Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 447 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 119747 przypisów.
odprószanie — tu: odkurzanie; por.: oprószyć. [przypis edytorski]
odprowadzić — właśc. odprawić. [przypis edytorski]
od — przez. [przypis edytorski]
od przybytku koniom lżej — kontaminacja dwóch przysłów: „Od przybytku głowa nie boli” i „Baba z wozu, koniom lżej”. [przypis edytorski]
od przyciesi — od podwalin. [przypis edytorski]
odprzysiąc — przysiąc odstąpienie od czegoś. [przypis edytorski]
odpukać — tu: pouderzać lekko palcem w niemalowane drewno, co zgodnie z przesądem ma zapobiec nieszczęściu. [przypis edytorski]
odpust — tu: lokalna uroczystość kościelna połączona z urządzanym z tej okazji kiermaszem, festynem itp. [przypis edytorski]
odpust — w religii katolickiej darowanie bądź zmniejszenie kary za grzechy, które zostały już odpuszczone. [przypis edytorski]
odpytać — tu: odzyskać. [przypis edytorski]
odra — choroba zakaźna atakująca przede wszystkim dzieci; do jej objawów należy wysypka. [przypis edytorski]
odrachować (daw.) — dziś: odliczyć. [przypis edytorski]
od radosnej witany kochanki — dziś: witany przez radosną kochankę. [przypis edytorski]
Odra — rzeka w Europie Środkowej, płynąca przez Czechy, Polskę i Niemcy. [przypis edytorski]
Odra — rzeka w środkowej Europie, płynąca przez Czechy, Polskę i Niemcy. [przypis edytorski]
odraźliwy — odrażający. [przypis edytorski]
odrażać (daw.) — zrażać, zniechęcać. [przypis edytorski]
odrażać — zniechęcać. [przypis edytorski]
od razum się zerwał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: od razu się zerwałem. [przypis edytorski]
od razu poznać — tu: od razu widać; od razu można poznać. [przypis edytorski]
O dreimal hoch beglücktes Haus, wo das ist kleine Gabe! (niem.) — Po trzykroć błogosławiony dom, w którym jest mały dar; nieco zmieniony fragment z ballady Goethego Der Sänger. [przypis edytorski]
od Rewolucji do Restauracji — okres historii Francji od obalenia monarchii w wyniku Rewolucji Francuskiej (1789–1799), przez rządy Napoleona, aż do jego abdykacji (1814) i przywrócenia władzy dynastii Burbonów. [przypis edytorski]
odróbka — tu: odrobinka. [przypis edytorski]
odród — odrodzenie. [przypis edytorski]
od robaków (daw.) — przez robaki. [przypis edytorski]
odrobek (daw.) — odpracowanie długu. [przypis edytorski]
od rodu — tu: od urodzenia, tj. przez całe życie. [przypis edytorski]
od rodzicam go dostał (daw.) — dostałem go od ojca. [przypis edytorski]
odrodzon — skrócona forma r.m.; odrodzony. [przypis edytorski]
od Romanistów (daw.) — tu w znaczeniu: przez Romanistów. [przypis edytorski]
od rozumu błądzi — traci rozum, popada w obłąkanie. [przypis edytorski]
o drugich kurach — kiedy po raz drugi zapieją koguty. [przypis edytorski]
o drugim Baconie, z Werulamu — Francis Bacon (1561–1626), angielski filozof epoki odrodzenia i baroku, prawnik i polityk. Zwolennik empiryzmu. Nosił tytuł m.in. barona Verulam. [przypis edytorski]
odrutowane naczynie — dawniej rozbite naczynia ceramiczne, np. gliniane garnki, drutowano, tj. mocno ściągano pękniętą skorupę drucianą siatką; praktyka ta i zawód druciarzy stopniowo zanikały po I wojnie światowej wskutek fabrycznej produkcji tanich naczyń glinianych i kamionkowych, których nie opłacało się drutować. [przypis edytorski]
odruzgi (daw.) — odpryski. [przypis edytorski]
odruzg — odłam. [przypis edytorski]
odrwić (daw.) — oszukać. [przypis edytorski]
odrwić — tu daw.: oszukać. [przypis edytorski]
odryna (reg.) — budynek, w którym przechowuje się siano. [przypis edytorski]
odrzec się czegoś — wyrzec się czegoś. [przypis edytorski]
odrzecze — dziś: odrzeknie. [przypis edytorski]
odrzecze — dziś popr. forma: odrzeknie. [przypis edytorski]
Odrzekł — u Cylkowa 'I rzekł'. [przypis edytorski]
odrzucać zysk — dziś w tym znaczeniu: przynosić zysk. [przypis edytorski]
odrzucił — tu: odpowiedział. [przypis edytorski]
odrzwia — konstrukcyjne ujęcie otworu drzwiowego, złożone z węgarów i nadproża. [przypis edytorski]
odrzwia — tu: duże i ciężkie drzwi. [przypis edytorski]
Odrzykoń — w oryginale imię oznaczało mniej więcej „ten, kto oszczędza na koniach”, co jest dokładną odwrotnością postępowania bohatera. [przypis edytorski]
od Świętego Jana — tj. od dnia św. Jana; najbardziej popularny dzień św. Jana przypada 24 czerwca. [przypis edytorski]
od św. Jana do św. Michała — określenia czasu bazujące na ważnych świętach kościelnych: dzień św. Jana przypada w Kościele katolickim 24 czerwca, zaś św. Michała przypada 29 września. [przypis edytorski]
od św. Michała po Boże Narodzenie — od 29 września do 25 grudnia 1112 r. [przypis edytorski]
od św. Michała — tj. od dnia 29 września, kiedy obchodzone jest w kościele katolickim upamiętnienie św. Michała Archanioła. [przypis edytorski]
odsądzić — tu daw.: pozbawić wyrokiem sądu praw do czegoś. [przypis edytorski]
odsada — krawędź wału. [przypis edytorski]
odsada — odróżnienie. [przypis edytorski]
odsadzić się — oddalić się od kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
odsadzić — tu: odepchnąć. [przypis edytorski]
od Sahajdacznych — tu: od połowy XVII w.; Petro Konaszewicz-Sahajdaczny (1570–1622) — hetman i wybitny wódz kozacki, walczył po stronie Rzeczypospolitej w wojnie polsko-rosyjskiej 1609–1618, organizował kozackie wyprawy łupieżcze do Stambułu, dowodził Kozakami w bitwie pod Chocimiem. [przypis edytorski]
od Salomona i teraz się zowie (kościół) — świątynia Salomona w Jerozolimie. [przypis edytorski]
…od Santa Lucia aż do Villafranca… — pola bitew kampanii 1859 r. W Villafranca (miejscowość w północnych Włoszech, w prowincji Werona) został zawarty pokój z Austriakami, w wyniku którego Lombardię włączono do Królestwa Sardynii (Piemontu). [przypis edytorski]
odsednienie — uszkodzenie skóry grzbietu konia spowodowane uciskiem uprzęży. [przypis edytorski]
odsełane (daw. forma) — dziś: odsyłane. [przypis edytorski]
odsep — opłata w formie odsypanej mąki. [przypis edytorski]
odsetka (daw.) — procent od kwoty; dziś tylko w lm: odsetki. [przypis edytorski]
odsię — od siebie. [przypis edytorski]
odsiecz wiedeńska — wyprawa wojsk Jana III Sobieskiego na odsiecz Wiedniowi oblężonemu przez armię turecką, ukoronowana zwycięską bitwą pod Wiedniem, stoczoną 12 września 1683. [przypis edytorski]
odsieczy (starop. forma) — dziś M.lm: odsiecze. [przypis edytorski]
odsiedziałem karę pięć lat więzienia — popr.: odsiedziałem karę pięciu lat więzienia. [przypis edytorski]
odsiedziałeś wieżę u mnie — tzn. odsiedziałeś u mnie przykry, długi czas, jak w więzieniu. [przypis edytorski]
od skarbcu — dziś popr. forma D. lp: od skarbca. [przypis edytorski]
od skarbcu — dziś popr. forma D. lp: skarbca. [przypis edytorski]
odsłoń (neol.) — odkryty stok wzgórza. [przypis edytorski]
odsłoniony — dziś raczej: odsłonięty. [przypis edytorski]
od — słowo 'od' dodane przez Cylkowa, nie ma go w oryginale. [przypis edytorski]
odsługa (daw.) — usługa oddana za usługę. [przypis edytorski]
od spieki Syriuszowej bronią — Syriusz (łac. Sirius, z gr. Σείριος: palący, gorący), najjaśniejsza gwiazda nieba północnego, w lipcu i sierpniu wschodzi na niebo przed wschodem Słońcem i jest znakiem największych upałów letnich. [przypis edytorski]
od sta (daw.) — od stu (sta: daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik); dziś: procent. [przypis edytorski]
od sta (daw.) — od stu (sta: daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik); dziś: procent. [przypis edytorski]
od sta — dziś: procent. [przypis edytorski]
od (starop.) — przez; od Anioła (…) zleczony,: wyleczony przez anioła. [przypis edytorski]
od (starop.) — przez; od bojaźni zwyciężony: zwyciężony przez bojaźń. [przypis edytorski]
od (starop.) — przez; od niego: przez niego. [przypis edytorski]
od (starop.) — przez; od tych wojowników pobitych: pobitych przez tych wojowników. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przed; od cesarzów chciwych: przed chciwymi cesarzami. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przed; od Tankreda strzegli: strzegli przed Tankredem. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przez; był od chrześcian wzięty: został wzięty przez chrześcijan. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przez; od Hetmana: przez Hetmana. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przez; od mistrzów zrobioną: zrobioną przez mistrzów. [przypis edytorski]
od (starop.) — tu: przez; zabitej od siebie: przez siebie zabitej. [przypis edytorski]
odstawione — od piersi, pod koniec 24 miesiąca życia dziecka, zob. Raszi do 21:8. [przypis edytorski]
odstawując — dziś: odstawiając. [przypis edytorski]
odstępnie napisałem — tu: odchodząc od tematu. [przypis edytorski]
odstępywali — dziś popr. forma: odstępowali. [przypis edytorski]
od stopy do głowy — dziś popr.: od stóp do głów. [przypis edytorski]
od Strojnowskiego (daw.) — przez Strojnowskiego. [przypis edytorski]
odstrojony — dziś: rozstrojony. [przypis edytorski]
od strony Koluszek — na poczcie w Koluszkach znajduje się ogólnokrajowy Wydział Przesyłek Niedoręczonych. [przypis edytorski]
od strony morza nie dojedzie żaden statek — właśc. popr.: (…) nie dopłynie (…) statek. [przypis edytorski]
odstrychnąć się (daw.) — tu: oddalić się, zerwać a. ochłodzić stosunki. [przypis edytorski]
odstrychnienie się — tu: odcięcie się, odłączenie się. [przypis edytorski]
