Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3337 przypisów.
Henryk IV — król fr., zamordowany w 1600 r. [przypis redakcyjny]
Henryk IV Lancaster (1367–1413) — król Anglii (od 1399); objął tron w wyniku udanego buntu przeciwko swojemu poprzednikowi; w drugiej połowie swojego panowania cierpiał na nierozpoznaną ciężką chorobę. [przypis edytorski]
Henryk IV (…) miał serce romantyczne — Dulaure, Historia Paryża. Niema scena w apartamencie królowej tuż po ucieczce księżnej de Condé; ministrowie kulący się w milczeniu pod ścianą; król przechadza się wielkimi krokami. [przypis autorski]
Henryk Łotwak, kapłan niemiecki, piszący dzieje liwońskie około r. 1230 — ten sam Henryk opowiada przecież, że Ruś Pskowska chrzciła swoich Litgałów z Tolowy, zawsze dań Rusi płacących; synowie owego wymienionego wyżej Talibalda, Rameke, Waribule, Driwinalde, oddali się jednak w moc biskupa niemieckiego i obiecali, że przemienią obrządek ruski na łaciński, że będą płacić rocznie od dwu koni miarę zboża, a za to mają doznawać od biskupa opieki przeciw Estom i Litwinom. [przypis redakcyjny]
Henryk Lubomirski — ojciec Jerzego Lubomirskiego, przyjaciela poety. [przypis redakcyjny]
Henryk Merzbach (1836–1903) — polski poeta pochodzący z żydowskiej rodziny księgarzy i wydawców. Brał udział w powstaniu styczniowym, był redaktorem konspiracyjnego pisma „Prawda”, a potem przebywał na emigracji w Belgii. [przypis edytorski]
Henryk Monat w artykule „Z literatury współczesnej” (…) wprowadza podtytuł „Neoromantyzm zwany symbolizmem” — H. Monat, Z literatury współczesnej, „Świat” 1895, s. 212. [przypis autorski]
Henryk — najmłodszy syn księcia mazowieckiego Ziemowita III, miał niższe święcenia kapłańskie. Dla małżeństwa z Ryngałłą zrezygnował z godności biskupa płockiego. [przypis edytorski]
Henryk nawiązuje tu do tradycji „przedmurza chrześcijaństwa”, dodając sobie blasku jako nowy obrońca wiary przodków. [przypis redakcyjny]
Henryk od Boga zesłany — Henri d'Artois, hrabia Chambord (1820–1882), spadkobierca korony fr., przez zwolenników przywrócenia monarchii nazywany Henrykiem V. [przypis edytorski]
Henryk Orleański (1867–1901) — francuski książę, syn Roberta Orleańskiego, księcia Chartres, oraz księżniczki Franciszki Orleańskiej; przekonany o winie Dreyfusa, publicznie pogratulował Esterhazemu po jego uniewinnieniu w lutym 1898. [przypis edytorski]
Henryk Orleański, książę d'Aumale (1822–1897) — francuski generał i polityk, syn króla Ludwika Filipa I, ostatniego monarchy Francji z rodu Burbonów. [przypis edytorski]
Henryk Orleański, książę d'Aumale (1822–1897) — francuski generał i polityk, syn króla Ludwika Filipa I, ostatniego monarchy Francji z rodu Burbonów. [przypis edytorski]
Henryk Orleański, książę d'Aumale (1822–1897) — francuski generał i polityk, syn króla Ludwika Filipa I. [przypis edytorski]
Henrykowa Potocka — z domu Sułkowska. [przypis redakcyjny]
Henryk Pobożny a. Henryk Pius (ok. 1201–1241) — książę śląski, krakowski i wielkopolski. Poległ w bitwie pod Legnicą. [przypis edytorski]
Henryk Rzewuski herbu Krzywda (1791–1866) — pseud. Jarosz Bejła; pisarz i publicysta, przywódca koterii petersburskiej, autor gawędy szlacheckiej Pamiątki Soplicy (1839). [przypis edytorski]
Henryk sądzi, że „rozpoczęcie nowej Epoki” lub „odrzucenie jej w tył” to sprawa, która może rozstrzygnąć się w starciu sił ludzkich. [przypis redakcyjny]
Henryk Sandomierski (ok. 1130–1166) — książę sandomierski, syn Bolesława III Krzywoustego. Uczestniczył w wyprawie krzyżowej w 1154 roku. [przypis edytorski]
Henryk Struve (1840–1922) — profesor filozofii w Szkole Głównej. [przypis redakcyjny]
Henryk VIII (1491–1577) — król Anglii (od 1509) i Irlandii (od 1542) z dynastii Tudorów; doprowadził do uniezależnienia angielskiego Kościoła od papieża oraz ustanowienia Kościoła anglikańskiego, którego zwierzchnikiem został monarcha Anglii. [przypis edytorski]
Henryk Walezy (1551–1589) — pierwszy elekcyjny król Polski (1573–1575), następnie król Francji. [przypis edytorski]
Henryk Wohl — przyjaciel Narcyzy, później powstaniec i sybirak, znana postać w Warszawie. [przypis redakcyjny]
Henryk wrocławski, właśc. Henryk VI Dobry (a. Wrocławski; 1294–1335) — książę wrocławski w latach 1311–1335. [przypis edytorski]
Henryk wydaje się tu wyznawać analogiczny pogląd na rolę i możliwości poety–artysty jak saintsimoniści, zapewne pod wpływem Chóru Artystów. Kleiner pisze, „że odzywający się w Henryku samorzutnie odruch psychiczny — to odruch poety; dopiero refleksja górę da nad poetą — wodzowi”. Refleksja ta wywołana jest uwagą wypowiedzianą przez Głos w powietrzu: „Dramat układasz”. Scenę tę można by uważać za ową trzecią pokusę Złych Duchów: „spróchniały Eden” to ten „świat nowy, ogromny”, który Henryk chciałby zaniknąć w „jedno słowo”. Przyjęcie takiej interpretacji zgodne byłoby z pomysłami Łuckiego na temat „obrazu Edenu”, które Kubacki wyzyskuje dla własnego wykładu o Nie-Boskiej komedii jako dramacie adwentystycznym, tzn. dotyczącym przyszłości. Jeśli jednak traktować tę pokusę poetycką jako pokusę szatańską — trzeba uświadomić sobie, że od tej pokusy odwołuje się Henryk do innej, kiedy mówi: „Orle, orle, dotrzymaj obietnicy”. [przypis redakcyjny]
Henryk z Bolzano (1250–1315) — zw. też Henrykiem z Treviso; drobny rzemieślnik, żył w skrajnym ubóstwie i bogobojności; został pochowany w katedrze w Treviso, gdzie rozwinął się jego kult. [przypis edytorski]
Henry Palmerston (1784–1865) — wybitny polityk angielski, przywódca liberałów. [przypis redakcyjny]
Henry rifle — wielostrzałowy karabin powtarzalny Henry M1860, konstrukcji amerykańskiej, z czasów wojny secesyjnej; protoplasta serii sławnych karabinów Winchestera. [przypis edytorski]
Henry Thomas Buckle (1821–1862) — historyk i socjolog ang. [przypis edytorski]
Hep! Hep! — okrzyk: Hep! Hep! był hasłem powszechnego prześladowania żydów w całych Niemczech i w krajach skandynawskich, w dziesiątkach drugim i trzecim bieżącego wieku. [przypis tłumacza]
Heptanissos — siedem wysp. [przypis redakcyjny]
Hera Armeńczyka, przez którego usta wykładał boski Platon w jednym z dialogów swoich… — w ks. X dialogu Państwo Platona Sokrates przekazuje opowieść o życiu pozagrobowym, pochodzącą podobno od „Era, syna Armeniosa”, który „rodem był z Pamfilii” (w płd. części Azji Mniejszej) i po śmierci w bitwie cudem powrócił do życia; Słowacki nie znał tego dialogu z oryginału, ale z francuskiego przekładu, dlatego przez pomyłkę uznał, że chodzi o „Hera Armeńczyka”, tj. z Armenii w górach Kaukaz. [przypis edytorski]
Heraclitus of Ephesus (c. 535–475 BC) — pre-Socratic Greek philosopher, often called „weeping Heraclitus”. [przypis edytorski]
Heraklea Pontica (a. Herakleja Pontyjska) — miasto portowe w Bitynii, w Azji Mniejszej. Obecnie Eregeli w Turcji. [przypis edytorski]
Heraklea Pontyjska (hist.) — kolonia grecka, zał. w 558 p.n.e. na płd. wybrzeżu M. Czarnego, na pograniczu Bitynii i Paflagonii, ok. 450 ok na zach. od Synopy; ważne centrum handlu czarnomorskiego; ob. Karadeniz Eregli w Turcji. [przypis edytorski]
„Herakleida”, „Tezeida” — Epopeję Herakleida utworzyli: Kynajthon (ok. 750 p.n.e.), Pejsander (ok. 645 p.n.e.) i Panyasis za czasów wojen perskich; Tezeidę Zopyros, za czasów Pizystrata prawdopodobnie, i Difilos. [tytuły dzieł wskazują, że były to poematy epickie o czynach mitycznego mocarza Heraklesa oraz ateńskiego herosa Tezeusza; red. WL] [przypis tłumacza]
Herakleopolis — Ἡρακλέους πόλις. [przypis tłumacza]
Herakles Farnezyjski — starożytna marmurowa rzeźba z III w. przedstawiająca odpoczywającego greckiego herosa i siłacza Heraklesa (w mit. rzym. Herkulesa), będąca kopią brązowego oryginału dłuta Lizypa z IV w. p.n.e.; odkryta w XVI w., przez jakiś czas była własnością włoskiego rodu Farnese, obecnie w zbiorach Narodowego Muzeum Archeologicznego w Neapolu. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — heros grecki słynny z ogromnej siły i wykonania 12 trudnych i niebezpiecznych zadań. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — heros grecki słynny z ogromnej siły i wykonania 12 trudnych i niebezpiecznych zadań; występował często w rzeźbie i malarstwie staroż. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — heros grecki; syn Zeusa i Alkmeny, mąż Dejaniry; słynny z 12 prac. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — heros grecki; syn Zeusa i Alkmeny, mąż Dejaniry; słynny z 12 prac. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — heros grecki, syn Zeusa i Alkmeny, słynny z ogromnej siły i wykonania 12 trudnych i niebezpiecznych zadań. Jego żona Dejanira, zazdrosna o męża, podarowała mu szatę nasyconą krwią centaura Nessosa, zabitego niegdyś przez Heraklesa. Krew centaura, rzekomo mająca zapewniać wierność, była palącą trucizną. Szata wżarła się w ciało herosa, który aby skrócić swoje męczarnie, zbudował stos pogrzebowy i rzucił się w płomienie. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — powszechnie czczony heros grecki, syn władcy bogów Zeusa i śmiertelniczki, słynny z ogromnej siły i wykonania 12 trudnych i niebezpiecznych zadań. [przypis edytorski]
Herakles (mit. gr.) — syn Zeusa i Alkmeny, obdarzony niezwykłą siłą. Tyranem nie był. [przypis edytorski]
Herakles Przewodnik — „błędny rycerz” Herakles jest opiekunem znużonych wędrówką tułaczy; Hellenowie składają mu ofiary (ks. IV, 8). [przypis tłumacza]
Herakles zstąpił do podziemia po psa Cerbera — jednym z 12 zadań greckiego herosa Heraklesa było sprowadzenie wielogłowego psa Cerbera, pilnującego wejścia do krainy zmarłych. [przypis edytorski]
Heraklides z Pontu (IV w. p.n.e.) — grecki filozof akademicki, „astronom-platończyk”, twórca hipotezy heliocentrycznej (według której Ziemia obraca się wokół własnej osi i Słońca). [przypis edytorski]
Heraklidzi — potomkowie mitycznego herosa Heraklesa; w szczególności królowie Dorów, którzy podbili Peloponez. [przypis edytorski]
Heraklit — joński filozof przyrody, znany z koncepcji zmiany jako centralnego elementu świata wyrażonej w sformułowaniu ta panta rhei: wszystko płynie. [przypis edytorski]
Heraklit, który uważał, iż wszystko jest pełne dusz i demonów (…) — Diogenes Laertios, Heraklit z Efezu, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 7. [przypis tłumacza]
Heraklit (…) odparł — Diogenes Laertios, Heraklit z Efezu [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 3. [przypis edytorski]
Heraklit twierdził, iż świat uczyniony jest z ognia (…) — Diogenes Laertios, Heraklit z Efezu, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 8. [przypis tłumacza]
Heraklit z Efezu (ok. 540–480 p.n.e.) — filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody. [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–480 p.n.e.) — filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził sławną formułą „wszystko płynie”). [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–480 p.n.e.) — filozof gr., zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arche) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”). [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–ok. 480 p.n.e.) — filozof grecki, w przeciwieństwie do trwałego i niezmiennego bytu eleatów [gr. szkoła filozoficzna działająca w Elei] uważał świat za tok nieustannej zmiany. Stąd zdanie jego: „dwa razy nie wstąpisz do tej samej rzeki”. [przypis tłumacza]
Heraklit z Efezu (ok. 540–ok. 480 p.n.e.) — filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”). [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–ok. 480 p.n.e.) – filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”). [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–ok. 480 p.n.e.) — filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”); Heraklita z jego przeciwieństwami, które się przyciągać mają: zapewne omyłka tłumacza i powinno być: Empedoklesa. [przypis edytorski]
Heraklit z Efezu (ok. 540–ok. 480 p.n.e.) — filozof grecki, zaliczany do jońskiej szkoły filozofii przyrody; za zasadę pierwotną (arché) wszechświata uważał ogień, za cechę bytu zaś zmienność, nieustanne zanikanie i stawanie się (co wyraził w sławnym zdaniu „wszystko płynie”); gasną o wiele bardziej niż słońce u Heraklita, bo nie zapalają się na nowo: według Heraklita słońce codziennie się odnawia. [przypis edytorski]
„Herald” — ang. „The Herald”, najstarszy dziennik brytyjski wydawany od 1783 r. w Glasgow. [przypis edytorski]
heraldia, popr.: heroldia — po powstaniu listopadowym dekretem carskim powołano, na wzór analogicznej instytucji rosyjskiej, Heroldię Królestwa Polskiego (1836–1861), która zajmowała się sprawdzaniem dowodów szlachectwa i prowadzeniem ksiąg szlachty; po rozwiązaniu instytucji jej dokumenty trafiły do Petersburga. [przypis edytorski]
heraldyk — badacz herbów szlacheckich. [przypis redakcyjny]
Hera (mit. gr.) — bogini niebios i macierzyństwa, żona i siostra Zeusa. [przypis edytorski]
Hera (mit. gr.) — bogini niebios i macierzyństwa, żona i siostra Zeusa, władcy bogów olimpijskich. [przypis edytorski]
Hera (mit. gr.) — bogini niebios i macierzyństwa, żona i siostra Zeusa, w poemacie sprzyjająca Grekom. [przypis edytorski]
Hera (mit. gr.) — bogini niebios i macierzyństwa, żona i siostra Zeusa, w poemacie sprzyjająca Grekom. [przypis edytorski]
Hera (mit. gr.) — siostra i żona Zeusa. [przypis edytorski]
Hera (mit. gr.) — siostra i żona Zeusa, w poemacie sprzyjająca Grekom. [przypis edytorski]
herap a. harap (daw.) — koniec polowania. [przypis redakcyjny]
herapy — gony myśliwskie. [przypis redakcyjny]
Her Armeńczyk — Obacz w Platonie pełną tajemnic ducha powieść o Herze Armeńczyku, na końcu dzieła pt. Rzeczpospolita. [przypis autorski]
Heraus alles, weg, weg! (niem.) — Wynocha wszyscy, precz, precz! [przypis edytorski]
heraus (niem.) — tu: skrócone od pot. heraus mit der Sprache: opowiadaj wreszcie; gadajże. [przypis edytorski]
Herbaczewski, Józef Albin (1876–1944) — literat krakowski, obecnie współpracownik „Rydwanu”, wydał już po śmierci Brzozowskiego bardzo hałaśliwą i mocno pretensjonalną książkę I nie wódź nas w pokuszenie (szkicowane wizerunki dusz współcześnie wybitnych na tle myśli dziejowej), w której w sposób co najmniej żakowski przedrzeźnia się twórczości Wyspiańskiego i Brzozowskiego, głosząc zarówno apodyktycznie, jak gołosłownie powrót do romantycznego stanu natury. Poglądy jego były Brzozowskiemu znane, zdaje się, jeśli się nie mylę, z osobistego z nim zetknięcia się w Florencji. W tym czasie bowiem nie były one jeszcze z trybuny publicznej wygłoszone. Osobista znajomość wystarczała widocznie Brzozowskiemu do trafnej oceny umysłowości Herbaczewskiego. Wzmianki o nim powtarzają się jeszcze w innych miejscach Pamiętnika. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
Herbaczewski uważa, że przed laty nie został zrozumiany, że był prorokiem futuryzmu literatury, a zwłaszcza prozy polskiej. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Józef Albin Herbaczewski. [przypis edytorski]
herbariusz — zielnik. [przypis edytorski]
Herbart, Johann Friedrich (1776–1841) — niemiecki filozof i pedagog. [przypis edytorski]
Herbart, Johann Friedrich (1776–1841) — niemiecki filozof, psycholog i pedagog. [przypis edytorski]
Herbart, Johann Friedrich (1776–1841) — niemiecki filozof, psycholog i pedagog, twórca współczesnej pedagogiki naukowej. [przypis edytorski]
herbartowski — nawiązujący do tradycyjnego systemu dydaktycznego, tzw. szkoły herbartowskiej, określanej tak od nazwiska Johanna Friedricha Herbarta (1776–1841), niem. filozofa i pedagoga, który głosił, że celem wychowania jest kształtowanie silnych moralnie charakterów; system ten wprowadzał podział treści nauczania na przedmioty, uczniowie byli traktowani jako pasywni odbiorcy wiedzy, motywowani do nauki przez czynniki zewnętrzne (oceny i częstą kontrolę wyników), kładziono nacisk na współzawodnictwo i pamięciowe opanowanie materiału, nauczanie odbywało się wyłącznie w szkole (nie uwzględniano lekcji w terenie, w muzeach itp.) i poprzez prace domowe; spontaniczna twórczość uczniów nie była promowana. [przypis edytorski]
herbarz — księga z opisami roślin i ziół. [przypis edytorski]
herbata tańcująca (fr. thé dansant) — popołudniowe tańce z drobnym poczęstunkiem, organizowane w tradycyjnej porze picia herbaty, popularne w 2 poł. XIX w. i pierwszych dekadach XX w., początkowo na przedmieściach, w miastach garnizonowych, w kąpieliskach itp. [przypis edytorski]
herbata tańcująca (fr. thé dansant) — popołudniowe tańce z drobnym poczęstunkiem, organizowane w tradycyjnej porze picia herbaty, popularne w 2 poł. XIX w. i pierwszych dekadach XX w., początkowo na przedmieściach, w miastach garnizonowych, w kąpieliskach itp. [przypis edytorski]
Herbert Hoover, późniejszy prezydent USA stwierdził: „To nie do pomyślenia […] że tak ważne dla dobra państwa kwestie związane z przekazywaniem informacji, rozrywką i edukacją utonęły w reklamowym trajkocie”. Podaję za: A. Brigs, P. Burke, Społeczna historia mediów…, s. 211. [przypis autorski]
Herbert Spencer (1820–1903) — ang. filozof i socjolog. [przypis edytorski]
Herbert, William (ok. 1501–1570) — angielski szlachcic, dworzanin i polityk epoki Tudorów. [przypis edytorski]
Herbert, Zbigniew (1924–1998) — poeta, eseista i dramaturg, często odwołujący się do elementów kultury antycznej i tradycji malarskiej, autor m. in.rozciągniętego między kilka książek poetyckich cyklu Pan Cogito. [przypis edytorski]
Herbert, Zbigniew (1924–1998) — poeta, eseista i dramaturg, często odwołujący się do elementów kultury antycznej i tradycji malarskiej, autor m. in. rozciągniętego między kilka książek poetyckich cyklu Pan Cogito. [przypis edytorski]
herb Kolumna — Herb rodziny Pigli. [przypis redakcyjny]
herb Korab — Korab, czyli łódź żółta w polu czerwonym, z masztem szarym, toż samo i w hełmie (Paprocki, Gniazdo cnót). Był i żagiel u masztu, jaki bywa u wodnych statków; dla nowych zasług w miejscu masztu nadano im wieżę u góry zębatą, czyli z blankami. Jedni z Niemiec, drudzy z Anglii pochodzenie tego herbu naznaczają, Robert, biskup krakowski pierwszy miał go wnieść do Polski (umarł 1144). Używali tego herbu w naszym kraju Bogusławscy, Brzozowscy, Chojeccy, Chrzanowscy, Czartkowscy, Czepielowie, Czarnieccy, Dąbrowscy, Ejsmontowie, Jankowscy, Karpińscy, Kobierzyccy, Kowalscy, Łabęccy, Łascy, Laskowscy, Molscy, Morawscy, Orzeszkowie, Ostrowscy, Piątkowscy, Poradowscy, Rajscy, Rusoccy, Skarszewscy, Soboccy, Sokołowscy, Zadzikowie, Żeromscy. Patrz: Niesieckiego Korona polska, t. I, s. 600–602. Ten herb ma styczność z herbem Łodzia, z niego wyrodzić się musiał. [przypis redakcyjny]
herborysta (z łac. herba: trawa, ziele) — znawca ziół. [przypis edytorski]
herboryzować — zajmować się zbieraniem roślin w celach naukowych. [przypis edytorski]
herbowe klejnoty — znaki herbowe, elementy wizualne tworzące herb. [przypis edytorski]
herbowny (daw.) — herbowy. [przypis edytorski]
herbowy — członek stanu szlacheckiego. [przypis edytorski]
herb Salomona — w oryginale w tym miejscu dla ilustracji znajduje się symbol gwiazdy Dawida. [przypis edytorski]
herb Trzy Trąby — trzy trąby czarne myśliwskie, oprawne w 4 obwódki złote w polu białym, każda z nawiązaniem złotym, wszystkie trzy cieńszymi dworami zbiegają się w jedno. Na hełmie pierwiastkowo, podobnie jak tu, dwie trąby myśliwe zakrzywione do góry, z korony wychodzące, a z tych lewa czarna, prawa złota, u innych snać później miasto pomienionych trąb znajduje się pięć piór strusich. Herb ten ma pochodzić z Alzacji. Słynął pod imieniem tego herbu i słynie, Mikołaj Trąba arcybiskup gnieźnieński za Jagiełły w 1422 roku zmarły. Używali go Brzezińscy, Cyrynowie, Dziewałtowscy, Falczewscy, Gorzkowscy, Hryczynowie, Jaszczołdowie, Jordany, Iwaszkiewicze, Kierocie, Kosmowscy, Narbutowie, Ościki, Chojnowscy, Pszonki, Radziwiłły, Rozwadowscy, Rudominowie, Siruciowie, Winiarscy, Wołkowie, Wojny i Zagele. [przypis redakcyjny]
Hercen, Aleksandr Iwanowicz (1812–1870) — pisarz ros., myśliciel i działacz społeczno-polityczny, którego poglądy miały wpływ na ideologię ros. organizacji „Ziemla i Wola”, stworzył doktrynę socjalizmu rosyjskiego, który miał powstać z pominięciem fazy kapitalizmu; współpracował z Towarzystwem Demokratycznym Polskim na emigracji, gorąco popierał ruch rewolucyjny okresu Wiosny Ludów 1848–1849, a także powstanie styczniowe w Polsce (co spowodowało upadek wydawanego przez niego czasopisma „Kołokoł”, ponieważ członkowie emigracji ros. masowo wycofali się z abonamentu), autor książki autobiograficzno-wspomnieniowej Rzeczy minione i rozmyślania (1852–1868), stanowiącej zarazem zarys życia ideowego Rosji i Europy za jego życia. [przypis edytorski]
