Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 124978 przypisów.

Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, satyryk, felietonista i krytyk teatralny. Współtworzył kabaret literacki Pikador i grupę poetycką Skamander. W międzywojniu współpracował z „Wiadomościami Literackimi”. Wiele kabaretów (m.in. kabarety Czarny Kot, Qui Pro Quo, Cyrulik Warszawski) korzystało z jego tekstów satyrycznych. [przypis edytorski]

słoniów — dziś popr. forma: słoni. [przypis edytorski]

słoniony — osłonięty; słonione przejścia: podcienia. [przypis edytorski]

słonki, bekasy — średniej wielkości (ok. 30 cm) ptaki wędrowne z rodziny bekasowatych, występujące na terenach podmokłych. [przypis edytorski]

słopiec (ros. слопец) — pułapka na zwierzęta, przywalająca je swym ciężarem. [przypis edytorski]

słota — deszcz, często długotrwały. [przypis edytorski]

słota — deszczowa, ponura pogoda. [przypis edytorski]

słota — długotrwały deszcz. [przypis edytorski]

słotne Hyjady — grupa gwiazd w konstelacji Byka, w którą Słońce wchodzi w poł. maja, rozpoczynając porę deszczową; tu z przydomkiem „słotne”, w oryg. ich gr. nazwa znaczy tyle do „deszczowe”. [przypis edytorski]

słowa (…) Arystotelesa (…) nie ma na świecie przyjaciół — parafraza, por. Diogenes Laertios, Arystoteles, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, V, 21. [przypis edytorski]

Słowacki, Euzebiusz (1772–1814) — dramatopisarz, teoretyk literatury, zwolennik klasycyzmu; ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Słowacki, Euzebiusz (1773–1772) — historyk i teoretyk literatury, ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg, filozof i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — wielki poeta i dramatopisarz romantyczny; autor m.in. poematu Król-Duch, w którym występuje postać Wandy. [przypis edytorski]

Słowackim, który opisał święcone u Radziwiłła — mowa o stylizowanym na gawędę szlachecką, parodystycznym utworze Słowackiego pt. Święcone u J. O. księcia Radziwiłła Sierotki (1840), nawiązującym do postaci historycznego podróżnika i pamiętnikarza, Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła, zwanego „Sierotką”. [przypis edytorski]

słowa czynne (daw.) — czasowniki. [przypis edytorski]

słowa Dawida — słowa biblijnych Psalmów, których autorstwo przypisywano królowi Izraela Dawidowi (1040–970 p.n.e.). [przypis edytorski]

słowa Jopowe — słowa Hioba (J 14,1). [przypis edytorski]

słowa Petrarki: „Cnota pochwyci za oręż (…) męstwo jeszcze nie wygasło w piersiach włoskich” — z cancony Italia mia, benché 'l parlar sia indarno. [przypis edytorski]

Słowa, słowa, słowa — jedna z najsłynniejszych kwestii Hamleta, który czując się wezwany do czynu przez ducha swego ojca, jednocześnie nie znajduje w sobie sił i determinacji, aby przystąpić do działania; w związku z tym wszelkie rozważania i literackie dywagacje wydają mu się jałowe. Tradycja komentatorska wiąże tę kwestię w sztuce Shakespeare'a z wydawanym w l. 1580–1595 zbiorem esejów Michaela de Montaigne Próby, których pierwsze tłumaczenie na angielski (Johna Florio) ukazało się w 1603 r. [przypis edytorski]

Słowa, słowa, słowa, słowa — cytat z kwestii tytułowego bohatera w Hamlecie Shakespeare'a. [przypis edytorski]

słowa Wilhelma Orańskiego z siedemnastego wieku… — omyłka autora, słowa Wilhelma I Orańskiego przypisał jednemu z jego następców, Wilhelmowi III Orańskiemu (1650–1702). [przypis edytorski]

słowianofagia — żywienie się Słowianami; pożeranie Słowian. [przypis edytorski]

Słowiczku mój! a leć, a piej!… — Adam Mickiewicz, Liryki lozańskie: Do B. Z. (Bohdana Zalewskiego). [przypis edytorski]

słowiech (starop. forma) — dziś: słowach. [przypis edytorski]

Słowiesnost' (ros.) — piśmiennictwo; tu: wypisy z literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]

słowo boże (…) w miarę — parafraza Biblia, Rz 12:3. [przypis edytorski]

słowo (daw.) — czasownik. [przypis edytorski]

Słowo jest czynu testamentem — cytat z poematu Cypriana Kamila Norwida Promethidion, którego Epilog rozpoczyna się następującą refleksją:

„Słowo — jest czynu testamentem; czego się nie może czynem dopiąć, to się w słowie testuje — przekazuje; takie tylko słowa są potrzebne i takie tylko zmartwychwstają czynem — wszelkie inne są mniej lub więcej uczoną frazeologią albo mechaniczną koniecznością, jeżeli nie rzeczą samej sztuki”.

[przypis edytorski]

„Słowo” — konserwatywny dziennik informacyjno-polityczny wydawany w latach 1882–1919 w Warszawie. [przypis edytorski]

Słowo — konserwatywny dziennik wydawany w latach 1922–1939 w Wilnie, organ prasowy litewskiego ziemiaństwa. [przypis edytorski]

słowom dostał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: słowo dostałem. [przypis edytorski]

Słowo od redakcji — artykuł wstępny („wstępniak”) w czasopiśmie, w którym poruszane są najważniejsze problemy, omawiane aktualne wydarzenia lub główne tematy innych artykułów w numerze. Artykuł wstępny często pisany jest przez redaktora naczelnego lub jego zastępcę. Tekst wstępniaka może znacząco wpływać na opinie czytelników, a nawet na wydarzenia społeczne i polityczne; niekiedy tytuł takiego artykułu lub jego fragment staje się hasłem, sloganem funkcjonującym w powszechnym obiegu. [przypis edytorski]

Słowo Pańskie zapaliło go, posłał król i z więzienia go wyjął, i postanowił go panem domu swego… — Ps 104, 19–22. [przypis edytorski]

Słowo Polskie — polska gazeta, wydawana w latach 1895–1934 roku we Lwowie. [przypis edytorski]

słowo swoje iszcząc — spełniając swoje słowo; dotrzymując słowa. [przypis edytorski]

Słowo twórcze, które było na początku, było u Boga i było Bogiem, a „wszystko przez nie się stało…”, bo „w nim był żywot” — por. J 1, 1–4. [przypis edytorski]

słowo — żart nawiązujący do dawnego znaczenia wyrazu słowo: czasownik. [przypis edytorski]

słowo zdzierżyć (daw.) — dotrzymać słowa. [przypis edytorski]

słowo z Ewangelii: Haceldama, co znaczy: cena krwi — taką nazwę miało nosić pole pod Jerozolimą przez chrześcijan wiązane z osobą Judasza, który za pieniądze zdradził Jezusa i wydał go prześladowcom (Mt 27, 3–8; Dz 1, 18–19). [przypis edytorski]

słowy chełpliwemi — dziś popr. forma: chełpliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — dziś N. lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — forma N. lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy — daw. forma N.lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw. N. lm) — słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma C.lm: słowom. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma N.lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr.: słowami. [przypis edytorski]

słowy pieszczotliwymi — dziś popr. forma N. lm: słowami pieszczotliwymi. [przypis edytorski]

słowy prędkiemi — dziś popr. forma N. lm: słowami prędkimi. [przypis edytorski]

słowy prostymi — dziś: słowami prostymi. [przypis edytorski]

słowy smutnemi, głosy straszliwemi — dziś popr. forma N. lm: smutnymi słowami, straszliwymi głosami. [przypis edytorski]

słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami; słowy nasze lżył uszczypliwemi: lżył naszych uszczypliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy straszliwemi (daw. forma) — dziś N lm: słowami straszliwymi. [przypis edytorski]

słowy zimnemi — dziś popr. forma N. lm: zimnymi słowami. [przypis edytorski]

słożyć (starop.) — złożyć, ułożyć. [przypis edytorski]

słuchać harmonii planet — wg poglądów pitagorejczyków orbity poruszających się ciał niebieskich pozostawały ze sobą w takich samych prostych stosunkach liczbowych jak dźwięki muzyki; koncepcja ta była popularna od starożytności aż do czasów Keplera (XVII w.), lecz na ogół harmonii sfer nie rozumiano dosłownie, jako słyszalnych dźwięków. [przypis edytorski]

słuchaczów — dziś popr. forma: słuchaczy. [przypis edytorski]

słuchając tych straszliwych historii, budziło się w niej współczucie — popr.: gdy słuchała tych straszliwych historii, budziło się w niej współczucie. [przypis edytorski]

słuchajcie i zważcie u siebie, Że według Bożego rozkazu… — Adam Mickiewicz, Dziady, część II. [przypis edytorski]

słuchajęcy (daw.) — kiedy słuchał. [przypis edytorski]

słuchaj (…) mało (starop.) — posłuchaj trochę. [przypis edytorski]

słuchajta (gw.) — słuchajcie. [przypis edytorski]

słuchajże — konstrukcja z partykułą -że, tu: w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

słuchajże (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

Słuchała ich tak, jak Haman słucha grzechotek w święto Purim — podczas święta Purim w bóżnicy odczytywana jest publicznie Księga Estery, a kiedy z ust czytającego pada imię Hamana, niegodziwego prześladowcy Żydów, wierni hałasują kołatkami i grzechotkami, żeby je zagłuszyć. [przypis edytorski]

Słuchali go tak, jak Haman słucha grzechotu kołatek i grzechotek — podczas święta Purim w bóżnicy odczytywana jest publicznie Księga Estery, a kiedy z ust czytającego pada imię Hamana, niegodziwego prześladowcy Żydów, wierni hałasują kołatkami i grzechotkami, żeby je zagłuszyć. [przypis edytorski]

słucham cię oczyma — to przykład synestezji, popularnego w okresie Młodej Polski środka stylistycznego, polegającego na przypisywaniu jednemu zmysłowi wrażeń charakterystycznych dla innego zmysłu. [przypis edytorski]

słuchanie — tu: posłuchanie, audiencja. [przypis edytorski]

słuch — tu: ucho zająca. [przypis edytorski]

słuchy (starop.) — tu: odgłosy. [przypis edytorski]

słuchy — uszy. [przypis edytorski]

słuchy — uszy, szczególnie zajęcze. [przypis edytorski]

słuchy — uszy zająca. [przypis edytorski]

Słucz — rzeka na Ukrainie, prawy dopływ Horynia; miejsce walk w czasie wojny polsko-bolszewickiej. [przypis edytorski]

Słucz — rzeka w płn.-zach. części Ukrainy, prawy dopływ Horynia. [przypis edytorski]

sługa a. uniżony sługa — dawny zwrot grzecznościowy na zakończenie listu, skrót od: „jestem pańskim uniżonym sługą”; w czasach pisania tej powieści był już uważany za przestarzały. [przypis edytorski]

sługalce — dziś: służalcy. [przypis edytorski]

sługam (starop. forma) — daw. forma C.lm, dziś: sługom. [przypis edytorski]

sługa twój zamiast chłopca — «Pod każdym względem go przewyższam: jestem silniejszy i do walki i do służby», zob. Raszi do 44:33. [przypis edytorski]