Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 15376 przypisów.
synie — dziś popr. forma N. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr. forma W. lp: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś popr.: synu. [przypis edytorski]
synie — dziś: synu. [przypis edytorski]
synie (starop. forma) — dziś popr. W.lp: synu. [przypis edytorski]
synie (starop. forma) — zamiast: [o] synu (por. pieśń VI, zwr. 105). [przypis redakcyjny]
synie — synu. [przypis redakcyjny]
syn Ismaela — Mahomet. Arabowie są wg Biblii potomkami Ismaela, syna Abrahama i Agar. [przypis tłumacza]
synizesa (z gr. synizesis, dosł.: wspólne siedzenie) — wymawianie jednej sylaby zamiast dwóch sąsiednich, pierwotnie sylabicznych samogłosek, występujące jako celowy zabieg w poezji lub wynik naturalnego rozwoju języka. [przypis edytorski]
syn Julci — Kazimierz Tetmajer. [przypis redakcyjny]
syn Kaatasa — p. uwagę do ustępu 2 tego samego rozdziału. [przypis tłumacza]
synkopa — celowe zaburzenie rytmu utworu muzycznego. [przypis edytorski]
synkopa (muz.) — rodzaj zaburzenia naturalnego rytmu w toku utworu; zjawisko polegające na przesuwaniu akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
synkopa — zanik nieakcentowanej samogłoski lub całej sylaby wewnątrz wyrazu, co pociąga za sobą jego skrócenie. [przypis edytorski]
synkopowanie (muz.) — zaburzanie naturalnego rytmu w toku utworu przez przesuwanie akcentu metrycznego na dźwięk nieakcentowany, wykorzystywane jako środek stylistyczny w muzyce jazzowej i bluesie. [przypis edytorski]
syn Kreona — Likomedes. [przypis edytorski]
synkretyzm — grecki ten wyraz oznacza zmieszanie, złączenie (różnych kierunków myśli). [przypis autorski]
synkretyzm — łączenie różnych tradycji. [przypis edytorski]
syn króla — tu: tytuł następcy tronu. [przypis edytorski]
Syn królewski i córka kąpielowego — niem. Kaisersohn und Baderstochter, powieść Antona Langera, wyd. w 1873. [przypis edytorski]
syn Kronosa — tu: Zeus. [przypis edytorski]
syn, którego nazywałem „Nelo” — Władysław Emanuel Pusłowski (1871–1915), matematyk, starszy brat tłumacza Franciszka Ksawerego Pusłowskiego; zginął pod Samborem jako oficer austriacki. [przypis edytorski]
syn Latony — Apollo. [przypis edytorski]
Syn Latony — Phoebus, Apollo. [przypis autorski]
syn Mai — bóg Hermes (rzym. Merkury). [przypis tłumacza]
syn Mai — Hermes, syn Zeusa i nimfy Mai. [przypis redakcyjny]
syn Mai (mit. gr.) — Hermes, bóg kupców i złodziei, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn Mai (mit. gr.) — Merkury, posłaniec bogów. [przypis edytorski]
syn marnotrawny — w przypowieści Chrystusa (Ewangelia wg św. Łukasza, 15,11-32) syn, który roztrwonił majątek, jednak po powrocie do domu uzyskał przebaczenie ojca. Potocznie oznacza człowieka, która powraca do bliskich i przyznaje się do popełnionych błędów. [przypis edytorski]
syn Mastora — Likofron. [przypis edytorski]
syn Menojkosa — Kreon, brat Jokasty. [przypis redakcyjny]
syn mój — w poprzednich wyd. Bibl. Nar.: „mój syn”. [przypis redakcyjny]
Syn mścić śmierć ojca zrzucił suknie mnisze — syn porzucił życie zakonne, aby pomścić śmierć ojca; mowa o Wojsiełku, synu Mendoga (Mindowsa). [przypis edytorski]
syn, najmądrzejszy ze wszystkich ludzi — Salomon (ok. 1000–931 p.n.e.), król Izraela, syn i następca króla Dawida, budowniczy świątyni, w tradycji biblijnej uważany za bardzo mądrego władcę. [przypis edytorski]
syn następcy tronu… — przyszły cesarz Wilhelm II (lata panowania: 1888–1918) syn ówczesnego następcy tronu, Fryderyka Wilhelma. [przypis redakcyjny]
Syn naturalny — dramat Diderota [Le Fils naturel, wyd. 1757; red. WL]. [przypis tłumacza]
syn naturalny — syn urodzony poza małżeństwem; daw. przeciwieństwo syna legalnego. [przypis edytorski]
syn Nestora — Antyloch. [przypis edytorski]
Syn nieroztropny (…) — Faeton, który złym kierowaniem słonecznego wozu przestrogą jest dla rodziców, żeby nieroztropnym prośbom swoich synów nie ulegali. Zapytał nieroztropnie swoją matkę: kto był jego ojcem, Apollo czy Epafus? Podobnie poeta pyta myślą Beatrycze, chcąc się najpierw przekonać, czy to wszystko jest prawdą, co on w Piekle i w Czyśćcu o swojej przyszłości słyszał. [przypis redakcyjny]
synóm — dziś popr. forma C. lm: synom. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
synów swoich, i żony swe — «Męskich [członków rodziny] umieścił przed kobietami, podczas gdy Esaw postawił na przedzie kobiety, przed mężczyznami (por. Genesis 36:6)», zob. Raszi do 31:17. [przypis edytorski]
synów tego Timarchidesa, którzy wspólnie wykuli Jowisza w Rzymie — [por.] Plinius, lib. XXXVI sect. 4 pag. 730. [przypis redakcyjny]
synów twoich, i córki twoje — «Oprócz twojej żony i córek, które są w domu […], synów twoich [czyli wnuków], synów twoich [innych] zamężnych córek», zob. Raszi do 19:12. [przypis edytorski]
synobójczyni (…), którą żal w piórka przyodział słowicze — Tu następują przykłady zgubnego działania gniewu. Prokne, według mitologii starożytnej, nakłoniła swojego męża Tereusza, gdy jechał do Aten, ażeby z nią wespół wziął w drogę siostrę jej, Filomelę. Gdy Tereusz w czasie tej podróży zgwałcił Filomelę, chcąc ukryć tę zbrodnię, odciął jej język, ażeby ten o jego występku nie rozgadał. Filomela za pośrednictwem chustki zawiadomiła siostrę, co się z nią stało. Prokne zapalona gniewem za krzywdę wyrządzoną jej siostrze zabiła syna swego, Itysa, i ciało jego uwarzone na półmisku mężowi podała. Gdy Tereusz dowiedziawszy się o tym, chciał ją zabić, Prokne ubłagała bogów, że ją zamienili w jaskółkę, a siostrę jej w słowika. [przypis redakcyjny]
synodalnych — pochodzących ze zjazdów duchowieństwa wyższego. [przypis redakcyjny]
synod efeski a. sobór efeski — zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Teodozjusza II do Efezu w 431 r. [przypis edytorski]
synod Trydencki — [przypis edytorski]
synod w Ancyrze — synod Kościoła wschodniego, który odbył się w 314 w Ancyrze, stolicy rzymskiej prowincji Galacji (ob. Ankara, stolica Turcji); w uchwalonym kanonie 22 tego soboru określono kary dla zabójców z premedytacją. [przypis edytorski]
synod — zebranie duchowieństwa i świeckich, podejmujące decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]
synod — zjazd duchowieństwa podejmującego decyzje w sprawach kościelnych. [przypis edytorski]
synogarlica — gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych o szarym lub beżowym upierzeniu. [przypis edytorski]
synogarlica — gatunek średniego ptaka z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
synogarlica — ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
synogarlica — szlachetna odmiana gołębicy; przypisywano jej bezwzględną wierność jednemu partnerowi, niejako „naturalną monogamiczność”. [przypis edytorski]
synogarlica — wg tradycji ludowej synogarlice żyją w związkach monogamicznych i po śmierci samca samica dochowuje mu wierności. [przypis redakcyjny]
syn Oileja — Ajas zwany Małym, dzielny wojownik grecki. [przypis edytorski]
Synon — Grek, który podstępnem opowiadaniem skłonił Trojan do wprowadzenia do miasta drewnianego konia z zbrojnymi Grekami w wnętrzu. [przypis redakcyjny]
synonimy — wyrazy blizkoznaczne. [przypis autorski]
Synon — jeden z Greków oblegających Troję. Swoimi kłamstwami umożliwił wprowadzenie do Troi drewnianego konia, w którym się schowali greccy wojownicy i którego Trojanie wprowadzili do miasta, oszukani przez Synona. [przypis tłumacza]
Synopa — miasto nad M. Czarnym. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe położone w środkowej części południowego wybrzeża M. Czarnego (dziś: w płn. Turcji), na pograniczu hist. krain Paflagonii i Pontu, założone w VII wieku p.n.e. przez greckich osadników z Miletu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w płn. Turcji, nad M. Czarnym, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wschód od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]
Synopa, Trebizonda, Warna, Carogród — miasta na wybrzeżach M. Czarnego należące do państwa Turków osmańskich, najeżdżane w śmiałych rajdach przez Kozaków: Synopa: w środkowej części płd. wybrzeża M. Czarnego, dziś w płn. Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu; Trebizonda a. Trapezunt, dziś Trabzon: we wsch. części płd. wybrzeża M. Czarnego, w płn.-wsch. części Turcji, ok. 480 km na wsch. od Synopy; Warna: na zach. wybrzeżu M. Czarnego, dziś w Bułgarii; Carogród: dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]
synostwo — tu: syn z żoną. [przypis edytorski]
synowa Pitagorasa — Theano, żona, nie synowa Pitagorasa ([por.] Diogenes Laertios, Pitagoras [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, VIII, 42). [przypis tłumacza]
synowę (daw.) — dziś popr. B. lp: synową. [przypis edytorski]
synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]
synowę — dziś: synową. [przypis edytorski]
synowi Achillesa — mowa o Neoptolemosie. [przypis edytorski]
synowica — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — bratanica. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — córka brata. [przypis edytorski]
synowie Boscy — hebr. בני האלהים (bnei haelohim): 'synowie Boscy', w znaczeniu 'książęta, sędziowie, możnowładcy'. Midrasz uczy, że byli to aniołowie w randze książąt, wysłani przez Boga, którzy jednakże połączyli się z córkami ludzkimi, zob. Raszi do 6:2. Por. także inne miejsca, gdzie słowo elohim oznacza 'przywódcy, możnowładcy, zwierzchnicy, sędziowie': Exodus 4:16, 7:1, 22:7. [przypis tradycyjny]
synowiec — bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata; bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata. [przypis edytorski]
Synowiec jego, którego po sobie na swoje miejsce i państwo naznaczył — najbliższym dorosłym męskim krewnym Hideyoshiego był jego siostrzeniec (a nie synowiec) Hidetsugu Toyotomi (1568–1595); w 1591 został wyznaczony przez Hideyoshiego na następcę, jednak później oskarżono go o spisek i zmuszono do samobójstwa. [przypis edytorski]
synowiec jego (Sabinusa) Domicjan — przypominamy, że Sabinus był bratem, a Domicjan synem Wespazjana. [przypis tłumacza]
synowiec — Napoleon III. [przypis redakcyjny]
synowiec — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]
synowiec — syn brata. [przypis edytorski]
synowiec — syn rodzonego brata. [przypis edytorski]
synowiec — syn rodzonego brata. [przypis redakcyjny]
synowiec — wspomniany już Stanisław Pasek. Starania i koszt „dobrego stryja” nie były daremne. Akt z r. 1692 wymienia Stanisława Paska (już uwolnionego z niewoli tatarskiej) towarzysza spod chorągwi p. oboźnego kor., a w r. 1697, 27 czerwca podpisuje się na oznajmieniu Augusta II i na paktach konwentach obok stryja Jana także Stanisław Pasek, chorąży spod chorągwi tegoż p. oboźnego koronnego. Będzie to niezawodnie ów „haniebnie poczciwy człowiek”, o którym Krzysztof Zawisza w swoich Pamiętnikach pisze: „na drugi dzień (Bożego Narodzenia 1702 r.) byłem w Cisowie u JP. Paska, człowieka haniebnie poczciwego, który jako mi rad był, niepodobna opisać. W domu swoim szlachcic to porządny bardzo, wesoły i przystojny; przez trzy dni nie znaliśmy, co dzień, co noc, piliśmy i hulali; dam miał siła, et quidem pięknych. Darował mi szkatułę kieleckiej roboty, mosiądzem nabijaną, piękną i gotowalniową tejże roboty szkatułę wielką, stół marmurowy nakładany, puzdro szlifowane itd. — bardzom się tam miał dobrze”. Widać p. chorąży „waledykował” już tymczasem swej „szarży”, przerzucając się na „ekonomikę”, a odziedziczywszy po „dobrym stryju” wcale nieubogą substancję w roku zeszłym (1701), ma na czym i sam używać w Cisowie, i obdarzać miłego gościa pamiątkami pochodzącymi bodaj z sukcesji po panu komorniku. [przypis redakcyjny]
Synowie głupich i podłych i na ziemi zgoła się nie ukazujący… — Jb 30, 8-31, w tłumaczeniu Jakuba Wujka. [przypis edytorski]
synowie Jakuba — biblijny patriarcha Jakub, zwany również Izraelem, był przodkiem wszystkich Żydów. [przypis edytorski]
synowie Lojoli — jezuici; św. Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu. [przypis edytorski]
synowie ojca twojego — «Jako że [bracia] pochodzili od różnych matek, [Jakub] nie powiedział ‘synowie matki twojej’» , zob. Raszi do 49:8. [przypis edytorski]
synowie stepu… — tzn. kozak i koń. Toż samo w. 18: „oni ujść gotowi”. [przypis redakcyjny]
Synowie wasi będą prorokowali — Jl 2, 28. [przypis tłumacza]
synowo jimię (starop.) — imię syna. [przypis edytorski]
synowstwem — dziś: synostwem. [przypis edytorski]
synowy — dziś popr. forma D. lp: synowej. [przypis edytorski]
syn Peleja — Achilles. [przypis edytorski]
syn pięknej Latony — Apollo. [przypis redakcyjny]
