Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 11155 przypisów.

Ksenofont z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.) — grecki pisarz, historyk i żołnierz. [przypis edytorski]

Ksenofont z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.) — grecki pisarz i historyk, żołnierz najemny, uczeń Sokratesa; autor m.in. pamiętników wojskowych pt. Anabaza (Wyprawa Cyrusa) oraz pism sokratycznych: Sympozjon (Uczta), Obrona Sokratesa, Wspomnienia o Sokratesie. [przypis edytorski]

Ksenofont z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.) — grecki pisarz i historyk, żołnierz najemny, uczeń Sokratesa; znany m.in. z pamiętnika wojskowego pt. Wyprawa Cyrusa (Anabaza), opisującego drogę powrotną armii 10 tysięcy najemników greckich do ojczyzny przez 1000 mil wrogich krain. [przypis edytorski]

Ksenofont z Aten (ok. 430–ok. 355 p.n.e.) — grecki pisarz i historyk, żołnierz najemny, uczeń Sokratesa; znany m.in. z pamiętników wojskowych pt. Anabaza, opisujących liczącą 1000 mil drogę powrotną do ojczyzny armii 10 tysięcy najemników greckich zwerbowanych przez satrapę perskiego Cyrusa Młodszego przeciwko jego bratu, królowi Persji Artakserksesowi II. [przypis edytorski]

Ksenofont z Aten (ok. 430 p.n.e. – ok. 355 p.n.e.) — pisarz, historyk i żołnierz grecki, kronikarz wypraw wojennych. [przypis edytorski]

Ksenokles, Pytangelos— obaj nietędzy tragicy współcześni. [przypis edytorski]

Ksenokrates — filozof grecki, słynny z surowej moralności, um. r. 314 po Chr. [przypis redakcyjny]

Ksenokrates — filozof grecki, uczeń Platona, słynął z czystości obyczajów. [przypis redakcyjny]

Ksenokrates z Chalcedonu (ok. 395–314 p.n.e.) — filozof grecki, uczeń Platona, trzeci po Platonie i Speuzypie kierownik Akademii Platońskiej; Platon, zauważywszy, że Ksenokrates miał obyczaje zbyt surowe, kazał mu ofiarować Charytom: por. Plutarch, Żywot Mariusza II 3. [przypis edytorski]

Ksenokrates z Chalcedonu (ok. 395–314 p.n.e.) — trzeci po Platonie i Speuzypie kierownik Akademii Platońskiej. [przypis edytorski]

Ksenokrates [z Chalcedonu] (ok. 395–314 p.n.e.) — uczeń Platona, później następca jego w Akademii w Atenach, w której uczył lat 25. Szczęśliwość pokładał w posiadaniu cnoty. Choć dla prawości swej doznawał wysokiej czci, Krates zarzucał mu pychę i udawanie. [przypis tłumacza]

ksenonimia (gr. ) — nieświadome naśladowanie gestów i uchowań osoby, o której intensywnie się myśli. [przypis edytorski]

kseres (ang. sherry) — białe, wzmocnione wino hiszpańskie, zawierające 16–20% alkoholu, pochodzące z Andaluzji, z rejonu Jerez de la Frontera. [przypis edytorski]

kseres (ang. sherry) — hiszp. wino wzmacniane destylatem, zawierające 16–20% alkoholu, pochodzące z Andaluzji, z rejonu Jerez de la Frontera. [przypis edytorski]

kseres — białe wino hiszpańskie. [przypis edytorski]

kseres — rodzaj białego wina hiszpańskiego. [przypis edytorski]

kseres — sherry, rodzaj mocnego wina. [przypis edytorski]

Kserkses był błaznem, iż, otoczony wszelakimi rozkoszami ludzkimi (…) — por. Cicero, Tusculanae quaestiones [Tusculanae disputationes], V, 7. [przypis tłumacza]

Kserkses I (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, syn i następca Dariusza I Wielkiego; w 480 p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji; kiedy jego flota została pokonana w bitwie pod Salaminą, powrócił do Azji, pozostawiając w Grecji część armii pod wodzą Mardoniusza; rok później wojska Greków rozbiły ją w bitwie pod Platejami, co zakończyło perską wyprawę wojenną. [przypis edytorski]

Kserkses I (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 p.n.e. wyruszył z wielką flotą i ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji; podczas wyprawy nakazał zbudować most w celu przeprowadzenia armii przez cieśninę Hellespont, oddzielającą Azję Mniejszą od Europy; kiedy jego flota została pokonana w bitwie pod Salaminą, powrócił do Azji, pozostawiając w Grecji część armii pod wodzą Mardoniusza; rok później wojska Greków rozbiły ją w bitwie pod Platejami, co zakończyło perską wyprawę wojenną. [przypis edytorski]

Kserkses I (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 p.n.e. zorganizował nieudaną kampanię wojenną przeciw Grekom; identyfikowany z występującym w biblijnej Księdze Estery perskim królem Aswerusem, którego najwyższy urzędnik nakazał zgładzenie Żydów, czemu udało się zapobiec dzięki Esterze; powrotu [Żydów] do ojczyzny za panowania Kserksesa: zgodę na powrót Żydów do Judy wydał w roku 539/538 p.n.e król perski Cyrus II Wielki, pradziad Kserksesa. [przypis edytorski]

Kserkses I (ok. 518–465 p.n.e.) — król (szachinszach) Persów z dynastii Achemenidów, syn Dariusza I Wielkiego; panował w latach 485–465 p.n.e. [przypis edytorski]

Kserkses — jeden z królów Persji tego imienia. [przypis edytorski]

Kserkses — król perski 485–465 p.n.e. [przypis redakcyjny]

Kserkses — król perski; kazał przez Hellespont most przerzucić, ażeby z wojskiem po tym moście przejść, [by] tłumem zbrojnym zalać Grecję: lecz oszukany w swoich nadziejach, upokorzony niepowodzeniem zamiaru w lichej łódce rybackiej nazad powrócił. [przypis redakcyjny]

Kserkses — król perski pobity pod Salaminą. Przyglądał się on istotnie działaniom wojennym z wysokiego tronu ustawionego na górze. [przypis redakcyjny]

Kserkses — król perski z V w. p. Chr., słynny przez swe wielkie wojny z Grecją. [przypis autorski]

Kserkses (ok. 517–465 p.n.e) — władca Persji, wsławiony dwoma nieudanymi kampaniami przeciw Grecji. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 517 p.n.e.–465 p.n.e.) — władca (szachinszach) perski, zorganizował nieudaną kampanię wojenną przeciw Grekom. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, syn i następca Dariusza I Wielkiego; w 480 p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji; kiedy jego flota została pokonana w bitwie pod Salaminą, powrócił do Azji, pozostawiając w Grecji część armii pod wodzą Mardoniusza; rok później wojska Greków rozbiły ją w bitwie pod Platejami, co zakończyło perską wyprawę wojenną. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 roku p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji; kiedy jego flota została pokonana w bitwie pod Salaminą, powrócił do Azji, pozostawiając w Grecji część armii pod wodzą Mardoniusza; rok później wojska Greków rozbiły ją w bitwie pod Platejami, co zakończyło perską wyprawę wojenną. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 roku p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji. Podczas wyprawy nakazał zbudować most w celu przeprowadzenia armii przez cieśninę Hellespont, oddzielającą Azję Mniejszą od Europy. Kiedy świeżo zbudowany most został zniszczony przez potężną burzę, władca rozkazał ukarać morze biczowaniem i wrzucić w głębinę kajdany (Herodot, Dzieje II 33–34). [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 roku p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji. Podczas wyprawy nakazał zbudować most w celu przeprowadzenia armii przez cieśninę Hellespont, oddzielającą Azję Mniejszą od Europy. Kiedy świeżo zbudowany most został zniszczony przez potężną burzę, władca rozkazał ukarać morze biczowaniem i wrzucić w głębinę kajdany. [przypis edytorski]

Kserkses (ok. 518–465 p.n.e.) — król perski, w 480 roku p.n.e. wyruszył z ogromną, wielonarodową armią na podbój Grecji. [przypis edytorski]

ks. Gackiego O rodzinie Jana Kochanowskiego (s. 52) — [por.] Gacki, O rodzinie Jana Kochanowskiego, Warszawa 1869. [przypis edytorski]

Ks. Hędrzak powrócił ranny w rękę — ks. Bartłomiej Hędzrak urodził się w r. 1824 w Jasionowie w ziemi sanockiej. Ojciec jego był ubogim chałupnikiem, kołodziejem. Ks. Hędzrak sprawował obowiązki duszpasterskie w kilku parafiach, w końcu był proboszczem w Błozwie Górnej. Był dobrym kaznodzieją, przyjacielem i przewodnikiem ludu. Umarł 31 sierpnia 1872 r. Czasopismo „Chata” z dnia 10 XI 1872, nr 13, tom VI, Lwów. [przypis autorski]

Ks. Hieron. Krzyżanowski, Kazania itd. 1566 o Polsce i o kacerzach: że chodźiś zá niemi iako za iákimi skokany, bowiē cie wiedli y iescze wiodą zá nos thám gdzie chcą. [przypis autorski]

ksiądza — dziś popr.: księdza. [przypis edytorski]

ksiądz Borek — wysłany do cesarza Karola V, załatwił sprawę pomyślnie (J. Bielski: Kronika polska). [przypis autorski]

Ksiądz Czerlon — postać z powieści Granica Zofii Nałkowskiej. W dzieciństwie był świadkiem oprawiania jeszcze żywej ryby, scena ta zapadła mu w pamięć do tego stopnia, że już jako dorosły nie jadał ryb. Przywołuje ją też w trakcie rozmowy o znaczeniu bólu i cierpienia w świecie. [przypis edytorski]

ksiądz — daw. forma: książę. [przypis edytorski]

ksiądz de Saint-Pierre, [właśc. Charles-Irénée Castel] (1658–1743) — pisarz polityczny i filantrop, członek Akademii, z której go wygnano w r. 1718 za to, iż Ludwika XIV chciał odsądzić od tytułu „Wielkiego”. Pomysły jego, wyprzedzające pojęcia epoki, zdawały się współczesnym utopiami, wiele z nich jednak doczekało się z czasem urzeczywistnienia. Najgłośniejszym dziełem był Projekt wiecznego pokoju, o którym wspomina Rousseau. [przypis tłumacza]

ksiądz de Saint-Pierre, [właśc. Charles-Irénée Castel] (1658–1743) — pisarz z zakresu ekonomii politycznej i filozofii. [przypis tłumacza]

Ksiądz Dubos, który potrzebował, aby Wizygoci płacili podatki — opiera się na innym prawie Wizygotów, które nie dowodzi zgoła niczego: powiada ono tylko, że ten, kto otrzymał od pana ziemię z warunkiem daniny, powinien ją płacić. [przypis redakcyjny]

ksiądz go jeden przywitał synem Jowiszowym — Aleksander Wielki po wkroczeniu do Egiptu udał się do sławnej wyroczni boga Amona, utożsamianego z greckim Zeusem (którego odpowiednikiem był rzymski Jowisz), w oazie Siwa na zachodniej pustyni; wyrocznia uznała Aleksandra za syna Amona-Re i prawowitego władcę. [przypis edytorski]

Ksiądz Jan a. Prezbiter Jan — legendarny kapłan i król władający zaginionym chrześcijańskim państwem daleko na Wschodzie (początkowo w Indiach). Jego królestwo miało być pełne bogactw, cudów i niezwykłych stworzeń. Później lokowano je w Afryce i od XVI w. utożsamiano z Abisynią. [przypis edytorski]

Ksiądz Jan — legendarny kapłan i król władający zaginionym chrześcijańskim państwem daleko na Wschodzie. [przypis edytorski]

ksiądz jezuita, ofiarując mi się za spowiednika — Maksymilian Ryłło. [przypis redakcyjny]

Ksiądz J. Terrasson (1670–1750) — jest między innymi autorem dzieła pt. La philosophie applicable à tous les objects de l'esprit et de la raison, które na język nasz przełożył Ks. Andrzej Bromirski i wydał r. 1762 pt. Filozofia obyczajów i rozumu, do wszystkich rzeczy, które pod rozum ludzki podpadają, w wybornych uwagach służąca (Zob. H. Struve: Wstęp krytyczny do filozofii, wyd. III, 1903, s. 20). [przypis redakcyjny]

Ksiądz Kalinka pisze: „…to pewna, że jego rady (…)” — ks. Walerian Kalinka, Sejm czteroletni, tom II, część II, księga V (Dzieła, tom VIII, Kraków 1896, str. 460). [przypis redakcyjny]

ksiądz kapelan Jerzy Baszkiewicz ps. „Radwan II” — Jerzy Baszkiewicz ps. „Radwan II” (1914-1984) — ksiądz katolicki, święcenia kapłańskie otrzymał w 1940 r., od 1942 r. wikariusz parafii w Wawrzyszewie, w 1944 roku kapelan Grupy „Kampinos” AK w stopniu kapitana, po wojnie pełnił posługę w Warszawie. [przypis edytorski]

ksiądz karmelita — Marek Jandołowicz (1713–1799), charyzmatyczny kaznodzieja, duchowy przywódca konfederacji barskiej (1768–1772), w czasie której był przełożonym klasztoru karmelitów w Barze. Wsławił się patriotyczną postawą (m.in. wystąpił z krzyżem w ręku przeciw wojskom ros. szturmującym na Bar) oraz męczeństwem poniesionym z tego powodu (był bity, prześladowany oraz więziony). Przypisywano mu autorstwo wiersza (Wieszczby dla Polski a. Proroctwa ks. Marka) przepowiadającego w duchu mesjanistycznym polityczno-duchową klęskę, a następnie odrodzenie Polski. Postać niezwykle inspirująca dla romantyków. [przypis edytorski]

ksiądz Kiefaliński — właśc. Ignacy Hołowiński (1807–1885), teolog, arcybiskup mohylewski, tłumacz tragedii Shakespeare'a (pod pseudonimem Ignacy Kefaliński). [przypis edytorski]

Ksiądz Łacina, ksiądz Francuz, ksiądz Fizyk — tak w dawnych szkołach zakonnych uczniowie nazywali profesorów języka łacińskiego, francuskiego, fizyki itp. [przypis autorski]

ksiądz Łukasz, powiernik cesarza Maksymiliana — Luca Rainaldi (zm. 1519), biskup, ambasador cesarza Maksymiliana I Habsburga. [przypis edytorski]

ksiądz Marek, karmelita — Marek Jandołowicz (1713–1799), charyzmatyczny kaznodzieja, duchowy przywódca konfederacji barskiej (1768–1772), w czasie której był przełożonym klasztoru karmelitów w Barze. Wsławił się patriotyczną postawą (m.in. wystąpił z krzyżem w ręku przeciw wojskom ros. szturmującym na Bar) oraz męczeństwem poniesionym z tego powodu (był bity, prześladowany oraz więziony). Przypisywano mu autorstwo wiersza (Wieszczby dla Polski a. Proroctwa ks. Marka) przepowiadającego w duchu mesjanistycznym polityczno-duchową klęskę, a następnie odrodzenie Polski. [przypis edytorski]

ksiądz Noyer — zapewne John Humphrey Noyes (1811–1886): amerykański przywódca religijny, założyciel Społeczności Oneida (Oneida Community 1848–1881), najbardziej udanej utopijnej socjalistycznej wspólnoty w USA; odrzucano w niej tradycyjne małżeństwo jako formę legalizmu, od której chrześcijanie powinni być wolni, a także jako instytucję egoistyczną, w której mężczyźni sprawują prawo własności nad kobietami; Noyes początkowo zamierzał zostać duchownym i wstąpił do seminarium. [przypis edytorski]

ksiądz Piotr — postać z III cz. Dziadów Mickiewicza; ksiądz Piotr, dzięki odpowiedniej postawie duchowej, pełnej pokory i otwarcia, miał dar jasnowidzenia i prorokowania przyszłości. [przypis edytorski]

Ksiądz Poczobut — eksjezuita, sławny astronom, wydał dzieło o zodiaku w Denderach, i obserwacjami swymi pomógł Lalandowi do obrachowania biegów księżyca. Ob. [zob.; red. WL] Żywot przez Jana Śniadeckiego. [przypis autorski]

ksiądz podkustoszy — zastępca bibliotekarza lub dozorcy skarbca klasztornego. [przypis redakcyjny]

ksiądz prefekt — nauczyciel w szkole zakonnej, często będący równocześnie zarządzającym drukarnią. Drukarnie prowincjonalne za czasów saskich i jeszcze w początkach panowania Stanisława Augusta należały przeważnie do zakonów. [przypis redakcyjny]

Ksiądz Skorupka — uczestnik Bitwy Warszawskiej 1920 r., jego śmierć stała się jednym z symboli bitwy, postać niewystępująca pierwotnie w dramacie Rydla. [przypis edytorski]

ksiądz (starop.) — tu: książę. [przypis edytorski]

ksiądz Tokarek — chodzi prawdopodobnie o księdza Wacława Tokarka, który podjął posługę duszpasterską wobec uwolnionych więźniów po wyzwoleniu z obozu koncentracyjnego w Dachau. [przypis edytorski]

książąt, milionerów etc. — widać jasno, że autor nie jest ani księciem, ani milionerem. Kradnę ten koncept czytelnikowi. [przypis autorski]

książce Freuda w tłumaczeniu polskim pt. „Wstęp do psychoanalizy” (wydawnictwo Przeworskiego) — por. Zygmunt Freud, Wstęp do psychoanalizy, Wydawnictwo J. Przeworskiego, wyd. I, 1935; przekład dr. S. Kempnerówny i dr W. Zaniewidzkiego, pod red. dr. Gustawa Bychowskiego, doc. UW. [przypis edytorski]

Książę (…) albański — Polineks; księstwo Albany w Szkocji. [przypis redakcyjny]

książę Alba — właśc. Ferdynand Álvarez, trzeci książę Alba (1507–1582), namiestnik Hiszpanii w Niderlandach, słynny z okrucieństwa, w ost. latach życia wicekról Portugalii. [przypis edytorski]

książę Alba, właśc. Ferdynand Álvarez, trzeci książę Alba (1507–1582) — namiestnik Hiszpanii w Niderlandach, słynny z okrucieństwa. [przypis edytorski]

książę Aleksander Ostrogski — Aleksander Ostrogski (zm. 1673 r.). [przypis redakcyjny]

książę Antoni — dzisiejszy król saski. [przypis autorski]

Książę — Arthur Wellesley, 1. książę Wellington (1769–1852); wywodzący się ze zubożałej anglo-irlandzkiej szlachty o nazwisku Wesley (późn. Wellesley) brytyjski arystokrata, wojskowy i polityk; tytuł księcia uzyskał za udział w kampaniach przeciw armii napoleońskiej. [przypis edytorski]

książę bawarskie — słowo „książę” występuje tu w rodzaju nijakim. [przypis edytorski]

książę bawarski — Maksymilian Emanuel. [przypis redakcyjny]

książę Bułgarii — Ferdynand I Koburg (1861–1948), książę Bułgarii (od 1887), w 1908 ogłosił niezależność Bułgarii od tureckiego Imperium Osmańskiego i przyjął tytuł cara; w 1918 zmuszony do abdykacji. [przypis edytorski]

książęcia (…) bawarskiego, — książę bawarski nazywał się Nam (Namo), Nestor pośród Karolowych paladynów; był ojcem czterech bohaterów, wspominanych dość często w tym poemacie: Awina, Awoliona, Ottona i Berlingiera. [przypis redakcyjny]

Książę Ciemności z obrazu Saszy Schneidera — chodzi zapewne o obraz Der Fürst der Verdammten (Książę potępionych) z 1896. [przypis edytorski]

książę Conti, właśc. Franciszek Ludwik de Bourbon-Conti (1664–1709) — książę Conti (od 1685); podobno należał do homoseksualnego kręgu królewskiego brata, Filipa I Orleańskiego; w 1697 wybrany przez większość i oficjalnie ogłoszony królem Polski, zmuszony do ustąpienia na rzecz Augusta II, który pierwszy wkroczył do Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]

książę Czartoryjskie — Florian Czartoryski, książę, kanonik krakowski, biskup poznański, arcybiskup gnieźnieński, zm. 1674. [przypis redakcyjny]

książę czeski — Wratysław, późniejszy pierwszy król Czech, żonaty z siostrą króla Bolesława Szczodrego, Świętosławą. [przypis edytorski]

Książę d'Argyle (…) w spotkaniu swym w Richemont z królową Karoliną — [Walter Scott] The Heart of Midlothian, t. III. [przypis redakcyjny]

książę de Baden — Ludwik. [przypis redakcyjny]

książę de Beaufort — wnuk Henryka IV, jeden z przywódców Frondy, był bożyszczem ludu paryskiego, nazywany królem hal. [François de Vendôme, książę de Beaufort (1616–1669), członek spisku markiza Cinq-Marsa przeciwko kardynałowi Richelieu, w 1642 zbiegł do Anglii; po śmierci kardynała powrócił do Francji, stanął na czele grupy dworskiej, w 1643 oskarżony o spisek przeciwko kard. Mazariniemu, został uwięziony; w 1649 zbiegł z więzienia i przyłączył się do Frondy, ruchu politycznego przeciw rządom absolutnym regentki Anny Austriaczki i Mazariniego; red. WL]. [przypis tłumacza]

książę de Brissac, właśc. Henri-Albert de Cossé, książę de Brissac (1645–1698) — francuski szlachcic, roztrwonił wielki majątek, swój i swojej żony, zmarł bezpotomnie, powodując wygaśnięcie rodu. [przypis edytorski]

książę de Conti — Ludwik Franciszek de Bourbon, książę de Conti (1717–1776), jeden z najświetniejszych wodzów swego czasu, zdawał się przeznaczony do wielkiej przyszłości, ale usunięty w cień przez Maurycego Saskiego nie chciał zajmować przy nim drugorzędnego stanowiska i wycofał się ze służby wojskowej w r. 1747. [przypis tłumacza]

Książę de la Rochefoucauld, [François de (1613–1680)] — słynny pisarz z XVII w., który ujął swoje „refleksje moralne” w mały tomik aforystycznych uwag. [przypis tłumacza]

Książę de Liancourt — żarliwy poplecznik Port-Royal'u: „historia”, którą wspomina Pascal, nie jest bliżej znana. [przypis tłumacza]

książę de Luxembourg (…) raczył (…) odprowadzić imć pana Coindet, przyjaciela Russa — Rousseau, Wyznania. [przypis tłumacza]

książę de Luxembourg — tu: Charles François II de Montmorency, książę Luxembourg (1702–1764), gubernator Normandii (od 1726) i marszałek Francji (od 1757). [przypis edytorski]

książę de Morny, właśc. Charles Auguste Louis Joseph Demorny (1811–1865) — francuski finansista i polityk, minister; przyrodni brat i zaufany doradca cesarza Napoleona III, któremu pomógł w przeprowadzeniu zamachu stanu (1851), a później przekonał do wysłania ekspedycji wojskowej do Meksyku. [przypis edytorski]

książę d'Enghien — Ludwik Antoine de Burbon (1772–1804), krewny burbońskich królów Francji, ostatni potomek rodu Condé. Podejrzany o udział w spisku, z rozkazu Bonapartego, pełniącego funkcję Pierwszego Konsula, został porwany z neutralnej Badenii. Kiedy podejrzenia nie potwierdziły się, postawiono mu zarzut udziału w walkach przeciw Republice trzy lata wcześniej i krótkim procesie rozstrzelano. Śmierć księcia zaszokowała arystokrację europejską, która przestała ufać Bonapartemu. [przypis edytorski]

książę d'Enghien, właśc. Ludwik de Burbon (1772–1804) — książę z rodu Kondeuszy, po zgilotynowaniu w 1792 r. króla Ludwika XVI i śmierci jego małoletniego syna w 1795 r. stał się kandydatem do tronu Francji, a nawet przez część rojalistów został ogłoszony królem francuskim pod imieniem Ludwika XVII. Samo jego istnienie zostało uznane za polityczne zagrożenie dla porewolucyjnej władzy we Francji, dlatego z rozkazu Napoleona (choć za namową ministra spraw zagranicznych Talleyranda) książę d'Enghien został porwany z Badenii (zachowującej neutralność), fałszywie oskarżony o chęć restauracji Burbonów i po krótkim procesie rozstrzelany 21 marca 1804 w fosie zamku Vincennes, gdzie też spoczęły jego zwłoki. Wydarzenie to wywołało wstrząs wśród elit politycznych Europy. [przypis edytorski]

książę de Richelieu, marszałek Francji, [właśc. Louis François Armand du Plessis] (1696–1788) — jedna z najświetniejszych postaci dawnego dworu, głośny zarówno z tryumfów wojennych, jak z intryg dworskich i miłosnych podbojów. [przypis tłumacza]

książę de Sagan — Boson I de Talleyrand-Périgord (1832–1910), książę żagański (1898–1906), znany paryski dandys. [przypis edytorski]

książę de Sagan (Żagania na Dolnym Śląsku) — tu: Charles Guillaume Frédéric Boson de Talleyrand-Périgord (1832–1910), słynny elegant francuski. [przypis edytorski]

Książę de Valentinois (…) losu — w r. 1503 (Historia de Francesco Guicciardini). [przypis tłumacza]

Książę Dominik — Ks. Dominik Radziwiłł, wielki miłośnik polowania, emigrował do Księstwa Warszawskiego i wystawił własnym kosztem pułk jazdy, którym dowodził. Umarł we Francji. Na nim zgasła linia męska książąt na Ołyce i Nieświeżu, największych panów w Polszcze i zapewne w Europie. [przypis autorski]