Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5439 przypisów.

dyszek — tu: udo. [przypis edytorski]

dyszel — drąg umocowany do przedniej części wozu, umożliwiający kierowanie końmi. [przypis edytorski]

dyszkant a. dyskant (z łac., muz.) — najwyższy głos w utworach muzycznych do XVI wieku. [przypis edytorski]

dyszkant — głos chłopięcy; odmiana wysokiego głosu ludzkiego, jaki najczęściej posiadają chłopcy przed mutacją. [przypis edytorski]

dyszkant — głos chłopięcy odpowiadający skalą sopranowi. [przypis edytorski]

dyszkant — wysoki i piskliwy głos. [przypis edytorski]

dyszkurować, częściej: dyskursować (daw.) — prowadzić dyskurs, rozprawiać. [przypis edytorski]

dyszyć — dziś popr.: dyszeć. [przypis edytorski]

dytyrambach (lit.) — rozwinięta w kulturze greckiej pieśń pochwalna, utrzymana w patetycznym tonie. [przypis edytorski]

dytyramb (lit.) — w staroż. Grecji pieśń pochwalna ku czci boga wina Dionizosa, śpiewana przez chór przy akompaniamencie fletu, w połączeniu z tańcami; współcześnie: podniosły, patetyczny utwór pochwalny. [przypis edytorski]

dytyramb — patetyczny utwór poetycki. [przypis edytorski]

dytyramb — rozwinięta w kulturze greckiej pieśń pochwalna, utrzymana w patetycznym tonie, pierwotnie ku czci boga wina Dionizosa, śpiewana przez chór przy akompaniamencie aulosu (podwójnego fletu), w połączeniu z tańcami; współcześnie: podniosły, patetyczny utwór pochwalny. [przypis edytorski]

dytyramb — rozwinięta w kulturze greckiej pieśń pochwalna, utrzymana w patetycznym tonie, pierwotnie ku czci boga wina Dionizosa, śpiewana przez chór przy akompaniamencie aulosu (podwójnego fletu), w połączeniu z tańcami; współcześnie: podniosły, patetyczny utwór pochwalny. [przypis edytorski]

dyvai (brus.) — keisti dalykai, stebuklai. [przypis edytorski]

dyvai — keistenybės, stebuklai. [przypis edytorski]

dyvai — keisti, stebuklingi dalykai. [przypis edytorski]

dyvai (sl.) — keistenybės, stebuklingi dalykai. [przypis edytorski]

dyvas (brus.) — keistas dalykas, keistenybė. [przypis edytorski]

dywagacje — rozważania (szczególnie wolne dygresyjne czy abstrakcyjne), odchodzenie od tematu. [przypis edytorski]

Dywan — przyboczna rada sułtana. [przypis edytorski]

dywan (tur.) — zgromadzenie doradców władcy muzułmańskiego. [przypis edytorski]

dywan (z arab. diwan: rada, administracja, kancelaria) — tu: rada dostojników w krajach muzułmańskich. [przypis edytorski]

dywdyk a. tyftyk — bogata tkanina turecka. [przypis edytorski]

dywersja (fr.) — działania wojenne za linią frontu, zmierzające do osłabienia sił przeciwnika. [przypis edytorski]

dywersja — niszczące działanie na tyłach wroga. [przypis edytorski]

dywidenda — część rocznego zysku spółki akcyjnej dzielona między osoby posiadające akcje, proporcjonalna do ilości posiadanych przez nich akcji. [przypis edytorski]

dywidenda — część rocznego zysku spółki akcyjnej dzielona między osoby posiadające akcje względem posiadanych przez nich akcji. [przypis edytorski]

dywinatorski (z łac.) — zdolny do przewidywania przyszłości. [przypis edytorski]

dywizję Lavala — René Vallery-Radot, biograf Pasteura, wspomina o dywizji Levala. Nazwisko Jeana-Françoisa Levala (1762–1834) znajduje się wśród wyrytych na Łuku Tryumfalnym. W 1793 r. Leval awansował na generała brygady, dowodził dywizją pod Bar-sur-Aube i Arcis-sur-Aube. [przypis edytorski]

dywtyk, dyftyk a. tyftyk (z tur.) — cienka, bardzo miękka tkanina z koziej wełny na jedwabnej osnowie, pochodząca z Turcji. [przypis edytorski]

dywulgować (z łac.) — ujawniać. [przypis edytorski]

Dyżonu — właśc. Dijon. [przypis edytorski]

dyzgust (przestarz.) — niechęć, niezadowolenie. [przypis edytorski]

dyzgust (z łac.) — niechęć, wstręt. [przypis edytorski]

dźbło — dziś: źdźbło. [przypis edytorski]

dźwięczyć — dziś popr.: dźwięczeć. [przypis edytorski]

dźwiękanie — dziś: B.lp.: dźwięczenie. [przypis edytorski]

dźwiękło — dziś: dźwięknęło a. zadźwięczało. [przypis edytorski]

dźwiękły — dziś popr. forma: dźwięknęły. [przypis edytorski]

dźwiergać (gw.) — wierzgać. [przypis edytorski]

dźwierze (daw.) — drzwi, brama. [przypis edytorski]

dźwierze (daw.) — odrzwia; bramy, drzwi. [przypis edytorski]

dźwierze (daw.) — wrota. [przypis edytorski]

dźwigać więzy — być w niewoli. [przypis edytorski]

dźwigaj z nimi społem — dźwigaj razem z nimi. [przypis edytorski]

dźwignięcia skórzanego jarzma tablicy reklamowej — mowa o popularnych w XIX w. dużych tablicach reklamowych noszonych przez ludzi na piersiach i na plecach, za pośrednictwem pasów umożliwiających zawieszenie ciężaru na ramionach. [przypis edytorski]

dźwignienie — dziś popr.: dźwignięcie, podźwignięcie. [przypis edytorski]

dźwigniony — dziś: podźwignięty; podniesiony. [przypis edytorski]

Dźwina (brus. Дзьвiна, łot. Daugava) — rzeka na terytorium dzisiejszej Rosji, Białorusi i Łotwy, płynie przez Połock, Witebsk i Rygę. [przypis edytorski]

Dźwina — rzeka na terytorium Rosji, Białorusi i Łotwy. [przypis edytorski]

dźwirza (reg.) — drzwi, wrota. [przypis edytorski]

Dżagannath (mit. hind.) — Pan Świata, bóstwo hinduskie, utożsamiane z Wisznu (jako Kriszną), czczone szczególnie w Puri (na wschodnim wybrzeżu Indii), gdzie na jego cześć organizuje się festiwal wozów, podczas którego wierni obwożą posąg bóstwa na wozie. [przypis edytorski]

dżanet, właśc. dzianet — rumak, koń; koń rasy hiszpańskiej do jazdy wierzchem. [przypis edytorski]

Dżataka — w buddyzmie: pouczająca opowieść mająca cechy bajki, legendy i przypowieści. [przypis edytorski]

dżdża (daw.) — deszcz. [przypis edytorski]

dżdża (starop. forma) — deszczu. [przypis edytorski]

dżdżem (daw.) — deszczem. [przypis edytorski]

dżdżem — deszczem. [przypis edytorski]

dżdżów — deszczów. [przypis edytorski]

dżdży — pada (o deszczu). [przypis edytorski]

Dżek (daw.) — spolszczona (dziś niepoprawna) pisownia anglosaskiego imienia Jack, zdrobnienia od imienia John. [przypis edytorski]

Dżekuńcio (daw.) — polskie spieszczenie anglosaskiego imienia Jack (zdrobnienia od imienia Jonh), ze spolszczoną (dziś niepoprawną) pisownią i formantem słowotwórczym -uńcio, wyrażającym czułość i poufałość. [przypis edytorski]

dżemper (z ang.) — rodzaj swetra. [przypis edytorski]

Dżems (daw.) — spolszczona (dziś niepoprawna) pisownia anglosaskiego imienia James. [przypis edytorski]

Dżems i Maria (w „Folwarku Primerose”) — imiona z tłum. pol. z XIX w.; w oryginale sztuki są to: James, dzierżawca folwarku, oraz Mary, jego wychowanica. [przypis edytorski]

Dżengishan — właśc. Czyngis-chan a. Dżyngis-chan (1162–1227), władca mongolski, twórca Imperium Mongolskiego; prowadził politykę podbojów (zajął m.in. północne Chiny); w 1223 r. w bitwie nad Kałką jego wojska pokonały siły ruskie sprzymierzone z Połowcami; do 1206 r. nosił imię Temudżyn. [przypis edytorski]

Dżengisno-chan, właśc. Czyngis-chan a. Temudżyn (ok. 1160–1227) — jeden z najwybitniejszych władców mongolskich. [przypis edytorski]

Dżengiz-chan, właśc. Czyngis Chan (zm. 1227) — twórca imperium mongolskiego. [przypis edytorski]

dżen-szeng — dziś popr.: żeń-szeń. [przypis edytorski]

dżentelmen a. (ang.) gentleman — mężczyzna elegancki, dobrze wychowany. [przypis edytorski]

dżetattura, jetattura, złe oko (mit.) — zabobon, wiara w to, że zazdrosny wzrok może zaszkodzić. [przypis edytorski]

dżet — błyszczący czarny kamień ozdobny. [przypis edytorski]