Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 165952 przypisów.

wzniesionym być mi powinien, a nie wzniosłym — dziś raczej: wyniesiony być powinien, a nie wzniosły. [przypis edytorski]

Wzniesiony (…) przez Mojżesza, złamany przez Ezechiasza — por. Lb 21:89; 2Krl 18:4. [przypis edytorski]

wznijdzie (daw. forma) — dziś: wzejdzie. [przypis edytorski]

wznijść (daw.) — wzejść. [przypis edytorski]

wznijść — dziś popr.: wzejść. [przypis edytorski]

wzniósł do Boga modlitwę o moc pokonania złych „miłością anioła”Dzieła, I, 183. [przypis autorski]

wzniosła na łapy — dziś: wzniosła się na łapy, tj. stanęła pionowo, na dwóch łapach. [przypis edytorski]

Wzniosłej radości poczętej z żywota (…) — Z żywota Marii, z której narodził się nasz Zbawiciel Chrystus. [przypis redakcyjny]

wzniosły — wzniesiony; znajdujący się wysoko. [przypis redakcyjny]

wzniozwszy oczu (starop. forma) — dziś: wzniósłszy oczy. [przypis edytorski]

Wznosi do chwały lot? Do chwały lot? — fragment opery Aida. [przypis edytorski]

wzór na pochodną złożenia (mat.) — pot. skrócenie: wzór na funkcję pochodną od funkcji, która jest złożeniem dwóch innych funkcji. [przypis edytorski]

w zobki (daw.) — naprędce. [przypis redakcyjny]

wzorek — tu: szkolny szablon do odręcznego kopiowania. [przypis edytorski]

wzorem Hellenów nowszych czasów — παισὶν Ἑλλήνων, quae Graeci sentiunt, [pominięto tłum. na rosyjski], mit den jüngeren Hellenen (Clementz). Idę tu za uwagą Clementza, który mówi: „so übersetze ich das Wort παισὶν, dessen von Paret vorgeschlagene Aenderung in τισὶν som it unnöthig wird”. O życiu duszy po śmierci por. dalej VI, I, 5 i VII, VIII, 7. [przypis tłumacza]

wzorem — w oryginale: Typus, z greckiego τύπος: forma, obraz, zarys, wzór. Cuvier, na którego się Schopenhauer nieraz powołuje, rozumie przez typ organiczny ideę gatunku. [przypis tłumacza]

wzorki — tu: postać zewnętrzna. [przypis redakcyjny]

wzorki zbierać (z kogoś) (daw. pot.) — dopatrywać się czyichś wad, niestosowności, drobiazgowo krytykować, obgadywać. [przypis edytorski]

wzorki z was wybierać — tj. patrząc na was, kolekcjonować przykłady typowych zachowań. [przypis edytorski]

wzorowy (…) Pustelnik — paryski publicysta Victor Etienne Jouy, publikujący pod pseudonimem Pustelnika paryskiego felietony pt. L'heremite de la Chaussée d'Antin; stały się one wzorem dla Gerarda Witowskiego i jego cyklu felietonów publikowanych pt. Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia, czyli charaktery ludzi i obyczajów. [przypis edytorski]

wzory indyjskie — desenie kwiatowe na sprowadzanych z Indii Wschodnich lepszych gatunkach perkalu. [przypis edytorski]

wzorzysto — dziś: wzorzyście. [przypis edytorski]

w zrąb — daw. technika wznoszenia zabudowań, polegająca na wypełnianiu drzewem lub innymi materiałami ustawionego uprzednio szkieletu z potężnych belek. [przypis edytorski]

wzrastającemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników i imiesłowów przym. r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: wzrastającymi. [przypis edytorski]

Wzrasta ma potęga i szczyt osiągnie, tak mi mówi moja nadzieja wieszcza — w oryginale igraszka wyrazów. Dla jej unaocznienia przytaczam to zdanie w przekładzie Ulricha, który przyjął drugie znaczenie:

…Potęga ma w kwadrze,
Że dojdzie pełni, nadzieja mi wróży.

[przypis tłumacza]

wzręcz (daw.) — wręcz, wprost. [przypis edytorski]

„wzrok bezwzględnego sędziego w najtajniejsze ohydy i potworności” zagłębiony — Z. Bytkowski, Stanisław Przybyszewski. Charakterystyki literackie, Lwów 1902, s. 53–54. [przypis autorski]

wzrokeś (…) niosła (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niosłaś wzrok. [przypis edytorski]

wzrokeś wlepił — daw. konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wzrok wlepiłeś. [przypis edytorski]

wzrok Febowy — promienie słońca. Febus: grecki bóg słońca. [przypis redakcyjny]

wzroki — dziś tylko forma lp: wzrok. [przypis edytorski]

wzrokiem węża grzechotnika — Wąż grzechotnik należy do rzędu wężów jadowitych, które polują czekając na zdobycz z długotrwałą cierpliwością. Ponieważ węże nie posiadają ruchomych powiek, wytworzył się pogląd, że nieruchomy wzrok węża oczekującego na zdobycz ma właściwości obezwładniające ofiarę. [przypis redakcyjny]

wzrok przed światłem (…) wypoczął małem — Blask całego widzenia, jakie w tej chwili przedstawiało się poecie, był mały w porównaniu z wielkim blaskiem bijącym od oblicza Beatrycze. [przypis redakcyjny]

wzrok twój w tym zwierciadle czyta — To jest: w Bogu. [przypis redakcyjny]

wzrokuć nie odbierze (starop.) — skrót od: nie odbierze ci wzroku. [przypis edytorski]

wzroku natęża — popr.: wzrok natęża. [przypis edytorski]

wzroku natężył — dziś: wzrok natężył. [przypis edytorski]

wzrokuś (…) dostała (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: dostałaś wzroku [odzyskałaś wzrok]. [przypis edytorski]

wzruszać — tu: poruszać. [przypis edytorski]

Wzruszenia własne, z myśli wyrosłe, stara się oddać za pomocą rzeźby i jest lirykiem, muzykiem rzeźby (…) dobrze moją myśl, a o to chodzi — S. Brzozowski, Krytyka literacka i artystyczna (rkp.), s. 18. [przypis autorski]

wzruszenie serdeczne — uczucie; serdeczny = dotyczący serca. [przypis edytorski]

wzruszenie — tu: poruszenie, zamieszanie. [przypis edytorski]

wzruszonym — w oryg. niem. erregter: podniesiony. [przypis edytorski]

wzruszyć — poruszyć. [przypis edytorski]

wzruszyć — tu: poruszyć. [przypis edytorski]

wzrzęda (starop.) — przesadne zajmowanie się czymś. [przypis redakcyjny]

wzrzęda (starop.) — zbytnia troskliwość. [przypis edytorski]

wzrzedny (daw.) — zrzędny, dokuczliwy. [przypis redakcyjny]

wzwiedźcie tego starca (starop.) — podnieście (…). [przypis redakcyjny]

w zwierzch — tu: od zewnątrz. [przypis edytorski]

wzwiesz (starop. forma) — spodziejesz się. [przypis redakcyjny]

wzwiesz (starop. forma) — spodziejesz; [spodziewasz się]. [przypis redakcyjny]

wzwód (starop.) — most zwodzony; popuszczono wzwodu: zaczęto opuszczać most zwodzony. [przypis edytorski]

wzwód (starop.) — most zwodzony. [przypis redakcyjny]

wzwyczaić się (daw.) — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]

wzwyczajony (daw.) — przyzwyczajony. [przypis edytorski]

w zysku z nałogu podoba — z nałogu znajduje upodobanie w zysku. [przypis edytorski]

wzywając uprzejmie, by społem ucztować z nimi z miłości za stołem — W tym kręgu czyszczą się dusze z grzechu zawiści. Dlatego przeciwnych cnót temu grzechowi poeta przykłady przytacza. [przypis redakcyjny]

wzywał zrazu swoich sprzymierzeńców Bizantyjczyków… — po odpadnięciu od Aten, co przyczyniło się do nieszczęsnej dla hegemonii ateńskiej wojny z sprzymierzeńcami. [przypis tłumacza]

wzywane jako rzeczoznawcy Marta i panna Maria udzielały (…) — dziś popr.: (…) jako rzeczoznawczynie (…). [przypis edytorski]

χατ' έξοχήν (gr.) — nadzwyczajnie, przede wszystkim. [przypis redakcyjny]

χρυσóς (gr.) — złoty. [przypis edytorski]

X. A. — Książę Argyle. [przypis autorski]

Xenil — dziś popr.: Genil, rzeka, nad którą leży Grenada; lewy dopływ Gwadalkiwiru. [przypis edytorski]

Xenophon, liber de aequivocis — książkę pod tym tytułem, drukowaną w Witebsku 1612, posiada Biblioteka Raczyńskich. [przypis tłumacza]

xeres — sherry, rodzaj wzmocnionego wina hiszpańskiego. [przypis edytorski]

xeres — także: sherry, jerez; mocne hiszpańskie wino pochodzące z Andaluzji. [przypis edytorski]

xiążęcy — dziś popr. pisownia: książęcy. [przypis edytorski]

xiążę — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]

xiążę — dziś popr. pisownia: książę; xiążęciu — dziś częściej: księciu. [przypis edytorski]

xiążę olszańskie — dziś popr.: książę olszański; popr. forma B. lp: księcia olszańskiego. [przypis edytorski]

xiążę pijane — dziś popr.: pijany książę. [przypis edytorski]

xiążęta żmudzkie i trockie — dziś popr.: książęta żmudzcy i troccy. [przypis edytorski]

xiężnéj — dziś popr. pisownia: księżnej. [przypis edytorski]

xiężniczka — dziś popr. pisownia: księżniczka. [przypis edytorski]

xiężyc — dziś popr. pisownia: księżyc. [przypis edytorski]

xiężycowy — dziś popr. pisownia: księżycowy. [przypis edytorski]

XII — w wydaniu źródłowym prawdopodobnie błędna numeracja rozdziałów — po rozdziale X następuje rozdział XII. [przypis edytorski]

(XIV.) Wybór królów — w autografie tytuł na marginesie. Tekst tego rozdziału rozpoczyna się bezpośrednio po ostatnich słowach rozdziału poprzedniego, oddzielony od niego tylko dwiema kreskami w interlinii. [przypis redakcyjny]

X. — skrót od daw. pisowni imienia: Xawera. [przypis edytorski]

XV rozdział „Belizariusza” (…) „Setos” — filozoficzno-polityczna powieść Marmontela Belizariusz (1767) cieszyła się wówczas dużym rozgłosem, zwłaszcza poruszający zagadnienie tolerancji rozdział XV; Setos (1731): powieść filozoficzna księdza Terrasson. [przypis redakcyjny]

XXII — Akeda (עֲקֵידָה Akeda) — dosł. 'związanie' to historia związania Icchaka przez Abrahama na górze Moria opisana w Ks. Rodzaju 22:1–19. Jest to jedna z najbardziej symbolicznych opowieści w tradycji żydowskiej, interpretowana jako próba wiary i całkowitego oddania się woli Boga. Ten fragment Tory odczytywany jest codziennie jako część modlitwy porannej oraz podczas święta Rosz Haszana. Ramban (Nachmanides) komentuje, że Bóg wiedział, jak skończy się próba wiary Abrahama i Icchaka, i przywołuje Psalm 11:5 «Bóg poddaje próbom [tylko] sprawiedliwych», zob. Ramban do 22:1. Raszi zwraca uwagę, że Bóg nie powiedział od razu Abrahamowi, aby złożył Icchaka w ofierze, lecz stopniowo objawiał swój zamiar, by wystawić go na próbę, zob. Raszi do 22:2. [przypis edytorski]

XX. — skrót: księży. [przypis edytorski]

ὕστερον πρότερον — hysteron proteron: błąd logiczny, jaki się popełnia, udowadniając twierdzenie tym, co dopiero na podstawie tego twierdzenia daje się udowodnić. [przypis tłumacza]

yachtman (daw., z ang. yachstman) — żeglarz, właściciel jachtu. [przypis edytorski]