Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8456 przypisów.
zatyłek (hełmu) — część tylna. [przypis redakcyjny]
Za tymi świętościami — „Wtem dało się widzieć pomyślne godło, ośmiu orłów kierujących lot ku lasowi, które postrzegłszy, Cezar zawołał: oto rzymskie ptaki, oto prawdziwe pułków bogi”, Tacyt, Roczniki, II, 17 (przekł. Naruszewicza). Przed godłami Rzymianie składali ofiary, jak świadczy Flawiusz dalej VI, VI, 1. [przypis tłumacza]
zatym — na to; na te słowa; po tych słowach. [przypis edytorski]
zatym (starop. forma ort.) — dziś popr.: zatem. [przypis edytorski]
zatym (starop. forma ort.) — dziś: zatem; więc. [przypis edytorski]
za tym (starop.) — potem. [przypis redakcyjny]
zatym (starop.) — za tym; w związku z tym, więc. [przypis edytorski]
Za tysiąc dziewoi ona mi obstoi — Zastąpi mi tysiąc dziewcząt. [przypis edytorski]
zatytułował zbiór kilku swoich komedii „Teatrem miłości” — Portoriche, Théâtre d'amour. [przypis tłumacza]
Za udział w zgromadzeniach lud dostaje wynagrodzenie — w Atenach po przywróceniu demokracji po wojnie peloponeskiej, od 403 p.n.e., za uczestnictwo w obradach zgromadzenia ludowego płacono obywatelom diety (ekklesiastikon), początkowo w skromnej kwocie jednego obola. [przypis edytorski]
zaufać swój skarb — dziś popr.: powierzyć swój skarb. [przypis edytorski]
zaufał — «Nie poprosił o żaden znak w tej sprawie», zob. Raszi do 15:6. [przypis edytorski]
zaufany — tu: zadufany, mający bezgraniczne zaufanie. [przypis edytorski]
zaufany w stopniu, który trzymał — mając ufność w pozycję, jaką zajmował. [przypis edytorski]
zaumierać (daw.) — zamierać, obumierać. [przypis edytorski]
zaum — technika „pisania pozarozumowego” rosyjskiego poety awangardowego Wielimira Chlebnikowa, oparta o symbolizm dźwiękowy. [przypis edytorski]
Zauna — w gwarze obozowej łaźnia, odwszalnia. [przypis edytorski]
zaunywno (ros.) — smętnie, płaczliwie. [przypis redakcyjny]
za upamiętaniem (daw.) — po opamiętaniu się. [przypis edytorski]
za urzędem na polu Marsa goni — na Polu Marsowym, równinie poświęconej bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym, odbywały się m.in. zebrania ludowe komicjów centurialnych, wybierające urzędników. [przypis edytorski]
za „uśmierienie polskiego miatieża” (z ros.) — za uśmierzenie polskiego buntu (powstania styczniowego). [przypis redakcyjny]
za usmirenje polskawo miatieża (ros.) — za stłumienie polskiego buntu; tytuł medalu nadawanego przez władze carskie m.in. urzędnikom, którzy w czasie powstania styczniowego odznaczyli się szczególną lojalnością. [przypis edytorski]
zausznica (daw.) — kolczyk, ozdoba noszona na uchu. [przypis edytorski]
zausznice — tu: kolczyki. [przypis edytorski]
zausznik (daw.) — powiernik potajemnie dostarczający informacji. [przypis edytorski]
zausznik — doradca. [przypis edytorski]
zausznik — powiernik, człowiek zaufany. [przypis edytorski]
zausznik — powiernik i osoba dostarczająca informacji. [przypis edytorski]
zausznik (przestarz.) — powiernik, donosiciel. [przypis edytorski]
zauważył w trawie kilka fiołków (…) „Będę miał kolację” — liście fiołka pachnącego (Viola odorata) są jadalne, nadają się do sałatek i zup wiosennych. [przypis edytorski]
Zauważyliśmy już we Wstępie, że to późne wprowadzenie głównej osobistości jest jednym z najoryginalniejszych, jakie znamy w teatrze. Dwa akty bez mała Tartufe wypełnił swoją osobą, wszystko w tym domu wyraźnie kręci się koło niego, a jeszcze go nie znamy; nic dziwnego, że widz oczekuje tego zjawienia się w największym napięciu. [przypis tłumacza]
Za uwiezione Palladium kryjomie — Palladium, posąg, od którego zawisł los Troi, wykradli Odyseusz i Diomedes. [przypis redakcyjny]
zawada (daw.) — przeszkoda. [przypis edytorski]
zawada — przeszkoda, przeciwność. [przypis edytorski]
zawada — przeszkoda. [przypis edytorski]
zawada (starop.) — przeszkoda; gdzie się jaka najduje zawada: gdzie się znajduje jakaś przeszkoda. [przypis edytorski]
zawada (starop.) — przeszkoda. [przypis edytorski]
zawadiacki — awanturniczy, wyzywający. [przypis edytorski]
zawadzić — tu: przynieść szkodę (por. zawada: przeszkoda). [przypis redakcyjny]
zawadzić — tu: uderzyć. [przypis redakcyjny]
zawakować (daw.) — o stanowisku pracy: zostać zwolnionym. [przypis edytorski]
zawakować — zostać opróżnionym; pozostać nieobsadzonym. [przypis edytorski]
zawała — prawdop. przeszkoda. [przypis edytorski]
zawalidroga — ktoś przeszkadzający innym. [przypis edytorski]
za wami — ὑμῶν (N), ήμῶν (D). [przypis tłumacza]
zawarcie (daw.) — zamknięcie. [przypis edytorski]
zawarcie (daw.) — zamknięcie. [przypis redakcyjny]
zawarcie (daw.) — zamknięcie; zawierać: zamykać. [przypis edytorski]
zawarła (daw.) — [tu:] postanowiła. [przypis redakcyjny]
zawarła (starop. forma) — dziś: zamknęła. [przypis edytorski]
zawarła — zamknęła. [przypis edytorski]
zawarł (daw.) — zamknął. [przypis edytorski]
zawarł na umyśle — [tu:] postanowił. [przypis redakcyjny]
zawarł z Rzymianami pierwsze przymierze — treść tego przymierza podana w 1 Mch 8, 23–28. [przypis tłumacza]
zawarować (daw.) — zagwarantować, zastrzec. [przypis edytorski]
zawarować (daw.) — zastrzec. [przypis edytorski]
zawarować — zastrzec; zapewnić coś komuś lub sobie. [przypis edytorski]
zawartka (daw.) — zawierucha. [przypis redakcyjny]
Zawartość tomu W otchłani (Warszawa 1909) w stosunku do pierwodruków w czasopismach podaje bibliografia prac L. Krzywickiego pomieszczona w wydawnictwie Ludwik Krzywicki. Praca zbiorowa poświęcona jego życiu i twórczości, Warszawa 1938, s. 293. Ze względów przytoczonych w tekście, ilekroć to jest konieczne dla odtworzenia właściwego kontekstu wypowiedzi Krzywickiego lub ilekroć danego ustępu brak w tomie W otchłani, cytujemy wedle pierwodruku w czasopiśmie. Kiedy obydwie wskazane okoliczności nie zachodzą, cytujemy według owego tomu, jako łatwiej dostępnego, podając lokalizację w tekście w nawiasach.
Krzywicki jest nadto autorem prawdziwie interesującej i przenikliwej rozprawy o Emancypantkach Prusa („Prawda” 1894, nr 8–10). Dlatego przenikliwej, ponieważ z dużą trafnością wskazał autor na braki kompozycyjne tej powieści, nie uległ czarowi Madzi Brzeskiej, pokazał słabości filozofii Prusa narzucanej przez jego powieściowych porte-parole'ów, a wreszcie cały utwór potraktował jako pretekst do swej zasadniczej wypowiedzi w kwestii emancypacji kobiet. Prusowi to wystąpienie miało przypaść do gustu, i wcale się nie obraził na zadzierzystego socjologa i folklorystę (zob. L. Krzywicki, Wspomnienia, t. II, Warszawa 1958, s. 420). W cytowanej bibliografii Krzywickiego omawiana rozprawa została zarejestrowana w sposób nieułatwiający jej odszukania, a mianowicie w dziale Sprawa kobieca (s. 290), wraz z artykułami Krzywickiego na temat Komediantki i Fermentów Reymonta („Prawda” 1896, nr 50; 1897, nr 2, 8, 12). Na wagę tej rozprawy pierwszy zwrócił uwagę H. Markiewicz w szkicu o Emancypantkach (Prus i Żeromski. Rozprawy i szkice literackie, Warszawa 1954, s. 46, 334). Uwzględnia ją również [J. Z.] Jakubowski, Ludwik Krzywicki jako krytyk literacki, „Przegląd Humanistyczny” 1959, nr 6, s. 9–10.
[przypis autorski]
zawarto (starop.) — zamknięto. [przypis edytorski]
zawarty (daw., gw.) — zamknięty. [przypis edytorski]
zawarty (daw.) — tu: zamknięty. [przypis edytorski]
zawarty (daw.) — zamknięty. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zawartymi — zamkniętymi. [przypis edytorski]
zawarty (starop.) — zamknięty. [przypis edytorski]
zawarty — zamknięty. [przypis edytorski]
zawarzeć (daw.) — [tu:] skończyć. [przypis redakcyjny]
zawarzeć (starop.) — postanowić. [przypis redakcyjny]
zawczasuśmy ich ostrzegli — dziś: zawczasu ich ostrzegliśmy. [przypis edytorski]
za wcześnie na kruków — tj. zbyt wcześnie na rozszarpywanie tego, co pozostało po kimś; zamiast B. rzecz. nieosob.: „na kruki”, użyty B. rzecz. osobowego. [przypis edytorski]
za wcześnie […] Tymczasem autonomia — mowa o trybie odzyskiwania niepodległości przez Polskę w 1918 r. [przypis edytorski]
zawcześnie — wcześnie, w krótkim czasie. [przypis edytorski]
za wcześnie wypadła moja darowizna — Dowiadujemy się stąd, że Orgon istotnie wykonał swój zamiar z poprzedniego aktu i że Tartufe stał się bez zastrzeżeń prawym właścicielem całego jego majątku, co tłumaczy poniekąd jego zuchwalstwo i pewność siebie. Ale jest jeszcze i coś więcej: z ostatniego wiersza dowiadujemy się, że wchodzi w grę jakiś ważny przedmiot, który zapewne szalbierz sobie przywłaszczył Następny akt objaśni nam istotną wagę tego przedmiotu i usprawiedliwi zaniepokojenie Orgona. [przypis tłumacza]
zawcześnie — zawczasu. [przypis edytorski]
za wczesną — przedwczesną, niewczesną, następującą w niewłaściwym czasie. [przypis edytorski]
zawczora (gw., daw.) — przedwczoraj. [przypis edytorski]
zawczoraj (daw.) — przedwczoraj. [przypis edytorski]
zawczoraj — dziś: przedwczoraj. [przypis edytorski]
za wdaniem się — za wstawiennictwem; na skutek interwencji. [przypis edytorski]
za wdaniem się — za wstawiennictwem. [przypis edytorski]
zawdy a. zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdy a. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdyć — przysłówek zawdy (daw.: zawsze) z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
zawdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdy (gw., daw.) — zawsze. [przypis autorski]
zawdy (gw., daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdy (gw.) — zawsze. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zawdyk (gw.) — zawsze; tu: jednak. [przypis edytorski]
zawdy (przestarz.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdy (reg.) — zawsze. [przypis edytorski]
zawdy — zawsze. [przypis edytorski]
zawdziać (daw.) — nałożyć. [przypis edytorski]
zawdziać (daw.) — przywdziać, ubrać. [przypis edytorski]
zawdziany (daw.) — nałożony, naciągnięty. [przypis edytorski]
zawdziany (daw.) — założony, nałożony, naciągnięty (o ubraniu). [przypis edytorski]
zawdzięczać — tu: odwdzięczyć. [przypis redakcyjny]
zawdzięczając miłość — zawdzięczać w znaczeniu pierwotnym: płacić wdzięcznością, nagrodzić, wywdzięczać się za co (por. Słownik Lindego). [przypis redakcyjny]
zawdzięczając — tu: odwdzięczając się. [przypis redakcyjny]
Zawedem posła, ałe za borodu (ukr.) — Zaprowadzimy posła, ale za brodę. [przypis edytorski]
za wenecjanami — chodzi zapewne o rolety zwane weneckimi, układane w fałdy. [przypis edytorski]
