Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | francuski | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2496 przypisów.
utylitarysta — człowiek kierujący się przekonaniem, że najważniejsza jest praktyczna użyteczność; pragmatyk. [przypis edytorski]
utylitaryzm — stanowisko filozoficzne, za najwyższą wartość uznające użyteczność, w tym społeczne głównie znaczenie sztuki. [przypis edytorski]
utyski — utyskiwania, narzekania, lamenty. [przypis edytorski]
utyskiwać — narzekać. [przypis edytorski]
utyskiwanie — narzekanie. [przypis edytorski]
utyskiwanie — skarga, narzekanie. [przypis edytorski]
utysk — utyskiwanie; skarżenie się, ubolewanie. [przypis edytorski]
uva acerba (łac.) — kwaśne winogrona. [przypis redakcyjny]
uwabny (daw., środ.) — wabiący głosem (używane w odniesieniu do przyuczania ptaka łowczego do powrotu na głos myśliwego). [przypis edytorski]
uwadzić — dziś: zawadzić. [przypis edytorski]
uwadzić — tu: zawadzić. [przypis edytorski]
uwadziłam — zawadziłam, zaczepiłam. [przypis edytorski]
Uwaga autora — Przedmowy tej nie ma w pierwszych wydaniach. Jest ona odpowiedzią na współczesne krytyki, które widziały zniewagę rządu, niemal zbrodnię obrazy majestatu w tym, aby ktoś nie uznawał cnoty jako podstawy monarchii. (Przyp. tłum.). [przypis tłumacza]
uwag[a] Leopolda, że część pierwsza „Etyki” nie posiada wyjątkowo przedmowy — J. H. Leopold, Ad Spinozae „Opera Posthuma”, 1902, 48. [przypis tłumacza]
Uwaga sceniczna — w Folio nie ma żadnej wskazówki scenicznej, ale tak mniej więcej akcja musiała wyglądać w teatrze szekspirowskim. Jej oznaczenie pochodzi od wydawców XVIII w. [przypis tłumacza]
uwaga — wzgląd. [przypis edytorski]
uwagę czy zarzut, który (…) niegdyś robiłem autorowi Snu (…) — w opowiadaniu tem trzeba przestawić nazwiska: autor Snu, Krasiński, odczytał go w r. 1838 Słowackiemu. Poemat ten wyszedł w r. 1852 w Lesznie pod tyt.: Sen. Pieśń z niedokończonego poematu, wyjęta z pozostałych rękopismów po śp. J. S. W ten sposób poddane czytelnikom przypuszczenie o autorstwie Słowackiego powyższe opowiadanie miało podtrzymać i ustalić, uwalniając właściwego autora od szykan policji rosyjskiej, których się wiecznie obawiał. [przypis redakcyjny]
uwagi — dziś popr.: uwagami. [przypis edytorski]
uwagi, które przytacza z niego Servius — Ad Ter. 7 lib. II Aeneid.; a mianowicie ad ver. 183 lib. XI. Nie popełnilibyśmy zatem niesprawiedliwości, gdybyśmy szereg zaginionych pism tego męża tym jeszcze dziełem pomnożyli. [przypis redakcyjny]
Uwagi o rządzie Polski — tytuł polskiego tłumaczenia stanowiącego podstawę niniejszej publikacji brzmi: Uwagi nad rządem Polski, w oryginale jest to: Considérations sur le gouvernement de Pologne. Traktat funkcjonuje w Polsce także pod tytułem, pod którym opublikowano późniejsze tłumaczenie: Uwagi o rządzie polskim. [przypis edytorski]
uwagi pewnego dostojnego księcia krwi — mowa o Kondeuszu „Wielkim”. [przypis tłumacza]
uwalany — pobrudzony. [przypis edytorski]
uwalany — ubrudzony. [przypis edytorski]
uwalniany — tu: zwalniany (z posady, tj. z pracy). [przypis edytorski]
U was tut budiet płocho, oczeń płocho, a na Donie spokojno, sławno (ukr.) — U was tu będzie źle, bardzo źle, a na Donie spokojnie, miło. [przypis edytorski]
uważać co (daw.) — zwracać uwagę na co. [przypis edytorski]
uważać coś (daw.) — dziś: zwracać na coś uwagę, zauważać coś. [przypis edytorski]
uważać coś jako — dziś popr.: uważać coś za. [przypis edytorski]
uważać czegoś — tu: pilnować. [przypis edytorski]
uważać (daw.) — tu: zauważać, spostrzegać. [przypis edytorski]
uważać (daw.) — tu: zwracać uwagę. [przypis edytorski]
uważać (daw.) — zauważać, dostrzegać. [przypis edytorski]
uważać (daw.) — zauważać, dostrzegać, spostrzegać. [przypis edytorski]
uważać jak — dziś: uważać za. [przypis edytorski]
uważać jako (daw.) — postrzegać jako. [przypis edytorski]
uważać jako — dziś: uważać za. [przypis edytorski]
uważać (…) jako — dziś: uważać za. [przypis edytorski]
uważać jako klasyczne — dziś: uważać za klasyczne. [przypis edytorski]
uważać kogoś (daw.) — dziś: zwracać na kogoś uwagę, zauważać kogoś. [przypis edytorski]
uważać kogoś — postrzegać, oceniać kogoś. [przypis edytorski]
Uważać musicie, abyście nie połknęli całej burżuazyjnej padliny… — por. księga zbiorowa pod red. dr. A. Laubenheimera U. d. S. S. R. (Und du siehst die Sowjets richtig), Berlin 1935, s. 137. [przypis autorski]
uważać — pilnować kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
uważać się jako — dziś popr.: uważać się za. [przypis edytorski]
uważać* (starop.) — dostrzegać i oceniać. [przypis redakcyjny]
uważać (tu daw.) — zauważać, widzieć, zwracać uwagę. [przypis edytorski]
uważać — tu: rozważać. [przypis edytorski]
uważać — tu: szanować, uważać za istotne. [przypis edytorski]
uważać — tu: widzieć, zauważać. [przypis edytorski]
uważać — tu: zauważać. [przypis edytorski]
uważać — tu: zauważać, spostrzegać. [przypis edytorski]
uważać — tu: zauważać, widzieć, zwracać uwagę. [przypis edytorski]
uważać — tu: zauważyć. [przypis edytorski]
uważać — tu: zauważyć, spostrzec. [przypis edytorski]
uważać — tu: zważać, zwracać uwagę. [przypis edytorski]
uważać — tu: zwracać uwagę na coś. [przypis edytorski]
uważając ją [Westę] za córkę Saturna i Opsy — także Kybele, matki bogów. [przypis redakcyjny]
uważając osobę moralną, stanowiącą państwo, za istotę idealną — dla Russa zatem państwo ma charakter podwójny: 1) jest osobą prawną zawdzięczającą swoją jedność i osobowość normie, a więc tylko idealną osobą; 2) jest jednak także związkiem ludzi o charakterze organicznym, ma więc swoje własne interesy życiowe i potrzeby, które są równocześnie potrzebami i interesami składających je ludzi, wskutek czego ma niejako byt realny i nie jest jedynie idealną, czysto rozumową istnością. [przypis tłumacza]
uważając świat (…) z emanacją Boga — prawdopodobnie: uważając świat za emanację Boga. [przypis edytorski]
uważając — tu: zwracając uwagę, pamiętając. [przypis edytorski]
uważają dąb bezszypułkowy i szypułkowy za oddzielne gatunki — tak klasyfikuje się je w systematyce współczesnej. [przypis edytorski]
uważają grupę Laokoona (…) za dzieło (…) z czasów Cesarstwa Rzymskiego, przypuszczając, że za wzór do niej służył mu Laokoon Wergiliusza (…) wymieniam (…) Montfaucona — [por.] Suppl. á l'Antiq. expl., t. I, p. 242: „Il semble qu'Agesandre, Polydore et Athénodore, qui en furent les ouvriers, ayent travaillé comme à l'envie, pour laisser un monument, qui repondait à l'incomparable déscription qu'a fait Virgile de Laocoon”. [przypis redakcyjny]
uważają grupę Laokoona (…) za dzieło (…) z czasów Cesarstwa Rzymskiego, przypuszczając, że za wzór do niej służył mu Laokoon Wergiliusza (…) wymieniam tylko Bartłomieja Marlianiego — [por.] Topographiae Urbis Romae, lib. IV cap. 14: „Et quamquam hi (Agesander et Polydorus et Athenodorus Rhodii) ex Virgilii descriptione statuam hanc formavisse videntur” etc. [przypis redakcyjny]
uważają każdy legat jako zrabowany — dziś popr.: uważają każdy legat za zrabowany. [przypis edytorski]
Uważaj, by pod płaszczykiem osobistej nieprzychylności nie krył się wróg państwa — patriotyczny koloryt oskarżenia Ajschinesa dowodzi, że chwila była najmniej dobrana na polityczny porachunek między oboma stronnictwami; Ajschines wybrał ją zmuszony chyba ustawą, oznaczającą ostatni termin na wytoczenie skargi. [przypis tłumacza]
uważaj je jako (daw.) — uważaj je za; traktuj je jako. [przypis edytorski]
uważaj twym sługą — dziś popr.: uważaj za twego sługę. [przypis edytorski]
uważajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: uważaj przecież, zwróć uwagę wreszcie. [przypis edytorski]
uważaj — zwróć uwagę na kogo (co). [przypis edytorski]
uważałbym (…) Filipa za postać groźną i zdumiewającą, gdybym widział, że wyrósł na uczciwej polityce — historiozofia, w którą wierzył romantyk schyłku i „polityk sercem”; tak romantyczne powieści budują się na wierze w ostateczny triumf dobra i prawdy. [przypis tłumacza]
uważałem — tu dziś: zauważyłem. [przypis edytorski]
uważałem — tu: zauważyłem. [przypis edytorski]
uważał ją jako — miał ją za; uznawał ją za. [przypis edytorski]
uważał się — tu: był uważany. [przypis edytorski]
uważał (…) tę scenę jako (…) atak — dziś: uważał tę scenę za atak. [przypis edytorski]
uważam (…) sądy Twe sprawiedliwe (daw.) — uważam (…) za sprawiedliwe. [przypis edytorski]
uważana — w pierwodruku: zauważana. [przypis redakcyjny]
uważanie (przest.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
uważany (daw.) — tu: brany pod uwagę. [przypis redakcyjny]
uważany (daw.) — tu: obserwowany, badany. [przypis edytorski]
uważcie — dziś tylko: zauważcie a. zwróćcie uwagę. [przypis edytorski]
uważcie — dziś: zauważcie; zwróćcie uwagę. [przypis edytorski]
uważcie — tu: patrzcie, zauważcie. [przypis edytorski]
uważ — daw. forma trybu rozkazującego; dziś: zwróć uwagę, zauważ. [przypis edytorski]
uważ — dziś: rozważ. [przypis edytorski]
uważny (daw.) — ważny; [poważany; por. daw.: uważać kogo, tj. szanować]. [przypis redakcyjny]
uważony (starop.) — zauważony, spostrzeżony. [przypis edytorski]
uważyć (daw.) — zdać sobie z czegoś sprawę. [przypis edytorski]
uważyć — dziś: zauważyć; zwrócić uwagę. [przypis edytorski]
uważyć — rozważyć. [przypis edytorski]
Uważamy za niezbite i oczywiste następujące prawdy: że wszyscy ludzie stworzeni zostali równymi sobie; że Stwórca udzielił im pewnych praw niezbywalnych, w rzędzie których na pierwszym miejscu należy postawić prawo do życia, do wolności i do poszukiwania szczęścia; celem zapewnienia sobie tych praw ludzie ustanowili między sobą rządy, których władza wypływa z woli rządzonych; że ilekroć jakakolwiek forma rządu sprzeciwia się celowi, w jakim była ustanowiona, naród ma prawo zmienić ją lub znieść zupełnie i ustanowić rząd nowy na takich zasadach (…) oparty, jakie mu się wydadzą najodpowiedniejszymi do zapewnienia własnego bezpieczeństwa i pomyślności. — cytat za: Wiek XVI–XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa: WN PWN, 1999, s. 470–472. [przypis edytorski]
uwazować (gw.) — uważać. [przypis edytorski]
Uwdzięcza — nadaje wdzięku, powabu. [przypis redakcyjny]
uwdzięk — wdzięk. [przypis edytorski]
u wejścia namiotu — Abraham siedział tam, by wypatrywać wędrowców, których mógłby ugościć w swoim namiocie, zob. Raszi do 18:1. [przypis edytorski]
Uwernia — kraina Auvergne we Francji. [przypis redakcyjny]
uwertura — instrumentalny utwór rozpoczynający operę lub koncert. [przypis edytorski]
uwertura (muz., fr. ouverture: otwarcie) — instrumentalny utwór rozpoczynający operę lub koncert. [przypis edytorski]
uwertura (muz.) — instrumentalny utwór rozpoczynający operę lub koncert. [przypis edytorski]
uwertura (muz.) — utwór orkiestrowy będący wstępem do opery, kantaty, oratorium itp. [przypis edytorski]
uwertura — utwór orkiestrowy stanowiący wstęp do opery, oratorium lub innego dużego dzieła muzycznego. [przypis edytorski]
