Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8976 przypisów.
„Manchester Guardian” — brytyjski tygodnik założony w 1821 w Manchesterze, od 1855 dziennik, od 1959 wydawany pod nazwą „The Guardian”. [przypis edytorski]
Manchester — miasto i dystrykt metropolitalny w płn.-zach. Anglii. [przypis edytorski]
Mancini — jedna z pięciu sióstr Mancini, siostrzenic wpływowego kardynała Jules'a Mazarina, pierwszego ministra Francji; Olimpia (1638–1708) i Maria (1639–1715) Mancini były kochankami Ludwika XIV. [przypis edytorski]
Manco Capac — Pierwszy prawodawca Indian. Zob. Historię Inków [Pisarka nie podała szczegółów dotyczących tego tytułu. Chodzi prawdopodobnie o dzieło Inca Garcilasso de la Vega we francuskim przekładzie Jeana Boudoina pt. Le Commentaire Royal, ou l'Histoire des Incas, Rois du Pérou, 1637; przyp. tłum.]. [przypis autorski]
Manco Capac — także: Ayar Manco, w mitologii inkaskiej legendarny założyciel królewskiej dynastii Inków; pierwszy Sapa Inca (w języku keczua: Jedyny Pan; tytuł władców inkaskich). [przypis edytorski]
manczegski (neol.) — przym. od La Mancha (wym.: mancza), region historyczno-geograficzny w Hiszpanii. [przypis edytorski]
manczester — prążkowana tkanina bawełniana lub wełniana, odmiana sztruksu. [przypis edytorski]
manczesteryzm — powstały w XIX w. w Anglii kierunek w ekonomii propagujący nieingerencję państwa w gospodarkę kraju oraz wolny handel; liberalizm gospodarczy. [przypis edytorski]
Mandalian, Andrzej (1926–2011) — poeta i tłumacz literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]
mandantka (z łac.) — osoba dająca komuś mandat (upoważnienie) do pewnych działań. [przypis edytorski]
mandant — tu: mandatariusz, pełnomocnik. [przypis edytorski]
mandant (z łac., praw.) — mocodawca, osoba powierzająca prawnikowi prowadzenie swoich spraw. [przypis edytorski]
mandar, madar a. erytryna — drzewo ozdobne o dużych czerwonych kwiatach, łac. Erythrina variegata. [przypis edytorski]
mandaryn — chiński dostojnik. [przypis edytorski]
mandaryn — urzędnik w cesarskich Chinach. [przypis edytorski]
mandaryn — wysoki urzędnik w Chinach w czasach cesarstwa. [przypis edytorski]
Mandata non bona (łac.) — „Niedobre zlecenia”. [przypis tłumacza]
mandatariusz — człowiek mający mandat, upoważnienie do pełnienia jakiegoś urzędu. [przypis edytorski]
mandatariusz — osoba posiadająca mandat (tj. pełnomocnictwo) do sprawowania jakiejś funkcji publicznej. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — pisemne polecenie najwyższej władzy; tu: nakaz. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — tu: dekret. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — tu: prawo. [przypis edytorski]
Mandat jest świeca i prawo jest światłość, a droga żywota gromienie karności — Prz 6, 23. [przypis edytorski]
mandat — pozew do sądu. [przypis redakcyjny]
mandat — pozew sądowy. [przypis redakcyjny]
mandat (starop.) — [tu:] rozkaz. [przypis redakcyjny]
Mandes — miasto przy ujściu Nilu, gdzie czczono Pana w postaci kozła, z którym tamtejsze kobiety oddawały się wyuzdanej rozpuście. [przypis tłumacza]
mandioka — potrawa z bulw manioku. [przypis edytorski]
mandjoka — właśc. maniok jadalny, rodzaj rośliny uprawnej pochodzący z Brazylii. [przypis edytorski]
mandorlin — dziś: mandolina. [przypis edytorski]
mandragora-android — mandragora to roślina o korzeniu, który przypomina sylwetkę człowieka. [przypis edytorski]
mandragora — Mandragora officinalis L., po polsku: pokrzyk lub dziwostręt, z rodziny psiankowatych. Autorowie greccy często wspominają o usypiającej i odurzającej mocy tej rośliny. Korzenia używano jako środka czarodziejskiego i noszono go jako amulet. Wyglądem przypomina człowieka, dlatego Columella, pisarz z czasów Seneki (I wiek po Chrystusie, autor dzieła o wiejskim gospodarstwie, De re rustica), nazywa mandragorę: planta semihominis. W wiekach średnich i nawet w czasach nowożytnych Germanowie łączyli rozmaite zabobony z tą rośliną, zwaną po niemiecku Alraune. [przypis tłumacza]
mandragora — pokrzyw, roślina, o której cudowne rozpowiadano rzeczy. W opinii ludu, między tysiącami własności, przypisywano jej także własność opium. [przypis tłumacza]
mandragora — roślina o korzeniu, który ma właściwości narkotyczne. [przypis edytorski]
mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]
mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]
mandragora — roślina śródziemnomorska, której korzeń, przypominający postać ludzką, uznawano za cudowny talizman. [przypis edytorski]
mandragora — środek nasenny i znieczulający, którego już za czasów Szekspira używano przy operacjach. [przypis tłumacza]
mandragory — hebr. דודאים (dudaim): ‘mandragory’. Talmud (TB, Sanhedrin 99b) identyfikuje to jako mandragory lub fiołki. Inni odczytują to słowo jako kwiaty figowca, zob. Raszbam do 30:14, a w Pieśni nad pieśniami (7:14) nazwa ta odnosi się do 'roślin o mocnym zapachu'. [przypis edytorski]
mandriai — puošniai, prabangiai. [przypis edytorski]
Mandrin — głośny kontrabandzista w XVIII w. we Francji, którego romantyczne przygody stworzyły legendę w typie naszego Janosika. [przypis tłumacza]
Mandrykard — syn Agrykana, król tatarski, jeden z główniejszych bohaterów saraceńskich. [przypis redakcyjny]
mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów, o wydłużonym pysku ubarwionym na niebiesko, czerwono i fioletowo. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy; tu: złośliwie o człowieku. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy z rodziny koczkodanów; tu: pogardliwe przezwisko. [przypis edytorski]
mandryl — rodzaj małpy. [przypis edytorski]
Mandżuria — kraina historyczna w płn.-wsch. części dzisiejszych Chin. [przypis edytorski]
Mandżurowie — lud zamieszkujący południową Mandżurię w dzisiejszych płn.-wsch. Chinach; w XVII w. podbili Chiny, którymi rządzili do 1911, jednak w tym czasie niemal zupełnie zasymilowali się z Chińczykami. [przypis edytorski]
Mandziana — zapewne południowe Chiny z stolicą Kwinsaj (Nanking). [przypis redakcyjny]
maneant posteritati pro testimoniis vitae meae (łac.) — pozostały dla potomstwa jako świadectwa życia mego. [przypis redakcyjny]
manebimus adhuc (łac.) — zostaniemy jeszcze. [przypis redakcyjny]
manela (daw.) — bransoleta, ozdoba na rękę. [przypis edytorski]
manela (daw.) — metalowa bransoleta. [przypis edytorski]
manela (daw.) — metalowa bransoletka. [przypis edytorski]
manela (daw.) — naramiennik, bransoleta. [przypis autorski]
manela (daw.) — złota bransoleta. [przypis edytorski]
manela — metalowa ozdoba: naramiennik lub bransoleta. [przypis redakcyjny]
manela — obrączka. [przypis redakcyjny]
manela (wł.) — bransoletka. [przypis edytorski]
manela (z wł.) — bransoleta. [przypis edytorski]
manele (daw.) — naramiennice. [przypis redakcyjny]
manele (daw.) — [tu:] naramiennice. [przypis redakcyjny]
manele — tu: ozdoby na rękę, bransolety. [przypis redakcyjny]
manele (z łac.) — bransolety. [przypis edytorski]
manele (z wł.) — bransoletka; tu: kajdany. [przypis redakcyjny]
manelka (daw.) — bransoletka. [przypis edytorski]
manelki (gw.) — kajdanki. [przypis edytorski]
manente (…) iuris — Livius Titus, Ab Urbe condita 25, 13. [przypis tłumacza]
Manent (…) ingentes (łac.) — „Porzucają robotę i potężne mury/ Groźnie sterczące…” (Vergilius, Aeneida, IV, 88; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Manes a. Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]
Manes a. Mani (216–276) — twórca manicheizmu, systemu religijnego powstałego w III w. n.e. [przypis edytorski]
Manes, Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]
Manet, Édouard — malarz francuski, prekursor impresjonizmu; autor m.in. obrazu Olimpia (1863), przedstawiającego nagą kobietę, prostytutkę. [przypis edytorski]
Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, jeden z twórców impresjonizmu. [przypis edytorski]
Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, powiązany z ruchem impresjonistów. [przypis edytorski]
mane, tekel Baltazara — właśc.: mane, tekel, fares; słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu; tu przen.: zapowiedź klęski. [przypis edytorski]
mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane, Tekel, Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane, tekel, fares! — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane Tekel Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
mane, tekel, fares (z aramejskiego) — policzono, zważono, rozdzielono; takie słowa miały się pojawić na ścianie w czasie świętokradczej uczty króla babilońskiego Baltazara, było to proroctwo śmierci Baltazara i upadku Babilonu (Dn 5, 1-31). [przypis redakcyjny]
mane-tekel, właśc. mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Księgi Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów, w tym lista wszystkich królów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]
Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów. [przypis edytorski]
manet (łac.) — pozostaje. [przypis edytorski]
Maneton (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor spisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której fragmenty zachowały się w odpisach, m.in. lista faraonów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]
manet sine nulla exceptione (łac.) — pozostaje bez żadnego wyjątku. [przypis edytorski]
manewra — dziś popr. forma B. lm: manewry. [przypis edytorski]
maneżowy — przym. od maneż: pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis edytorski]
maneż — pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis edytorski]
maneż — tu: okrągły plac. [przypis edytorski]
maneż — ujeżdżalnia koni a. ogrodzony teren do nauki jazdy konnej. [przypis edytorski]
maneż — ujeżdżalnia. [przypis redakcyjny]
maneż — ujeżdżalnia; teren przeznaczony do ujeżdżania koni oraz do nauki jazdy konnej. [przypis edytorski]
Manfred (1232–1266) — król Sycylii w latach 1258–1266, książę Benewentu i Neapolu, syn (z pozamałżeńskiego związku z Bianką Lancią) cesarza Fryderyka II, króla Sycylii. [przypis edytorski]
Manfred Kridl (…) wspomniał mimochodem, że „»Piśmiennictwo polskie« Feldmana było w opinii publicznej dość zdyskredytowane” — M. Kridl, Krytyka i krytycy, Warszawa 1923, s. 223. [przypis autorski]
Manfredów… tłum — nawiązanie do bohatera dramatu Byrona Manfred; druga scena utworu dzieje się w Alpach, na skale Jungfrau Manfred pragnie popełnić samobójstwo, co zostaje w ostatniej chwili udaremnione. „Tłum Manfredów” oznacza licznych naśladowców bohatera byronicznego, samotnika i indywidualisty, tragicznie przeżywającego swą egzystencję. [przypis edytorski]
Manfred — syn naturalny cesarza Fryderyka II, król Neapolu. [przypis redakcyjny]
