Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 447 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8773 przypisów.
karbonar (z wł.) — karbonariusz, członek tajnego stowarzyszenia rewolucyjnrgo, założone we Włoszech na początku XIX wieku. [przypis edytorski]
karbon (geol.) — piąty okres ery paleozoicznej, ok. 360–300 mln lat temu; w tym okresie powstała większość pokładów węgla kamiennego; ang. (z łac.) przymiotnik carboniferous używany przez Darwina oznacza zarówno karboński, jak i węglonośny. [przypis edytorski]
karbon (geol.) — piąty okres ery paleozoicznej. [przypis edytorski]
karbować — oznaczać przez nacięcia. [przypis edytorski]
karbować — robić na czymś karby, nacięcia w celu ozdobienia lub zanotowania liczby czegoś. [przypis edytorski]
karbowaniec — daw. moneta ukr. [przypis edytorski]
karbowaniec — tu: dawna potoczna ukraińska nazwa rubla. [przypis edytorski]
karbowaniec — tu: daw. określenie rubla. [przypis edytorski]
karbowniczy (ukr. карбівничий) — tu zapewne leśnik, który pilnował ilości przysługującego danej wsi drewna na opał, odnotowując wywożoną ilość karbami, nacięciami na deszczułkach. [przypis edytorski]
karbownik a. karbowy (daw.) — nadzorca robotników rolnych prowadzący rejestr ich pracy; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — nadzorca robotników. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — nadzorca robotników rolnych; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — osoba pilnująca pracy chłopów. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca chłopów a. robotników rolnych w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca chłopów a. robotników rolnych w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca pilnujący robotników w polu; wykonaną przez poszczególnych chłopów pracę notował sobie, znacząc karby na kiju. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca prac polowych w dawnym majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca robót polowych w dużym gospodarstwie (folwarku). [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca robotników rolnych; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy — osoba nadzorująca pracę w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — osoba nadzorująca roboty polowe w dawnym majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karb — tu: ograniczenie, hamulec. [przypis edytorski]
karbunkuł — czerwony kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny (rubin) lub półszlachetny (granat). [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny: rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]
karbunkuł — dawne określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu, a. półszlachetnego granatu. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — rubin. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — szlachetny kamień koloru czerwonego. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — tu: kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł — kamień szlachetny czerwonej barwy; dawna nazwa rubinu. [przypis edytorski]
karbunkuł (w oryginale niem. Karfunkel: karbunkuł) — daw. określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu (a. półszlachetnego granatu). [przypis edytorski]
karbunkuł (z łac. carbunculus) — wrzód, czyrak. [przypis edytorski]
karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, skupisko czyraków umiejscowionych blisko siebie, łączących się w jedną zmianę zapalną. [przypis edytorski]
karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, zapalenie kilku lub kilkudziesięciu pobliskich torebek włosowych z dużym naciekiem ropnym, spowodowane zakażeniem gronkowcowym. [przypis edytorski]
karburator (daw.) — gaźnik. [przypis edytorski]
karby (daw.) — dyscyplina. [przypis edytorski]
karby — ryzy; dyscyplina. [przypis edytorski]
karby — tu: dyscyplina, porządek. [przypis edytorski]
karby — więzy; tu raczej: tory, zwykły sposób postępowania. [przypis edytorski]
karčiosioji — degtinė. [przypis edytorski]
karčių — vėzdas, lazda. [przypis edytorski]
karčius — kai kurių gyvulių ilgi plaukai ant sprando. [przypis edytorski]
karceres (daw., z łac.) — dziś karcer; miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]
karcer — miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]
Karcher, Guido (1844–1905) — niemiecki oficer marynarki wojennej; w 1884 jako dowódca okrętu „Bismarck” brał udział w militarnym ujarzmieniu Kamerunu. [przypis edytorski]
karc — karcer; tu: cela w areszcie. [przypis edytorski]
karczem — karczm. [przypis edytorski]
karcz — pień pozostały po ścięciu (tj. wykarczowaniu) drzewa. [przypis edytorski]
karcz — pniak; nadziemna część pnia pozostała po ścięciu drzewa. [przypis edytorski]
karcz — pniak pozostały po wycięciu drzewa. [przypis edytorski]
karczunek (daw.) — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]
karczunek — karczowanie; usuwanie drzew a. krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]
kardemon — dziś: kardamon. [przypis edytorski]
Kardinal Bonzy — Pierre Bonzi (1631–1703), u.a. Erzbischof von Narbonne, dann Kardinal, dann als Botschafter Ludwigs XIV. in Venedig, Polen, Spanien. [przypis edytorski]
kardy a. grępla — (z niem. Karden) urządzenie do rozczesywania i czyszczenia bawełny. [przypis edytorski]
Kardykan — w oryginale ang.: Cardican, zapewne zamek Cardigan, który wg Chrétiena de Troyes (XII w.) był jednym z dworów króla Artura; nazwę tę nosi miasto w zachodniej Walii, z zamkiem zbudowanym w XI w. po inwazji normańskiej. [przypis edytorski]
kardynał (biol.) — rodzina niewielkich, mieszkających w lasach ptaków; pióra występującego na wschodzie Ameryki Płn. kardynała szkarłatnego mają barwę intensywnie czerwoną, zbliżoną do koloru szat i nakryć głowy kardynałów Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
kardynał della Vella — w oryginale: de la Valle; prawdopodobnie Andrea della Valle (1463–1534), biskup i kardynał włoski. [przypis edytorski]
Kardynał — kardynał de Brogni, bohater opery Żydówka. [przypis edytorski]
kardynał San-Felice S.B., właśc. Sanfelice d'Acquavilla, Guglielmo (1834–1897) — włoski kardynał, arcybiskup Neapolu; członek Zakonu Świętego Benedykta (łac. Ordo Sancti Benedicti), oznaczanego skrótem OSB. [przypis edytorski]
kardynał-siostrzeniec (łac. cardinalis nepos) — kardynał mianowany przez papieża będącego jego wujem (lub ogólnie: krewnym); praktyka mianowania kardynałów-bratanków, sięgająca średniowiecza, osiągnęła swój szczyt w XVI i XVII w., kiedy stała się niemal regułą; od tego określenia pochodzi termin nepotyzm. [przypis edytorski]
kardynały (starop. forma) — N.lm; dziś (z) kardynałami. [przypis edytorski]
kardynał z Ostii — biskupi piastujący ten urząd byli szczególnie wyróżnieni w hierarchii i to oni udzielali sakry biskupiej nowemu papieżowi; cesarz Fryderyk Barbarossa dwukrotnie przez swój wpływ na dostojników kościelnych doprowadził do wyświęcenia antypapieża (Wiktora IV i Paschalisa III). [przypis edytorski]
kardynalny — główny, zasadniczy. [przypis edytorski]
kardynalski kapelusz dla arcybiskupa z Rouen — arcybiskup Rouen, Georges d'Amboise (1460–1510) został gł. ministrem Ludwika XII i w 1498 otrzymał godność kardynalską. [przypis edytorski]
karė — karas. [przypis edytorski]
Karecki, Wojciech (1744–1841) — postać autentyczna. [przypis edytorski]
ka (reg.) — gdzie. [przypis edytorski]
kare, kasztany, gniade — określenia maści (barwy sierści) koni; kary: czarny; kasztan: rudobrązowy; gniady: jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem. [przypis edytorski]
karera — prawdop.: wóz, tabor. [przypis edytorski]
kares (daw.) — czułe słowo, pieszczotliwy gest. [przypis edytorski]
kares (daw.) — czuły gest lub słowo. [przypis edytorski]
karesować (daw., z fr.) — głaskać, pieścić. [przypis edytorski]
karesować się — pieścić się. [przypis edytorski]
kares — pieszczota, czułość. [przypis edytorski]
kares — pieszczota. [przypis edytorski]
kares — przymilanie się. [przypis edytorski]
karessy — karesy; pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]
karesy — pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]
karesy — pieszczoty. [przypis edytorski]
karesy (z fr.) — pieszczoty. [przypis edytorski]
kares (z fr. caresse) — pieszczota. [przypis edytorski]
kares (z fr. caresse) — pieszczota. [przypis edytorski]
kareta — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
karetka (daw.) — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia. [przypis edytorski]
karetka — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia, np. karetka pocztowa lub więzienna. [przypis edytorski]
karetka pocztowa a. kareta pocztowa (daw.) — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]
karetka pocztowa — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]
karetka — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
karetka więzienna — pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
Karia — kraina hist. w płd.-zach. Azji Mniejszej, nad M. Egejskim, zamieszkana przez Karów, na wybrzeżu skolonizowana przez Greków, w 545 p.n.e. podbita przez Persów. [przypis edytorski]
kariatyda — o kobiecie atletycznie zbudowanej. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie belkowanie, balkon itp. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie np. balkon. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej. [przypis edytorski]
kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; najbardziej znane są kariatydy portyku świątyni Erechtejon na ateńskim Akropolu. [przypis edytorski]
