Przekaż 1,5% Wolnym Lekturom!
Wsparcie nic nie kosztuje! Wystarczy w polu „Wniosek o przekazanie 1,5% podatku” wpisać nasz KRS: 0000070056
Każda kwota się liczy! Dziękujemy!

Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5807 przypisów.

niebłagonadiożnost' (ros.) — nieprawomyślność. [przypis edytorski]

niebłogosławieństwo (daw.) — brak błogosławieństwa, kara boska. [przypis edytorski]

niebliżu a. nieblizu (starop.) — daleko, dawno. [przypis edytorski]

nie bójś (z ros.) — nie bój się; tu w znaczeniu: nie miej wątpliwości. [przypis edytorski]

nieboga — biedaczka, nieszczęsna. [przypis edytorski]

nie bogatam — skrót od: nie jestem bogata. [przypis edytorski]

niebogi (daw.) — biedny, nieszczęsny. [przypis edytorski]

niebogi (daw.) — biedny. [przypis edytorski]

niebogi (daw.) — nieszczęśliwy. [przypis edytorski]

niebogi — ktoś wzbudzający współczucie. [przypis edytorski]

nie bogini z łona wydałać — inaczej: nie bogini wydała cię z łona. [przypis edytorski]

niebo — hebr. שָׁמַיִם (szamajim): 'niebo', można to także odczytywać jako złożenie słów שָׁם (szam): 'tam' i מַיִם (majim): 'woda': 'tam, nad przestworem, jest woda w postaci chmur i mgieł'. [przypis edytorski]

niebo i ziemię, — u Cylkowa werset zakończony kropką, co zaciemnia sens następnego wersetu. [przypis edytorski]

Nie boj-sa — nie bój się. [przypis edytorski]

niebom osięgła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: osiągnęłam niebo. [przypis edytorski]

Nie, bo na ulicy przenocujemy — «Jednak do Abrahama odrzekli: „Uczyń tak, jakeś powiedział” (Ks. Rodzaju 18:5), stąd [płynie nauka], że można odmawiać mniej ważnemu, ale nie można odmawiać wielkiemu [człowiekowi]», zob. Raszi do 19:2. [przypis edytorski]

niebo polarne — niem. Eismeer: Ocean Lodowaty. [przypis edytorski]

nieboś rzucił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: niebo rzuciłeś. [przypis edytorski]

niebosięgny — dziś: niebosiężny. [przypis edytorski]

niebosiężny — wysoki aż do nieba. [przypis edytorski]

Nie-Boska komedia — dramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego (1812–1859), opublikowany w 1835 roku. [przypis edytorski]

Nie-Boska komedia — dramat Zygmunta Krasińskiego z 1835 r. [przypis edytorski]

nieboszczyca (daw.) — nieboszczka. [przypis edytorski]

nieboszka (starop.) — nieboszczka. [przypis edytorski]

Nieboż winno czyli wyroki (daw.) — konstrukcja podwójna z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż, oraz partykułą -li; znaczenie pytania retorycznego: czy to niebo winne (temu) czy też wyroki. [przypis edytorski]

nie bresz (reg.) — nie kłam. [przypis edytorski]

nie budowano ich, a kopano — dziś popr.: nie budowano ich, ale kopano. [przypis edytorski]

Niebuhr, Barthold Georg (1776–1831) — historyk duński i niem., stosował w swych pracach metodę filologiczno-historyczną, wykładowca historii staroż. w Berlinie, od 1823 w Bonn, członek Berlińskiej Akademii Nauk; mąż stanu w służbie pruskiej, w l. 1816–1823 ambasador Elektoratu Brandenburgii i Królestwa Prus w Watykanie, ekspert w zakresie finansów. [przypis edytorski]

Niebuhr, Karsten (1733–1815) — niemiecki kartograf i podróżnik, badacz pisma klinowego, jedyny z sześciu członków duńskiej ekspedycji naukowej wysłanej na Bliskich Wschód (1761–1767), który przeżył tę wyprawę; autor dzieła Reisebeschreibung von Arabien und anderen umliegenden Ländern (Opis podróży do Arabii i innych krajów ościennych, 1778). [przypis edytorski]

nie bursztynem czuć ciebie — sproszkowany bursztyn dodawany jest do kadzideł kościelnych. [przypis edytorski]

niebu wprzód nie dają — sens: nie pozwalają na stwierdzenie, że barwa nieba jest piękniejsza. [przypis edytorski]

nie byłaby odszukała — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie odszukałaby wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia). [przypis edytorski]

nie byłaby sobie wyobraziła — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie wyobraziłaby sobie wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia) [przypis edytorski]

nie była ciemną, ani pochmurną (daw.) — dziś: nie była ciemna, ani pochmurna. [przypis edytorski]

nie była nawiedzała i trapiła — daw. czas zaprzeszły; dziś: nie nawiedzała i trapiła (wcześniej). [przypis edytorski]

nie była podgoloną — dziś raczej: nie była podgolona. [przypis edytorski]

nie była podobna (starop. konstrukcja zdaniowa) — niepodobne było; było niemożliwe. [przypis edytorski]

nie była poznała — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: nie poznała wcześniej (przed inną czynnością a. wydarzeniem wyrażoną zwykłym czasem przeszłym). [przypis edytorski]

nie była tęga na nogi — nie miała mocnych nóg. [przypis edytorski]

nie byłbym go poznał (daw.) — dziś: nie poznałbym go. [przypis edytorski]

nie byłbym jej teraz opuścił — daw. konstrukcja składniowa; dziś: nie opuściłbym jej teraz. [przypis edytorski]

nie byłby niczego zajął — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym lub, jak w tym przypadku, niezrealizowaną możliwość. [przypis edytorski]

nie byłby uczynił — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: nie uczyniłby wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]

nie byłem mocen — dziś: nie byłem w mocy; nie mogłem, nie byłem w stanie. [przypis edytorski]

nie byłem z nimi związany — tj. z obozem legionistów, piłsudczyków, rządzącym w Polsce po antydemokratycznym wojskowym zamachu stanu w maju 1926, przeprowadzonym na tle pogarszającej się sytuacji politycznej i gospodarczej państwa, pod hasłami „uzdrowienia” (sanacji) nieudolnego systemu parlamentarno-demokratycznego przez wzmocnienie władzy wykonawczej. [przypis edytorski]

niebyłe — takie, które się nie zdarzyło. [przypis edytorski]

nie był (…) kosztownym — dziś: nie był kosztowny. [przypis edytorski]

nie byłli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy nie był, czyż nie był. [przypis edytorski]

nie było podobna — nie sposób było, nie dało się. [przypis edytorski]

niebyłość — dziś: niebyt. [przypis edytorski]

nie było widno — dziś: nie było widać. [przypis edytorski]

nie było w nim wody — «Czyż z tego, że jest powiedziane, że dół był próżny, nie jest oczywiste, że nie było w nim wody? Co zatem znaczą słowa, że nie było w nim wody? Wody w nim nie było, ale były w nim węże i skorpiony», zob. Raszi do 37:24. [przypis edytorski]

nie byłożby — czy nie byłoby. [przypis edytorski]

nie byłoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie było, czyż nie było. [przypis edytorski]

nie był posądził — konstrukcja czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od innych czynności i stanów wyrażonych zwykłym czasem przeszłym albo niezrealizowaną możliwość; znaczenie: nie posądziłby wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]

Nie był tam pierwszym — dziś raczej: Nie był tam pierwszy. [przypis edytorski]

nie był w możności (daw.) — nie miał władzy. [przypis edytorski]

nie był wpadł — daw. forma czasu zaprzeszłego, używanego dla wyrażenia czynności poprzedzającej inną czynność wyrażoną w czasie przeszłym zwykłym; znaczenie: nie wpadł (wcześniej). [przypis edytorski]

niebyły — taki, który się nie zdarzył; nierzeczywisty. [przypis edytorski]

Nie były to domy, a pieczary — dziś popr.: Nie były to domy, ale pieczary. [przypis edytorski]

nie były to jednak szałasy, a legowiska raczej — dziś popr.: nie były to jednak szałasy, ale legowiska raczej. [przypis edytorski]

nie były, tylko w pałacach wielkich panów (daw. konstrukcja) — dziś: były tylko w pałacach (…) lub: nie było nigdzie, tylko w pałacach (…). [przypis edytorski]

nie byłżeś (daw.) — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nie byłeś; czyś nie był. [przypis edytorski]

nie byliby go zrozumieli — daw. konstrukcja czasu zaprzeszłego. [przypis edytorski]

Nie bylibyśmy go wykonali — daw. konstrukcja składniowa; dziś: Nie wykonalibyśmy go. [przypis edytorski]

nie byli pracowali — forma daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od tej wyrażanej zwykłym czasem przeszłym. [przypis edytorski]

nieby [rządzi] (starop. forma) — dziś N.lm: niebami. [przypis edytorski]

niebywały — tu w znaczeniu dosł.: jakiego (dotąd) nie było. [przypis edytorski]

nie ćmi szlacheckiego klejnotu — nie przynosi ujmy szlachcicowi. [przypis edytorski]

Nie cackoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, o funkcji pytajnej; znacznie: czyż nie cacko. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — nie ruszać; por. dziś: poniechać. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — nie ruszać; zaniechać, porzucić, zostawić. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — odstąpić; por. zaniechać. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — tracić. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — zostawić; por. poniechać. [przypis edytorski]

niechać (daw.) — zostawić, porzucić. [przypis edytorski]

niechać — nie ruszać; por. poniechać czego. [przypis edytorski]

niechać — nie ruszać. [przypis edytorski]

niechać on mówi (starop.) — konstrukcja z partykułą ci, skróconą do -ć; znaczenie: niechże on mówi, niechaj sobie mówi. [przypis edytorski]

niechać — porzucić, zaprzestać. [przypis edytorski]

niechać — porzucić, zostawić, zaniechać. [przypis edytorski]

niechaj będą na pokarm wam — u Cylkowa 'wam niechaj będą na pokarm'. [przypis edytorski]

niechaj będzie to świadectwem — Bóg będzie świadkiem, zob. Raszi do 31:44. «Słowa tego przymierza będą świadczyć między mną a tobą», zob. Radak do 31:44. [przypis edytorski]

niechajcie mnie — zostawcie mnie; por. poniechać czego. [przypis edytorski]

niechaj da wam miłosierdzie — «Teraz nie brakuje wam już nic oprócz modlitwy, więc oto modlę się za was», zob. Raszi do 43:14. [przypis edytorski]

niechaj (daw.) — nie ruszać; zaniechać, porzucić. [przypis edytorski]

niechaj grzesznym będę — «Związałem się poważnym wyrokiem, że będę odrzucony w obu światach», zob. Raszi do 44:32. [przypis edytorski]

Niechaj mi się stanie według słowa Twego — Łk 1, 38: słowa Marii w odpowiedzi na zapowiedź przekazaną przez anioła, że za sprawą Boga stanie się ciężarna i urodzi syna, Jezusa. [przypis edytorski]

niechaj patrzy każdy swego (daw.) — niech każdy pilnuje swoich spraw. [przypis edytorski]

niechaj pozostanie twoim, co twoje! — tymi słowami Esaw przyznał Jakubowi prawa do błogosławieństw od ich ojca, zob. Raszi do 33:9. [przypis edytorski]

niechaj przeczyta Malthusa — tj. Prawo ludności Thomasa Malthusa (1766–1834), prof. ekonomii politycznej, który wprowadzając czynnik demograficzny do rozważań na temat procesu rozwoju gospodarczego i społecznego, dowodził, że przyrost ludności stanowi zagrożenie, obniżając poziom zamożności społeczeństwa i prowadząc nieuchronnie do klęski głodu oraz nędzy. [przypis edytorski]

niechaj rozrosną się w mnóstwo — hebr. וְיִדְגּוּ (wajidgu): ‘przymnażać, zwiększać’, zawiera w sobie słowo דָּג (dag): ‘ryba’. Niech mnożą się, «na podobieństwo ryb, które płodzą i rozmnażają się, a złe oko nie ma nad nimi władzy», zob. Raszi do 48:16. [przypis edytorski]

niechaj się ozowie (starop.) — niech się odezwie. [przypis edytorski]