Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 11662 przypisów.
šliknoti — laistyti (apie mažą lietų). [przypis edytorski]
ślimaczyć się — wlec się; wolno postępować. [przypis edytorski]
ślipięta — od: ślepia; oczy. [przypis edytorski]
ślipie (gw.) — oczy. [przypis edytorski]
ślipie — oczy. [przypis edytorski]
ślipie — oko. [przypis edytorski]
ślipie — oko; zazwyczaj rzeczownik ten występuje w lm: ślipia. [przypis edytorski]
ślipki ci sie mruzom (gw.) — ślipki (oczki) ci się mrużą. [przypis edytorski]
ślipki — oczy. [przypis edytorski]
Śliska — prawdopodobnie chodzi o warszawską ulicę, która znalazła się w obrębie getta. Mieścił się przy niej m.in. Dom Sierot prowadzonych przez Janusza Korczaka i Szpital im. Bersonów i Baumanów. [przypis edytorski]
śliski powóz — sanie. [przypis edytorski]
Śliwiak, Tadeusz (1928–1994) — krakowski poeta i aktor. [przypis edytorski]
Śliwiński, Ludwik (1857–1923) — aktor, dyrektor teatru, reżyser. [przypis edytorski]
ślizać się (starop. forma) — ślizgać się; tu 3.os.lm: ślizają, dziś: ślizgają. [przypis edytorski]
śliz — gatunek ryby słodkowodnej. [przypis edytorski]
śliznąc — ślizgając; tu: forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]
śliz — ryba z rodziny przylgowatych, w Polsce żyjąca głównie w rzekach górskich. [przypis edytorski]
ślochać — szlochać. [przypis edytorski]
śloza — łza. [przypis edytorski]
śloza (starop.) — łza. [przypis edytorski]
ślozy (daw., gw.) — łzy. [przypis edytorski]
ślozy (daw.) — łzy. [przypis edytorski]
ślozy (daw., rus., gw.) — łzy. [przypis edytorski]
ślozy — łzy. [przypis edytorski]
ślubić (daw.) — brać ślub. [przypis edytorski]
ślubić — dziś: ślubować. [przypis edytorski]
ślubić komu (starop.) — ślubować komu, przysięgać komu; dawać komu słowo. [przypis edytorski]
ślubowałeś mi — «I musisz spełnić [to ślubowanie], bo powiedziałeś (Genesis 28:22), że ten „pomnik będzie domem Bożym”, gdzie będziesz składał ofiary», zob. Raszi do 31:13. [przypis edytorski]
ślubowali nie strzyc włosów — oczywista omyłka W. Witwickiego, gdyż ślubowali przeciwnie: nie nosić długich włosów. [przypis edytorski]
ślubowali tyle kóz ofiarować bogini Artemidzie, ilu nieprzyjaciół zabiją (…) nie mogli znaleźć dostatecznej ilości — w bitwie pod Maratonem zginęło 6400 żołnierzy armii perskiej (Herodot, Dzieje VI 117). [przypis edytorski]
ślubu łamca (daw.) — krzywoprzysięzca. [przypis edytorski]
ślubyć odda (starop.) — skrót od: odda ci śluby; złoży śluby. [przypis edytorski]
śluby — dziś N.lm: ślubami. [przypis edytorski]
śluby — dziś popr. forma N.lm: ślubami. [przypis edytorski]
śluby — dziś popr. forma N. lm: ślubami. [przypis edytorski]
śluzy (daw.) — łzy. [przypis edytorski]
śluzy — łzy. [przypis edytorski]
śluzy (przestarz.) — ślozy; łzy. [przypis edytorski]
śluzy — tu: łzy. [przypis edytorski]
šmėkštelėti — neaiškiai pasirodyti. [przypis edytorski]
śmiać — dziś popr.: śmiać się. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
śmiać się w kułak — chichotać ukradkiem, śmiać się skrycie. [przypis edytorski]
śmiałąś (…) y mężną została (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zostałaś śmiała i mężna; stałaś się śmiała i mężna. [przypis edytorski]
śmiałą — w oprac. Hertza: śniadą. [przypis edytorski]
śmiałek — osoba odważna. [przypis edytorski]
śmiałe wojowniki — dziś popr. forma M. l. mn.: śmiali wojownicy. [przypis edytorski]
śmiało — hebr. בטח (betach): ‘bezpiecznie, pewnie, ufnie’. «Midrasz uczy, że pokładali ufność w mocy zasług starego [ojca]», zob. Raszi do 34:25. Choć było ich tylko dwóch, byli pewni siebie tak, «jakby byli liczną grupą», zob. Radak do 34:25. [przypis edytorski]
śmiał się jak dziecko — w oryg. niem. wurde ungewöhnlich fröhlich: był niezwykle wesoły. [przypis edytorski]
Śmiał się — w oryg. niem. Er kicherte: zachichotał. [przypis edytorski]
śmiał twoją siostrzycę Bogom poświęcić — mowa o Ifigenii. [przypis edytorski]
śmiały na co (starop.) — mający odwagę zaatakować co (bronie śmiałe na piersi niewieście). [przypis edytorski]
śmiały na inszych (starop.) — śmielszy od innych. [przypis edytorski]
śmiały — w oryg. niem. geschickt: zręczny, zwinny. [przypis edytorski]
śmiali się błędowi (starop. forma) — śmiali się z błędu, śmiali się z pomyłki. [przypis edytorski]
Śmiarowski, Eugeniusz (1878–1932) — prawnik i polityk, poseł na Sejm I kadencji w II RP, członek Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie. [przypis edytorski]
śmiećmi — dziś popr. forma N.lm: ze śmieciami. [przypis edytorski]
śmiech Annibala — Hannibal to sławny z podstępów, antyczny przywódca wojsk Kartaginy; jego śmiech to tyle co zwycięstwo po udanym fortelu. [przypis edytorski]
śmiech Katarzyny gziącej się z kochankiem — caryca Katarzyna II była znana z rozpustnego życia. [przypis edytorski]
Śmiech tedy niezgaszony szczęśliwych bogów ogarnął… — Iliada I 599–600. [przypis edytorski]
śmiecie — dziś popr. forma B.lm: śmieci. [przypis edytorski]
śmiecisko — dziś popr. forma: śmietnisko a. śmietnik. [przypis edytorski]
Śmiej się pajacu — słowa z arii Vesti la giubba z opery Pajace (I Pagliacci) Ruggera Leoncavalla z 1892 r., pierwszej w całości nagranej (w 1907 r.; aria w wykonaniu Enrico Caruso), jak i w całości sfilmowanej (w roku 1931) opery; jest to aria zdradzonego, opętanego chęcią zemsty męża, Canio, zmuszonego jednak grać rolę Pajaca w sztuce teatralnej i przebierającego się w stosowny strój. [przypis edytorski]
śmiele ostrej gołych piersi broni (starop. forma) — śmiało nie broni przed ostrą bronią nagich (tj. nieosłoniętych zbroją) piersi. [przypis edytorski]
śmiele — śmiało. [przypis edytorski]
śmiele (starop. forma) — dziś popr.: śmiało. [przypis edytorski]
śmiele (starop. forma) — dziś: śmiało. [przypis edytorski]
śmiele (starop. forma) — śmiało. [przypis edytorski]
śmiele (starop. forma) — śmiało. [przypis edytorski]
śmieli się (daw., reg.) — dziś: śmiali się. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
śmieli się — dziś popr.: śmiali się. [przypis edytorski]
śmieli się — dziś: śmiali się. [przypis edytorski]
śmielszy (starop.) — dziś M.lm: śmielsi. [przypis edytorski]
śmiemże — konstrukcja z partykułą pytającą -że (nadającą charakter pytania retorycznego); inaczej: czy śmiem. [przypis edytorski]
śmierć arcyksięcia Rudolfa… — śmierć arcyksięcia Rudolfa Habsburga-Lotaryńskiego (1858–1889), syna cesarza Austrii Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety, wraz z jego 17-letnią kochanką, baronówną Marią Vetsera; arcyksiążę oficjalnie zginął śmiercią samobójczą, ciało Marii potajemnie wywieziono z miejsca zdarzenia i pochowano osobno; okoliczności śmierci kochanków budziły liczne wątpliwości. [przypis edytorski]
„Śmierć” d'Orcagna — ogromny fresk Triumf Śmierci, na ścianie krużganku Campo Santo w Pizie. Dawniej przypisywany florenckiemu malarzowi Andrei Orcagna (1308–1368), obecnie na ogół za autora uważa się Buonamica Buffalmacco (ok. 1290–1341) lub Francesca Traini (1321–1363). [przypis edytorski]
śmierć dwu dworzan wskutek listu Uriaszowego — nawiązanie do biblijnej postaci Uriasza Hetyty, męża Batszeby i dowódcy w armii króla Dawida. Dawid uwiódł Batszebę, a kiedy okazało się, że kobieta jest w ciąży, wysłał Uriasza na wojnę, potajemnie rozkazując żołnierzom opuścić dowódcę w czasie zażartej bitwy, by zginął. W tragedii Hamlet król Klaudiusz postanawia pozbyć się tytułowego księcia i wysyła go do Anglii z dwójką dworzan, dając im list, na podstawie którego Hamlet ma zostać uwięziony i zabity, jednak ten wykrada list i zmienia jego treść, wydając tym samym wyrok śmierci na obu dworzan. [przypis edytorski]
śmierć głodna — śmierć głodowa. [przypis edytorski]
Śmierć i dziewczyna — pieśń skomponowana przez Schuberta do niemieckiego tekstu Matthiasa Claudiusa. [przypis edytorski]
Śmierć jest, wszak każdego udziałem (…) — nie zmieniono oryginalnej interpunkcji nawet jeśli wydawała się błędna. [przypis edytorski]
Śmierć kończy nierozwiązalne rachunki — życia się lękam i jego tajemniczych mroków — parafraza zdania T. Micińskiego z tekstu Fundamenty Nowej Polski z tomu szkiców Do źródeł duszy polskiej (1906). [przypis edytorski]
Śmierć następcy tronu austriackiego — arcyksięcia Rudolfa Habsburga-Lotaryńskiego (1858–1889), syna cesarza Austrii Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety, który w wieku 30 lat oficjalnie zginął śmiercią samobójczą razem ze swoją 17-letnią kochanką; okoliczności śmierci kochanków budziły liczne wątpliwości. [przypis edytorski]
śmierć podjąć (starop.) — umrzeć. [przypis edytorski]
Śmierć słowika — wiersz Władysława Syrokomli z 1859 r. [przypis edytorski]
Śmierć — Tanatos, bóg śmierci, brat Hypnosa. [przypis edytorski]
śmierć w kole — właśc.: na kole, chodzi o karę łamania kołem, metodę egzekucji publicznej stosowaną w Europie od czasów starożytnych aż do XVIII w.; ofiarę przywiązywano do osadzonego na palu dużego koła od wozu, a kat uderzał kołem (drągiem) lub nawet młotem kolejne członki ciała skazańca, podczas gdy jego pomocnik stopniowo obracał koło. [przypis edytorski]
Śmierć w Wenecji — nowela Tomasza Manna wyd. w 1912, opowiadająca o platonicznej miłości starzejącego się pisarza do młodego chłopca. [przypis edytorski]
śmiercią Cezara — tj. zasztyletowany w zamachu. [przypis edytorski]
śmierci dalej nie będzie, ani smutku, ani krzyku, ani boleści więcej nie będzie, iż pierwsze rzeczy przeminęły — Ap 21, 4. [przypis edytorski]
śmiercie — dziś popr. forma M. lm rzecz. śmierć: śmierci. [przypis edytorski]
śmiercim się bała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: śmierci się bałam. [przypis edytorski]
śmiertelna koszula — tu: kitel, długa, luźna, biała szata zakładana przez Żydów aszkenazyjskich w synagodze oraz podczas niektórych świąt, dawniej także podczas szabatów i in. uroczystości, niekiedy używana także jako okrycie zmarłego (całun). [przypis edytorski]
śmiertelni (reg.) — dziś popr.: śmiertelny. [przypis edytorski]
śmiertelny — niem. krampfverzerrtes: konwulsyjnie zniekształcony. [przypis edytorski]
śmiertelny to przedmiot — tj. grożący śmiercią temat rozmowy. [przypis edytorski]
Śmieszna tragedia, krótka ale nudna, Tyzby, kochanki młodego Pirama — Piram i Tyzbe to historia o nieszczęśliwej miłości, znana z Metamorfoz Owidiusza. Kochankowie pochodzili z dwóch rywalizujących ze sobą rodów, a rozmawiali ze sobą poprzez szparę w murze. W drodze na umówione spotkanie wskutek nieszczęśliwego zbiegu okoliczności oboje zaczęli myśleć, że drugie zostało zabite przez lwa. Każde z rozpaczy popełniło samobójstwo. Shakespeare wykorzystał ten sam motyw w sztuce Romeo i Julia, pisanej równolegle ze Snem nocy letniej. [przypis edytorski]
Śmieszne. Ale co na tym tle nie było śmieszne? — tu w tekście umieszczono dwie ilustracje z podpisem: Z cyklu Wawele, K. Frycza. Projekt Rady Miejskiej (z wnętrza cukierni Michalika); z cyklu Wawele, K. Frycza. Projekt socjalistyczny (z wnęrza cukierni Michalika). [przypis edytorski]
śmieszże — znaczenie: czy śmiesz. [przypis edytorski]
śmietanka towarzyska — najwyższa warstwa społeczna; elita. [przypis edytorski]
śmiga (daw.) — śmigło, wirnik. [przypis edytorski]
śmiga (daw.) — skrzydło wiatraka. [przypis edytorski]
