Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4138 przypisów.
latarnię — w oryg. niem. Licht: światło. [przypis edytorski]
latarnik surynamski — nocoświec, gatunek pluskwiaka. Dawniej wierzono, że wyrostek na głowie tego owada zdolny jest do wytwarzania nocą słabego światła, czemu zawdzięcza on swoją nazwę gatunkową. [przypis edytorski]
lata sobie którędy bądź, jak Pindar powiada, i to, co pod ziemią ukryte… — być może odniesienie do Ody Nemejskiej X (w. 87), gdzie Zeus powiada do Polideukesa, że jeśli chce dzielić los swojego brata Kastora, będzie żył przez połowę czasu pod ziemią, a przez drugą połowę w złotych mieszkaniach nieba; albo też odwołanie do jednego z zaginionych utworów Pindara. [przypis edytorski]
latawica (daw.) — czarownica unosząca się w powietrzu. [przypis edytorski]
latawiec — demon; wg wierzeń ludowych spadająca gwiazda to diabeł zstępujący na ziemię, aby uwodzić grzeszne kobiety. [przypis edytorski]
lata życia Iszmaela — lata życia Iszmaela podane są po to, by można było prześledzić lata życia Jakuba. Stąd midrasz wnioskuje, że po opuszczeniu domu swojego ojca Icchaka, zanim Jakub przybył do Labana, przez czternaście lat pobierał nauki w domu Ebera, zob. Raszi do 25:17. [przypis edytorski]
lata życia Sary — «Wszystkie lata jej życia były równe w dobroci», zob. Raszi do 23:1. [przypis edytorski]
lata zbiegłe męczarnią — lata, których treścią, gdy biegły, była męczarnia, cierpienie. [przypis edytorski]
lat — dosłownie napisane jest tu: sto lat i dwadzieścia lat i siedem lat. «To uczy, że każdy [z tych okresów] powinien być pojmowany jako odrębna całość: w wieku stu lat była jak dwudziestolatka co do grzeszności, i tak jak w wieku dwudziestu lat była bezgrzeszna, gdyż nie osiągnęła jeszcze wieku, gdy podlega się karze, tak też i jako stulatka była bezgrzeszna. A w wieku dwudziestu lat była tak piękna jak w wieku siedmiu lat», zob. Raszi do 23:1. [przypis edytorski]
La tête me fait mal (fr.) — głowa mnie boli. [przypis edytorski]
latentny — utajony, ukryty, bezobjawowy. [przypis edytorski]
laterka (gw.) — latarka. [przypis edytorski]
La Terre Promise (fr.) — ziemia obiecana. [przypis edytorski]
latiklaw (z łac.) — tu: tunica laticlavia, noszona przez senatorów szata zdobiona szerokim purpurowym pasem (laticlavem), biegnącym od ramienia w dół i z powrotem, będącym oznaką ich urzędu. [przypis edytorski]
latmi — skrócone od: latami. [przypis edytorski]
Latmos — w mitologii greckiej góra zapomnienia. [przypis edytorski]
lato indiańskie — wczesna jesień. [przypis edytorski]
La tomba? Sotto acqua, signora. (wł.) — Grobowiec? Pod wodą, pani. [przypis edytorski]
Latońska gwiazd ozdobo, co borów masz straże — apostrofa do Diany, córki Latony. [przypis edytorski]
Latona — córka tytana Kojosa, matka Apolla. [przypis edytorski]
Latona (mit. gr.) — jedna z tytanid, matka Apollina i Artemidy. [przypis edytorski]
Latona (mit. gr.) — matka Apollina i Artemidy (ich ojcem był Zeus). Należała do tytanów, drugiego pokolenia bogów (starszego od bogów olimpijskich). [przypis edytorski]
Latonka — tu: Diana, córka Latony. [przypis edytorski]
latoperz, lotokot, bł. latający lemur — rodzaj latających ssaków z rzędu skóroskrzydłych, odżywiających się owocami i kwiatami; obejmuje dwa gatunki: filipiński (Cynocephalus volans) i malajski (Galeopterus variegatus), który w daw. systematyce nosił nazwę Galeopithecus volans. [przypis edytorski]
latorość — latorośl, przen.: potomstwo. [przypis edytorski]
latorośle (daw., r.n.) — dziś popr. w r.ż.: latorośl. [przypis edytorski]
latorośl — potomek. [przypis edytorski]
latorośl Zeusza — syn Zeusa. [przypis edytorski]
latoś (daw., gw.) — w tym roku. [przypis edytorski]
latoś (daw., gw.)— w tym roku. [przypis edytorski]
latoś (daw., gw.) — w tym roku, tego roku. [przypis edytorski]
latoś (daw.) — tego roku. [przypis edytorski]
latoś (daw.) — w tym roku. [przypis edytorski]
lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za jałmużnę z połowy płaszcza; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]
lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza danego jako jałmużna ubogiemu przez św. Marcina. [przypis edytorski]
lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza ofiarowanego przez świętego ubogiemu; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]
latosi — tegoroczny. [przypis edytorski]
La Tour, Maurice Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista, tworzący przede wszystkim dzieła pastelowe; sportretował m.in. Ludwika XV, Woltera, Rousseau, d'Alemberta, Madame Pompadour. [przypis edytorski]
La Tour, Maurice Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista, tworzący przede wszystkim dzieła pastelowe; sportretował m.in. Ludwika XV, Woltera, Rousseau, d'Alemberta, Madame Pompadour. [przypis edytorski]
Latour-Mobourg, Victor de Fay de (1768–1850) — francuski wojskowy i polityk; w bitwie pod Lipskiem utracił nogę; minister wojny (1819–1821). [przypis edytorski]
La Tour, Quentin de (1704–1788) — francuski malarz portrecista. [przypis edytorski]
latować (daw.) — spędzać lato. [przypis edytorski]
latowy (gw.) — letni. [przypis edytorski]
la trace de ses pas est épouvantable (fr.) — ślad jego kroków jest przerażający. [przypis edytorski]
La Trappe — miejscowość we Francji, gdzie znajdował się klasztor cystersów, zakonu o surowej regule. [przypis edytorski]
La Traviata — opera Giuseppe Verdiego z 1853 r. [przypis edytorski]
latry — boczne deski, drągi a. drabiny u wozu. [przypis edytorski]
lat temu dwadzieścia — takie określenie daty ślubu rodziców powoduje pewną sprzeczność, ponieważ Herman ma więcej niż 20 lat. [przypis edytorski]
La tua reclama imploro — o Jelsky potente (wł.) — twego potwierdzenia błagam (żądam), o możny Jelsky. [przypis edytorski]
Latyczów — miasto przy ujściu rzeki Wowk do Bohu, leżące na Czarnym szlaku; zajęte i złupione przez Kozaków podczas powstania Chmielnickiego. [przypis edytorski]
laty — dziś forma N.lm: latami. [przypis edytorski]
laty — dziś popr. forma N. lm: latami. [przypis edytorski]
laty — dziś popr. forma N.lm: latami. [przypis edytorski]
latyfundia — wielkie posiadłości ziemskie. [przypis edytorski]
latyński (rzad.) — związany ze staroż. Rzymianami; łaciński; tu: romański. [przypis edytorski]
Latyna — w grodzie Latyna, w Laurentum. [przypis edytorski]
laty obciążony (starop.) — obciążony latami; stary. [przypis edytorski]
laty (starop. forma) — dziś D.lm: latami; które się laty nic nie odmieniły: które nie odmieniły się nic z upływem lat. [przypis edytorski]
laty (starop. forma) — latami; laty nachylony: nachylony przez lata, pochylony z wiekiem. [przypis edytorski]
lat ze dwadzieścia — dalej w tekście inaczej: dwanaście. [przypis edytorski]
laubzega (niem. Laubsäge; od Laub: liść i Säge: piła) — cienka piła służąca do wyrzynania otworów (również ozdobnych wykrojów) w drewnie. [przypis edytorski]
laubzega — przyrząd do cięcia, wyrzynarka. [przypis edytorski]
laubzega (z niem. Laubsäge) — cienka piła metalowa do wyrzynania otworów i wykrojów w drewnie. [przypis edytorski]
laubzega (z niem. Laubsäge) — wyrzynarka, gilotyna do papieru. [przypis edytorski]
laubzegowe ramki — wykonane laubzegą, cienką piłką do wyrzynania wykrojów w drewnie. [przypis edytorski]
Laudamus (rel., łac. dosł.: chwalmy) — tu: początek hymnu pochwalnego. [przypis edytorski]
laudanum — nalewka z opium, w XVIII–XIX w. używana w niewielkich dawkach jako specyfik na różne dolegliwości. [przypis edytorski]
Lauda, Szoja, Niewiaża — rzeki w środkowej części Litwy. [przypis edytorski]
Laudate Dominum omnes gentes (łac.) — chwalcie Pana wszystkie narody, Psalm 117. [przypis edytorski]
Laudate pueri Dominum (łac.) — Chwalcie, chłopcy, Pana. [przypis edytorski]
Laudate, pueri, Dominum! Laudate! (łac.) — Chwalcie, dzieci, Pana! Chwalcie! (Ps 113 (112)). [przypis edytorski]
laudem (łac.; forma Acc.) — chwałę, pochwałę. [przypis edytorski]
Lauderdale, właśc. James Maitland, ósmy hrabia Lauderdale (1759–1839) — brytyjski polityk i ekonomista; w swojej pracy Inquiry into the Nature and Origin of Public Wealth (Badania natury i pochodzenia bogactwa publicznego, 1804) przedstawił m.in. koncepcję znaną jako paradoks Lauderdale'a: istnieje odwrotna współzależność między majątkiem publicznym a prywatnym; wzrost jednego może nastąpić tylko kosztem spadku drugiego. [przypis edytorski]
Laudetur Jesus Chistus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]
Laudetur Jesus Christus. (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]
laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]
Laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. [przypis edytorski]
Laudetur Jesus Christus (łac.) — niech będzie pochwalony Jezus Chrytus. [przypis edytorski]
laudetur (łac.) — niech będzie pochwalony; formuła powitalna przyjęta w katolicyzmie. [przypis edytorski]
laudetur (łac.) — niech będzie pochwalony. [przypis edytorski]
laudum (łac.) — rozporządzenie. [przypis edytorski]
laudum (łac.) — wici, wezwanie pod broń; tu M. lm lauda. [przypis edytorski]
laudum — tu: ustawa sejmiku. [przypis edytorski]
laufer (daw.) — bieżnik, podłużna serweta na stół lub ławę. [przypis edytorski]
laufer (daw.) — tu: giermek, biegnący przed swoim panem. [przypis edytorski]
laufer (daw., z niem.) — goniec. [przypis edytorski]
laufer (daw., z niem.) — sługa biegnący przed pojazdem swego pana; goniec. [przypis edytorski]
laufer — goniec (figura szachowa); najsłynniejsza partia Rudolfa Charouska, po którym być może nazwany jest bohater powieści, to jego zwycięstwo nad mistrzem świata Emanuelem Laskerem odniesione w trakcie turnieju w Norymberdze w roku 1896. Charousek zagrał wówczas odgałęzienie gambitu królewskiego zwane gambitem gońca (1.e4 e5 2. f4 exf4 3.Gc4). [przypis edytorski]
laufer — goniec. [przypis edytorski]
laufer — sługa biegnący przed karetą i torujący jej drogę. [przypis edytorski]
laufer — w gwarze obozowej: goniec obozowy, więzień funkcyjny. [przypis edytorski]
laufer (z niem.) — goniec, biegnący przed orszakiem wielkopańskim. [przypis edytorski]
laufer (z niem.) — goniec, posłaniec. [przypis edytorski]
laufer (z niem.) — goniec. [przypis edytorski]
laufer (z niem.) — goniec; również w szachach. [przypis edytorski]
laufpas (daw.) — wypędzenie ze służby. [przypis edytorski]
Laughton, Charles (1899–1962) — aktor angielski, wybitny odtwórca ról szekspirowskich. Laureat Oscara za rolę pierwszoplanową w filmie Prywatne życie Henryka VIII (1933). [przypis edytorski]
laukugalė — vieta, kur baigiasi kieno nors laukas. [przypis edytorski]
Laura — adresatka sonetów Petrarki. [przypis edytorski]
Laura — ukochana Petrarki, której poświęcony jest tom Canzoniere (Sonety do Laury). [przypis edytorski]