Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 124495 przypisów.
rzucęć się (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
rzucić — tu: rzucić się. [przypis edytorski]
rzucił mu na stół swoją kartę — tj. wyzwał go na pojedynek. [przypis edytorski]
rzucił na nią „oko” — popr.: wpadła mu w oko. [przypis edytorski]
rzucił papieros — dziś częściej B. lp w formie: rzucił papierosa. [przypis edytorski]
rzucili się tam — hebr. וַיִּפְּלוּ שָׁמָּה (wajiplu szamma) dosł. ‘wpadli tam’. Ibn Ezra komentuje, że «celowo tam wskoczyli, aby się ukryć», i prawdopodobnie dlatego Cylkow przetłumaczył to w ten sposób, zob. Ibn Ezra do 14:10. [przypis edytorski]
Rzucisz dom twój i matkę twoją… — parafraza fragm. Mt 19,29. [przypis edytorski]
rzuciwszy Europę — Cieśnina Kimeryjska (Bosporus Cimmerius) stanowiła w starożytności granicę Europy i Azji. [przypis edytorski]
rzuciwszy raz jeszcze na koronkę pałacu — prawdopodobnie: rzuciwszy okiem a. rzuciwszy spojrzenie. [przypis edytorski]
rzuconoć — rzucono cię (w tej konstrukcji jednocześnie cząstka -ć pełni rolę partykuły wzmacniającej). [przypis edytorski]
rzyć (daw.) — pośladki. [przypis edytorski]
rzyć (daw.) — tyłek. [przypis edytorski]
rzyć — tyłek. [przypis edytorski]
rzyka (gw.) — rzeka. [przypis edytorski]
Rzymianie będą zajęci nie tylko sąsiednimi Galami, lecz że również pochłoną ich uwagę wiecznie niespokojni Celtowie — aluzje do późniejszych wydarzeń na zachodzie państwa rzymskiego: w roku 68 n.e. w Galii wybuchł bunt pod wodzą zromanizowanego arystokraty Windeksa, a w 69 powstanie germańskich Batawów nad Renem, pod przywództwem Cywilisa; jak się wydaje, autor „Celtami” nazywa tu Germanów. [przypis edytorski]
Rzymianie twierdzili, iż pochodzą od Frygijczyka — wg Eneidy Wergiliusza Rzymianie wywodzili się od Eneasza, bohatera wojny trojańskiej, syna króla Anchizesa i bogini Wenus, który uciekł z płonącej Troi i po długiej wędrówce dotarł z towarzyszami do brzegów Italii, a jego potomkowie założyli Rzym. Frygia, w zach. Azji Mniejszej, graniczyła z Troadą, krainą, w której leżała Troja; wg źródeł staroż. Frygijczycy byli sojusznikami Trojan i posługiwali się tym samym językiem. [przypis edytorski]
Rzymianie weszli (…) do Grecji przez Etolów — Związek Etolski ze środk. Grecji, szukając ochrony przed hegemonią macedońską, w 211 p.n.e. zawarł sojusz z republiką rzymską i wsparł ją w ekspansji na ziemie greckie. [przypis edytorski]
Rzymianin, co zginął pod Filipami — Brutus; bitwa pod Filippi w Macedonii w 42 p.n.e. między armią republikańską dowodzoną przez przywódców spisku przeciw Juliuszowi Cezarowi, Brutusa i Kasjusza, a siłami triumwirów: Marka Antoniusza i Oktawiana Augusta; widząc nieuchronną klęskę, Brutus przebił się mieczem. [przypis edytorski]
Rzymiany (daw. forma) — dziś N.lm: Rzymianami. [przypis edytorski]
Rzym powtórnemi ziemię opasał ramiony — tj. Rzym powtórnie opasał ziemię swoimi ramionami (czyli objął ją swoją władzą). [przypis edytorski]
rzymskie upadło po 80 latach — mowa o 80 latach pomiędzy ostatecznym podziałem państwa rzymskiego na cesarstwo zachodnie i cesarstwo wschodnie, dokonanym w roku 395 w testamencie Teodozjusza Wielkiego, a upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego w roku 476, kiedy ostatni jego cesarz, Romulus Augustulus, został obalony przez germańskiego wodza Odoakra. [przypis edytorski]
rzymski legionista — żołnierz służący w legionie, podstawowej jednostce taktycznej starożytnej armii rzymskiej, złożonej przede wszystkim z ciężkozbrojnej piechoty; rzymskie legiony były znane z dobrej organizacji, dyscypliny oraz sprawnych wielokilometrowych przemarszów z obciążeniem bronią i ekwipunkiem. [przypis edytorski]
Rzym słowiański — tzn. Rosja, jako kontynuatorka tradycji Cesarstwa Rzymskiego, nazywana „Trzecim Rzymem”, odkąd w 1547 r. car Iwan Groźny ogłosił się carem Wszechrusi, a Carstwo Rosyjskie spadkobiercą (np. przez kultywowanie tradycji prawosławia i stylu sztuki oraz architektury) tradycji Bizancjum. [przypis edytorski]
Rzym — stolica i największe miasto Włoch, położone w środkowej części kraju nad rzeką Tyber i Morzem Śródziemnym. [przypis edytorski]
Rzym — stolica i największe miasto Włoch. [przypis edytorski]
Rzym — stolica Włoch; w jego granicach leży miasto-państwo Watykan, siedziba papieży. [przypis edytorski]
Rzym — tutaj chodzi o Rzym starożytny, czyli państwo rzymskie. [przypis edytorski]
Rzyszczewski, Gabriel (1780–1857) — polski generał, uczestnik wojen napoleońskich. [przypis edytorski]
šabasas — šabas; žydų šeštadienio šventė. [przypis edytorski]
šabas — žydų šeštadienio šventė. [przypis edytorski]
šalbierka — liemenė. [przypis edytorski]
šaltyšiauti — eiti sieniūno pareigas. [przypis edytorski]
šaltyšius — kaimo seniūnas. [przypis edytorski]
šaltyšius (lenk.) — kaimo seniūnas. [przypis edytorski]
šaltyšius — seniūnas. [przypis edytorski]
šalutinė — šoninis kambarys. [przypis edytorski]
šalyp — šalia. [przypis edytorski]
šašelis — plutelė, čia: sniego sluoksnis. [przypis edytorski]
šašokas — maža senoviška kepurė be snapelio. [przypis edytorski]
šatra — šaka, kartis. [przypis edytorski]
śćmić (daw.) — pociemnieć, zasnuć mgłą. [przypis edytorski]
śćmić — dziś: przyćmić. [przypis edytorski]
śćmić — dziś: zaćmić. [przypis edytorski]
śćmić się — dziś: zaćmić się. [przypis edytorski]
śćmić — zaćmić. [przypis edytorski]
śćmiło — zaćmiło. [przypis edytorski]
śćmiony — dziś popr.: zaćmiony a. przyćmiony. [przypis edytorski]
śćwiczyć (daw.) — oćwiczyć, wybatożyć, wychłostać. [przypis edytorski]
ściąć (daw.) — zacisnąć, ścisnąć. [przypis edytorski]
ściąć się (daw., pot.) — nie zdać egzaminu; skompromitować się. [przypis edytorski]
ściągać (daw.) — tu: mieć kogoś na uwadze, czynić aluzję do kogoś, wytykać coś komuś. [przypis edytorski]
ściągać do czegoś (daw.) — sprowadzać do czegoś; redukować. [przypis edytorski]
ściągać do kogoś — tu: stosować do kogoś, czynić aluzję do kogoś. [przypis edytorski]
ściągać (pot.) — zabierać po kryjomu coś cudzego, kraść. [przypis edytorski]
ściągać (pot.) — zabierać po kryjomu cudzą własność; kraść. [przypis edytorski]
ściągać rękę (daw.) — dziś: wyciągać rękę. [przypis edytorski]
ściągać się (daw.) — odnosić się. [przypis edytorski]
ściągać się (daw.) — sprowadzać się (do czegoś). [przypis edytorski]
ściągać się do czego (daw.) — sprowadzać się do czego; tu: nawiązywać do czego. [przypis edytorski]
ściągać się do czegoś (daw.) — dotyczyć czegoś, odnosić się do czegoś. [przypis edytorski]
ściągać się na kogo (starop.) — dotyczyć kogo. [przypis edytorski]
ściągać się — tu: ograniczać się. [przypis edytorski]
ściągać się — tu: sprowadzać się (do czegoś); redukować się (do czegoś). [przypis edytorski]
ściągać — tu: sprowadzać; redukować. [przypis edytorski]
ściągaczka (tu daw.) — ściągawka, kartka z podpowiedziami. [przypis edytorski]
ściągała z niej egzamin — dziś: robiła jej egzamin. [przypis edytorski]
ściąg — dziś popr.: ściągnij. [przypis edytorski]
ściągła — dziś: pociągła (twarz). [przypis edytorski]
ściągła — dziś: pociągła (twarz). [przypis edytorski]
ściągła — dziś popr. forma: ściągnęła. [przypis edytorski]
ściągła — dziś popr.: ściągnęła. [przypis edytorski]
ściągła twarz (daw.) — pociągła twarz, szczupła. [przypis edytorski]
ściągła twarz — twarz szczupła, wydłużona; dziś: pociągła. [przypis edytorski]
ściągły — dziś: pociągły. [przypis edytorski]
ściągły — dziś popr.: ściągnięty. [przypis edytorski]
ściągły — dziś raczej: ściągnięty. [przypis edytorski]
ściągnąć coś — tu: ukraść coś. [przypis edytorski]
ściągnąć konia — ciągnąc za lejce, zmusić konia do zatrzymania się lub zwolnienia. [przypis edytorski]
ściągnęli nam zapłatę, w dół poza rok 1904 — tj. obniżyli nam wypłatę poniżej sum, które otrzymywaliśmy przez 1904 r. (czyli przed wojną rosyjsko-japońską i rewolucją 1905 roku: oba wydarzenia spowodowały kryzys polityczno-ekonomiczny w Imperium Rosyjskim). [przypis edytorski]
ściągnienie — dziś raczej z inną końcówką: ściągnięcie. [przypis edytorski]
ściągniono — dziś: ściągnięto. [przypis edytorski]
ściągniony — dziś popr. forma: ściągnięty. [przypis edytorski]
ściągniony — dziś: ściągnięty. [przypis edytorski]
ściah (rus.) — flaga, sztandar. [przypis edytorski]
ściana (daw.) — granica. [przypis edytorski]
ściana ogniowa — mur mający zapobiec rozprzestrzenianiu się pożaru. [przypis edytorski]
ściana — tu: granica. [przypis edytorski]
ściany malowane przez Matejkę — polichromia wnętrz kościoła Mariackiego wykonana wg projektu Jana Matejki w latach 1889–1891. [przypis edytorski]
ściany — tu chyba w znaczeniu: mury obronne. [przypis edytorski]
ścichniony — dziś popr.: ściszony. [przypis edytorski]
ścięgno renie — ścięgno renifera. [przypis edytorski]
ściegi — dziś popr. forma N. lm: ściegami. [przypis edytorski]
Ściegienny, Piotr (1801–1890) — ksiądz katolicki, polski działacz niepodległościowy i przywódca chłopski, działał na Lubelszczyźnie i Kielecczyźnie; autor przeznaczonej dla ludu Złotej książeczki, będącej krótkim zarysem dziejów zawierającym wyjaśnienie przyczyn nierówności społecznych oraz ucisku zaborców wobec ludności polskiej; założyciel konspiracyjnego Związku Chłopskiego (1842–1844), dążył do wywołania powstania chłopskiego; aresztowany i skazany w 1846 r. na śmierć; wyrok w ostatniej chwili przed egzekucją zmieniono na chłostę i katorgę w kopalni; w 1871 r. powrócił z zesłania z Syberii, dożył sędziwego wieku i został pochowany w Lublinie; jego grób był w okresie międzywojennym miejscem manifestacji robotniczych. [przypis edytorski]
ściegno a. stegno (daw.) — ścieżka, ślad, trop. [przypis edytorski]
ścieg — sposób przewlekania nitki. [przypis edytorski]
ścieląca się srebrzystymi płaty — dziś: ścieląca się srebrzystymi płatami. [przypis edytorski]
ścieląc je jakby wysłanniki — dziś: (…) jakby (niby) wysłanników. [przypis edytorski]
ściela — ściółka. [przypis edytorski]
ściel (daw., gw.) — sufit. [przypis edytorski]
ściemiężyć — uciemiężyć; poddać niewoli, przemocy. [przypis edytorski]
