Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117147 przypisów.
Wasserintellekt (niem.) — wodnisty intelekt; rozwodniony umysł. [przypis edytorski]
Wassermann, Jakub (1873–1934) — pisarz niemiecki, autor m.in. autobiografii Moje życie jako Niemiec i Żyd (1921). [przypis edytorski]
Wasser (niem.) — woda. [przypis edytorski]
Wasserpolacke (niem., żart., neol.) — rozwodnieni Polacy. [przypis edytorski]
Wasserpolak (z niem.: wodny a. rozwodniony Polak) — niemiecki termin stosowany przez Prusaków na określenie ludności mówiącej dialektem śląskim, zamieszkującej Górny i Dolny Śląsk; od XIX w. pejoratywny, używany także na określenie polskojęzycznych mieszkańców Warmii, Mazur i Kaszub. [przypis edytorski]
wasserpolskie narzecze — tak nazywano dialekt typowy dla ludności terenów pogranicza niemiecko-polskiego, szczególnie Śląska, a także Warmii, Mazur oraz Kaszub. [przypis edytorski]
wasser-zupka (z niem. Wasser: woda) — wodnista zupka. [przypis edytorski]
was sind das: Juden (niem.) — co to jest: Żydzi. [przypis edytorski]
w assystencji — dziś: w asyście; w towarzystwie. [przypis edytorski]
W Astapie, mieście hiszpańskim (…) — Tytus Liwiusz, Dzieje Rzymu od założenia miasta, XXVIII, 22–23. [przypis edytorski]
Was Teufel wollen doch die Damen da?… (niem.) — Czego Panie chcą do diabła! [przypis edytorski]
w Astrachanie — dziś popr. forma Msc.lp: w Astrachaniu. [przypis edytorski]
Was? Was… pfui, tun Sie es ja nicht. Wie sind Sie darauf gekommen (niem.) — Co? Co… fuj, niech pan tego nie robi. Jak pan do tego doszedł? [przypis edytorski]
Was wir arbeiten? (niem., zniekszt.) — Przy czym będziemy pracować? [przypis edytorski]
Wasyl, częściej Wasylko Romanowicz (1203–1269) — książę włodzimierski, brat Daniela Halickiego (Daniłła), prawnuk polskiego króla Bolesława Krzywoustego. [przypis edytorski]
Wasyl IV Szujski (1552–1612) — car rosyjski (1606–1610), ostatni władca moskiewski z rodu Rurykowiczów; po niepowodzeniach w wojnie z Dymitrem Samozwańcem II, wspieranym przez oddziały polskiej szlachty, oraz klęsce pod Kłuszynem (1610) został obalony i uwięziony; po wkroczeniu wojsk polskich do Moskwy uznał prawa polskiego królewicza Władysława Wazy do tronu rosyjskiego, wydany przez bojarów Polakom, został wywieziony razem z rodziną do Polski. [przypis edytorski]
wasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy was, czyż was. [przypis edytorski]
wasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy was. [przypis edytorski]
wasza familija (ros.) — pańskie nazwisko [przypis edytorski]
wasza sprawiedliwość wzejdzie jako słońce przed oblicznością moją — por. Iz 58, 8. [przypis edytorski]
wasza — tu: wasza żona. [przypis edytorski]
wasza Uprzejmość i Wierność — tytuł grzecznościowy, jakim król zwraca się do szlachty. [przypis edytorski]
waszę — dziś popr.: waszą. [przypis edytorski]
waszę — dziś: waszą. [przypis edytorski]
waszę (starop. forma) — waszą. [przypis edytorski]
wasze a. waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa: waszmość, tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]
wasze a. waszeć (daw.) — waszmość; skrócona forma grzecznościowa. [przypis edytorski]
wasze — a. waszeć, skrócona forma grzecznościowa: waszmość tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]
wasze — a. waszeć: waszmość; skrócona forma grzecznościowa. [przypis edytorski]
Wasze błagorodie (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów do podpułkownika włącznie. [przypis edytorski]
Wasze błagorodje (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów do podpułkownika włącznie. [przypis edytorski]
waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa używana pomiędzy szlachtą: waszmość (wasza miłość). [przypis edytorski]
waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa: waszmość, tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]
waszeć (daw.) — tytuł grzecznościowy; mieć pozór waszeci: wyglądać jak wielki pan. [przypis edytorski]
waszeć (daw.) — zwrot grzecznościowy, skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]
waszeć (daw.) — zwrot grzecznościowy: szanowny pan. Skrót od wasza miłość. [przypis edytorski]
waszeć — skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]
waszeć — zwrot grzecznościowy, skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]
waszecin (daw.) — przym. dzierżawczy od skróconej formy grzecznościowej wasze, waszeć, czyli waszmość; należący do waszmości. [przypis edytorski]
waszeci — skrót od: waszej miłości. [przypis edytorski]
wasze (daw.) — waszmość. [przypis edytorski]
wasze (daw.) — zwrot grzecznościowy; skrót od waszmość (wasza miłość). [przypis edytorski]
waszego drugiego — «Przemknął przez niego święty [proroczy] duch, gdyż dodał tu i Josefa», zob. Raszi do 43:14. [przypis edytorski]
waszej cześci — pański. [przypis edytorski]
Waszej Dostojności? (…) Zaiste, dziwnie brzmi ten tytuł — Zerwiłebski zwraca się do Padelli jak do dostojnika, nie jak do króla. [przypis edytorski]
Waszej KMości, PMMłgo — skrócone: Waszej Królewskiej Miłości, Pana mojego Miłościwego. [przypis edytorski]
wasze mogiły (…) wnet się ruszyły, o Krakowianko — nawiązanie do powstania krakowskiego, które wybuchło w 1846 r. w Wolnym Mieście Krakowie pod hasłami demokracji i miało stać zrywem ogólnonarodowym, co się jednak nie udało; trwało od 21 lutego do 4 marca, do wojsk austriackich tłumiących powstanie przyłączyli się okoliczni chłopi polscy. [przypis edytorski]
wasze — skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]
Wasze — tu skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan. [przypis edytorski]
wasze — tu: waszmość. [przypis edytorski]
wasze — tu zwrot grzecznościowy, skrót od wasza miłość. [przypis edytorski]
wasze wysokobłagorodie (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów od kapitana do pułkownika włącznie. [przypis edytorski]
wasze wysokobłagorodje (ros.) — tytuł grzecznościowy: wasza wielmożność. [przypis edytorski]
Waszington — właśc. Washington, George (1732–1799) amer. wojskowy i polityk, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych (1789-1797), zyskał sobie miano ojca narodu amerykańskiego. [przypis edytorski]
wasz prorok Nazarejczyk — tj. Jezus z Nazaretu. [przypis edytorski]
waszraum (z niem. Waschraum) — umywalnia. [przypis edytorski]
Waszti — królowa, żona króla perskiego Kserksesa I (hebr. Achaszwerosz, łac. Aswerus), odmówiła przyjścia przed oblicze męża, gdy ten ją wezwał. Za nieposłuszeństwo król ukarał ją rozwodem (Est 1,19). Jej następczynią została Estera (Est 2,17). [przypis edytorski]
Waszti — według Księgi Estery piękna żona króla Achaszwerosza, oddalona przez niego za publicznie okazane nieposłuszeństwo; jej następczynią została Estera. [przypis edytorski]
wasz — tu: wasz mąż. [przypis edytorski]
waszy — dziś popr.: wasz. [przypis edytorski]
Waszyngton — stolica Stanów Zjednoczonych, położona nad rzeką Potomak, we wschodniej części kontynentu. [przypis edytorski]
Waszyngton, właśc. George Washington (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie pierwszy prezydent (1789–1797) nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]
Waszyngton, właśc. Washington, George (1732–1799) — generał, polityk i mąż stanu amerykański, wódz naczelny Armii Kontynentalnej w latach 1775–1784, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych (1789–1797), jeden z „ojców założycieli”; po zakończeniu prezydentury George Washington powrócił do swojej posiadłości Mount Vernon, od czasu do czasu doradzając prezydentowi Johnowi Adamsowi, swemu następcy. [przypis edytorski]
Waszyngton właśc. Washington, George (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie, w l. 1789–1797 pierwszy prezydent nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]
Waszyngton, właśc. Washington, George (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie pierwszy prezydent (1789–1797) nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]
wataha — tu: grupa uzbrojonych, niebezpiecznych ludzi. [przypis edytorski]
Wat, Aleksander — właśc. Aleksander Chwat (1900–1967), poeta, tłumacz, autor wspomnień, w młodości związany z futuryzmem, w czasie II wojny światowej więzień NKWD, od 1961 na emigracji. [przypis edytorski]
wata — wypowiedź pozbawiona istotnej treści. [przypis edytorski]
watażka — dowodzący oddziałem wolnych Kozaków lub bandą rozbójników. [przypis edytorski]
watażka — tu: przywódca oddziału wolnych Kozaków. [przypis edytorski]
Waterloo — tu: London Waterloo, stacja kolejowa w Londynie. [przypis edytorski]
Waterman — renomowana marka wiecznych piór, najwygodniejszych przyrządów do pisania ręcznego przed wynalezieniem długopisów i ich upowszechnieniem po II wojnie światowej. [przypis edytorski]
waterproof (ang.) — wodoodporny, tu: materiał wodoodporny. [przypis edytorski]
water-proof — tu: płaszcz wodoodporny. [przypis edytorski]
watówka (pot.) — kurtka watowana. [przypis edytorski]
watra (gw.) — ognisko. [przypis edytorski]
watra (gw. podhalańska) — ognisko. [przypis edytorski]
watra — ognisko. [przypis edytorski]
watra (reg.) — ognisko. [przypis edytorski]
watrzany — pochodzący od watry, tj. od ogniska pasterskiego palonego przy szałasie. [przypis edytorski]
Watson, John — postać literacka z cyklu powieści i opowiadań Arthura Conana Doyle'a: współlokator, przyjaciel i współpracownik Sherlocka Holmesa, kronikarz jego sukcesów. [przypis edytorski]
Watteau, Antoine (1684–1721) — właśc. Jean-Antoine Watteau, francuski malarz, rysownik i rytownik. [przypis edytorski]
Watteau, Antoine (1784–1724) — francuski malarz, prekursor i czołowy przedstawiciel francuskiego rokoka. [przypis edytorski]
Watteau, Jean-Antionne (1684–1721) — francuski malarz i rysownik, prekursor rokoka. [przypis edytorski]
Watteau, Jean-Antoine (1684–1721) — francuski malarz i rysownik, prekursor rokoka. [przypis edytorski]
Watteau, Jean Antoine (1684–1721) — fr. malarz i rysownik; kolorysta, przedstawiciel rokoka. [przypis edytorski]
Watt, James (1736–1819) — szkocki inżynier i wynalazca, twórca kluczowych ulepszeń konstrukcji maszyny parowej, dzięki którym maszyny te zapoczątkowały rewolucję przemysłową. [przypis edytorski]
watyczny (neol., z łac.) — wieszczy, natchniony; związany z natchnionym przez bogów wieszczkiem, poetą lub śpiewakiem. [przypis edytorski]
Watykan — południowoeuropejskie państwo sprawujące zwierzchnictwo nad Kościołem katolickim; rezyduje tam papież; stolicą również jest Watykan. [przypis edytorski]
Watykan — tu: papiestwo, Kościół rzymskokatolicki i jego hierarchia; od nazwy wzgórza Watykan w Rzymie, które od XIV w. stało się główną siedzibą papieży i najwyższych władz Kościoła. [przypis edytorski]
Watyniusz — jeden z towarzyszy Nerona, organizator walk gladiatorów. [przypis edytorski]
W[at]zdorf — w wydaniu źródłowym fragment nieczytelny; uzupełniony na podstawie innego opracowania. [przypis edytorski]
w Austrii, a zatem i w Galicji — w powstałej w 1867 monarchii austro-węgierskiej Galicja stanowiła część wielonarodowych ziem Cesarstwa Austrii. [przypis edytorski]
wawelowy — dziś popr.: wawelski. [przypis edytorski]
Wawelska — warszawska ulica w dzielnicy Ochota. [przypis edytorski]
Wawel — wzgórze w Krakowie, historyczna siedziba królewska. [przypis edytorski]
Wawel — wzgórze w Krakowie, nad brzegiem Wisły. Znajduje się na nim zamek, dawna siedziba królów Polski. [przypis edytorski]
Wawel — zamek na wzgórzu nad brzegiem Wisły na Starym Mieście w Krakowie, dawna siedziba królów Polski; w kryptach pod katedrą wawelską znajdują się groby władców, wieszczów i bohaterów narodowych. [przypis edytorski]
w Awentynu lesie — na znanym wzgórzu Rzymu. [przypis edytorski]
w Awinionie nie papież, jeno aleksandryjski sułtan siedzi — mowa o okresie rezydowania papieży w Awinionie; tzw. ”niewoli awiniońskiej” (1309-1377). [przypis edytorski]