Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | dawne | francuski | łacina, łacińskie | liczba mnoga | mitologia grecka | niemiecki | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | polski
Znaleziono 796 przypisów.
różą oboje — białą i czerwoną. [przypis redakcyjny]
różaną — różaną wodę. [przypis redakcyjny]
różaniec — tutaj: rodzaj nabożeństwa, zaprowadzonego przez św. Dominika. [przypis redakcyjny]
Róża z Tannenburgu — powieść dla młodzieży o tendencji umoralniającej, napisana również przez kanonika Schmida (w latach 1833–1866 pięć polskich wydań). [przypis redakcyjny]
różej — róży (C. l.p.). [przypis redakcyjny]
różnice między wydaniami — Wydanie Aleksandra Brücknera (1925) opiera się już zasadniczo na tekście niniejszego (tj. pierwszej jego edycji z 1922 r.). [przypis redakcyjny]
różnie (daw.) — w różne strony. [przypis redakcyjny]
różnie (starop.) — [tu:] w różne strony. [przypis redakcyjny]
różnie — [tu:] po różnych miejscach. [przypis redakcyjny]
Różnych porządków — w różnych stylach. [przypis redakcyjny]
różny (daw.) — różnobarwny. [przypis redakcyjny]
różystka — osoba wyrabiające sztuczne kwiaty (róże). [przypis redakcyjny]
robach — sukniach galowych. [przypis redakcyjny]
Robert Diabeł (1831) — popularna opera Meyerbeera. [przypis redakcyjny]
Robert Guiscard — brat Ryszarda, księcia Normandii, który zdobył Apulię i Kalabrię, umarł r. 1085. [przypis redakcyjny]
Robert — Robert Diabeł, opera Mayerbeera. [przypis redakcyjny]
Robert Southey (1774–1843) — „poeta uwieńczony”, autor eposów z życia Wschodu. [przypis redakcyjny]
Robert Wood (1717–1775) — archeolog szkocki. Jego dzieło O oryginalności geniuszu Homera (1769) wywarło znaczny wpływ na upodobania poetów z epoki burzy i naporu. [przypis redakcyjny]
rober (z ang. rubber) — w grze w karty (brydżu, wincie, wiście) zamknięta faza gry, złożona z określonej (nieparzystej) liczby partii i zakończona podliczeniem punktów. [przypis redakcyjny]
robić jak wino — fermentować, psuć się. [przypis redakcyjny]
robić sobie subiekcję — zadawać sobie trud. [przypis redakcyjny]
robota (dial. B. lp) — robotę. [przypis redakcyjny]
roboty szmulderskiej — wyrabiane podobnie jak taśmy, pasy, galony i t.p. [przypis redakcyjny]
robron, z fr. robe ronde — dosłownie: okrągła, kolista suknia o szerokiej, sztywnej spódnicy. [przypis redakcyjny]
robron (z fr. robe ronde) — suknia kobieca kolista u dołu. [przypis redakcyjny]
robron (z fr.) — starodawna, szeroka, sztywna suknia kobieca. [przypis redakcyjny]
Rob Roy — powieść Walter Scotta. [przypis redakcyjny]
Rocelle — La Rochelle, miasto nadmorskie w środkowej Francji. [przypis redakcyjny]
rochmanny (daw.) — łaskawy. [przypis redakcyjny]
roczna czeladź — przyjęci na rok do pracy robotnicy. [przypis redakcyjny]
rocznica Konstytucji Trzeciego Maja — manifestacja ta (1891) przygotowana została przez nacjonalistyczną Ligę Polską i organizację młodzieży Zet. [przypis redakcyjny]
rodela — puklerz drewniany, skórą powleczony, żelazem obity. [przypis redakcyjny]
rodgisar (starop.) — mosiężnik, blacharz. [przypis redakcyjny]
rodny (starop.) — urodzajny, bujny, plenny, rodzący. [przypis redakcyjny]
rodny (starop.) — urodzajny; rodne zagony: urodzajne pola. [przypis redakcyjny]
rododendron — roślina egzotyczna z rodziny wrzosowatych. [przypis redakcyjny]
Rodomont — syn Uliena, król algierski, największy bohater saraceński, słynny z chełpliwości; stąd „Rodomontady”. [przypis redakcyjny]
rodopejski — od nazwy pasma górskiego w Tracji: Rodopy. [przypis redakcyjny]
rodowitość — ród, rodzina. [przypis redakcyjny]
rodzic — ojciec. [przypis redakcyjny]
rodzicom (…) serca się krajały — byli bardzo smutni, zrozpaczeni. [przypis redakcyjny]
rodzi się do niewoli — odwrócenie zasady Rousseau, Umowa Społeczna, II. [przypis redakcyjny]
rodzonemu synowcowi swemu, opatowi mogilskiemu, swoję dedykował historyją — Chronica gestorum, Kraków 1645, dedykowane Jakubowi Piaseckiemu. [przypis redakcyjny]
Roebel — wieś. [przypis redakcyjny]
Rogando cogit, cum rogat potentior. — [łac. Gdy mocniejszy prosi, to prosząc zmusza — Red.WL] [przypis redakcyjny]
rogatki — mowa o zachodnich rogatkach Warszawy, tzw. rogatkach Jerozolimskich, znajdujących się przy dzisiejszym placu Zawiszy. [przypis redakcyjny]
rogatki — wrota. [przypis redakcyjny]
Roger des Piles (1635–1709) — francuski malarz i estetyk. [przypis redakcyjny]
Roget, Franciszek (1797–1858) — profesor literatury pięknej w Uniwersytecie genewskim i redaktor „Biblioteki Powszechnej”. [przypis redakcyjny]
Rogierek — Raczyński. [przypis redakcyjny]
Rogier przyjechał starać się o Kasię — Branicką, późniejszą Adamową Potocką. [przypis redakcyjny]
Rogier — Raczyński. [przypis redakcyjny]
rogi przymocowane do diademu, jak to widzieć można na jednej głowie w królewskim gabinecie w Berlinie — Begeri, Thes. Brandenb, vol. III p. 242. [przypis redakcyjny]
rogi — rogami. [przypis redakcyjny]
Rogów — wieś i stacja kolejowa w pow. brzezińskim między Skierniewicami a Koluszkami, 95 km od Warszawy. Rzecki popełnia tu błąd zamierzony przez Prusa; koleją warszawsko–bydgoską jechało się przez Skierniewice na Łowicz, z pominięciem Rogowa. [przypis redakcyjny]
rohatyna (daw.) — włócznia. [przypis redakcyjny]
rohatyna — włócznia. [przypis redakcyjny]
roić — fantazjować, marzyć. [przypis redakcyjny]
Rok 1656 — W rękopisie brak kart 1–50, obejmujących lata dziecięce i szkolne, początki służby wojskowej i początek Apostrofy do ulubionego deresza, który widać padł w jakiejś potrzebie wojennej, zapewne pod Gołębim 8 lutego 1656. [przypis redakcyjny]
Rok 1868 był najgorszym dla podobnych podróży — zobacz artykuł w „Wędrowcu” z grudnia 1871 r. pt. Burze morskie. [przypis redakcyjny]
rok ad banniendum (starop.) — na wygnanie pozwy, sądy. [przypis redakcyjny]
rok czterdziesty szósty — rok 1846, „rabacja”. [przypis redakcyjny]
rokicina — wierzba karłowata, rosnąca nad wodami i na mokradłach. [przypis redakcyjny]
rokieta (z łac.) — rodzaj komży, noszonej przez wyższe duchowieństwo. [przypis redakcyjny]
rokita — wierzba. [przypis redakcyjny]
rokosz (z węg.) — zbrojny opór, powstanie. [przypis redakcyjny]
rokować (starop.) — wysługiwać; [paktować, czynić układy]. [przypis redakcyjny]
rok (starop.) — [tu:] pozew. [przypis redakcyjny]
rok — termin rozprawy sądowej; pozew słowny (ob. niżej). [przypis redakcyjny]
rok zawity (starop.) — termin stanowczy, ostateczny. [przypis redakcyjny]
rola, którą od niepamiętnych czasów ojcowie jego uprawiali (…) — Władysław Grabski, Historia Towarzystwa Rolniczego 1904, 1, s. 70–87. [przypis redakcyjny]
Roland, Angelika — to bohaterowie jednego z najsłynniejszych poematów rycerskich, Orlanda szalonego (1516), wielkiego poety włoskiego — Ariosta. [przypis redakcyjny]
Rolland, Romain (1866–1944)— autor przełożonej obecnie już na polski powieści francuskiej pt. Jan Krzysztof, nagrodzony w roku bieżącym przez Akademię francuską (rok publikacji Pamiętnika). [red.WL]. [przypis redakcyjny]
Rolnik jest karmicielem towarzystwa, każdy inny człowiek wyjadaczem — klasyczne dla fizjokratyzmu rozróżnienie Quesnaya; rolnicy, tj. klasa wytwórców i wszyscy inni, tj. klasa spożywców. [przypis redakcyjny]
rolnik także sam się tłumaczyć będzie, mając sobie przydanego protektora — myśl ta urzeczywistniona już była w Sądach Referendarskich (ob. niżej) przez Stanisława Augusta, który zaraz w początkach panowania ustanowił przy nich „patrona ludzi ubogich”; Staszicowi chodzi o wszystkie sądy, orzekające w sprawach chłopskich; ob. także Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, str. 194. [przypis redakcyjny]
Romania — cesarstwo greckie (bizantyńskie). [przypis redakcyjny]
Romania — kraina włoska z miastami Bolonią Ferresą, Rawenną, Rimini, Forli itd. Cesarz Rudolf I przelał na stolicę papieską swoje zwierzchnictwo nad Romanią, czym dodał jeno nowego zarzewia do wojen domowych, które tam nigdy nie wygasały. [przypis redakcyjny]
Roman — Roman Załuski. [przypis redakcyjny]
romantyk — w tekście powieści przeważnie w znaczeniu: idealista i marzyciel, powodujący się uczuciem. [przypis redakcyjny]
Roma — Rzym. [przypis redakcyjny]
Romeo! czemuż ty jesteś Romeo?… — słowa Julii z aktu II, sceny 2. [przypis redakcyjny]
Romeo i Julia — słynna tragedia Szekspira. Miejscem akcji jest miasto włoskie Werona, tematem — losy dwojga kochanków pochodzących ze zwaśnionych z sobą rodów. Montekich i Kapuletów. [przypis redakcyjny]
Romeo (…) źle nagrodzony za swe piękne cnoty — O tym Romeo kroniki średniowieczne zapisały wiele ciekawych szczegółów. Ogólny życiorys jego poeta skreślił na końcu tej pieśni. [przypis redakcyjny]
Romola — historyczna powieść angielska George Elliot (1863). [przypis redakcyjny]
Roncesvalles — przełęcz w zachodnich Pirenejach, w roku 778 miejsce bitwy z Baskami, w której wraz ze swoimi żołnierzami zginął hrabia Roland, dowódca tylnej straży wojsk Karola Wielkiego. [przypis redakcyjny]
Roncus — Ronco, rzeczka w płn. Włoszech, dopływ Padu. [przypis redakcyjny]
Roncylion — Roncillon w płd. Francji w departamencie Vaucluse. [przypis redakcyjny]
rontów — straży. [przypis redakcyjny]
ront (z fr.) — straż, warta. [przypis redakcyjny]
ropa a. rapa (z fr. rapé) — tytoń tarty, tabaka francuska. [przypis redakcyjny]
Rops, Felicjan (1833–1898) — znany malarz i sztycharz belgijski. [przypis redakcyjny]
Ropuch powrócił do domu! — przekład Zofii Baumanowej. [przypis redakcyjny]
rość (tu forma 3 os. lp: roście) — rosnąć. [przypis redakcyjny]
roście (daw.) — rośnie. [przypis redakcyjny]
roście — dziś popr.: rośnie. [przypis redakcyjny]
rościł — w rękopisie dla rymu: rościół. [przypis redakcyjny]
rośniecie tyrani — wyrastacie na tyranów. [przypis redakcyjny]
roscyjskie księstwo — książę Ross. [przypis redakcyjny]
roscząć (starop.) — także: rozcząć, rozczynać; [dziś:] rozpocząć. [przypis redakcyjny]
rosół (daw.) — [tu:] nieprzyjemne położenie. [przypis redakcyjny]
