Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10516 przypisów.
Wybieg instynktu — był drukowany w Książce zbiorowej ku uczczeniu pierwszej rocznicy istnienia Uniwersytetu Poznańskiego (Poznań, 1920) i mniej więcej równocześnie w warszawskim tygodniku „Światło” (1920) w zesz. 12–13. Tekst w „Świetle” różni się od tekstu w „Książce zbiorowej” szeregiem zmian stylistycznych i wstawek. Po raz trzeci za życia autora wydrukowano „Wybieg instynktu” w „Księdze pamiątkowej Kielczan 1856–1904” (Warszawa, 1925): tekst ze „Światła” został tu wzbogacony o nazwiska osób, które poprzednio z imion tylko były wymienione. Za tą trzecią redakcją poszliśmy w wydaniu niniejszem (tylko oczywiste błędy poprawiając według pierwszych dwóch). [przypis redakcyjny]
wybiegł — «Dlaczego pobiegł i po co pobiegł? „A stało się to, gdy ujrzał kolczyk i naramienniki…” (Ks. Rodzaju 24:30) pomyślał sobie: to bogaty człowiek! I to jego pieniądze przyciągnęły uwagę Labana», zob. Raszi do 24:29. [przypis edytorski]
Wybiegł niewolnik — goniec wysłany przez satrapę perskiego do stolicy z wiadomością o napaści na Sardes. Grecy zajęli całe miasto oprócz twierdzy, ale perskiemu garnizonowi pod komendą satrapy i lidyjskim mieszkańcom udało się ich odeprzeć. [przypis edytorski]
wybielić (…) nie jest tak wielką sztuką, jak chcą w nas wmówić — nieprzetłumaczalna gra słów: „weismachen” (wmówić) i „machen weiss” (wybielić). [przypis tłumacza]
wybierać dziesięcinę — zapewne żartobliwa aluzja do poboru podatku kościelnego. [przypis edytorski]
wybierać naczelników państwa za pomocą bobu — przy wyborze urzędników głosowano za pomocą czarnego i białego bobu; biała barwa za kandydatem, czarna przeciw. [przypis tłumacza]
Wybierałem się najczęściej do Św. Marka (…) aż do Padwy — fragment skreślony. [przypis tłumacza]
wybieży (daw. forma) — wyjdzie. [przypis edytorski]
wybieży — dziś popr.: wybiegnie. [przypis edytorski]
wybieży — dziś: wybiegnie. [przypis edytorski]
wybieży — wyjdzie, wybiegnie. [przypis edytorski]
wybijać (starop.) — wypędzać. [przypis redakcyjny]
wybija — jak klin klinem. [przypis redakcyjny]
wybijaną (godziną) — końcem. [przypis redakcyjny]
wybija ona takt wraz z Reblem — Rebel zajmował stanowisko Battre de mesure, czyli, jakbyśmy dziś powiedzieli, kapelmistrza Opery paryskiej. [przypis tłumacza]
wybij mi oko tu na ziemię — oculum ecfodito per solum mihi. [przypis tłumacza]
wybiórka a. selekcja — w gwarze obozowej: wybieranie spośród chorych lub inwalidów kandydatów do zagazowania. [przypis edytorski]
wybiórka — w gwarze obozowej selekcja do gazu. [przypis edytorski]
wybiórka — w gwarze obozowej: wybieranie z zespołu chorych lub inwalidów kandydatów na zagazowanie lub śmiertelny zastrzyk. [przypis edytorski]
Wybitni ludzie kochali zawsze tylko prostytutki — Mówię, naturalnie, przez cały czas nie tylko o kupnej ulicznicy. [przypis autorski]
wybitny — tu i dalej: wyrazisty, wyraźnie się zaznaczający, np. wybitna odmiana, czyli wyraźnie odróżnialna. [przypis edytorski]
wybłądzić wzad do stanowiska (starop.) — trafić. [przypis redakcyjny]
wybleszczyć — wytrzeszczyć. [przypis autorski]
wyblichowany (daw.) — wybielony. [przypis edytorski]
wyblinka — rodzaj węzła marynarskiego mającego tę zaletę, że zawsze pozostaje ciasny. [przypis autorski]
wyblinki want — wanty to stalowe liny stabilizujące maszt na żaglowcu, zaś wyblinki to krótkie, poziome linki łączące sąsiednie wanty, tworzące szczeble drabiny przeznaczonej do wspinania się na maszt. [przypis edytorski]
Wybór czterdziestu fantazji — tytuł wyboru ballad i piosneczek. [przypis redakcyjny]
wybór nowego papieża — 20 lutego 1878 r., po śmierci Piusa IX, został papieżem kardynał Joachim Pecci jako Leon XIII, znany później ze swych wystąpień przeciw ruchowi socjalistycznemu. [przypis redakcyjny]
wybór — pierwszeństwo, wyróżnienie. [przypis redakcyjny]
Wybór pism. Hamburg 1884, tom XII. Turgieniew zwraca uwagę na to, że Hamleta i Don Kichota wydrukowano po raz pierwszy w jednym i tym samym roku (1603); Shakespeare i Cervantes w jednym też roku umarli (1616). [przypis autorski]
wyboczenie — zejście z właściwej drogi. [przypis edytorski]
wyboczyć (daw.) — zboczyć, skręcić. [przypis edytorski]
wyboczyć — tu: wypaczyć a. przekroczyć. [przypis edytorski]
wy Boga mi nie gródźcie — nie zagradzajcie mi [drogi do] Boga. [przypis edytorski]
wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci, który w dniu ogłoszenia wyborów ukończył lat 21 — artykuł 1 Dekretu o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego wydanego 28 listopada 1918 przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]
wyborczy (daw.) — wyborowy, złożony z najlepszych, wybranych jednostek. [przypis edytorski]
wyborgować (starop.) — pożyczyć. [przypis redakcyjny]
wybornaś — skrócenie od: wyborna [jeste]ś. [przypis edytorski]
wyborniejszym i wiedzy naszej godniejszym jest rozpatrywanie czynności ludzkich aniżeli zwierzęcych (…) o tym obszerniej w innym miejscu — Autor miał tutaj na myśli zapewne Traktat polityczny. Zob. też Przyp. 2. do Tw. 37. [przypis redakcyjny]
Wybornie (…) przedsięwzięciu. — Przez cały czas rozmowy Alcest siedzi chmurny; wreszcie wybucha, instynktownie jednak zwracając swą złość i ironię nie przeciw kobiecie, którą kocha, ale przeciw Bogu winnym głuptasom, którzy go niecierpliwią i o których jest zazdrosny. [przypis tłumacza]
wyborny — doskonały, świetny. [przypis edytorski]
wybrać oczy — tj. na oślep. [przypis redakcyjny]
wybrać się za — tu: wyjść za mąż. [przypis edytorski]
wybrać — tu: wyegzekwować, ściągnąć. [przypis edytorski]
wybrać — tu: wykopać. [przypis edytorski]
wybrać — tu: wykopać, wybierając ziemię odpowiednim narzędziem. [przypis edytorski]
wybrakować (daw.) — przebrać, oddzielić niewłaściwe a. uszkodzone elementy. [przypis edytorski]
wybrakowani — dobrani. [przypis redakcyjny]
Wybrałem sobie znajomego z Lukki — Buonadżinta rodem z Lukki, wspomniany wyżej w tej pieśni, był, jak się później dowiemy, dość miernym poetą. On przepowiada Dantemu, że kiedyś, będąc wygnańcem, odwiedzi miasto Lukkę i tam wpadnie mu w oczy młoda dziewczyna na imię Gentuka, w której się zakocha. [przypis redakcyjny]
Wybrał sobie na spowiednika młodego intryganta, który chciał zostać biskupem (jak spowiednik ze Szpilbergu) — por. ciekawe Pamiętniki pana Andryane'a, zajmujące jak opowieść, a które pozostaną jak Tacyt. [przypis autorski]
wybrali trzy tysiące, jakby ta liczba z jakiejś konieczności przedstawiała wytwornych i dobrych… — Teramenes, w przeciwieństwie do towarzyszy, miał swój ideał polityczny, o którym mówi niżej. Prawa obywatelskie pragnął uzależnić od pewnych warunków, a ilu Ateńczyków odpowie tym warunkom, nie można z góry obliczyć. O przyjęciu do równouprawnionych nie rozstrzyga, czy liczba ich jest już wyczerpana, czy nie, lecz to, czy dany człowiek potrafi się własnym kosztem uzbroić do służby przy ciężkozbrojnej piechocie lub w jeździe. [przypis tłumacza]
wybrańcy — strzelcy wyborowi. [przypis edytorski]
Wybrańszymi drzewami opasane pole (…) W jakim lubił rozprawiać Krates z Epikurem — Krates, jeden z uczniów Platona, wykładał filozofią sposobem akademików, to jest przechadzając się po miejscach wolnym tchnących powietrzem, nieobjętych murem. To miejsce „wszystkich wnioskujących”, rozumujących filozofów, „wpuszcza w swe obręby”, otwarte jest dla nich. [przypis redakcyjny]
wybran (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: wybrany. [przypis edytorski]
Wybrane duchy (…) jak gdy owce wychodzą z zagrody — W piekle widzieliśmy duchy pogrążone w wiecznym grzechu, w ciągłej między sobą walce i nienawiści wzajemnej; tu przeciwnie, widzimy duchy łączące się z sobą miłością, jedną i wspólną chęcią oczyszczenia się od zmaz grzechowych. Zaiste, miłość jest pierwszym owocem usiłowań tych, którzy chcą postąpić dalej na drodze poprawy moralnej. Samo to porównanie duchów do owiec wychodzących z zagrody pełne jest prawdy i dziwnie plastyczne. [przypis redakcyjny]
wybranica — dziś popr. forma męska: wybraniec, natomiast żeńska: wybranka. [przypis edytorski]
wybrani męże — dziś popr.: wybrani mężowie. [przypis edytorski]
wybran — wybrany (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
wybrany (daw.) — wyborny, najlepszy. [przypis redakcyjny]
wybrany (gw.) — wyborny, odpowiedni. [przypis edytorski]
wybrany (starop.) — wyborny, wyjątkowy. [przypis edytorski]
wybrany — tu: wykopany. [przypis edytorski]
wybredzać — grymasić, wybrzydzać. [przypis edytorski]
wybredzał — był wybredny, wybierał. [przypis redakcyjny]
wybronować — wygrabić. [przypis edytorski]
wybryki pijanego Wezuwiusza kipiącego pod żyrandolem — mowa o żywiołowo reagującej publiczności zajmującej miejsca na najwyższym piętrze, pod świecznikami, od których buchało gorąco. [przypis edytorski]
wybrzeże des Augustins — ośrodek księgarski położony na lewym brzegu Sekwany. [przypis edytorski]
wybrzeże ryczy — Homer, Iliada XVII 265. [przypis tłumacza]
wybrzeże — tu: brzeg [przypis edytorski]
Wybrzeże w Dover (ang. Dover Beach) — tytuł wiersza Matthew Arnolda. [przypis edytorski]
wybrzuszała się — wyrażenie wzięte w tym znaczeniu właśnie odnośnie do piramidy z książki gen. Składkowskiego o marszałku Piłsudskim. [przypis autorski]
wybuchiwał — dziś tylko: wybuchał (również w odniesieniu do formy wielokrotnej). [przypis edytorski]
wybuchiwały — dziś popr.: wybuchały. [przypis edytorski]
wybuchliwy (daw.) — wybuchowy, tu: porywczy. [przypis edytorski]
wybuchnienie — dziś: wybuch. [przypis edytorski]
wybudował lub dokończył wielu świątyń — dziś popr.: wybudował lub dokończył wiele świątyń. [przypis edytorski]
wyćwiczeńszy — dziś popr.: bardziej wyćwiczony. [przypis edytorski]
wyćwiczonych — hebr. חֲנִיכָיו (chanichaw): ‘wyszkoleni/wyćwiczeni, jego wychowankowie’, od rdzenia חָנַךְ (chanach): ‘szkolić, edukować, wychowywać’. Ludzie, których Abram ćwiczył wielokrotnie do walki, zob. Ibn Ezra do 14:14. Ale midrasz poucza, że słowo to odnosi się do Eliezera, sługi Abrama, którego Abram ćwiczył do spełniania Bożych przykazań, zob. Raszi do 14:14. [przypis edytorski]
wyćwiery — grymasy. [przypis autorski]
wycackany — wypielęgnowany, wymuskany. [przypis edytorski]
wycelać — celować. [przypis edytorski]
wycelić — dziś popr. wycelować. [przypis edytorski]
wycelił — dziś popr. forma: wycelował. [przypis edytorski]
wycelił — dziś popr.: wycelował. [przypis edytorski]
wycelił — dziś: wycelował. [przypis edytorski]
wychadzają (starop. forma) — wychodzą. [przypis edytorski]
wychadzała (starop. forma) — dziś: wychodziła. [przypis edytorski]
wychędożoną — wyczyszczoną aż do połysku. [przypis redakcyjny]
wychędożony (daw.) — tu: uporządkowany, wyczyszczony. [przypis edytorski]
wychlać — aresztować. [przypis edytorski]
wychlany (gw. środ.) — złapany, ujęty. [przypis edytorski]
wychlipce (reg.) — wychłepce. [przypis edytorski]
wychód (daw.) — wolne. [przypis edytorski]
wychówek (daw.) — wychów; wychowanie. [przypis edytorski]
wychod a. wychód (starop.) — wychodek, latryna. [przypis edytorski]
wychodnie — wychodźcy. [przypis edytorski]
wychod (starop.) — wychodek, toaleta. [przypis edytorski]
wychodźca — emigrant, wygnaniec. [przypis edytorski]
Wychodźcie z łodzi, oto wrota — Tu wchodzi poeta w krąg szósty, gdzie są karani pierwsi ustawodawcy rozmaitych odszczepieństw religijnych. Duchy zbuntowane przeciwko Bogu z wielkim gniewem bronią przystępu do bramy podróżnemu, którego tu rozum prowadzi. Chciałyby nawet sam rozum na swoją stronę przyciągnąć, zaiste na to, ażeby go uwięzić, a tym samym odjąć podróżnemu jedynego jego przewodnika. [przypis redakcyjny]
wychodząc witaliśmy gwiazdy — Każda część Boskiej komedii kończy się słowem: gwiazda, która tu jest symbolem naszego nieśmiertelnego ducha wchodzącego coraz wyżej do najwyższego dobra i wiekuistej prawdy, jakimi są: Niebo i Bóg! Myśl ta w tym symbolu ukryta głównym jest celem i ostatnim wyrazem tej arcy chrześcijańskiej epopei Dantowskiej. [przypis redakcyjny]