ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7735 przypisów.

directe (łac.) — na wprost. [przypis redakcyjny]

directe (łac.) — wprost. [przypis edytorski]

directi mandati (z. łac.) — wyrażenie sądowe, dosłownie: bezpośredniego polecenia; rzecz bliżej wyjaśniona w tekście. [przypis redakcyjny]

directoire (fr.) — dyrektoriat; tu: styl z francuskiego okresu Dyrektoriatu, od obalenia jakobinów na czele z Robespierre'em do zamachu stanu Napoleona (1794–1799). [przypis edytorski]

director monoculus (łac.) — dyrektor jednooki; tu: Prażmowski, interrex w czasie bezkrólewia. [przypis redakcyjny]

direkt (niem.) — bezpośredni, wyrażony wprost. [przypis edytorski]

direkt von Wien (niem.) — prosto z Wiednia. [przypis edytorski]

direttore (wł.) — tu: dyrygent. [przypis edytorski]

dirigeable (fr.) — tu: sterowiec. [przypis edytorski]

Diriguisse malis (łac.) — „zakrzepła od tych ciosów” (Ovidius, Metamorphoses, VI, 3, 303; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Dirke — tu: płynąca na płn-zach. od Teb rzeka, do której wrzucono szczątki Dirke (w mit. gr. drugiej żony Likosa, króla Teb, dla której odtrącił on Antiopę; synowie Antiope, Amfion i Zetus, pomścili matkę, przywiązując Dirke do byka, który ją rozerwał i stratował). [przypis edytorski]

Dirk Hartog — wyspa u zachodnich wybrzeży Australii, w Zat. Rekina, nazwana na cześć jej odkrywcy Dirka Hartoga. [przypis edytorski]

dirk — sztylet, puginał. Wszyscy prawie korsarze, o których mowa w tej powieści, mają dziwne nazwiska: Flint to krzesiwo, Pew: klęcznik, Silver: srebro itp. (przyp. tłum.). [przypis tłumacza]

Dirupisti (łac.) — dosł. rozerwałeś; incipit Psalmu 116. [przypis edytorski]

Dis à ton ami, mon cher Alexandre (…) (fr.) — Powiedz swemu przyjacielowi, mój kochany Aleksandrze, że przyjmuję i że z głębi serca mówię „tak”, jeżeli moi rodzice się zgodzą — lecz pragnę bardzo rozmówić się z nim przedtem, bo mam w sercu tysiąc spraw. [przypis redakcyjny]

…disait très bien le mot (fr.) — tu: świetnie powiedziane. [przypis edytorski]

Disce, puer, disce (łac.) — ucz się, chłopcze, ucz. [przypis edytorski]

discernere (łac.) — rozróżnić. [przypis redakcyjny]

Disciplina clericalis — zbiór opowieści zaczerpniętych ze źródeł żydowskich, chrześcijańskich i muzułmańskich, napisany na pocz. XII w. po łacinie przez hiszpańskiego autora pochodzenia żydowskiego, Pedro Alfonso de Huesca. [przypis edytorski]

disciplina voluntatis (łac.) — dyscyplina woli. [przypis edytorski]

discipulka (lenk.) — virbalas raidėms rodyti, mokantis skaityti iš elementoriaus [przypis edytorski]

discordia (łac.) — niezgodność. [przypis edytorski]

discordia (z łac.) — niezgoda. [przypis edytorski]

Discours sur la méthode (fr.) — Rozprawa o metodzie, traktat filozoficzno-matematyczny, opublikowany przez Kartezjusza (1596–1650) w roku 1637. [przypis edytorski]

dis donc (fr.) — powiedz no. [przypis edytorski]

disiecta membra (łac.) — rozdzielone członki. [przypis edytorski]

disiecta membra (łac.) — rozrzucone członki. [przypis redakcyjny]

disiecta membra (łac.) — rozrzucone, rozsiane członki, części. [przypis edytorski]

disinwoltura — dziś: dezynwoltura, czyli swobodne, nieco lekceważące zachowanie. [przypis edytorski]

Disney, Walt (1901–1966) — amerykański animator, reżyser i producent filmowy, założyciel istniejącego do dziś studia filmowego. [przypis edytorski]

Dispense V. Este libro pertence a V. No es verdad (hiszp.) — Przepraszam panią, ta książka należy do pani, czyż nie? [przypis autorski]

displicere (łac.) — nie podobać się. [przypis redakcyjny]

dispositae (łac.) — po przygotowaniu. [przypis redakcyjny]

Disputationes Tusculanae (łac.) — Rozmowy tuskulańskie, tytuł jednego z dzieł filozoficznych Cicerona. [przypis edytorski]

disputatio solemnis publica (łac.) — uroczysta dyskusja publiczna. [przypis edytorski]

Disquisitiones magicae (łac.) — badania magiczne. [przypis edytorski]

Disraeli — prawdopodobnie chodzi o Benjamina Disraelego (1804–1881), brytyjskiego polityka konserwatywnego i premiera. [przypis edytorski]

dissensioni inter cives (łac.) — do niezgody wśród obywateli. [przypis redakcyjny]

dissimulując tę wiolencją postu — patrząc przez palce na to pogwałcenie postu. [przypis redakcyjny]

distinguo (łac. dosł.: odróżniam) — [tu:] subtelne rozróżnienie. [przypis tłumacza]

distinguo (łac.: rozróżniam) — formułka ułatwiająca zapamiętanie jednej z form wnioskowania (sylogizmu). [przypis redakcyjny]

distinguo (łac.) — rozróżniam. [przypis tłumacza]

District of honourable lazy men — Dzielnica czcigodnych próżniaków. [przypis autorski]

distulerunt jurament (łac.) — odłożyli przysięgę. [przypis redakcyjny]

ditescant (łac.) — bogacili się. [przypis redakcyjny]

Dites-moi, chere madame (fr.) — Niech mi pani powie, droga pani. [przypis edytorski]

Dites-moi, chere madame (fr.) — Niech mi pani powie, droga pani. [przypis redakcyjny]

Dites-nous… — (frz.) Sagen Sie uns das Wort: vorwärts. [przypis edytorski]

Dites nous le mot: avant (fr.) — proszę powiedzieć nam słowo: naprzód. [przypis edytorski]

ditiones Imperii et consequenter (łac.) — kraje cesarstwa, a w następstwie. [przypis redakcyjny]

Dit (mit. rzym.) — król podziemia; Pluton. [przypis edytorski]

Dit (mit. rzym.) — przydomek Plutona, boga podziemnej krainy umarłych. [przypis edytorski]

diugoń a. dugong— piersiopławka (Halicore). [przypis redakcyjny]

diugoń — duży roślinożerny ssak wodny zaliczany do rzędu brzegowców (syren), żyjący w lagunach, rzekach, zatokach i przybrzeżnych wodach mórz tropikalnych i subtropikalnych Oceanu Indyjskiego i zach. części Pacyfiku. [przypis edytorski]

diugoń — duży roślinożerny ssak wodny, zamieszkujący indopacyficzne płytkie, bezpieczne wody przybrzeżne. [przypis edytorski]

diuk, ang. duke — książę, niekoronowany władca państwa lub jego części (księstwa); różne od ang. prince: książę, członek rodziny królewskiej. [przypis edytorski]

diuny — wydmy piaszczyste wzdłuż wybrzeży morskich. [przypis redakcyjny]

diurnista a. dietariusz — urzędnik niezatrudniony etatowo, pobierający wynagrodzenie dzienne (diety). [przypis edytorski]

diuszesa de Maufrigneuse — kobieta ta występuje także w innej powieści Balzaka: Ostatnie wcielenie Vautrina. [przypis edytorski]

diutius (…) possumus (łac.) — długo na los skarżyć się możemy, zmienić go nie możemy. [przypis redakcyjny]

diva (łac.) — boska; tytuł żony cezara. [przypis edytorski]

Divan — pers., daivan arab. — Rytuose reiškia vastybės tarybą, taipgi eilių rinkinį. Pas mus reiškia kilimą arba kaurą. [przypis tłumacza]

Diversos (…) conveniunt — Cornelius Gallus, I, 104. [przypis tłumacza]

divertere (łac.) — wstąpić. [przypis redakcyjny]

divertissement (fr.) — wywodzące się z francuskiej kultury dworskiej XVII w. krótkie widowiska, np. baletowe lub o charakterze mieszanym. [przypis edytorski]

divertissement (fr.) — zabawa, rozrywka; także: wywodzące się z fr. kultury dworskiej XVII w. krótkie widowiska, np. baletowe lub o charakterze mieszanym, pokazywane np. w antrakcie sztuk teatralnych czy operowych. [przypis edytorski]

dives a nie divus — bogaty, a nie boski. [przypis redakcyjny]

Divide et impera (łac.) — dziel i rządź. [przypis edytorski]

divide et impera (łac.) — dziel i rządź; rzym. maksyma streszczająca zasadę zdobywania i utrzymywania władzy przez skłócanie przeciwników i powstrzymywanie ich przed połączeniem sił. [przypis edytorski]

Divide et impera (łac.) — rozdzielaj i panuj; [dziel i rządź; red. WL]. [przypis redakcyjny]

divinae particula aurae (łac.) — cząstką ducha boskiego. [przypis redakcyjny]

divinatio (łac.) — tu: ubóstwienie. [przypis edytorski]

divination poétique (fr.) — proroctwo poetyckie. [przypis redakcyjny]

divinitus (łac.) — z Bożego natchnienia. [przypis edytorski]

divinitus (łac.) — z natchnienia Bożego. [przypis redakcyjny]

Divitiarum (…) satietas (łac.) — „Bogactwa owocem jest dostatek; o dostatku świadczy sytość” (Cicero, Paradoxa stoicorum, VI, 2; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

diw a. dziw — postać złośliwego bożka w mitologii słowiańskiej. [przypis edytorski]

Diwa — w mit. słowiańskiej bożyszcze wróżące klęskę; wiara w nią rozpowszechniona była na Ukrainie, Podlasiu i Mazowszu. Tutaj jest imieniem własnym starej kobiety. [przypis edytorski]

diw (mit. st. irań.) — zły duch, demon. [przypis redakcyjny]

Diwrej Hajamim (Diwrej Hajomim) — Księgi Kronik, także nazwa kroniki. [przypis tłumacza]

Diwy — podług starożytnej mitologii Persów złośliwe geniusze, które niegdyś panowały na ziemi, potem wygnane przez aniołów, mieszkają teraz na końcu świata, za górą Kaf. Obszerniej o tym u Hammera, skąd poeta przejął powyższe objaśnienie. [przypis redakcyjny]

Dixerat (…) soporem — Vergilius, Aeneida, VIII, 387, 392. [przypis tłumacza]

dix-huit-cent-trente (fr.) — lata 30-te XIX wieku. [przypis edytorski]

dix-huitième siècle (fr.) — osiemnasty wiek. [przypis edytorski]

Dixi custodiam vias meas (łac.) — Rzekłem: „Będę pilnował dróg moich”; Psalm 39. [przypis edytorski]