Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4811 przypisów.
tupa — dziś popr.: tupie. [przypis edytorski]
tupając — dziś: tupiąc. [przypis edytorski]
tupecik — włosy spiętrzone nad czołem (element mody okresu romantyzmu bądź sposób na zasłonięcie łysiny). [przypis edytorski]
tupet (z fr.) — półperuka zakładana na przód głowy. [przypis edytorski]
tupet (z fr. toupet) — kosmyk włosów na wierzchu głowy. [przypis edytorski]
tupnijże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: tupnij koniecznie, tupnij natychmiast itp. [przypis edytorski]
Tu po obiedzie, komedianci jego grali przed Vereikenem „Sir Johna Oldcastle” z wielką jego uciechą — And there in the afternoone his Plaiers acted before Vereiken sir John Oldcastel, to his great contentement. „Sydney papers”, 1746. II. 75. [przypis edytorski]
turak a. turako, Tauraco — rodzaj roślinożernych ptaków afrykańskich z czubem na głowie, należących do rodziny turakowatych (Musophagidae). W oryginale: touracos-loris, dalej jako loris, jednak to drugie słowo w jęz. francuskim oznacza lory (Loriinae), papugi występujące w płd.-wsch. Azji, Indonezji i Australii. Do zamieszania zapewne przyczynił się fakt, że w płd. Afryce wszystkie turakowate nazywa się lourie lub loerie. [przypis edytorski]
Turakina, Töregene-katun a. Turkiana-katun (zm. 1246) — żona mongolskiego chana Ugedeja (tu: Ogotaja) i matka jego następcy, Gujuka (tu: Kujuka), jako wdowa w latach 1241–1246 sprawowała, w samodzielny i kontrowersyjny sposób, funkcję regentki imperium mongolskiego. Podejrzewana o otrucie ruskiego księcia Jarosława II Wsiewołodowicza (1191–1246). Według niektórych źródeł jej śmierć mogła być wynikiem konfliktu z synem wkrótce po objęciu przez niego tronu. [przypis edytorski]
Turan — Azja Środkowa. [przypis edytorski]
Turan — średniowieczna muzułmańska nazwa regionu w środkowej części ob. pakistańskiej prowincji Beludżystan. [przypis edytorski]
turbacja (daw., gw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
turbacja (daw.) — kłopot, niepokój, zmartwienie. [przypis edytorski]
turbacja (daw.) — trudna sytuacja bądź zmartwienie nią. [przypis edytorski]
turbacja (daw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
turbacja (gw.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
turbacja (z łac.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
turbator choru — śpiewak, przerywający pieśń chóru uroczystymi okrzykami. [przypis edytorski]
turbot (biol.) — gatunek ryby flądrokształtnej. [przypis edytorski]
turbować (daw.) — martwić. [przypis edytorski]
turbować (gw.) — martwić. [przypis edytorski]
turbować się (daw., gw.) — martwić się. [przypis edytorski]
turbować się (daw.) — martwić się. [przypis edytorski]
turbować się (daw.) — martwić się. [przypis edytorski]
turbować się (daw., z łac.) — martwić się. [przypis edytorski]
turbować się — martwić się. [przypis edytorski]
turbować — sprawiać kłopot; niepokoić. [przypis edytorski]
Turcaret — tytułowy bohater komedii Alaina-Renégo Lesage'a z 1709, nieuczciwy, bezwzględny i rozwiązły finansista. [przypis edytorski]
Turczański Święty Marcin — ob. Martin, miasto powiatowe w środkowej Słowacji, do 1951 noszące nazwę Turčiansky Svätý Martin, od św. Marcina z Tours, patrona miasta. [przypis edytorski]
turczyć się — przyjmować język, obyczaje i wiarę Turków, stawać się Turkiem. [przypis edytorski]
Turczyn (daw.) — Turek; tu: Turcy, Turcja, Imperium Otomańskie (w skład którego wchodziła Jerozolima w latach 1517–1917). Akcja opowieści rozgrywa się w czasie wojny krymskiej (1853–1856), toczonej przez Rosję przeciwko Turcji, którą wspierali Brytyjczycy, Francuzi i Królestwo Sardynii. [przypis edytorski]
Turczyn — tu: muzułmanin. [przypis edytorski]
tureckimi aksamity — dziś popr. forma N. lm: tureckimi aksamitami. [przypis edytorski]
Turenia — kraina historyczno-geograficzna we Francji, której stolicą jest miasto Tours. [przypis edytorski]
Turenne (1611–1675) — właśc. Henri de la Tour d'Auvergne, wicehrabia de Turenne; dowódca wojsk fr. w wojnie trzydziestoletniej. [przypis edytorski]
Turenne d'Aynac, Gabriel Louis de (1843–1907) — francuski oficer i podróżnik. [przypis edytorski]
Turenne, Henri de, zw. Tureniuszem (1611–1675) — marszałek Francji z czasów Ludwika XIV, zwycięzca wielu bitew; zginął w bitwie pod Sasbach od jednego z pierwszych wystrzałów artyleryjskich. [przypis edytorski]
Turgieniew, Iwan (1818–1883) — pisarz rosyjski, przedstawiciel realizmu, autor m. in. powieści Ojcowie i dzieci (1862). [przypis edytorski]
Turgieniew, Iwan (1818–1883) — pisarz rosyjski, przedstawiciel realizmu, mistrz analizy psychologicznej, autor m. in. powieści Ojcowie i dzieci (1862). [przypis edytorski]
Turgieniew, Iwan Siergiejewicz (1818–1883) — pisarz rosyjski, przedstawiciel realizmu, autor m.in. powieści Ojcowie i dzieci (1862). [przypis edytorski]
Turgieniew, Iwan Siergiejewicz (1818–1883) — rosyjski pisarz, przedstawiciel rosyjskiego realizmu krytycznego. [przypis edytorski]
turgor — napięcie ściany komórkowej wskutek działania na nią ciśnienia hydrostatycznego z wnętrza komórki. [przypis edytorski]
Turgot, Anne Robert Jacques (1727–1781) — francuski finansista, twórca teorii postęp. [przypis edytorski]
Turgot, Anne-Robert-Jacques (1727–1781) — generalny kontroler finansów we Francji za panowania Ludwika XVI. [przypis edytorski]
Turian, właśc. Luis de Torres (1582–1655) — hiszpański jezuita, profesor uniwersytetu w Alcali, autor m.in. rozważań na temat pokuty (Disputationes de poenitentia). [przypis edytorski]
Turioj — staroż. greckie miasto na Płw. Apenińskim, w Zat. Tarenckiej. [przypis edytorski]
turkawka — gołębica. [przypis edytorski]
turkawka — najmniejszy ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
turkawka — ptak podobny do gołębia, przen.: dziewczyna. [przypis edytorski]
turkawka — ptak podobny do gołębia, przen.: młoda dziewczyna. [przypis edytorski]
turkawka — ptak podobny do gołębia. [przypis edytorski]
turkawka — ptak podobny do gołębia [przypis edytorski]
turkawka — ptak wędrowny z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
turkawka — ptak z rodziny gołębiowatych. [przypis edytorski]
turkawka (zool.) — ptak z podrodziny gołębi zamieszkujący lasy. [przypis edytorski]
turkawkowy — właściwy turkawkom, małym ptakom z rodziny gołębiowatych; tu przen. o rozmowie: czuły. [przypis edytorski]
Turkey — przezwisko M'Turka; turkey (ang.) — indyk. [przypis edytorski]
Turki, Araby i Persy — Turków, Arabów i Persów [pobiło]. [przypis edytorski]
Turkiestan — region w Azji Środkowej. [przypis edytorski]
turkieza — suknia kroju tureckiego, bez rękawów. [przypis edytorski]
Turki (starop. forma) — dziś N.lm.: (z) Turkami. [przypis edytorski]
turkos (daw.) — Algierczyk odbywający służbę w wojsku francuskim. [przypis edytorski]
turkosi — piechota francuska utworzona z mieszkańców terytoriów kolonialnych w Afryce Płn.: Algierii, Tunezji i Maroka. [przypis edytorski]
turkuć podjadek — wszystkożerny owad, zjadający korzenie roślin (stąd nazwa), ale też larwy innych owadów, dżdżownice i inne drobne bezkręgowe; dawniej pospolity. [przypis edytorski]
Turkułł, Ignacy (1797–1857) — urzędnik i działacz polityczny; szambelan dworu cesarskiego Mikołaja I Romanowa; minister sekretarz stanu Królestwa Polskiego (od 1839). [przypis edytorski]
turkus — kamień szlachetny o barwie niebieskiej z odcieniem zielonego. [przypis edytorski]
turkus — minerał rzadki o barwie niebieskiej lub zielonej. [przypis edytorski]
Turkwin — w oryginale ang.: Turquine. [przypis edytorski]
Turlupini — sekta, aktywna we Francji (w tym i w Paryżu) w XIV i XV wieku, afiszująca się ewangelicznym ubóstwem i podejrzewana o rozwiązłość. [przypis edytorski]
„Turl” — zwany także „Paonem”, „Teatralką”; krakowska teatralna kawiarnio-restauracja znajdująca się przy ul. Szpitalnej 38, którą Florian Turliński założył w 1897 roku; jedna ze ścian pomieszczenia przeznaczona była na podpisy, wiersze i rysunki gości-twórców; kawiarnia „Paon” wzięła nazwę od wiersza Maurice'a Maeterlincka Paon nochalant (Paw nonszalancki). [przypis edytorski]
turma (daw.) — więzienie. [przypis edytorski]
turma (daw.) — więzienie, wieża więzienna. [przypis edytorski]
turmalin — minerał o czarnej barwie przechodzącej w ciemny granat lub zieleń. [przypis edytorski]
turmalinowy — w kolorze turmalinu, ciemnego minerału. [przypis edytorski]
turma (przest.) — więzienie. [przypis edytorski]
turma (ros. тюрьма: więzienie, z niem. Turm: wieża) — daw.: więzienie, szczególnie carskie. [przypis edytorski]
turma — tu: rodzaj gry. [przypis edytorski]
turma — tu: więzienie. [przypis edytorski]
turma — więzienie. [przypis edytorski]
turma — więzienie. [przypis edytorski]
turma — więzienie, szczególnie carskie (lub sowieckie). [przypis edytorski]
turma — więzienie, wieża. [przypis edytorski]
turma — wieża, więzienie. [przypis edytorski]
turma — wieża; więzienie. [przypis edytorski]
turma (z niem. Thurm) — więzienie. [przypis edytorski]
turma (z niem.) — wieża, tu: więzienie. [przypis edytorski]
turma (z ros.) — więzienie. [przypis edytorski]
turma (z ukr. a. ros.) — więzienie. [przypis edytorski]
turmy (daw.) — więzienne wieże. [przypis edytorski]
Turner, William (1775–1851) — wybitny angielski malarz pejzażysta, prekursor impresjonizmu. [przypis edytorski]
turnia (reg.) — szczyt górski. [przypis edytorski]
turnia — skalisty, ostry szczyt. [przypis edytorski]
turnia — skalisty, stromy szczyt. [przypis edytorski]
turnia — stroma skała a. szczyt. [przypis edytorski]
turnia — stromy, skalisty szczyt. [przypis edytorski]
turnia — szczyt górski. [przypis edytorski]
turnia — szczyt, zwł, skalisty i stromy. [przypis edytorski]
turnice (reg.) — turnie, tj. szczyty górskie. [przypis edytorski]
turniczki — zdr. turnie; strome skały, skaliste, ostre szczyty górskie. [przypis edytorski]
turniei — dziś popr. forma D. lm: turniejów. [przypis edytorski]
