Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8110 przypisów.
naostatek (starop. forma ort.) — dziś: na ostatek; w końcu. [przypis edytorski]
naostatek (starop. forma ort.) — dziś popr.: na ostatek; w końcu. [przypis edytorski]
naostatek (starop. forma ort.) — na ostatek; w końcu. [przypis edytorski]
naostatek (starop.) — na ostatek, w końcu. [przypis edytorski]
na ostatku — na końcu. [przypis edytorski]
naostatku (starop. forma ort.) — dziś popr.: na ostatku. [przypis edytorski]
na ostatku — «To co najdroższe: na końcu», zob. Raszi do 33:2. [przypis edytorski]
na ostatnią ławkę — dziś popr.: do ostatniej ławki. [przypis edytorski]
na ostatniej ławce — dziś popr.: w ostatniej ławce. [przypis edytorski]
na ostre — na broń ostrą, przen.: na śmierć. [przypis edytorski]
naostrszy (daw. forma) — najbardziej ostry. [przypis redakcyjny]
Na owej górze, co wzniosłymi szranki z pizańską ziemią i Lukką graniczy — Góra San Gitiliano na pograniczu Lukki i Pizy. Tam właśnie uwięziono Ugolina. Polityczna działalność Ugolina, w której ocenę tu bliżej wchodzić nie możemy, oczom wielu przedstawiała się jako zdrada kraju. Dlatego umieścił go Dante, który widocznie podzielał takie zdanie, tu, w Antenorze. [przypis redakcyjny]
napadł na Czarnków (Carnkou). — „Koło Santoka tylko trzymali Polanie za Notecią stanowisko. Ale Welun, Czarnków, Uście, Nakło, były powznoszone nad Notecią warownie, zapewniające Pomorzanom panowanie po obu stronach Noteci. — Te twierdze, zdobyć albo obalić było potrzeba, aby się w głąb kraju wedrzeć i w nim panowanie zapewnić. Krzywousty wszystkie do tego siły obrócił, zwierzchników tych grodów, mianowicie Gniewomira w Czarnkowie, Światopola w Nakle chrzcił, z nimi się powinowacił” (Polska śr. w, T. 2 str. 365). [przypis tłumacza]
napadli Araby — dziś popr.: napadli Arabowie. [przypis edytorski]
napad na tyły wojsk maszerujących w górę bynajmniej nie mógł grozić — ścigający Greków Persowie uważali położenie ich za beznadziejne. Ich zdaniem, wyjście z kraju Karduchów było wykluczone. Każdy z perskich wodzów wrócił więc do swej prowincji. [przypis tłumacza]
napadnieni (daw. forma) — dziś: napadnięci. [przypis edytorski]
napadniony (daw.) — napadnięty. [przypis edytorski]
napad podchorążych na Belweder w nocy 29 listopada — tj. początek powstania listopadowego w 1830 r. [przypis edytorski]
napad Rosjan w 1519, którzy całą drogę z Mińska do Wilna przeszli z ogniem i mieczem — ob[acz:] Karamzin, Hist[oria] państ[wa] rosyjsk[iego] t. VII, nota 199. [przypis autorski]
napad wspomnień opisany na s. 91 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na wskazanej stronie znajdują się dwa akapity z rozdz. V: „Atak jednakże nie był za silnym. Były to lubieżne myśli (…) nazywała” (początek akapitu na poprzedniej stronie) oraz „Mocą kontrastu, porwany wstrętem (…) hodował w nim jakiś kwiat” (końcówka akapitu na następnej stronie). [przypis edytorski]
na Palatynie, na wzgórzu ruin i kwiatów — Na wzgórzu palatyńskim stał Pałac Cezarów; dziś ostatki pałacu Farnezów [tj. pałacu z ogrodem rodziny Farnese; red. WL] na głębszych jeszcze gruzach Pałacu Cezarów. [przypis autorski]
napaliwa (gw.) — napalimy. [przypis edytorski]
na pamięć — tu: na pamiątkę. [przypis edytorski]
Na pana mogę polegać — dziś popr.: na panu mogę polegać. [przypis edytorski]
na papieros — dziś popr. forma B. lp: na papierosa. W czasach, kiedy powstawała niniejsza książka, nie było jeszcze wiadomo, jak szkodliwe jest palenie papierosów, i chłopcy uważali palenie za oznakę swojej dorosłości. [przypis edytorski]
na… Parnasie — Parnas poczytywano za siedzibę Muz. [przypis redakcyjny]
na parol — dosł.: na słowo; na pojedynek. [przypis redakcyjny]
na parol — pod słowem honoru. [przypis edytorski]
naparstek — ochraniacz nakładany na palec w czasie szycia albo bardzo mała ilość czegoś; tu: w znaczeniu metaforycznym. [przypis edytorski]
Na Partów ruszym, słyszysz, Wentydiuszu? — patrz Wstęp. [przypis tłumacza]
naparzeć się (daw.) — uparcie, natarczywie chcieć. [przypis edytorski]
Napaść rzeczpospolitą, wyniszczyć ogniem i mieczem naród bez udzielnej familii, ludzi bez dziedzicznego pana podburzeniem fanatyzmu wyrznąć, potem ich resztę rozszarpać i podzielić — chodzi o Polskę (wywołanie w niej sprawy dysydenckiej, rzezi hajdamackiej, pchnięcie szlachty do Konfederacji Barskiej, wkroczenie wojsk sąsiedzkich w r. 1772, rozbiór). [przypis redakcyjny]
napaść (starop.) — tu: natrafić. [przypis edytorski]
napaśnik — dziś: zapaśnik. [przypis edytorski]
na pasek — tu: na handel; dla spekulacji. [przypis edytorski]
na pasiech — na przejściach. [przypis redakcyjny]
napastowasz — dziś popr.: napastujesz. [przypis edytorski]
na pastwę — na ofiarę (podczas polowania a. obrzędów na cześć bóstw). [przypis edytorski]
napawać (daw.) — poić kogoś (czymś), dawać komuś pić coś. [przypis edytorski]
napawać (daw.) — poić. [przypis edytorski]
napawać się — tu: poić się. [przypis edytorski]
napawać — tu: poić. [przypis edytorski]
napawali się (daw.) — pić, poić (do syta). [przypis edytorski]
napędzać — tu: popędzać, przynaglać. [przypis edytorski]
Napędza nasion kwiatów, a te puchy — nasiona niektórych kwiatów otoczone są puchem (np. mniszchy) i dzięki temu łatwo unoszą się z wiatrem. [przypis redakcyjny]
napędzić (gw.) — wypędzić. [przypis edytorski]
napędzić — tu: nadgonić. [przypis edytorski]
napełń — dziś popr.: napełnij. [przypis edytorski]
na pełne — mowa o morzu. [przypis edytorski]
na pełni — dziś popr.: w pełni. [przypis edytorski]
Napełniłem go Duchem Bożym, mądrością i rozumem i umiejętnością do roboty — Wj 31, 3, o Besaleelu. [przypis edytorski]
napełnili Megarę i Teby zbiegami — Spartanie zakazali przyjmowania zbiegów i polecili wydać ich w ręce „trzydziestu”, co Ksenofont pomija milczeniem. Miasta greckie rozkaz ten zupełnie zignorowały, a Teby nawet wyznaczyły karę jednego talentu, jeśli ktoś odmówi pomocy prześladowanym wygnańcom, i popierały ich zbrojenia. [przypis tłumacza]
napełni myśli (starop.) — spełnij pragnienia. [przypis edytorski]
na Penów łanie — w płn. Afryce (gdzie leżała m.in. Kartagina). [przypis edytorski]
na pergaminie wszystko to zapiszę — na pergaminie zapisywano niegdyś jedynie najważniejsze informacje, teksty sakralne, kluczowe dokumenty państwowe i religijne, kroniki, zapiski z posiedzeń sądów (tzw. roty sądowe) itp.; tu: zdanie ironiczne. [przypis edytorski]
na pewne — dziś: na pewno. [przypis edytorski]
napewniejsze (starop. forma) — najpewniejsze; tu: najpewniej, zapewne. [przypis edytorski]
na pewno — tu: z pewnością (siebie), zdecydowanie. [przypis edytorski]
Na (…) piątej gałęzi wierzchołkiem swoim żyjącego drzewa — To jest drzewo raju, przez którego piątą gałąź, poeta wyobraża piątą gwiazdę, Marsa, a przez jego wierzchołek Boga. [przypis redakcyjny]
napić — dziś popr.: napić się. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; całkowicie, zupełnie. [przypis edytorski]
na piękne — dziś: na dobre; ostatecznie. [przypis edytorski]
na piękne — na dobre; zupełnie. [przypis edytorski]
napiękniejszej — w rękopisie: napiękniejszy. [przypis redakcyjny]
napięstek — nadgarstek. [przypis edytorski]
na pięstuki — na pięści. [przypis edytorski]
napiętek — tylna część buta osłaniająca piętę. [przypis edytorski]
napiętnowaną rysy mnogimi — dziś popr. forma N.lm: (…) rysami (…). [przypis edytorski]
na piechtę (gw.) — na piechotę. [przypis edytorski]
na piechty — dziś: na piechotę. [przypis edytorski]
na pieczy (starop.) — na względzie. [przypis redakcyjny]
na pieczy (starop.) — w opiece (por. współczesne: mieć pieczę nad czymś). [przypis redakcyjny]
napierać się czegoś — tu: usilnie dopraszać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — domagać się czegoś. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — dopraszać się. [przypis edytorski]
napierać się (daw.) — upierać się, usilnie na coś namawiać. [przypis edytorski]
napierać się (starop.) — nalegać; wywierać nacisk; upierać się. [przypis edytorski]
napierśnik — część uprzęży mocujący ją na piersi zwierzęcia i zapobiegająca zsuwaniu się siodła. [przypis edytorski]
napierśnik — część zbroi osłaniająca piersi. [przypis edytorski]
napierśnik — hebr. efod, אפוד. [przypis tłumacza]
Napierski powiada, że Lieder to brakujące ogniwo gdzieś między Norwidem a Faleńskim — S. Napierski, Zapomniany polski modernista, Warszawa 1936, s. 50 (por. Aneks VIII [patrz: dalej w tej publikacji autorskie uzupełnienie opatrzone tytułem Aneks VIII; red. WL]). [przypis autorski]
Napierski, Stefan — właśc. Stefan Marek Eiger (1899–1940), poeta, eseista i tłumacz pochodzenia żydowskiego, wydawca czasopisma „Ateneum”. [przypis edytorski]
napierstnik a. napierśnik — część zbroi osłaniająca pierś. [przypis edytorski]
na pierwszą strofę — na widok pierwszej strofy. [przypis edytorski]
na pierwszą uwagę — dziś: na pierwszy rzut oka. [przypis edytorski]
na pierwszą w świecie piramidę — pierwszą pod względem rozmiarów, a nie najstarszą. [przypis redakcyjny]
na pierwszego kometę — dawniej wyraz „kometa” występował w rodzaju męskim. [przypis edytorski]
na pierwszej ławce — dziś popr.: w pierwszej ławce. [przypis edytorski]
napierwsze (starop. forma) — najpierwsze. [przypis edytorski]
na pierwszych ławkach — dziś popr.: w pierwszych ławkach. [przypis edytorski]
na pierwszym piętrze — u Markiewiczów, gdzie opłakiwano wywiezienie Seweryna. [przypis redakcyjny]
napierwszy (starop. forma) — dziś popr.: najpierwszy. [przypis edytorski]
napiew (reg.) — śpiew; melodia. [przypis edytorski]
napiły — upity, pijany. [przypis edytorski]
napilniej (daw.) — dziś: najpilniej. [przypis edytorski]
na piramidzie raz odebrałem list, że za mąż idzie! — uproszczony cytat z poematu Beniowski Juliusza Słowackiego: „Ach, takem ja śnił — lecz na piramidzie, Tfu! — odebrałem list, że za mąż idzie” (II 455–456). [przypis edytorski]
na piśmiech (starop. forma) — w pismach. [przypis edytorski]
napisać czuły list do mego przyjaciela Rassiego i oznajmić mu, iż mam wszelkie powody żywić nadzieję, że niebawem zasługi jego będą należycie ocenione. — P. y E. in Olo [tj. Paquita i Eugenia (de Montijo) w (miejscowości) Oloron; Red.]. [przypis autorski]
napisała „Kanon astronomiczny” — wg źródła z X w. Obecnie uważa się, że nie chodzi o oryginalną pracę Hypatii, lecz o opracowane przez nią nowe wydanie Algamestu, kompendium astronomicznego Ptolemeusza lub o nową redakcję astronomicznych Tablic podręcznych, tego samego uczonego. [przypis edytorski]
