Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7680 przypisów.
do Jerycho — dziś popr. forma odmienna: do Jerycha. [przypis edytorski]
dojeść komuś — dokuczyć komuś. [przypis edytorski]
dojeść komuś — dokuczyć; tu: forma 3.os.lp.r.n. dojadło: dokuczyło. [przypis edytorski]
dojeżdżacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba ścigająca z chartami i ogarami zwierzynę podczas polowania. [przypis edytorski]
dojeżdżacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba ścigająca z chartami i ogarami zwierzynę podczas polowania. [przypis redakcyjny]
dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; ból mu dojmował, por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]
dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]
dojmowałli go (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy go dojmował (tzn. czy go przejmował, czy mu doskwierał). [przypis edytorski]
dojnica — naczynie na mleko. [przypis edytorski]
dojrzała sprawa — prawdop. dobre przygotowanie (od daw. sprawić, czyli przygotować). [przypis edytorski]
dojrzały w wulkanach nadsekwańskich lawy — przen. chodzi o wrzenie przedrewolucyjne (nad Sekwaną nie ma wulkanów w sensie dosłownym, geologicznym). [przypis edytorski]
dojrzeć — tu: dopilnować. [przypis edytorski]
dojrzenie — tu: dolność widzenia. [przypis edytorski]
dojrzyjcie — tu: doglądnijcie, przypilnujcie. [przypis edytorski]
Dojrzym wnet dziewki — dojrzymy wnet dziewkę; dostrzeżemy dziewczynę. [przypis edytorski]
dojrzyż (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: dojrzyjże, dojrzyj (tj. przypilnuj) koniecznie. [przypis edytorski]
dojść do lat (daw.) — osiągnąć odpowiedni wiek. [przypis edytorski]
dojść — tu: podejść. [przypis edytorski]
dojść — tu: podejść, zbliżyć się. [przypis edytorski]
dojść — tu w znaczeniu: podejść. [przypis edytorski]
do Julii — pierwsza ich rozmowa napisana jest w formie sonetu. [przypis redakcyjny]
do justyfikacji nie deneguje — do uniewinnienia się nie odmawia. [przypis redakcyjny]
dojźrzeć (starop. forma) — dojrzeć; spostrzec. [przypis edytorski]
dokądciś (daw., gw.) — dokądś, w jakieś miejsce. [przypis edytorski]
dokąd zaś wyślecie generała, pustą uchwałę i krasomówcze obietnice, nie dzieje się nic należytego, wyśmiewają się nieprzyjaciele, sprzymierzeńcy są w śmiertelnym strachu przed takimi wyprawami — złośliwość Demostenesa powtórzył Temistios w aluzji do soldateski rozwielmożnionej po garnizonach, stacjonowanych wzdłuż limesu rzymskiego w IV w. po Chr. [przypis tłumacza]
dokąd znikła — popr.: gdzie znikła. [przypis edytorski]
do kąpiel (daw.) — do uzdrowiska z gorącymi źródłami. [przypis edytorski]
do kaduka (daw.) — do diabła. [przypis edytorski]
do kaduka — do diabła. [przypis edytorski]
do kancelarii — do urzędu siczowego. [przypis redakcyjny]
do karety, a położywszy ją, osłonili oponą — kareta ma budkę z zasłonami, które można zsuwać i rozsuwać jak firanki. [opona (daw.): zasłona, ozdobna tkanina okrywająca coś; red. WL]. [przypis tłumacza]
do karmelitów — w oryg. to White Friars. [przypis edytorski]
do każdego obaczenia tak przykłonny (starop.) — do pojęcia tak sposobny. [przypis redakcyjny]
dokazać (daw.) — dokonać. [przypis edytorski]
dokazać — osiągnąć cel. [przypis edytorski]
dokazać (ros. dokazat') — udowodnić. [przypis edytorski]
dokazać — tu: sprawić. [przypis edytorski]
dokazatielstwo (ros.) — dowód. [przypis edytorski]
dokazować (daw.) — dokazywać; tu: dokonywać znacznych czynów. [przypis edytorski]
dokazować (starop. forma) — dziś: dokazywać. [przypis edytorski]
dokazować (starop. forma) — dziś popr.: dokazywać. [przypis edytorski]
dokazować (starop. forma) — męstwa nad swoją krwią. [przypis redakcyjny]
dokazował — dziś popr.: dokazywał. [przypis edytorski]
dok — basen portowy. [przypis edytorski]
dok — basen portowy (służący również m.in. do budowy i remontu statków). [przypis edytorski]
do Keramejskiej Zatoki w Karii — Karia: południowo-zachodnia część Azji Mniejszej, między Jonią a Licją; Zatoka Keramejska: na południe od Halikarnasu. [przypis tłumacza]
do kierowania balonów — dziś popr.: do kierowania balonami. [przypis edytorski]
dokładać się (daw.) — radzić się. [przypis edytorski]
Dokładniej pomówię o tym w innym miejscu — patrz niżej III, X, 7. [przypis tłumacza]
Dokładniejsze na ten temat informacje można znaleźć u następujących autorów: K. W. Zawodziński, Studia z wersyfikacji polskiej, s. 148–150; M. Dłuska, Studia z historii wersyfikacji polskiej, Kraków 1948, t. I, s. 12–14; Z. Kopczyńska, Trzynastozgłoskowiec, w: Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział III: Wersyfikacja. Tom III: Sylabizm, pod redakcją Z. Kopczyńskiej i M. R. Mayenowej, Wrocław 1956, s. 380–426. [przypis autorski]
Dokładność [Ausführlichkeit] oznacza jasność i dostateczność znamion; granice — ścisłość, że tych znamion nie ma więcej, niż ich trzeba do dokładnego pojęcia; zasadniczo [ursprünglich] zaś, że to określenie granic nie jest pochodnym z czegoś innego, a więc że potrzebowałoby jeszcze dowodu; co by rzekome wyjaśnienie niezdatnym uczyniło do stania na czele wszystkich sądów o jakimś przedmiocie [de-finire od finis: kres, granica]. [przypis autorski]
Dokładny opis poszczególnych części przywilejów występujących w Polsce można znaleźć w M. Juda, Przywileje drukarskie w Polsce, Lublin 1992, s. 10 i n. [przypis autorski]
Dokłady opis, na podstawie zachowanych materiałów procesowych, przedstawił A. Benis, Ochrona praw autorskich w dawnej Polsce…, s. 449. [przypis autorski]
do kluby (daw.) — do równowagi. [przypis redakcyjny]
do kochanka, męża i brata (…) wykrzyknęła — Kochankiem, mężem i bratem zarazem był [dla Helois] wspomniany już powyżej Sezak. Rozwinięta jest tu teoria wiekuistego powrotu, której głosicielem znacznie później stał się Nietzsche. [przypis redakcyjny]
dokoczyła (starop. forma) — dokuczyła. [przypis edytorski]
dokoła obegnał — otoczył wojskami. [przypis edytorski]
dokoła pod obiegającym czworobok placu korytarzem zaczynało być gwarno, porozświecały się kawiarnie i czekano muzyki przez wojskową kapelę z Czechów zwykle (w owych czasach) złożoną, wykonywanej tu w wieczór — cytat z noweli Cypriana Kamila Norwida pt. Menego. Wtrącenie w owych czasach pochodzi od Stefana Grabińskiego. [przypis edytorski]
dokoła Wosiu a. dookoła Wojtek — frazeologizm: w kółko to samo, wielokrotnie, do znudzenia. [przypis edytorski]
do kolegium jezuickiego zwanego — zapewne mowa o budynku dawnego kolegium jezuitów na ul. Jezuickiej na Starym Mieście; w lipcu 1773 decyzją papieską zakon jezuitów został rozwiązany; w Rzeczpospolitej celem sprzedaży majątku pojezuickiego decyzją sejmu powołano dwie komisje rozdawnicze: koronną oraz litewską, działające 1774–1796. [przypis edytorski]
do Kolna — do Kolonii: humanistyczna drwina z średniowiecznej wiary w relikwie: w Kolonii pokazywano kości jedenastu tysięcy dziewic, towarzyszek św. Urszuli, rzekomo wymordowanych przez Hunów. [przypis redakcyjny]
dokolny — dziś: dookolny; znajdujący się dookoła, rozciągający się wokół. [przypis edytorski]
dokolny (rzad.) — otaczający. [przypis edytorski]
Dokoluśka — dookoła. [przypis edytorski]
do końca spieszącego roku — początek roku kalendarzowego w Beocji przypadał w zimie; w różnych miasta-państwach greckich przyjmowano różny termin, w wielu w środku lata, jak w Atenach, albo też jesienią, jak na wyspie Rodos. [przypis edytorski]
dokończę cię (gw.) — pot.: wykończę cię, zniszczę cię. [przypis edytorski]
dokończenie (starop.) — śmierć, zgon. [przypis edytorski]
dokończenie (starop.) — [tu:] koniec żywota. [przypis redakcyjny]
dokończyć — tu: wykończyć. [przypis edytorski]
dokonać* (daw.) — położyć kres. [przypis redakcyjny]
dokonać (starop.) — dobić, zabić (por. pokrewne: konać; dokonać żywota). [przypis redakcyjny]
dokonać — tu: wykończyć, dać czemuś koniec; unicestwić. [przypis edytorski]
dokonanie (starop.) — skonanie; zgon. [przypis edytorski]
dokonano — łac. zwrot: peractum est! [przypis redakcyjny]
dokonany — dziś raczej (o czepku): wykonany; czasownik dokonać odnosi się do działań o doniosłym znaczeniu, do czynów, a nie zwykłych czynności i dlatego w tym kontekście nadaje powszednim sprawom niepotrzebnie cech wzniosłości zmieniającej się nieuchronnie w śmieszność. [przypis edytorski]
dokonasz pięknych i wspaniałych czynów, a ja okażę się jeszcze o wiele więcej poważana i wspanialsza z powodu mych darów — sława twych czynów i mnie, twą opiekunkę, swym blaskiem opromieni, doda mi powagi i znaczenia. [przypis tłumacza]
Dokonawszy samorzutnie odkrycia polonu i aktynu — aktyn nie został odkryty przez Marię Skłodowską-Curie, lecz przez przyjaciela i współpracownika Marii i Pierre'a Curie, André-Louis Debierne, który w 1899 wykrył go w otrzymanych od nich w przesączach. [przypis edytorski]
do konfesjonałów — do spowiadania. [przypis redakcyjny]
dokonywać — dziś: dokonuje. [przypis edytorski]
dokonywać (starop.) — tu: konać; umierać. [przypis edytorski]
dokonywa — dziś: dokonuje. [przypis edytorski]
dokonywa — dziś popr.: dokonuje. [przypis edytorski]
dokonywa — dziś popr.: dokonuje; tu: kończy, dopełnia. [przypis edytorski]
dokonywa — dziś powszechna forma 3 os. lp. cz. ter.: dokonuje. [przypis edytorski]
dokonywa — dziś raczej popr. forma: dokonuje. [przypis edytorski]
dokonywają — dziś częściej: dokonują. [przypis edytorski]
dokonywa się — dziś: dokonuje się. [przypis edytorski]
dokonywa się — dziś raczej: dokonuje się. [przypis edytorski]
do kordygardy — do strażnicy, na odwach. [przypis redakcyjny]
do krainy ich przed wielkopościem wkroczył, w niej też większą część postu strawił — w 1091 r. post przypadał między 25 lutego a 12 kwietnia. [przypis edytorski]
do Krezusa, króla Lidyjczyków — po upadku Asyrii istniały na Wschodzie cztery wielkie monarchie: egipska, medyjska, chaldejska, czyli nowobabilońska, oraz lidyjska, w zachodniej części Azji Mniejszej (z najeźdźczym, dzikim ludem Kimmerów walczą królowie Gyges, 662 r., Ardys, 646 r., Sadyattes. Syn jego Alyattes (617–560) wypędził Kimmerów zupełnie i opanował przednią część Azji Mniejszej. W 590 r. wybuchła wojna z Kyaksaresem medyjskim. Bitwa z 28 maja 585, nierozstrzygnięta, doprowadziła do uznania rzeki Halys jako granicy między Lidią a Medią. Za syna Alyattesa, Krezusa, 560–546, stoi Lidia u szczytu potęgi). [przypis tłumacza]
do królewskiego… dachu — do pałacu. [przypis edytorski]
do królowej Krystyny szwedzkiej — ten wiersz do Krystyny jednak niektórzy przypisują nie Miltonowi, lecz współczesnemu poecie Andrzejowi Marvellowi, o którym poniżej. [przypis autorski]
do krzty — całkowicie. [przypis edytorski]
do krzty (gw., daw.) — w zupełności; do izna; [do ostatka, całkiem; WL]. [przypis autorski]
do książeczki się dochrapała — została zarejestrowana jako prostytutka. [przypis edytorski]
Doksologia — modlitwa pochwalna; formuła wyznania chwały Boga. [przypis edytorski]
Dokszyce — miasteczko u źródeł Berezyny. [przypis redakcyjny]
doktór — dziś: doktor. [przypis edytorski]
doktór — dziś popr.: doktor. [przypis edytorski]
