Przypisy

dyscyplina — tu: rózga. [przypis edytorski]

dyscyplinne razy — uderzenia dyscypliny, czyli bicza; chodzi tu o praktyki umartwiania się stosowane przez biczowników. [przypis edytorski]

dyscypuł (daw., z łac.) — uczeń. [przypis edytorski]

dyscypul (daw.) — od łac. discipulus, uczeń. [przypis edytorski]

dysekcja (z łac.) — operacja rozcięcia ciała w celu zbadania jego budowy; sekcja. [przypis edytorski]

dysekować (z łac.) — przeprowadzać sekcję, rozcinać ciało w celach badawczych; przen.: badać drobiazgowo. [przypis edytorski]

dysekować (z łac.) — robić dysekcję, przeprowadzać sekcję, rozcinać ciało w celach badawczych; badać drobiazgowo. [przypis edytorski]

dysenteria, dziś dyzenteria — czerwonka, krwawa biegunka. [przypis edytorski]

dysertacja (daw.) —rozumowanie, dyskusja, roztrząsanie jakiegoś problemu, badanie; dziś: rozprawa naukowa. [przypis edytorski]

dysertacja — rozprawa naukowa. [przypis edytorski]

dysertacja — rozprawa naukowa. [przypis edytorski]

dysertacja — rozprawa naukowa, tu w znaczeniu ironicznym. [przypis edytorski]

dysertacja — rozprawa. [przypis edytorski]

dysertacja — tu: dyskusja naukowa. [przypis edytorski]

dysertacja (z łac. dissertatio) — daw. rozumowanie, dyskusja, roztrząsanie jakiegoś problemu, badanie; dziś: rozprawa naukowa. [przypis edytorski]

dysertować (daw.) — rozprawiać. [przypis edytorski]

dysjunkcja (z łac.) — rozłączenie. [przypis edytorski]

dyska (daw., z fr. dix: dziesięć) — dyszka, dziesiątka; tu zapewne: moneta o nominale 10 kopiejek, wręczana jako napiwek. [przypis edytorski]

dyska — dziś popr. forma D.lp: dysku. [przypis edytorski]

dyski (daw., z fr.) — dziesiątki. [przypis edytorski]

dyskobol — sportowiec uprawiający rzut dyskiem. [przypis edytorski]

dyskontować — realizować (np. czek). [przypis edytorski]

dyskontować weksel — realizować należność wekslową przed upływem terminu płatności, co wiąże się z potrąceniem przez odkupującego weksel (zwykle bank) dyskonta, tj. pewnej części sumy, na jaką wystawiono weksel. [przypis edytorski]

dyskordia (z łac.) — niezgoda, skłócenie. [przypis edytorski]

dyskrecja — tu: dbłość, ostrożność. [przypis edytorski]

dyskrecja — tu: łaska. [przypis edytorski]

dyskrecjonalna — poufna; jeszcze nie określona. [przypis edytorski]

dyskredowany — przekręcone przez mówiącego: dyskredytowany. [przypis edytorski]

dyskretność (mat.) — nieciągłość. [przypis edytorski]

dyskurować (daw.) — rozmawiać. [przypis edytorski]

dyskursa (przestarz. forma M. lm) — dziś popr.: dyskursy; dyskurs: dyskusja, spór. [przypis edytorski]

dyskursować (daw.) — prowadzić dyskurs, rozprawiać. [przypis edytorski]

dyskurs — tu z fr.: rozmowa. [przypis edytorski]

dyskurs (z łac.) — rozmowa, dyskusja, przemowa. [przypis edytorski]

dyskurs (z łac.) — rozmowa. [przypis edytorski]

dyskusyj, jakie na podobny temat toczyły się nie tak dawno u nas — zapoczątkowanych przez Karola Irzykowskiego głośnym artykułem Niezrozumialstwo („Wiadomości Literackie” 1924, nr 38), na który odpowiedzieli Jerzy Hulewicz, Maria-Jehanne Wielopolska, Jan Nepomucen Miller, Józef Ujejski. [przypis edytorski]

dysocjacja (z łac.) — oddzielenie. [przypis edytorski]

dysolucja — rozprężenie, rozprzężenie, rozkład. [przypis edytorski]

dysonans (muz.) — niezgodne współbrzmienie dźwięków. [przypis edytorski]

dysonans (z łac.) — brak harmonii. [przypis edytorski]

dysonans (z łac.; muz.) — współbrzmienie dwóch dźwięków dających wrażenie niezgodności; tutaj przen.: sprzeczność, rozbieżność. [przypis edytorski]

dysparatywność — rozbieżność. [przypis edytorski]

dyspensator — zarządca. [przypis edytorski]

dyspensa — wydawane w szczególnych przypadkach zwolnienie z obowiązku przestrzegania któregoś z przepisów prawa kościelnego (tu: zakazu małżeństw pomiędzy krewnymi). [przypis edytorski]

dyspensa — wydawane w szczególnych przypadkach zwolnienie z obowiązku przestrzegania któregoś z przepisów prawa kościelnego. [przypis edytorski]

dysperak a. desperak (daw., gw.) — człowiek trudny we współżyciu, nieznośny. [przypis edytorski]

dysponować — tu: wydać polecenie wykonania a. dostarczenia. [przypis edytorski]

dysponować — w katolicyzmie: przygotowywać na śmierć przez udzielanie ostatniego sakramentu. [przypis edytorski]

dyspozycja (psych.) — skłonność do pewnych rodzajów przeżyć psychicznych. [przypis edytorski]

dyspozycja — tu: rozkład, plan. [przypis edytorski]

dyspozycja — tu: rozkład, plan. [przypis edytorski]

dysputacja (daw.) — dyskusja, rozprawa, polemika. [przypis edytorski]

dysputa — dyskusja na poważny temat. [przypis edytorski]

dysputatorium (daw.) — rodzaj zajęć dla grupy studentów polegający na dysputowaniu problemów naukowych. [przypis edytorski]

dysputować (daw.) — tu: dyskutować. [przypis edytorski]

dysputować (daw.) — tu: spierać się. [przypis edytorski]

dyssekcją — dysekcję; dysekcja: rozdzielenie (tkanek), preparowanie anatomiczne. [przypis edytorski]

dyssekcja (z łac.) — analiza, rozbiór gramatyczny i logiczny wiersza. Dziś wyraz używany wyłącznie w znaczeniu medycznym. [przypis edytorski]

dyssekować (daw.) — dokonywać rozbioru, szczegółowo analizować części czegoś; dokonywać sekcji. [przypis edytorski]

dyssydent — dziś: dysydent; tu: innowierca. [przypis edytorski]

dyssypacyjny — dyssypacja: rozpraszanie energii. [przypis edytorski]

dystans — tu: pewien odcinek (linii kolejowej). [przypis edytorski]

dystrakcja — coś, co rozprasza uwagę. [przypis edytorski]

dystrakcja — czynnik rozpraszający, utrudniający skupienie się; dawniej też: rozrywka, przyjemność. [przypis edytorski]

dystrakcja — czynnik rozpraszający, utrudniający skupienie się. [przypis edytorski]

dystrakcja (daw.) — rozproszenie (uwagi, skupienia). [przypis edytorski]

dystrakcja (daw.) — rozrywka. [przypis edytorski]

dystrakcja (daw.) — roztargnienie, rozproszenie uwagi, skupienia. [przypis edytorski]

dystrakcja — rozproszenie; szczególnie: rozproszenie uwagi, skupienia; daw. także: rozrywka, przyjemność. [przypis edytorski]

dystrakcja — rozproszenie; szczególnie: rozproszenie uwagi, skupienia. [przypis edytorski]

dystrakcja — rozproszenie uwagi, skupienia. [przypis edytorski]

dystrakcja — roztargnienie. [przypis edytorski]

dystrakcja — tu: rozproszenie (uwagi). [przypis edytorski]

dystrakcya — dziś rozproszenie uwagi; daw. rozrywka, przyjemność. [przypis edytorski]

dystrakt — człowiek roztargniony. [przypis edytorski]

dystych — dwuwiersz, utwór składający się z dwóch wersów. [przypis edytorski]

dystych — dwuwiersz, utwór składający się z dwóch wersów. [przypis edytorski]

dystyngowańszy — dziś popr.: bardziej dystyngowany. [przypis edytorski]

dystyngowanie — wytwornie, elegancko. [przypis edytorski]

dystyngowany — elegancki, wytworny. [przypis edytorski]

dystyngowany — wytworny, elegancki. [przypis edytorski]

dystyngujący się — wyróżniający się. [przypis edytorski]

dystyngwujący się — odróżniający się. [przypis edytorski]

dystynkcja (daw., z łac.) — rozróżnienie. [przypis edytorski]

dystynkcja — elegancja i wytworność. [przypis edytorski]

dystynkcja — rozróżnienie. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: dystyngowane, wytworne zachowanie. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: dystyngowane zachowanie. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: dystyngowane zachowanie. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: dystyngowany sposób bycia. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: elegancja i wytworność, dystyngowany sposób bycia. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: różnica, cecha odróżniająca. [przypis edytorski]

dystynkcja — tu: rozróżnienie; odróżnianie. [przypis edytorski]

dysydent — w daw. Polsce: chrześcijanin innego wyznania niż katolickie, szczególnie protestant. [przypis edytorski]

dysymilacja (z łac.) — rozpodobnienie, odpodobnienie. [przypis edytorski]

dyszeć — tu: oddychać. [przypis edytorski]

dysze — dziś popr. forma 3 os.lp: dyszy. [przypis edytorski]

dysze — dziś popr. forma 3 os. lp: dyszy. [przypis edytorski]

dysze — dziś popr. forma: dyszy. [przypis edytorski]

dysze — dziś popr. forma: dyszy, tj. oddycha. [przypis edytorski]