Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6719 przypisów.
Trzy stopy moździerz, łokci trzy drąg niechaj mierzy — moździerz i tłuczek do niego, do rozcierania ziaren zboża na mąkę. [przypis edytorski]
trzy stronnictwa — „Były tam trzy wojska i trzech wodzów. Skrajnych murów, gdzie najobszerniejsza rozległość, Szymon; środka miasta Jan, którego nazywano Bar Giora, kościoła Eleazar bronił”, Tacyt, Dzieje V, 12. Co do Bar Giory p. wyżej IV, IX, 3, uwaga. [przypis tłumacza]
trzystu krzykaczy — majątkowicze pierwszej klasy. [przypis tłumacza]
trzystustronicowy opis podróży po Włoszech — Rzym, Neapol i Florencja w 1817. [przypis edytorski]
trzystu trzydziestu — τριάκοντα… καὶ τριακόσια, (N), διακόσια (D), stąd u tłumaczy 230. [przypis tłumacza]
trzy „S” — wyrażenie narodowe, to znaczy schiopetto, stiletto, strada: strzelba, sztylet, ucieczka. [przypis autorski]
Trzy te niewiasty (…) — Trzy cnoty teologiczne: Wiara, Nadzieja i Miłość. [przypis redakcyjny]
trzytulny basza — basza turecki mający prawo do buńczuka z trzema ogonami końskimi. [przypis edytorski]
trzytulny — o trzech buńczukach; buńczuk to dawna tatarsko-turecka oznaka władzy w postaci drzewca zakończonego złotą kulą i zwisającymi spod niej pękami końskiego włosia, noszona przed sprawującym władzę. [przypis edytorski]
trzy tysiące takich, co już mają mieć udział w prowadzeniu spraw państwowych — za czasów Rady Czterystu miało być takich 5000. Odpowiednio do zmniejszenia się ludności skutkiem wojny, zmniejszono liczbę pełnouprawnionych obywateli. [przypis tłumacza]
trzy wieki ludzkie — trzy pokolenia, czyli 3 * 30 lat. [przypis edytorski]
trzy wiersze Danta — tercyna, forma poetycka, w której było napisane Piekło w Boskiej Komedii Dantego. [przypis edytorski]
trzy z nich mają szybkość podobną, a cztery różnią się nią pomiędzy sobą i z trzema tamtymi… — trzy pierwsze to koła Słońca, Merkurego i Wenus, gdyż dla ziemskiego obserwatora Merkury podróżuje po niebie razem ze Słońcem, nigdy nie oddala się od niego bardziej niż o 29°; podobnie Wenus, która oddala się od Słońca o maksymalnie 48°. Pozostałe cztery to koła Księżyca, Marsa, Jowisza i Saturna, ciał niebieskich, które poruszają się po niebie zupełnie niezależnie od Słońca, mogą znaleźć się nawet po przeciwnej stronie nieba, poruszają się też niezależnie od siebie nawzajem, każde z zupełnie inną prędkością. [przypis edytorski]
tschandala a. chandala — termin zapożyczony przez niemieckiego filozofa, Fryderyka Nietzschego (1844–1900) z hinduskiego systemu kastowego, oznaczający członka najniższej warstwy społecznej. [przypis edytorski]
Tschiffely, Aimé Felix (1895–1954) — szwajcarski pisarz i podróżnik, samotnie wędrujący konno m.in. z Argentyny do Nowego Jorku; wycieczkę tę opisał w książce Od Południowego Krzyża do gwiazdy polarnej, opowiadającej o trzyletniej podróży (1925–1928) na dwóch argentyńskich koniach. [przypis edytorski]
T. S. Eliot Muzyka poezji w: Szkice krytyczne, Warszawa 1973, s. 15–16. [przypis autorski]
TSL, skrót od: Towarzystwo Szkoły Ludowej — organizacja oświatowa działająca w latach 1891–1940 na terenie Galicji, a następnie w płd. i wsch. części II Rzeczypospolitej, mająca na celu pomaganie gminom w zakładaniu szkól ludowych, czytelni i wypożyczalni wiejskich; powstała z inicjatywy Adama Asnyka, który był jej pierwszym prezesem. [przypis edytorski]
T. Turner, On Copyright in Design in Art and Manufactures (London: n.p., 1849), dostępny pod adresem https://ia600307.us.archive.org/19/items/oncopyrightindes00turniala/oncopyrightindes00turniala_bw.pdf (dostęp 08.02.2014), s. 14. [przypis autorski]
tūlą laiką — dažnai, ne kartą. [przypis edytorski]
tūlas — dažnas, ne vienas. [przypis edytorski]
tualeta a. toaleta — elegancka suknia. [przypis edytorski]
tualeta (daw.) — dziś popr.: toaleta. [przypis edytorski]
tualeta (daw.) — elegancki ubiór, kreacja; także: czynności pielęgnacyjne, mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]
tualeta (daw.) — toaleta. [przypis edytorski]
tualeta — dziś popr.: toaleta. [przypis edytorski]
tualeta — dziś popr.: toaleta, tj. strój. [przypis edytorski]
tualeta — dziś popr.: toaleta; tu: toaletka, mebel, w którym trzyma się kosmetyki. [przypis edytorski]
tualeta — dziś popr.: toaleta; tu: toaletka, stolik z lustrem, z szufladami na przybory do higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]
tualeta — elegancki ubiór, kreacja. [przypis edytorski]
tualeta — elegancki ubiór, kreacja. [przypis edytorski]
tualeta — elegancki ubiór, kreacja; także: czynności higieniczne i pielęgnacyjne: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]
tualeta — elegancki ubiór, kreacja; też: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]
tualeta — tu: czynności higieniczne i pielęgnacyjne: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]
tualeta — tu: elegancki ubiór, kreacja. [przypis edytorski]
tualeta — tu: strój. [przypis edytorski]
tualeta — tu: ubiór. [przypis edytorski]
tualeta — tu: ubiór; zwyczajowe zabiegi towarzyszące ubieraniu się, szykowaniu. [przypis edytorski]
tualeta — tu: zwyczajowe czynności higieniczne, jak mycie, czesanie, golenie się oraz ubieranie. [przypis edytorski]
tualeta — ubiór; pielęgnacja. [przypis edytorski]
tualetka — tu: toaletka; stolik z lustrem, z szufladami na przybory do higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]
tualetowe (przestarz.) — toaletowe. [przypis edytorski]
tualetowy — dotyczący tualety, tj. stroju i sposobów dbania o swój wygląd. [przypis edytorski]
tualetowy — dziś: toaletowy; dotyczący higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]
tualetowy — dziś: toaletowy; odnoszący się do higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]
tualetowy — dziś: toaletowy, służący do czynności higienicznych i upiększających, takich jak mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]
tuan (malaj.) — pan. [przypis tłumacza]
tuan (mal.) — pan. [przypis edytorski]
tuan (mal.) — pan (tytuł używany jako wyraz szacunku). [przypis edytorski]
tuan putih (mal.) — biały pan. [przypis edytorski]
tu as raison (fr.) — masz rację. [przypis edytorski]
tu autem (łac.) — ty natomiast. [przypis edytorski]
tuba akustyczna a. głosowa — urządzenie złożone z dwóch stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami; w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach i w biurach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]
tuba głosowa — urządzenie złożone z dwóch stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami; w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach i w biurach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]
tuba głosowa — urządzenie złożone z pary stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami, w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach, w biurach i niektórych domach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]
Tubal-Kain — biblijny pierwszy kowal z czasów przedpotopowych (Rdz 4, 22). [przypis edytorski]
Tubal-Kain — postać biblijna, pierwszy kowal, przedpotopowy potomek Kaina. [przypis edytorski]
Tubalkain — według legendy biblijnej pierwszy na świecie rzemieślnik. [przypis redakcyjny]
tubalny — grzmiący. [przypis redakcyjny]
tuba marina (łac.) — trąba morska. [przypis edytorski]
tuba maryna a. tubmaryna (z łac. tuba: trąba, marina: morska) — trąba anielska; historyczny instrument smyczkowy, popularny w średniowieczu i renesansie, używany do poł. XVIII w., zaliczany do chordofonów; złożony z długiego, wąskiego pudła rezonansowego, na którym zamocowano progi i wzdłuż którego biegła jedna struna; jego charakterystyczny dźwięk przypominał brzmienie trąbki. [przypis edytorski]
tub (ang.) — wanna. [przypis edytorski]
tuba — tu: daw. rodzaj słuchawki telefonu; w daw. zestawach telefonicznych zasadniczą częścią słuchawki, służącą jednocześnie za uchwyt, była lejkowata tuba rezonansowa. [przypis edytorski]
tuba — tu: słuchawka telefonu (pierwotnie mająca kształt lejkowato rozszerzającej się rurki, służącej do wzmacniania dźwięku). [przypis edytorski]
tuberkuły — gruźlica. [przypis edytorski]
tuberkuliczny (daw.) — gruźliczy. [przypis edytorski]
tuberkuloza — gruźlica. [przypis edytorski]
tuberoza — kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu. [przypis edytorski]
tuberoza — roślina o silnie pachnących kwiatach. [przypis edytorski]
tuberoza — właśc. tuberoza bulwiasta, kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu, używanym przy produkcji perfum. [przypis edytorski]
tuberoza — wywodzący się z Meksyku kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu. [przypis edytorski]
tubipora — gatunek miękkiego koralowca, występującego w Oceanie Indyjskim i Spokojnym. [przypis edytorski]
Tu bohater dwu półkul wzgardzi Nowym Światem, broniąc miasta, Europy Pierwszy Obywatel — mowa o Tadeuszu Kościuszce, dowodzącym skuteczną obroną oblężonej Warszawy między 13 lipca a 6 września 1794. [przypis edytorski]
Tu była północ, tam gwiazda wieczoru — „Tu była północ”, to jest we Włoszech, gdzie poeta pisał; „tam gwiazda wieczorna”, to jest w czyśćcu, przez który przechodził. [przypis redakcyjny]
Tu była rana niby T, lecz teraz jak H wygląda — Creizenach krytykuje ten szczegół o ranie jako obrażający uczucia estetyczne. [przypis tłumacza]
Tu był obóz legionu, gdy Cezar przez morze z Galii przyleciał jak sokół — Gajusz Juliusz Cezar (100–44) w czasie wojny galijskiej przeprawiał się ze swymi wojskami przez kanał La Manche w 55 i 54 r., aby ukarać Celtów z Brytanii za wspieranie Gallów. Podczas drugiej wyprawy zdołał pokonać władców kilku plemion i zmusić ich do płacenia kontrybucji, nie zajął jednak żadnych terenów na stałe. Rzymianie podbili płd. część Anglii sto lat później, w 43 r. n.e., i panowali tam do V w., kiedy wyparli ich Saksoni i Anglowie. [przypis edytorski]
tubyście (…) zwycięstwa dostały (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tu dostałybyście zwycięstwo; tu odniosłybyście zwycięstwo. [przypis edytorski]
tu chciałbym odważyć się na zdanie… — Z uwagi na roztrząsania rozdziału VIII, wedle których głębszy wzrok wybitnego ducha zasługuje na większą powagę od każdorazowego stanu wiedzy naukowej. [przypis autorski]
Tuchola — miasto w województwie kujawsko-pomorskim. [przypis edytorski]
Tucholska Puszcza — dziś: Bory Tucholskie, wielki kompleks leśny w płn. Polsce, w dorzeczu górnego biegu Brdy, na płd. skraju historycznego Pomorza; od 1996 park narodowy. [przypis edytorski]
Tucholsky, Kurt (1890–1935) — niemiecki pisarz, wybitny publicysta i satyryk o przekonaniach antyfaszystowskich. Od 1929 r. na emigracji; popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]
Tucydydes — historyk ateński z V w. p.n.e, autor Wojny Peloponeskiej. [przypis edytorski]
Tucydydes, właśc. Tukidydes — historyk ateński z V w. p.n.e., autor Wojny peloponeskiej. [przypis edytorski]
Tuczą się chlebem biskupiego dworu — Wspólny przodek tych rodzin fundatorem był biskupstwa we Florencji. Potomkowie jego, czy z woli testamentowej fundatora, czy ze zwyczaju przyjętego dowolnie, w czasie nim nastąpił obiór nowego biskupa, zarządzali dobrami biskupimi, jedli i pili na zamku biskupim, aż nowo obrany biskup w jego progi wstąpił. [przypis redakcyjny]
tucza — chmura, obłok. [przypis edytorski]
tucza — chmura. [przypis edytorski]
tucza — chmura; szczególnie: ciemna, ciężka chmura burzowa. [przypis edytorski]
tucza (daw.) — chmura burzowa. [przypis edytorski]
tucza (daw.) — deszcz, ulewa. [przypis edytorski]
tucza (daw.) — pokarm. [przypis edytorski]
Tuczkow major rosyjski, retyrując się z Pohulanki — ob[acz] Pam[iętnik] Tuczkowa w Bibliotece для чтенія r. 1835; [uzup. red. WL]. [przypis autorski]
tu czuć siarkę — zapach siarki symbolizował piekło. [przypis edytorski]
tucz (z ros.) — chmura, tu: burza. [przypis edytorski]
tu do nas — do domu żołnierza. [przypis tłumacza]
Tudorowie — dynastia władców Anglii rządząca w latach 1485–1603. [przypis edytorski]
Tudytania hiszpańska — Andaluzja. [przypis tłumacza]
tudzież (daw.) — a także, oraz. [przypis edytorski]
tudzież (daw.) — oraz. [przypis edytorski]
tudzież — oraz, również, także. [przypis edytorski]
tückisches Weib (niem.) — złośliwa kobieta. [przypis edytorski]
Türck, Ludwig (1810–1868) — austriacki lekarz neurolog i laryngolog. [przypis edytorski]
