Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 430 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 5250 przypisów.

nemo profeta (łac.) — nikt (nie jest) prorokiem. [przypis edytorski]

nemo sapiens, nisi patiens (łac.) — Nikt nie jest mądrym, jeśli nie jest cierpliwym. [przypis edytorski]

Neptunius, deus in mare vasto (łac.) — Neptun, bóg na rozległym morzu. [przypis edytorski]

nequam (łac.) — nicpoń, ladaco. [przypis edytorski]

ne quid respublica detrimenti capiat (łac.) — żeby rzeczpospolita nie doznała jakiegoś uszczerbku; fragment rzymskiej formuły wzywającej konsulów do wprowadzenia stanu wyjątkowego: videant consules ne quid…: niechaj konsulowie czuwają, żeby… [przypis edytorski]

nervu rerum, właśc. nervus rerum (łac.) — moc sprawcza, żartobliwe określenie pieniędzy. [przypis edytorski]

nervus rerum (łac.) — moc sprawcza, żartobliwe określenie pieniędzy. [przypis edytorski]

nervus vagus (łac., med.) — nerw błędny, najdłuższy z nerwów czaszkowych. [przypis edytorski]

ne sutor supra crepidam (łac.) — przysłowie odpowiadające polskiemu: pilnuj, szewcze, kopyta [przypis edytorski]

nexus physicus (łac.) — więź fizyczna. [przypis edytorski]

niepartykularny (z łac.) — tu: niepodzielony. [przypis edytorski]

niesubordynacja (z łac.) — nieposłuszeństwo. [przypis edytorski]

nieszpór a. nieszpory (z łac. vespera: wieczór) — wieczorne nabożeństwo w kościołach chrześcijańskich, tradycyjnie odprawiane o zachodzie słońca. [przypis edytorski]

Nihil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić a. niczym się nie zachwycać. [przypis edytorski]

nihil habentes, omnia possidentes (łac.) — nic nie mają, a posiadają wszystko (2 Kor 6, 10, w tłumaczeniu Wulgaty). [przypis edytorski]

nihilizm (z łac. nihil: nic) — różnorodnie rozumiany termin filozoficzny, którego kluczowym pojęciem jest brak, negowanie czegoś, np. nihilizm ontologiczny głosi nieistnienie bytów (lub nieistnienie pewnych aspektów rzeczywistości), nihilizm moralny neguje obowiązywanie norm i nakazów moralnych, nihilizm egzystencjalny głosi, że życie nie ma celu, sensu ani wartości. [przypis edytorski]

nihil novi sub sole (łac.) — nic nowego pod słońcem. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — „niczemu nie należy się dziwić” a. „nic nie podziwiać”. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — niczemu się dziwić; sentencja pitagorejska, którą przytacza w swoich Listach Horacy (I 6, 1). [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić; formuła streszczająca postawę stoicką, zaczerpnięta z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić; fragm. z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — „niczemu się nie dziwić” lub „niczego nie podziwiać”; formuła z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — nie dziwić się niczemu. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — nie ma czego podziwiać; nic wielkiego. [przypis edytorski]

Nil sapientiae odiosius acumine nimio (łac.) — Nic nie jest bardziej nienawistne mądrości niż nadmierna przebiegłość. [przypis edytorski]

nimbus (z łac.) — aureola. [przypis edytorski]

nimb (z łac. nimbus: chmura) — świetlista aura, poświata, aureola. [przypis edytorski]

nisi fallor (łac.) — jeśli się nie mylę. [przypis edytorski]

nisi quod unius tamen Machiavelli ingenium non contemno… (łac.) — prócz tego jednego, nie lekceważę jednak talentu Machiavellego: bystrego, dokładnego, żarliwego. [przypis edytorski]

nisus formativus (łac.) — siła kształtująca; dawny termin oznaczający specyficzną dla organizmów żywych siłę czy też dążność organiczną, która je samodzielnie kształtuje i kieruje ich rozwojem. [przypis edytorski]

nobile verbum (łac.) — słowo szlachcica. [przypis edytorski]

nobilis Joannes Zagrobski ex pallatinatu płocensi recognovit (łac.) — szlachcic Jan Zagrobski z województwa płockiego zeznał. [przypis edytorski]

Nobilis Polonus omnibus par (łac.) — szlachcic polski wszystkim równy. [przypis edytorski]

Nobil. Joannes Popiel ex districtu praemysliensi recognovit (łac.) — szlachcic Jan Popiel z okręgu przemyskiego zeznał. [przypis edytorski]

noktambuliczny, somnambuliczny (z łac.) — wykonujący nieświadomie różne czynności w czasie snu. [przypis edytorski]

Nolens volens (łac.) — chcąc, nie chcąc. [przypis edytorski]

nolens volens (łac.) — chcąc niechcąc. [przypis edytorski]

Noli aemulari in malignantibus (łac.) — nie unoś się gniewem z powodu złoczyńców; Psalm 37. [przypis edytorski]

noli me tangere (łac.) — nie dotykaj mnie; nie zatrzymuj mnie (wg Ewangelii Jana słowa wypowiedziane przez zmartwychwstałego Jezusa do Marii Magdaleny; J 20,17). [przypis edytorski]

nomen agentis (łac.) — nazwa wykonawcy czynności. [przypis edytorski]

nomen appellativum (łac.) — rzeczownik określający całą klasę rzeczy (np. „człowiek”). [przypis edytorski]

nomenclator (łac.) — niewolnik oznajmiający przybycie gości. [przypis edytorski]

nomen omen (łac.) — imię (to) wróżba; wyrażenie zwracające uwagę, że wspomniana nazwa własna jest znacząca, charakteryzuje daną osobę lub rzecz. [przypis edytorski]

Nomen omen (z łac.) — imię znaczące, stanowiące proroctwo. [przypis edytorski]

nomen proprium (łac.) — nazwa własna. [przypis edytorski]

Nomina sunt odiosa (łac.) — dosł.: nazwiska są nienawistne; nie należy wymieniać nazwisk. [przypis edytorski]

nominowany (daw., z łac. nomino: nazywam, mianuję) — nazwany. [przypis edytorski]

non bis in idem a. ne bis in idem (łac.) — dosł.: nie dwukrotnie w tej samej (sprawie); zasada prawna zabraniająca ponownych działań prawnych w sprawie już raz rozstrzygniętej. [przypis edytorski]

Non de ponte vadit qui cum sapientia cadit (łac.) — nie schodzi z mostu, kto umiera z mądrością. [przypis edytorski]

non dicitur (łac.) — nie mówi się. [przypis edytorski]

non distributio medii (łac.) — niedzielenie środka; nazwa błędu logicznego nadmiernej generalizacji. [przypis edytorski]

Nondum amabam, sed amare amabam (łac.) — Jeszcze nie kochałem, lecz kochałem kochać (Augustyn z Hippony, Wyznania III 1). [przypis edytorski]

Non ego hoc ferrem callida juventa Consule Planco (łac.) — nie czyniłbym tego w gorącej młodości, gdy Plancus był konsulem (końcówka tej strofy stanowi parafrazę zacytowanego fragmentu). [przypis edytorski]

non est (…) discipulus super magistrum (łac.) — uczeń nie przewyższa bowiem ucznia. [przypis edytorski]

non est saltus in natura (łac.) — nie ma skoku w przyrodzie; por.: natura non facit saltus (natura nie czyni skoków), maksyma oznaczająca, że wszystko w naturze rozwija się w sposób ciągły. [przypis edytorski]

non existet (łac.) — forma 3.os.lp: nie istnieje. [przypis edytorski]

Non facit hoc verbis… (łac.) — Nie sprawiła tego słowami; twarzą, giętkimi ramionami i płowymi włosami czaruje nasza dziewczyna (Tibullus, Elegie, ks. I, V). [przypis edytorski]

Non mihi, non mihi, sed nomini Tuo da gloriam! (łac.) — Nie mnie, nie mnie, ale imieniu Twemu daj chwałę! [przypis edytorski]

Non nobis, Domine, non nobis (łac.) — Nie nam, Panie, nie nam. [przypis edytorski]

Non nobis, non nobis, sed nomini Tuo, Domine, da gloriam (łac.) — Nie nam, nie nam, ale imieniu Twemu, Panie, daj chwałę. [przypis edytorski]

non omnis moriar (łac.) — nie wszystek umrę (Horacy, Pieśni III, 30). [przypis edytorski]

non omnis moriar (łac.) — nie wszystek umrę (Horacy, Pieśni III, 30). [przypis edytorski]

Non omnis moriar (łac.) — Nie wszystek umrę, (tj. nie umrę całkowicie), fragment pieśni III, 30 Horacego. [przypis edytorski]

non plus ultra (łac.) — dosł. nic ponad to; przen. coś doskonałego, niedoścignionego. [przypis edytorski]

non plus ultra (łac.) — nic ponad to, ani kroku dalej; szczyt doskonałości; tu: największy osiągalny stopień. [przypis edytorski]

non plus ultra (łac.) — nic ponadto; nieprzekraczalna granica; tu: szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

Non relinquam vos orpharos, veniam ad vos (łac.) — fragment Ewangelii wg św. Jana: „nie zostawiam was sierotami, przyjdę do was” J 14, 18. [przypis edytorski]

non sine multis laudibus (łac.) — nie bez licznych pochwał. [przypis edytorski]

non sufficit (łac.) — nie wystarczy. [przypis edytorski]

non sum dignus (łac.) — nie jestem godzien. [przypis edytorski]

non sunt (łac.) — dosł. nie są; chodzi o nieobecność osób (oraz pełnomocników osób), których zeznania są nieodzowne dla wyjaśnienia sprawy. [przypis edytorski]

non tibi, sed Pietro (łac.) — nie do ciebie, ale do Piotra. [przypis edytorski]

nonumque prematur in annum (łac.) — pozostaw (to, co napisałeś) na dziewięć lat; cyt. z Ars Poetica Horacego. [przypis edytorski]

non vi, sed saepe cadendo (łac.) — nie siłą, lecz częstym padaniem (końcówka sentencji łacińskiej). [przypis edytorski]

non vitae sed scholae discimus (łac.) — uczymy się dla szkoły, a nie dla życia; iron. odwrócenie maksymy łacińskiej: uczymy się dla życia, a nie dla szkoły. [przypis edytorski]

non zelus, sed charitas (łac.) — nie zazdrość, lecz miłosierdzie. [przypis edytorski]

Noscitur a sociis (łac.) — znany dzięki towarzyszom (poprzez przyjaciół). [przypis edytorski]

nostryfikacja (z łac.) — tu: uzyskanie prawa obywatelstwa, spolszczenie. [przypis edytorski]

nostryfikować (z łac. noster: nasz, facere: czynić) — przeprowadzać nostryfikację: urzędowe uznanie zagranicznego dyplomu poświadczającego zdobyte wykształcenie, uzyskany tytuł lub stopień naukowy a. zawodowy za równoprawny z odpowiadającym mu dyplomem krajowym. [przypis edytorski]

nota bene (łac.) — co warto zauważyć. [przypis edytorski]

nota bene (łac.) — zauważ dobrze (zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację). [przypis edytorski]

notabene (z łac.) — na marginesie. [przypis edytorski]

notabene (z łac. nota bene: zwróć dobrze uwagę) — tu w znaczeniu: zresztą. [przypis edytorski]

notabene (z łac. nota bene) — zwróć uwagę (dosł. zauważ dobrze). [przypis edytorski]

notabene (z łac.) — zauważ dobrze (zwrot wprowadzający ważną wtrąconą informację). [przypis edytorski]

notandum (łac.) — co należy zanotować. [przypis edytorski]

Novam Varsoviam (łac.) — Nową Warszawę. [przypis edytorski]

novare cupio, ergo non sum (łac.) — pragnę odnowienia, więc nie jestem. [przypis edytorski]

Novi hominem tanquam te (łac.) — Znam tego człowieka jak ciebie. [przypis edytorski]

novissima gloria cupido (łac.) — najnowsza chwała pożądania. [przypis edytorski]

nowember (z łac.) — listopad. [przypis edytorski]

nowenna (z łac. novem: dziewięć) — specjalne nabożeństwo katolickie, rozłożone na dziewięć dni; także: modlitwa prywatna składająca się z dziewięciu części, do odmawiania w kolejne dni. [przypis edytorski]

nowenna (z łac. novem: dziewięć) — w liturgii katolickiej: nabożeństwo poprzedzające ważne święta, rozłożone na dziewięć dni (rzadziej tygodni lub miesięcy). [przypis edytorski]