Przypisy

Kazano mi spać trzysta dziewięćdziesiąt dni na lewym boku i jeść przez cały ten czas jedynie chleb jęczmienny (…) posmarowane… nie śmiem powiedzieć — Ezechiel, IV [tj. biblijna Księga Ezechiela (Ez 4, 4–15), gdzie prorok dostaje rozkaz od Boga, by zachowywać się tak na znak niedoli, jaka spadnie na mieszkańców oblężonej Jerozolimy; jednak sporządzone przez niego pożywienie z ziaren nie miało być posmarowane rzeczą niewymowną, ale upieczone jak podpłomyk, lecz… na wysuszonym nawozie ludzkim; red. WL]. [przypis autorski]

Kazimiery Bujwidowej, która w swojej „Garści wspomnień” sama opisała to pierwsze spotkanie z wybitnymi działaczkami Krakowa — „Kobieta Współczesna”, nr 19 z 1928 r. Artykuł poświęcony Marii Turzymie. [przypis autorski]

Kazimierz czasami zacinał się z lekka w mowie — wg Długosza. [przypis autorski]

Kazimierz dowodzi (…) w nieprzewidzianą przyszłość — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 15. [przypis autorski]

Kazimierz nie szczędzi moraliście określeń, że jest on „najstraszliwszym, najkonsekwentniejszym, najobłudniejszym egoistą” — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 48. [przypis autorski]

K. Chojnicka, H. Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 2004, s. 210. [przypis autorski]

K. Chojnicka, H. Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 2004, s. 244. [przypis autorski]

K. Chojnicka, H. Olszewski, Historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 2004, s. 61. [przypis autorski]

Kędy świątynie miał władca pioruna/ I bóg, co wichrem niepogodnym świszcze — Perkunas, bóg piorunu, czczony w Litwie, i Pochwist, bóg niepogody, u Rusi. Dotąd pokazują w Nowogródku miejsce, gdzie miały stać tych bóstw świątynie, a gdzie teraz kościół księży bazylianów. [przypis autorski]

kędy się wichrzą dziwaczne burze — S. Przybyszewski, Na drogach duszy, s. 20. [przypis autorski]

kępiak — smreczek [gw.: świerk] krzaczasty. [przypis autorski]

kebaby — kawałki baraniny pieczonej na rożenkach. [przypis autorski]

keleweże (trad. litew.) — woźnica wojenny. [przypis autorski]

K. Fischer (Goethes Faust II. 3., 190, 236) twierdzi, że należy dwóch wyróżniać Mefistofelesów; Mefistofel w pierwotnym Fauście nie jest jeszcze „szatanem, nie jest duchem piekielnym, lecz elementarnym duchem ziemskim, który może wprawdzie grać, zastępować, parodiować rolę diabła, ale diabłem w właściwym znaczeniu jeszcze nie jest, nie jest szatanem, jakim się nowy posługuje poemat i jakim wprowadza go do prologu”. Przez ducha ziemi wysłany w charakterze posłańca, ma on posiadać właściwości owych przekornych, podstępnych koboldów, tak jak nam ich przedstawia baśń o duchach elementarnych. — Do rozdwajania tego nie widzę powodu; istota i charakter Mefistofelesa są, według mnie, w całym poemacie jednolite; szczególnie wydaje mi się już w pierwotnym poemacie z siódmego dziesięciolecia dostatecznym diabłem, ażeby rościć sobie prawo do pochodzenia piekielnego. Największe jego diabelstwa należą chyba do tragedii Małgosi, daleko niewinniej występuje ten wielki czarodziej w części drugiej. Że w mowie tu i owdzie wypada z roli, zaprzeczyć się to nie da. Zresztą i szatan biblijny ma dar przemieniania się od czasu do czasu w anioła światłości, i dar ten posiadać musi; gdyby do kłamstwa nie mieszał prawdy, to jakżeż znalazłby wiarę? — Inaczej ma się sprawa z Faustem: Faust z siódmego dziesięciolecia jest niewątpliwie innym, niż Faust z dziewiątego albo z r. 1830; a przecież jest on znowu jeden i ten sam, mianowicie tak, jak młodzieniec, mąż i starzec jedną i tą samą są osobą. [przypis autorski]

Khawa (mit. litew.) — bóg wojny. [przypis autorski]

khmasin — wiatr również południowo-zachodni, wiejący tylko na wiosnę. [przypis autorski]

Kiczora — Kiczora i Magóra dwie często w Tatrach i Beskidach powtarzające się nazwy; dawne, bo już przez Ptolomeusza przytaczane. [przypis autorski]

kidzena — trawa morska. [przypis autorski]

Kiedy deszcz pada i liście z drzew prószy, Jakaś specjalna dolegliwość duszy (…) jestem kontrolerem słoty. Jak gdybym nie miał już nic do roboty — W. Perzyński, Poezje, wyd. II, Warszawa 1923, s. 26, 31 (Bez tytułu). [przypis autorski]

Kiedy Filip ośmielił się panować w Grecji, kiedy zjawił się u bram Aten, straciły one dopiero jedynie czas — Miały wówczas 20 tys. mieszkańców (Demostenes in Aristog). [przypis autorski]

Kiedy Filip ośmielił się panować w Grecji, kiedy zjawił się u bram Aten, straciły one dopiero jedynie czas. Widzimy u Demostenesa, jakiego trudu trzeba było, aby je obudzić: lękano się tam Filipa, nie jako wroga wolności, ale uciech — Ustanowili prawo karzące śmiercią tego, kto by doradzał obrócić na cele wojenne pieniądze przeznaczone na teatry. [przypis autorski]

Kiedy Galileusz zaczął (…) — nie idę tu ściśle za nicią dziejów metody doświadczalnej, której pierwsze początki nie są zresztą dobrze znane. [przypis autorski]

Kiedy go tańczyć uczą guwernery — portret carewicza, następcy tronu, można widzieć w galerii obrazów petersburskiej Ermitażu. Malarz Anglik Dow wystawił go w postaci dziecka w mundurze husarskim z biczem w ręku. [przypis autorski]

Kiedym cię żegnał, usta me milczały… — dla Anieli Grudzińskiej. [przypis autorski]

Kiedy młodzież śmiało i dzielnie przeciwstawia się starym, idee starszego pokolenia widzi ona zawsze w ich ostatnich błyskach, w zmierzchu zachodu (…) tylko resztki ostatnie (…) przeciw starzejącemu się i przestarzałemu światu idei, których dojrzałości i wyzwoleńczej siły nie przeżyło się bezpośrednio — F. Kummer, Deutsche Literaturgeschichte des neunzehnten Jahrhunderts dargestellt nach Generationen, I, s. 6 (III. Aufl.). [przypis autorski]

Kiedy otoczysz białymi ramiony (…) Niosąc na czole ludzkiej hańby znamię — K. Sterling, Nastroje, Warszawa 1900, s. 22–23. [przypis autorski]

Kiedy pan Karp nieboszczyk włościan wyswobodził — Rząd rosyjski nie uznaje ludzi wolnych prócz szlachty. Włościanie przez właściciela uwolnieni, są zaraz zapisywani w skazki dóbr stołowych cesarskich i zamiast pańszczyzny muszą opłacać podatek zwiększony. Wiadomo, że w roku 1818, obywatele guberni wileńskiej uchwalili na sejmiku projekt uwolnienia wszystkich włościan i wyznaczyli w tym celu delegacją do cesarza; ale rząd rozkazał projekt umorzyć i nigdy o nim więcej nie wspominać. Nie ma innego sposobu uwolnić człowieka pod rządem rosyjskim, tylko przybrać go do familii. Jakoż wielu tym sposobem uszlachcono z łaski lub za pieniądze. [przypis autorski]

Kiedy przez swoją nierozwagę oraz przez wiarę w jej dobre mniemanie — „Sotto l'usbergo del sentirsi puro”; Dante [Piekło, XXVIII; „Pod pancerzem czystego sumienia”; przyp. tłum.]. [przypis autorski]

Kiedyś ciało dopasuje się do nerwów, powołując do życia nowe typy duchowe. (…) zdeptane przez rozwój atomy niewielką znajdują w tym pociechę — K. R. Żywicki [L. Krzywicki], Jeden z atomów. St. Przybyszewski: „Totenmesse”, „Prawda” 1894, nr 2, s. 16. [przypis autorski]

kiedy szlachta zagarnie sobie przywilej nie płacenia podatków — Jak czynią niektóre arystokracje za naszych czasów. Nic tak nie osłabia państwa. [przypis autorski]

kiedy, w arystokracji, oddaje głosy szlachta — Jak w Wenecji. [przypis autorski]

kiedy, w arystokracji, oddaje głosy szlachta, lub też w demokracji senat — Trzydziestu tyranów w Atenach zarządziło, aby głosowanie areopagitów było publiczne, iżby mogli nimi powodować wedle woli (Lyziasz: Oranf. contra Agoret. VIII). [przypis autorski]

Kiedy wiosna w liść ustroi drzewa (…) One zimnym darzą je milczeniem — S. Brzozowski, Nim serce ucichło, s. 28 (Kiedy wiosną…). [przypis autorski]

Kiedy w okolicznościach uroczystych Bóg zsyła wybrańca swego… — [Ernest Hello], op. cit., s. 97. [przypis autorski]

kiedy, w ustroju despotycznym, władca przestanie na chwilę wznosić groźne ramię; kiedy nie może unicestwić w jednej chwili tych, którzy zajmują pierwsze miejsca, wszystko przepadło — Jak zdarza się często w arystokracjach wojskowych. [przypis autorski]

kiedy wyprowadzamy przyczynę z jakiegoś skutku — W takim przypadku nie otrzymujemy żadnego zrozumienia przyczyny poza tym, co spostrzegamy w skutku. Okazuje się to dostatecznie w tym, że wtedy przyczynę oznacza się najogólniejszymi jeno wyrażeniami, jak: „więc mamy coś”, „więc mamy jakąś władzę” itp., albo też wyraża się ją przecząco: „więc nie jest to czy tamto” itp. W najlepszym razie [Przypis tłumacza: „in secundo casu”. Saisset 303 przełożył: „cas favorable”. Elbogen 10 uw. 2 przyznaje mu słuszność. Gebhardt 10 przełożył: „günstigenfalls”. Wbrew temu Appuhn 537 dowodzi, że chodzi tu o „drugi przypadek”, w ten sposób, że dwóm rodzajom wnioskowania (pod III) odpowiadają dwa objaśnienia w naszym dopisku, a tym znów dwa przykłady na s. 10. Jednakże ani w drugim rodzaju wnioskowania, ani w odpowiadającym mu rzeczywiście owym przykładzie nie ma mowy o przyczynowości, którą zajmuje się pierwszy rodzaj wnioskowania i pierwszy przykład, a także nasze zdanie, które przeto do tego „drugiego” rzędu należeć nie może.] przypisuje się przyczynie ze względu na skutek coś, co się jasno pojmuje [Przypis tłumacza: „quod clare concipitur”. Pytanie, co jest właściwym podmiotem tego zdania. Aurbach 219 i Stern 14 biorą za podmiot treść całego zdania, natomiast do „aliquid” („coś”) nawiązują: Ewald 14, Kirchmann 8, Saisset 303, White 9, Boyle 232. Gebhardt 10 przekłada dwuznacznie, a Elwes 8 opuszcza to zdanie. Pierwsze pojmowanie odbiera temu zdaniu, które raczej na końcu musiało by się znaleźć, niemal wszelką wartość, drugie zaś przeciwstawia poniekąd poprzedniemu wywodowi to, co zachodzi „w najlepszym razie”, przy czym utwierdza znaczenie tych ostatnich wyrazów.], jak wykażę na przykładzie, ale dotyczy to wyłącznie własności, nie zaś poszczególnej treści rzeczy. [przypis autorski]

Kiedy w Żywocie Likurga widzimy prawa, które dał Lacedemończykom, mamy uczucie, że czytamy dzieje Sewerambów — Utopistyczna republika, opisana z pocz. XVIII w. przez Henepiusa. [przypis autorski]

kiedy zapomniałem o tej zasadzie — Czytelnik przypomina sobie, że jeżeli autor używa niekiedy słówka „ja”, to aby wprowadzić pewne urozmaicenie w formę tego studium. Nie ma bynajmniej zamiaru zajmować czytelników własnymi uczuciami. Stara się udzielić w sposób najmniej suchy tego, co zauważył u innych. [przypis autorski]

kiefsz — obuwie. [przypis autorski]

kiej (gw.) — kiedy, jednak, [przecież; WL]. [przypis autorski]

kiemas a. kiem (litew. kaimas) — wieś. [przypis autorski]

kiemas (litew. kaimas) — wieś. [przypis autorski]

kiem (z litew. kaimas) — wieś. [przypis autorski]

kieptarz — żartowniś. [przypis autorski]

Kierszus (z litew.) — mściwy. [przypis autorski]

Kierunek ten (…) postulatem rozwojowym literatury — odczyt ten W. Rabski wygłosił 13 XI 1892 w Poznaniu: sprawozdanie ukazało się w „Dzienniku Poznańskim” 18 XI tegoż samego roku. [przypis autorski]

Kierunku literackiego, który by się nazywał modernizmem (…) zastępują u Francuzów inne, rozliczne imiona — J. Lorentowicz, Co to jest modernizm?, „Przegląd Tygodniowy” 1902, nr 3. [przypis autorski]

kierz (gw., daw.) — krzaki. [przypis autorski]

kieszeń moia była dla pana ostatnią ucieczką w iego potrzebach — nie iest to rzadkim przykładem (mówi ieden autor) widzieć maiętnego, któremu sto tysięcy nie wystarcza do życia i że pożycza u tego, który żyie z tysiąca. Staraiący się o summy na kontraktach lwowskich upatruią pospolicie czterokonnych skarbników, bo sześciokonny ekwipaż częstokroć nie miewa więcey iak pozłacane szory. [przypis autorski]

kil — dno, spód. [przypis autorski]

Kilkakrotnie ucieka się Brzozowski w swych rozprawach do formy dialogu (…) — Fragment dialogu z rozprawy o Miriamie, Kultura i życie, Lwów 1907, s. 41–47; Nad grobem Ibsena, tamże, s. 183–194; Katarakty, tamże, 8. 207–220; Wstęp do filozofii, Kraków 1906; Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907; dialogowany ustęp o Feldmanie w Współczesnej krytyce literackiej, Stanisławów 1907, s. 176–188; fragment pierwszej redakcji Legendy Młodej Polski, zatytułowany Ruiny, „Skamander” 1920, s. 70–74. [przypis autorski]

kilka posążków bożków nacji zwyciężonych przez Twych przodków — Inkowie, gdy już przyjęli kult Słońca, kazali składać w świątyni Słońca posążki bóstw ludów, które sobie podporządkowali. Sami też takie mieli, skoro Inkas Huayna zasięgał rady u wyroczni Rimac. Historia Inków, t. I. [przypis autorski]

kipu — Krótkie sznurki w różnych kolorach, na których Indianie wiązali supełki, służące im do rachunków, na przykład wypłat dla oddziałów i przeprowadzania spisu ludności. Kilku autorów sądzi też, że posługiwano się nimi do przekazywania potomności sławnych czynów Inków. [przypis autorski]

Kirnis (mit. litew.) — bożek, stróż drzew wiśniowych. [przypis autorski]

K. Irzykowski, Mgły na Parnasie, w: Cięższy i lżejszy kaliber, Warszawa 1957, s. 531–537. [przypis autorski]

kitarzysta — cytrzysta. [przypis autorski]

Kiti jaunikaičiai neapvežėję mytulų. — Kad lietuviai pagonimis tebebuvo, tie mytulai galėjo gulėt par veselę su draugėmis, vedusiomis jaunąją prie šliūbą. Jei kurs mytulis to nedabojo pasišaudavo paprastai kitas vaikinas ir paskiaus tyčiojos iš lėto mytule. Tą nedorą paprotį katalikų kunigai nors nespėriai išnaikino. Mergaitė aprėdyta, digt, digt kažkur išspruko. [przypis autorski]

K. K. Baczyński, Utwory zebrane, Kraków 1961, s. 437–438. Odtąd cytuję skrótowo: BUZ. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 265. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 285. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 286. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 291. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 302. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 308, oraz W. Wołodkiewicz, M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, Warszawa 2005, s. 143. [przypis autorski]

K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, wydanie V, Warszawa 2001, s. 309. [przypis autorski]

kłamstwo nigdy nie skalało ust dziecięcia Słońca — Uważano,że Peruwiańczyk nigdy nie kłamał. [przypis autorski]

K. Łaski, Wykłady z makroekonomii. Gospodarka kapitalistyczna bez bezrobocia, Warszawa 2015, s. 34. [przypis autorski]

klątwa Kaliksta, przed dwustu laty rzucona komecie— Kometa Halleya 1456 r. [przyp. red.: Wedle Ciaconiusa (Vitae pontificum II, 982), gdy kilka dni ukazywała się na niebie kometa, cała czerwona, z długim ogonem, a astronomowie przepowiadali straszny mór, głód i wszelakie klęski, Kalikst IV, chcąc odwrócić gniew Boży, zarządził kilkudniowe suplikacje, ażeby to wszystko, co ludziom groziło, obrócić na Turków, tych wrogów chrześcijańskiego imienia]. [przypis autorski]

klajdosić — pleść głupstwa. [przypis autorski]

Klasycyzmowi przyświeca ideał doskonałości, nad romantyzmem panuje nieskończoność tęsknoty — Fr. Strich, Deutsche Klassik u. Romantik. [przypis autorski]

Klasyczna książka Chin uważa za cud cnoty, aby się znaleźć samemu w ustronnej komnacie z kobietą i nie zgwałcić jej — „Znaleźć w ustroniu skarb, którego jest się panem, albo piękną kobietę samą w odległej komnacie; słyszeć głos wroga, który zginie, jeżeli mu się nie przyjdzie z pomocą; cudowna próba człowieka”. Przekład z chińskiego dzieła moralnego. [przypis autorski]

klawiesz — fortepian. [przypis autorski]

Klemans — przyjaciel Prousta, hrabia de Maugny, żonaty z Polką. [przypis autorski]

Klemens z Aleksandrii, Clemens (Titus Flavius) Alexandrinus — ur. w Atenach (?), działał w aleksandryjskiej szkole katechetów, umarł około 215 po Chr. Przechowało się dzieło w trzech częściach: 1) Λόγος προτρεπτικός πρός Έλληνας, zwracający się przeciw pogaństwu, 2) Παιδαγωγός, zawierający przepisy moralności, 3) Στρωματείς, wykład nauki chrześcijańskiej. [przypis autorski]

klika literackich warchołów i próżniaków (…) własną ukryć nicość — Literatura francuska za rok 1886 w świetle własnej krytyki, „Życie” 1887, nr 6. [przypis autorski]

kliwry i sztaksle — rodzaje żagli. [przypis autorski]

klną tam, budząc się ze snu, klną, idąc do pracy… — ibid., s. 73. [przypis autorski]

kluczy i ceremoniałów, których świadomość przypisują Alighieremu — porównaj: Rozprawę powyższą Wittego, a także Feriusa Boissarda: Dante révolutionnaire et socialiste, mais non hérétique. Paryż 1858, wydanie 2-ie. [przypis autorski]

kluzę — otwór w dziobie statku na łańcuch kotwiczny. [przypis autorski]

K. Marks, cytat za: K. Zaradkiewicz, Instytucjonalizacja wolności majątkowej…, s. 23. [przypis autorski]

Kmiotek pochodzenia litewskiego jest wysoki (…) Rusin wzrost ma średni (…) — na tę różnicę plemion sąsiednich z sobą i podobnych, a jednak różnych obyczajami, kilku piszących zwróciło już uwagę: „Litwin ma wzrost niższy, czoło nie tak jak Sławianin otwarte, oczy mniejsze i przymglone, cerę bledszą, wyraz twarzy cichszy i głębszy”. Mickiewicz, Rzecz o literaturze słowiańskiej. Lekcja 22. (Warszawa 1858). Podawca nam tych postrzeżeń, różni się z Mickiewiczem co do wzrostu Litwinow, bo pierwszy mówi, że wzrost jego jest wyższy, drugi, że niższy od Sławianina. Różnica pochodzi stąd, że Mickiewicz zbierał swoje postrzeżenia pod Kownem, nasza zaś notatka jest z okolic Wilna. Sama właściwa Litwa ma swoje rasowe różnice. [przypis autorski]

kniahini (z ros.) — księżna [przypis autorski]

kniaź Grzegorz Trubecki opowiada w prześlicznej, po śmierci jego wydanej książce — por. Krasnaja Rossija i swiataja Ruś, Paryż 1931, YMCA Press, s. 16–17. [przypis autorski]

kniazić — żałosny głos wydawać. [przypis autorski]

Knidos, gdzie prawo nie pozwalało zgoła pozywać przed sąd amymonów — Urzędnicy, których lud wybierał co rok. [przypis autorski]

knopy — chłopcy. [przypis autorski]

Knytlingasaga obchodtl się okropnie z nazwami słowiańskimi, przekręca je nieraz aż do zupełnej niepoznaki. Trudno też co począć z jej pięciu bóstwami. Jej Pizamar przypomina nazwy osobowe na -mar, -mir może to Wszemir lub raczej Wysiemir, por. niedalekie Wismar, Wyszomierz; Tiamoglofi zob. wyż.; pozostałe trzy nazwy zgadzają się z nazwami u Saksona, podobnie jak owa wszeteczna anegdota, dowodząca strasznej łatwowierności albo umyślnego plotkarstwa komiwojażerów średniowiecznych. Te trzy nazwy brzmią: Rugiaevithus (Sakso; Rinvit w Knytlinga Saga); hoc numen perinde ac Martis viribus preditum bellis preesse crediderant; Porewithus (Sakso; Turupit Knytl. Sa. ); Porenutius (Sakso; Puruvit Kn. S). Co do Rujewita, nie ma wątpliwości; Porevit jakiś Borowita? z Porenutius nie wiem co począć, opis sochy o czterech twarzach, piąta na piersiach a dotykają jej obie ręce, niewiele „Peruńca”, a i Perunica nie przypomina. Jeżeli Sakso te trzy bóstwa „prywatnymi” nazywa, w przeciwieństwie do „publicznego” Świętowita, to uważam takie rozróżnianie za jego wymysł. [przypis autorski]

kobiéta Tumrego — w języku cyganów, o ile mi wiadomo, nie ma wyrazów mąż i żona; jest to bardzo charakterystyczny niedostatek. [przypis autorski]

kobieta, która jest stale bezwstydna, może czynić wrażenie wstydliwości (…) jest obiektywnie zawsze naga, nawet pod krynoliną i gorsetem — Z zarzutów, jakie się stale przeciwko temu podnosi, i z argumentów, jakie się w obronie wstydliwości kobiety przytacza, zdajemy sobie w tych roztrząsaniach sprawę w zupełności; zajmie się nimi rozdział dwunasty. [przypis autorski]

Kobieta, która jest w gruncie rzeczy bezimienna — Por. słowa Klingsora do Kundry w Parsiwalu Wagnera, akt drugi, na początku: „Na świat! Na świat! Pójdź tu! / Twój mistrz cię woła, bezimienna, / Praczarci zjaw! Piekła różo! Tyś to Herodias, i jeszcze co? / Gundrygia tam, Kundry tu. Na świat! Pójdźże tu, Kundry! / Do swego pana pójdź tu!”. [przypis autorski]

kobieta natomiast prawie że nie potrafi samoistnie śledzić tego procesu… — I tutaj tkwi także różnica między stręczycielstwem kobiety a stręczycielstwem zbrodniarza. Wprawdzie bowiem zbrodniarz także stręczy, ale dla niego stręczycielstwo jest tylko specjalnym wypadkiem. Popiera on bowiem zbrodnię i zmysłowość wszędzie, gdziekolwiek ona występuje, cieszy się z każdego mordu, z wszelkiej śmierci i wszelkiego nieszczęścia, z każdego pożaru i każdego zniszczenia i wszelkiej zagłady, gdyż szuka on wszędzie usprawiedliwienia swego własnego odwrócenia się ku nie-bytowi, ku życiu niższemu. [przypis autorski]

Kobieta przeciwstawia mu obojętność — to, co powieści XVII w. nazywały „miłością piorunującą”, rozstrzygającą o losach bohatera i jego kochanki, jest to odruch duszy istniejący niewątpliwie w naturze, mimo że go zohydzili niezliczeni bazgracze. Wynika ona z niemożliwości oporu. Kobieta, która kocha, znajduje zbyt wiele szczęścia w swym uczuciu, aby się zdobyć na udanie; zmęczona rozsądkiem, porzuca wszelkie względy i oddaje się ślepo szczęściu kochania. Nieufność uniemożliwia miłość piorunującą. [przypis autorski]

Kobieta rodzi, a mężczyzna kocha. (…) jej wystarcza rodzenie — S. Przybyszewski, Homo sapiens, I, s. 154 (słowa Mikity). [przypis autorski]

kobieta w akcie płciowym i stadiach poprzedzających go pragnie odgrywać tylko rolę bierną, nigdy zaś czynną — Spoczywającego, ociężałego, dużego jaja szuka ruchliwe, rącze, małe nasienie. [przypis autorski]

Kobieta wierzy w mężczyznę… — Por. rozdział XII. [przypis autorski]

kobieta wyższa nie potrafi długo kochać człowieka pospolitego — Księżniczka Tarentu, nowela Scarrona. [przypis autorski]

kobiety bardzo nią były skrępowane. Było to dobre dla republiki, ale nie było potrzebne w monarchii — Prawo papijskie postanowiło za Augusta, iż kobiety mające więcej niż troje dzieci będą wolne od tej opieki. [przypis autorski]

Kobiety (…) w swym nieświadomym życiu stoją niewątpliwie bliżej przyrody od mężczyzny — Nie należy tego mieszać ze zdolnością ogarniania całej przyrody, jaką posiada mężczyzna dlatego, że jest nie tylko przyrodą. Kobiety tkwią w przyrodzie jako jej cząstka, pozostając w stosunku wzajemnej przyczynowości ze wszystkimi innymi cząstkami: od księżyca i morza, od pogody i burzy, od elektryczności i magnetyzmu są one w znacznie szerszej mierze zależne niż mężczyzna. [przypis autorski]

kobong — przodek. [przypis autorski]

kocender — włóczęga. [przypis autorski]