Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 447 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 119751 przypisów.
nie bełby beł (…) bezpieczny (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: nie byłby bezpieczny wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
nie beł mistrz jaki uczony, co miał grób z drogich marmurów ukować (starop.) — nie było wykształconego rzemieślnika, który umiałby wykuć grób z drogich marmurów. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — dziś: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — dziś popr.: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
niebespiecznem (starop. forma ort.) — dziś: niebezpiecznym. [przypis edytorski]
niebespieczny (starop. forma ort.) — dziś popr.: niebezpieczny; groźny. [przypis edytorski]
niebespieczny (starop. forma ort.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]
nie bez ale (daw.) — nie bez wad. [przypis edytorski]
niebezność — niejasne, możliwy błąd źródła; może chodzić o „niebezpieczeństwo” bądź o „niezbędność”. [przypis edytorski]
nie bez oględności właściwej — nie bez odpowiedniej rozwagi. [przypis edytorski]
niebezpieczeństwie życia — w oryg. niem. Lebensgefahr: śmiertelne niebezpieczeństwo, zagrożenie życia. [przypis edytorski]
niebezpieczeństwy — dziś popr. forma N. lm: niebezpieczeństwami. [przypis edytorski]
Niebezpieczne związki — powieść epistolarna Choderlosa de Laclosa (1741–1803) z 1782 r. [przypis edytorski]
niebiańskiemi (…) chóry — dziś popr. forma N. lm: niebiańskimi chórami. [przypis edytorski]
niebianie — mieszkańcy nieba, aniołowie; popr. forma N lm. powinna brzmieć: niebianami. [przypis edytorski]
nie biegłym w rymowaniu (daw.) — skrót od: nie jestem biegły. [przypis edytorski]
Nie biej (białorus.) — nie bij. [przypis edytorski]
niebiesiech (daw. forma) — dziś: niebiosach. [przypis edytorski]
Niebieska Dolina — dolinka w okolicy wsi Brzegi. [przypis edytorski]
Niebieskie Państwo — tu: Chiny. [przypis edytorski]
niebieskie pończochy a. błękitne pończochy (ang. blue-stocking) — potoczne określenie wykształconych i wyemancypowanych kobiet w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
niebieskie pończochy a. błękitne pończochy (ang. blue-stocking) — pot. określenie kobiet wykształconych i wyemancypowanych w Wielkiej Brytanii; we Francji częściej używano określenia sawantka. [przypis edytorski]
niebieskie siły — aniołowie. [przypis edytorski]
niebieski — mocno spróchniałe drewno przybiera niekiedy ciemny, zielono-niebieski odcień. [przypis edytorski]
niebieski (starop.) — tu: niebiański. [przypis edytorski]
niebieski — tu: pojawiający się na niebie. [przypis edytorski]
niebieski zmysł — niebo. [przypis edytorski]
niebieskomleczny (niem. milchblauen) — dziś: mlecznoniebieski. [przypis edytorski]
niebiosa zatrwożyć — Słowacki Król-Duch, Pieśń II, XLII. [przypis edytorski]
niebios dla cię litość głucha — tj. litość niebios jest głucha dla ciebie; nie wzbudzasz litości niebios. [przypis edytorski]
niebiosów (daw.) — dziś raczej forma: niebios. [przypis edytorski]
niebiosów — dziś popr. forma D. lm: niebios. [przypis edytorski]
niebiosów — dziś popr. forma D.lm: niebios. [przypis edytorski]
niebiosów — dziś popr. forma: niebios. [przypis edytorski]
niebiosów — dziś popr.: niebios. [przypis edytorski]
niebiosy — dziś popr. forma N.lm: niebiosami. [przypis edytorski]
niebitny — tu: niezdolny do boju. [przypis edytorski]
niebłagonadiożnost' (ros.) — nieprawomyślność. [przypis edytorski]
niebłogosławieństwo (daw.) — brak błogosławieństwa, kara boska. [przypis edytorski]
niebliżu a. nieblizu (starop.) — daleko, dawno. [przypis edytorski]
nie bójś (z ros.) — nie bój się; tu w znaczeniu: nie miej wątpliwości. [przypis edytorski]
nieboga — biedaczka, nieszczęsna. [przypis edytorski]
nieboga (daw.) — biedaczka, nieszczęsna. [przypis edytorski]
nie bogatam — skrót od: nie jestem bogata. [przypis edytorski]
niebogi (daw.) — biedny, nieszczęsny. [przypis edytorski]
niebogi (daw.) — biedny. [przypis edytorski]
niebogi (daw.) — nieszczęśliwy. [przypis edytorski]
niebogi — ktoś wzbudzający współczucie. [przypis edytorski]
nie bogini z łona wydałać — inaczej: nie bogini wydała cię z łona. [przypis edytorski]
niebogi — tu: nieszczęsny. [przypis edytorski]
niebo — hebr. שָׁמַיִם (szamajim): 'niebo', można to także odczytywać jako złożenie słów שָׁם (szam): 'tam' i מַיִם (majim): 'woda': 'tam, nad przestworem, jest woda w postaci chmur i mgieł'. [przypis edytorski]
niebo i ziemię, — u Cylkowa werset zakończony kropką, co zaciemnia sens następnego wersetu. [przypis edytorski]
Nie boj-sa — nie bój się. [przypis edytorski]
niebom osięgła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: osiągnęłam niebo. [przypis edytorski]
Nie, bo na ulicy przenocujemy — «Jednak do Abrahama odrzekli: „Uczyń tak, jakeś powiedział” (Ks. Rodzaju 18:5), stąd [płynie nauka], że można odmawiać mniej ważnemu, ale nie można odmawiać wielkiemu [człowiekowi]», zob. Raszi do 19:2. [przypis edytorski]
niebo polarne — niem. Eismeer: Ocean Lodowaty. [przypis edytorski]
nieboractwo (rzad.) — istota godna pożałowania, biedactwo. [przypis edytorski]
nieborak — nieszczęśnik, biedak. [przypis edytorski]
nieboś rzucił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: niebo rzuciłeś. [przypis edytorski]
niebosięgny — dziś: niebosiężny. [przypis edytorski]
niebosiężny — wysoki aż do nieba. [przypis edytorski]
Nie-Boska komedia — dramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego (1812–1859), opublikowany w 1835 roku. [przypis edytorski]
Nie-Boska Komedia — dramat Zygmunta Krasińskiego z 1835 r. [przypis edytorski]
Nie-Boska komedia — dramat Zygmunta Krasińskiego z 1835 r. [przypis edytorski]
nieboszczyca (daw.) — nieboszczka. [przypis edytorski]
nieboszka (starop.) — nieboszczka. [przypis edytorski]
niebożę — biedactwo, nieborak, ktoś nieszczęśliwy. [przypis edytorski]
Nieboż winno czyli wyroki (daw.) — konstrukcja podwójna z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż, oraz partykułą -li; znaczenie pytania retorycznego: czy to niebo winne (temu) czy też wyroki. [przypis edytorski]
nie bresz (reg.) — nie kłam. [przypis edytorski]
nie budowano ich, a kopano — dziś popr.: nie budowano ich, ale kopano. [przypis edytorski]
Niebuhr, Barthold Georg (1776–1831) — historyk duński i niem., stosował w swych pracach metodę filologiczno-historyczną, wykładowca historii staroż. w Berlinie, od 1823 w Bonn, członek Berlińskiej Akademii Nauk; mąż stanu w służbie pruskiej, w l. 1816–1823 ambasador Elektoratu Brandenburgii i Królestwa Prus w Watykanie, ekspert w zakresie finansów. [przypis edytorski]
Niebuhr, Karsten (1733–1815) — niemiecki kartograf i podróżnik, badacz pisma klinowego, jedyny z sześciu członków duńskiej ekspedycji naukowej wysłanej na Bliskich Wschód (1761–1767), który przeżył tę wyprawę; autor dzieła Reisebeschreibung von Arabien und anderen umliegenden Ländern (Opis podróży do Arabii i innych krajów ościennych, 1778). [przypis edytorski]
nie bursztynem czuć ciebie — sproszkowany bursztyn dodawany jest do kadzideł kościelnych. [przypis edytorski]
niebu wprzód nie dają — sens: nie pozwalają na stwierdzenie, że barwa nieba jest piękniejsza. [przypis edytorski]
nie byłaby odszukała — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie odszukałaby wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia). [przypis edytorski]
nie byłaby sobie wyobraziła — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie wyobraziłaby sobie wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia) [przypis edytorski]
nie była ciemną, ani pochmurną (daw.) — dziś: nie była ciemna, ani pochmurna. [przypis edytorski]
nie była jako (daw.) — nie było jej od. [przypis edytorski]
nie była nawiedzała i trapiła — daw. czas zaprzeszły; dziś: nie nawiedzała i trapiła (wcześniej). [przypis edytorski]
nie była podgoloną — dziś raczej: nie była podgolona. [przypis edytorski]
nie była podobna (starop. konstrukcja zdaniowa) — niepodobne było; było niemożliwe. [przypis edytorski]
nie była poznała — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie poznała wcześniej (przed inną czynnością a. wydarzeniem wyrażoną zwykłym czasem przeszłym). [przypis edytorski]
nie była tęga na nogi — nie miała mocnych nóg. [przypis edytorski]
nie byłbym go poznał (daw.) — dziś: nie poznałbym go. [przypis edytorski]
nie byłbym jej teraz opuścił — daw. konstrukcja składniowa; dziś: nie opuściłbym jej teraz. [przypis edytorski]
nie byłby niczego zajął — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]
nie byłby uczynił — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: nie uczyniłby wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
nie byłem mocen — dziś: nie byłem w mocy; nie mogłem, nie byłem w stanie. [przypis edytorski]
nie byłem z nimi związany — tj. z obozem legionistów, piłsudczyków, rządzącym w Polsce po antydemokratycznym wojskowym zamachu stanu w maju 1926, przeprowadzonym na tle pogarszającej się sytuacji politycznej i gospodarczej państwa, pod hasłami „uzdrowienia” (sanacji) nieudolnego systemu parlamentarno-demokratycznego przez wzmocnienie władzy wykonawczej. [przypis edytorski]
niebyłe — takie, które się nie zdarzyło. [przypis edytorski]
nie był (…) kosztownym — dziś: nie był kosztowny. [przypis edytorski]
nie byłli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy nie był, czyż nie był. [przypis edytorski]
nie było podobna — nie sposób było, nie dało się. [przypis edytorski]
niebyłość — dziś: niebyt. [przypis edytorski]
nie było widno — dziś: nie było widać. [przypis edytorski]
nie było w nim wody — «Czyż z tego, że jest powiedziane, że dół był próżny, nie jest oczywiste, że nie było w nim wody? Co zatem znaczą słowa, że nie było w nim wody? Wody w nim nie było, ale były w nim węże i skorpiony», zob. Raszi do 37:24. [przypis edytorski]
nie byłożby — czy nie byłoby. [przypis edytorski]
nie byłoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie było, czyż nie było. [przypis edytorski]
nie był posądził — konstrukcja czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od innych czynności i stanów wyrażonych zwykłym czasem przeszłym albo niezrealizowaną możliwość; znaczenie: nie posądziłby wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]
