ogoniastego, zamieszkujący wapienne jaskinie płd. Europy. [przypis edytorski]

odmienionać — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

odmienność (starop.) — zmienność. [przypis edytorski]

odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się; odmienne nieba, tu: zmienne losy. [przypis edytorski]

odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się. [przypis edytorski]

odmłodzon (daw.) — rzeczownikowa forma przymiotnika, dziś: odmłodzony. [przypis edytorski]

odmówić — tu: przekonać do odejścia. [przypis edytorski]

Od mocy, co wszystko zakuwa w obroże… — Goethe, Die Geheimnisse. [przypis edytorski]

od moczu dochód — podatek od toalet publicznych. [przypis edytorski]

od molów zjedzonym — dziś popr.: przez mole zjedzonym. [przypis edytorski]

odmowa pogrzebu — samobójcom i wolnomyślicielom Kościół katolicki odmawiał pochówku, co było powodem ataków liberalnej opozycji na rząd, wspierający katolicyzm jako oficjalną religię Francji. [przypis edytorski]

odmowny komu (starop.) — tu: odmówiony komu. [przypis edytorski]

odmykać — otwierać. [przypis edytorski]

odnajmywał — dziś popr.: odnajmował. [przypis edytorski]

od nich (daw.) — przez nich. [przypis edytorski]

od nich mile przyjmowana — przez nich przyjmowana z zamiłowaniem (z chęcią; jako miła, sprawiająca im przyjemność). [przypis edytorski]

od nich (starop. forma) — przez nich; krwią od nich naznaczonem śladem: śladem naznaczonym przez nich krwią. [przypis edytorski]

od nieba — dziś popr.: przez niebo. [przypis edytorski]

od niego (daw.) — tu: przez niego. [przypis edytorski]

od niego (starop.) — przez niego. [przypis edytorski]

od niego — tu: w znaczeniu „od ciebie”, „od pana”. [przypis edytorski]

od niej (daw.) — przez nią. [przypis edytorski]

odnieść (starop.) — dziś: donieść; zanieść odpowiedź. [przypis edytorski]

odnieść (starop.) — tu: donieść (wieść), dostarczyć. [przypis edytorski]

odnieść — tu: otrzymać wynagrodzenie. [przypis edytorski]

odnieść za upominek (starop.) — dostać jako upominek; dostać w prezencie. [przypis edytorski]

odniesienie (daw.) — doniesienie, donos. [przypis edytorski]

odniewieścić — pozbawić cech niewieścich, tj. kulturowo tradycyjnie przypisywanych kobietom: łagodności, delikatności, strachliwości i niezdolności do czynu. [przypis edytorski]

odniózwszy (starop. forma) — odniósłszy (imiesłów od odnieść [ranę]). [przypis edytorski]

odnosić (daw.) — tu zbierać, dostawać. [przypis edytorski]

Odnowiciel a. Kazimierz I Odnowiciel (1016–1058) — książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034–1058; znany z powodu odbudowy zniszczonej najazdami organizacji państwowej i kościelnej w kraju. [przypis edytorski]

od nowiu miesiąca — tj. od pierwszego dnia miesiąca: w starożytnej Grecji każdy miesiąc rozpoczynał się od nowiu księżyca i trwał do do następnego nowiu. [przypis edytorski]

o dobro pospolitem (daw. forma) — dziś Msc.lp: o dobru pospolitym (tj. powszechnym, społecznym). [przypis edytorski]

O dobry stary Mantuańczyku! — urodzony w Mantui wł. poeta Baptysta Spagnoli (1447–1516), zwany Mantuanus, był autorem Eklog (1498), napisanych stosunkowo prostą łaciną i wykorzystywanych w szkołach angielskich do jej nauczania. [przypis edytorski]

od oka — dziś: na oko. [przypis edytorski]

O dolce amiga, popr.: O dulce… (hiszp.) — O słodka przyjaciółko. [przypis edytorski]

O dolce far niente (wł.) — O słodkie nicnierobienie. [przypis edytorski]

Odol — firma niemiecka produkująca pastę do zębów. [przypis edytorski]

O doniosłości klasy robotniczej — w spisie treści wiersz występuje pod tytułem siersza. [przypis edytorski]

Odon z Cluny (ok. 878–942) — drugi opat klasztoru w Cluny, wprowadził reformy w sieci klasztorów benedyktyńskich we Francji i we Włoszech. [przypis edytorski]

od owego czasu Ruś względem Polski na długo została danniczą — w oryg. łac. Rusia Poloniae vectigalis diu fuit. [przypis edytorski]

odpalać — tu: odrzucać. [przypis edytorski]

od Pallady — dziś popr.: przez Palladę. [przypis edytorski]

od paniej (daw. forma) — dziś popr. forma D. lp: od pani. [przypis edytorski]

odparła — dziś popr.: odpowiedziała. [przypis edytorski]

odparto — odpędzono. [przypis edytorski]

od Parysa (daw.) — przez Parysa. [przypis edytorski]

odpasować (starop.) — odpasać; odłączyć od pasa. [przypis edytorski]

od pastucha (daw.) — przez bogów. [przypis edytorski]

od pewnego lichego rycerzyny oszczepem przebity — w oryg. łac. tak samo pogardliwie: ab uno vili milite venabulo perforatus). [przypis edytorski]

od (…) piorunów (daw.) — przez pioruny. [przypis edytorski]

odpis (daw.) — pisemna odpowiedź, odpisanie na list. [przypis edytorski]

odpłacić się pięknym za nadobne — odpłacić się w ten sam sposób. [przypis edytorski]

odpływ wody tworzącej Białkę — w rzeczywistości tutaj wypływa Rybi Potok, Białka powstaje dopiero z połączenia Białej Wody z Rybim Potokiem. [przypis edytorski]

odpocnijze (gw.) — odpocznijże. [przypis edytorski]

odpocznieli kto (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli kto odpocznie. [przypis edytorski]

odpocznienie (daw.) — spoczęcie, wypoczynek. [przypis edytorski]

odpocznienie (starop.) — spoczęcie, wypoczynek. [przypis edytorski]

odpocznienie (starop.) — spoczęcie, wypoczynek, wypoczynek. [przypis edytorski]

od południka Greenwich, który Amerykanie wspólnie z Anglikami przyjmują za punkt, od którego rozpoczynają liczyć stopnie długości geograficznej — dawniej we Francji jako południka zerowego używano południka przechodzącego przez obserwatorium w Paryżu; południk przechodzący przez brytyjskie obserwatorium w Greenwich przyjęto jako standard międzynarodowy na konferencji w Waszyngtonie w 1884, 10 lat po napisaniu tej powieści. [przypis edytorski]

odpomnieć — przypomnieć sobie. [przypis edytorski]

od poprzedniego utworu — tj. Rozprawy o nierówności. [przypis edytorski]

odporny — obronny; tu: broniący się przed przyjęciem informacji do wiadomości. [przypis edytorski]

od poszlaku — tu: od podejrzenia. [przypis edytorski]

od powicia (daw.) — od urodzenia; powić: urodzić dziecko. [przypis edytorski]

odpowiedną — dziś popr.: odpowiednią. [przypis edytorski]

odpowiedź — tu: odpowiedzialność. [przypis edytorski]

odpowiedziano mi, że ją dopiero za parę tygodni zobaczę — według ówczesych pojęć pannie nie wypadało odwiedzać młodej matki. [przypis edytorski]

odpowiedzi Archezilausa (…) — parafraza, por. Diogenes Laertios, Arkesilaos, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IV, 43. [przypis edytorski]

odpowiedzieli spartańskim: „Przyjdźcie i spróbujcie!” — król spartański Leonidas, kiedy przed bitwą pod Termopilami władca Persji Kserkses I wezwał Spartan, by złożyli (oddali) broń, miał odpowiedzieć: „Przyjdź i weź” (Plutarch, Powiedzenia królów i wodzów. Powiedzenia spartańskie). [przypis edytorski]

odpowiedzże — daw. konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; inaczej: odpowiedz koniecznie, odpowiedz wreszcie. [przypis edytorski]

od powzięcia rozumu jego zaznałem marszałkiem wielkim koronnym — odkąd zacząłem rozumieć [świat otaczający], jego poznałem jako marszałka wielkiego koronnego. [przypis edytorski]

odpoznawać (daw.) — rozpoznawać w czymś coś, co znało się dawniej. [przypis edytorski]

odprawa (daw.) — załatwienie, rozstrzygnięcie. [przypis edytorski]

odprawa, jaką dał Mickiewicz swoim krytykom warszawskim — we wstępie petersburskiego wydania Poezyj (1829), t. I, s. V–XXXII, pt.: O krytykach i recenzentach warszawskich. [przypis edytorski]

odprawiła Janów — lm imienia męża użyta na określenie pary małżeńskiej; znaczenie: odprawiła Jana i jego żonę. [przypis edytorski]

odprawować (daw.) — dziś: odprawiać. [przypis edytorski]

odprawować (daw.) — odprawiać. [przypis edytorski]

odprawować się (daw.) — odbywać się. [przypis edytorski]

odprawował (starop. forma) — odprawiał. [przypis edytorski]

odprawowały się (daw. forma) — dziś: odprawiały się; odbywały się. [przypis edytorski]

odprawowali (starop. forma) — odprawiali; tu: sprawowali (straż). [przypis edytorski]